Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Από τον Θανάση Κλάρα στον Άρη Βελουχιώτη, τρία γράμματα δρόμος

Επι­μέ­λεια: Οικο­δό­μος //

Τον Σεπτέμ­βρη του 1931 δικά­ζο­νται στο Πλημ­με­λειο­δι­κείο της Αθή­νας, για δεύ­τε­ρη φορά μετά την ψήφι­ση του βενι­ζε­λι­κού νόμου «περί τύπου», οι υπεύ­θυ­νοι του Ριζο­σπά­στη. Η δίκη που εξε­λίσ­σε­ται σε συν­θή­κες βίαι­ης αστυ­νο­μο­κρα­τί­ας, τρο­μο­κρα­τί­ας και διώ­ξε­ων, αφο­ρά τις απο­κα­λύ­ψεις από την εφη­με­ρί­δα σκαν­δά­λων και «πρά­ξε­ων ακο­λα­σί­ας» υπουρ­γού και γίνε­ται με προ­φα­νή στό­χο την κατα­δί­κη και το κλεί­σι­μο του ενο­χλη­τι­κού εντύ­που του ΚΚΕ. Η εφη­με­ρί­δα έχει ήδη κλεί­σει μια φορά και αυτή την επο­χή επα­να­κυ­κλο­φο­ρεί με παραλ­λαγ­μέ­νη την ονο­μα­σία της (Νέος Ριζοσπάστης).

klaras

Στη διάρ­κεια της δίκης κατα­θέ­τει ο συντά­κτης του Ριζο­σπά­στη Θανά­σης Κλά­ρας, (ο κατο­πι­νός θρυ­λι­κός πρω­το­κα­πε­τά­νιος του ΕΛΑΣ Άρης Βελου­χιώ­της). Η κατά­θε­σή του είναι κόλα­φος για τους δήθεν «κατή­γο­ρους» της εφη­με­ρί­δας του ΚΚΕ, και ο εντε­ταλ­μέ­νος πρό­ε­δρος του δικα­στη­ρί­ου δια­τά­σει τη σύλ­λη­ψή του για ψευ­δορ­κία. Μάλι­στα για να ενι­σχύ­σει τον ισχυ­ρι­σμό της και σε μια προ­σπά­θεια να μειώ­σει περισ­σό­τε­ρο την αξία της κατά­θε­σής του η έδρα «απο­κα­λύ­πτει» στο ακρο­α­τή­ριο ότι ο Θανά­σης Κλά­ρας είχε κατα­δι­κα­στεί το 1924 για κλοπή.

Την επό­με­νη μέρα (9/9/1931) ο Ριζο­σπά­στης δημο­σιεύ­ει στην πρώ­τη σελί­δα του κεί­με­νο-απά­ντη­ση του Θανά­ση Κλά­ρα, με τίτλο «ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΛΩΠΟΔΥΤΩΝ ΕΙΣΤΕ ΣΕΙΣ» και υπό­τι­τλο «Το Κ.Κ. είναι κόμ­μα αγω­νι­στών του προ­λε­τα­ριά­του – Ένα ράπι­σμα που δίνει ο συντά­χτης μας σ. Κλάρας».

Ριζοσπάστης 7/9/1931

Ριζο­σπά­στης 7/9/1931

Παρα­θέ­του­με ολό­κλη­ρο αυτό το κεί­με­νο μιας και, εκτός από ράπι­σμα ‑κυριο­λε­κτι­κά- στο σύστη­μα που γεν­νά την εκμε­τάλ­λευ­ση και τη δια­φθο­ρά, απο­τε­λεί την καλύ­τε­ρη περι­γρα­φή της «δια­δρο­μής» του συντά­κτη του από το ατί­θα­σο και ανυ­πό­τα­χτο πνεύ­μα της νιό­της στο ταξι­κά συνει­δη­το­ποι­η­μέ­νο μέλος του ΚΚΕ, μέσα στο οποίο δια­μορ­φώ­θη­καν και πήραν την τελι­κή τους μορ­φή όλα εκεί­να τα στοι­χεία και χαρα­κτη­ρι­στι­κά που θα συγκρο­τή­σουν στην πορεία τον μεγά­λο επα­να­στά­τη κομ­μου­νι­στή και ηγέ­τη του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη.

 

«ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΛΩΠΟΔΥΤΩΝ ΕΙΣΤΕ ΣΕΙΣ
Το Κ.Κ. είναι κόμ­μα αγω­νι­στών του προλεταριάτου
Ένα ράπι­σμα που δίνει ο συντά­χτης μας σ. Κλάρας

Απεί­λη­σαν, τρο­μο­κρά­τη­σαν, πλή­ρω­σαν, όλα τα μέσα μετα­χει­ρί­στη­καν για να σκε­πά­σουν τη βρω­με­ρό­τη­τα του ληστρι­κού αστι­κού καθε­στώ­τος. Μάρ­τυ­ρες απο­κλεί­στη­καν απ’ τη δίκη, οι αστι­κές εφη­με­ρί­δες συνήρ­γη­σαν στη συγκά­λυ­ψη της υπό­θε­σης Αβρα­άμ, ο ίδιος αυτός παρέ­μει­νε στη θέση του υπουρ­γού σκο­πί­μως, ενώ δεν δέχτη­κε ιατρο­δι­κα­στι­κή εξέταση.

Θανάσης Κλάρας

Θανά­σης Κλάρας

Όμως τίπο­τε δεν εμπό­δι­σε να έρθει στο φως όλο το αίσχος και ο βόρ­βο­ρος που απο­τε­λούν το καθε­στώς των πλου­σί­ων. Όταν δε εγώ εκθέ­των με νού­με­ρα, με ντο­κου­μέ­ντα αδιά­ψευ­στα τα όργια που οι Ν. Μαρ­τά­τος και Ζωγρά­φος απε­κά­λυ­ψαν ελύσ­σα­ξαν κυριο­λε­χτι­κά. Τα πράγ­μα­τα ετί­θε­ντο και τίθε­νται ωμά, ωμό­τα­τα ένα­ντί τους. Έπρε­πε οπωσ­δή­πο­τε κάτι να κάνουν για να δια­σκε­δά­σουν την εντύ­πω­ση που προ­κά­λε­σαν οι απο­κα­λύ­ψεις του «Ριζο­σπά­στη». Και με παρου­σί­α­σαν ως κατα­δι­κα­σθέ­ντα για κλο­πή το 1924.

Στους ληστές και δολο­φό­νους του εργα­ζό­με­νου λαού, σ’ αυτούς που βρω­μάν ανη­θι­κό­τη­τα, σ’ αυτούς που χτες ακό­μα σεμνύ­νο­νταν για­τί είχαν για μάρ­τυ­ρες υπε­ρά­σπι­σης διευ­θυ­ντές μπορ­ντέ­λων, όπως οι ίδιοι το ομο­λό­γη­σαν, δεν οφεί­λω καμιά εξή­γη­ση. Μια εξή­γη­ση όμως ντό­μπρη, στα­ρά­τη οφεί­λω στις εργα­ζό­με­νες μάζες της Ελλά­δας. Κατα­δι­κά­στη­κα για κλο­πή το 1924; Έκα­να κλο­πή το 1924; Ναι! Και έκα­να την κλο­πή και καταδικάστηκα!

Για­τί έκλε­ψα; Γεν­νη­μέ­νος μέσα στο καθε­στώς αυτό της ληστεί­ας, της δια­φθο­ράς, του πνευ­μα­τι­κού σκό­τους και της δια­στρέ­βλω­σης της πνευ­μα­τι­κής, έχο­ντας για σύμ­βου­λο τον διε­φθαρ­μέ­νο αστι­κό πολι­τι­σμό έφτα­σα στο σημείο να κλέ­ψω. Όχι αυτό μόνο. Ρωτή­στε τον τόπο της κατα­γω­γής μου: Θα μάθε­τε πως στα μικρά μου χρό­νια χαρ­τό­παι­ζα, μεθού­σα, πιστό­λι­ζα για το τίπο­τε και τον τυχό­ντα μέσα στα καφε­νεία. Αυτά ως το 1924, ακό­μα και στο 25 σχε­δόν, όταν επί τέλους άρχι­σα με τη βοή­θεια κομ­μου­νι­στών εργα­τών και δια­νο­ου­μέ­νων να βλέ­πω όχι θολά μα με κάποια καθαρότητα.

Αθανάσιος Δ. Κλάρας Ο κατοπινός Άρης Βελουχιώτης, όταν υπηρετούσε το 1925-26 στο στρατό, ως δεκανέας του Πυροβολικού και είχε επιλεγεί για τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Η φωτογραφία έχει ληφθεί λίγο πριν  ανακαλυφτεί ότι ο Κλάρας διηύθυνε το Αντιμιλιταριστικό τμήμα (ΑΜΙ) του ΚΚΕ στη μονάδα του. Όταν ανακαλύφτηκε, καθαιρέθηκε από δεκανέας –στη φωτογραφία διακρίνεται ακόμα το «γαλόνι», η «σαρδέλα»- και αντί για τη Σχολή, στάλθηκε στον περιλάλητο Πειθαρχικό Ουλαμό, στο Καλπάκι, όπου και μαρτύρησε, όπως κι άλλοι αγωνιστές, αλλά και πάλεψε με πρωτοφανή αντοχή και αποφασιστικότητα κατά της βίας των βασανιστηρίων. [Φωτογραφία και πληροφορίες από το βιβλίο του Γιάννη Γ. Χατζηπαναγιώτου (καπετάν-Θωμά), Η πολιτική διαθήκη του Άρη Βελουχιώτη, εκδόσεις Δωρικός, Αθήνα 1982]

Αθα­νά­σιος Δ. Κλά­ρας
Ο κατο­πι­νός Άρης Βελου­χιώ­της, όταν υπη­ρε­τού­σε το 1925–26 στο στρα­τό, ως δεκα­νέ­ας του Πυρο­βο­λι­κού και είχε επι­λε­γεί για τη Σχο­λή Εφέ­δρων Αξιω­μα­τι­κών. Η φωτο­γρα­φία έχει ληφθεί λίγο πριν ανα­κα­λυ­φτεί ότι ο Κλά­ρας διηύ­θυ­νε το Αντι­μι­λι­τα­ρι­στι­κό τμή­μα (ΑΜΙ) του ΚΚΕ στη μονά­δα του. Όταν ανα­κα­λύ­φτη­κε, καθαι­ρέ­θη­κε από δεκα­νέ­ας –στη φωτο­γρα­φία δια­κρί­νε­ται ακό­μα το «γαλό­νι», η «σαρ­δέ­λα»- και αντί για τη Σχο­λή, στάλ­θη­κε στον περι­λά­λη­το Πει­θαρ­χι­κό Ουλα­μό, στο Καλ­πά­κι, όπου και μαρ­τύ­ρη­σε, όπως κι άλλοι αγω­νι­στές, αλλά και πάλε­ψε με πρω­το­φα­νή αντο­χή και απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα κατά της βίας των βασα­νι­στη­ρί­ων. [Φωτο­γρα­φία και πλη­ρο­φο­ρί­ες από το βιβλίο του Γιάν­νη Γ. Χατζη­πα­να­γιώ­του (καπε­τάν-Θωμά), Η πολι­τι­κή δια­θή­κη του Άρη Βελου­χιώ­τη, εκδό­σεις Δωρι­κός, Αθή­να 1982]

Έφτα­σε λίγος και­ρός για ν’ απαλ­λα­γώ απ’ την επί­δρα­ση του διε­φθαρ­μέ­νου αστι­κού πολι­τι­σμού. Ήμου­να πια στους κόλ­πους του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος. Αν στη ζωή μου υπάρ­χει ένα σημείο που με συγκί­νη­ση και με υπε­ρη­φά­νεια αφά­ντα­στη από και­ρού σε και­ρό γυρί­ζω και βλέ­πω είναι ακρι­βώς η επο­χή που μπή­κα στο Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα. Δια­παι­δα­γω­γή­θη­κα ταξι­κά, έμα­θα το συμ­φέ­ρο μου, πέτα­ξα τον κεφα­λαιο­κρα­τι­κό πολι­τι­σμό στα μού­τρα της λωπο­δύ­τριας και δολο­φό­νας μπουρ­ζουα­ζί­ας και ρίχτη­κα με πίστη, με θέλη­ση, με ηρω­ι­σμό στον αγώ­να για τις εργα­ζό­με­νες μάζες. Έκτο­τε δεν έχω στο ενερ­γη­τι­κό μου παρά φυλα­κί­σεις για πάλη επαναστατική.

Μιλάν τα γεγο­νό­τα, μιλά­ει αυτή η αλή­θεια. Ούτε ΜΙΑ ΚΗΛΙΔΑ. Είναι αυτό σε βάρος μου; Είναι αυτό στοι­χείο ενά­ντια στο Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα; ΤΙΜΗ ΜΟΥ ΜΕΓΑΛΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΙΜΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΤΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΜΟΥ ΑΝΗΚΕΙ ότι γλύτ­τω­σα απ’ την δια­φθο­ρά της συνεί­δη­σης στην οποία με οδη­γού­σε το ληστρι­κό αστι­κό καθε­στώς και κόσμη­σα τον Κλά­ρα, που φερό­ντα­νε τρο­χά­δην στον γκρε­μό, με ΑΓΝΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ στοι­χεία και μόνο με τέτοια.

Αλλά δεν πρό­κει­ται περί αυτού. Δεν πει­ρά­ζει στην κεφα­λαιο­κρα­τία το ότι υπάρ­χουν «κλέ­φτες» κ.λ.π., ασυ­νεί­δη­τοι ταξι­κά εκμε­ταλ­λευό­με­νοι. Ίσα ίσα το επι­διώ­κει αυτό. Θέλει να ’χει σε τέτοια κατά­στα­ση τις εργα­ζό­με­νες μάζες για να τις εκμε­ταλ­λεύ­ε­ται αισχρά, χωρίς κανέ­να εμπό­διο. Και τρέ­μει ακρι­βώς όταν αυτοί, οι παρα­στρα­τη­μέ­νοι ταξι­κά, βρουν το δρό­μο τους για να διεκ­δι­κή­σουν το ψωμί τους, τις ελευ­θε­ρί­ες τους επα­να­στα­τι­κά, με πρό­γραμ­μα και αρχές κομμουνιστικές.

Γι’ αυτό και συνε­χώς ρίχνει τις πιο αισχρές συκο­φα­ντί­ες κατά των κομ­μου­νι­στών η κεφα­λαιο­κρα­τία. Γι’ αυτό και κάθε φορά που περ­νώ από δίκη κατά θεα­τρι­κό τρό­πο επι­δει­κνύ­ουν την κατα­δι­κα­στι­κή αυτή από­φα­ση, γι’ αυτό και το 1929 ακό­μα αναί­σχυ­ντα τελεί­ως, χωρίς στοι­χείο κανέ­να και μόνο για­τί ήμουν κομ­μου­νι­στής έρρι­ξαν μια νέα αισχρή συκο­φα­ντι­κή κατη­γο­ρία σε βάρος μου που πέφτει μόνη της όμως.

Εσείς λοι­πόν, εσείς, το καθε­στώς που γεν­νά τη δια­φθο­ρά και τη ληστεία, εσείς που είστε υπεύ­θυ­νοι για όλα τα εγκλή­μα­τα τα κοι­νω­νι­κά, εσείς που έχε­τε επι­κε­φα­λής Καρα­πα­να­γιώ­τη­δες κλέ­φτες, Αβρά­μη­δες και Αλε­ξαν­δρή­δες, εσείς μιλά­τε για λωπο­δύ­τες; Όχι! Είστε εσείς το καθε­στώς που δια­φθεί­ρει, ενώ το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα συγκε­ντρώ­νει ό,τι τίμιο, ό,τι ηθι­κό προ­λε­τα­ρια­κό στοι­χείο. Το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα εξα­γνί­ζει και δημιουρ­γεί αγω­νι­στές αφο­σιω­μέ­νους στη μεγά­λη υπό­θε­ση του προλεταριάτου.

Είναι το μόνο κόμ­μα που οδη­γεί τους εκμε­ταλ­λευό­με­νους στον ιστο­ρι­κό δρό­μο: Στην ορι­στι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση του προ­λε­τα­ριά­του. Και στο κόμ­μα αυτό έδω­σα όλη μου τη ζωή και θα συνε­χί­σω να δίνω όσες δυνά­μεις μου απο­μεί­ναν για τον αγώ­να του, για το ψωμί των εργα­ζο­μέ­νων, κατά των φόρων και των πολέ­μων, για την επανάσταση.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΛΑΡΑΣ»

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο