Διατηρώντας τη μνήμη ζωντανή
Γράφει ο Παναγιώτης Μανιάτης //
Στις 22 Μαΐου 2006, με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το θάνατο του Επίτιμου Προέδρου του ΚΚΕ, Χαρίλαου Φλωράκη, το σπίτι του στο Χαλάνδρι, άνοιξε και πάλι ως «Βιβλιοθήκη — Αρχείο “Χαρίλαος Φλωράκης” — Επιμορφωτικό Κέντρο ΚΚΕ» έπειτα από απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ. Ο Φλωράκης διέθεσε το σπίτι στο οποίο ζούσε τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του, αλλά και όλο το βιος του, στο Κόμμα, το οποίο υπηρέτησε όλη του τη ζωή.
Περίπου ένα χρόνο αργότερα, στις 11 Ιουνίου 2007, το Επιμορφωτικό Κέντρο εγκαινιάστηκε, ανοίγοντας τις πόρτες του σε εκπροσώπους ερευνητικών κέντρων, ιστορικούς, μελετητές, επιστήμονες, φοιτητές, σωματεία εργαζομένων και συλλόγους. Μια σημαντική πρωτοβουλία καθώς μεγάλο μέρος από το αποκατεστημένο, λόγω της πλημμύρας του ’94, αρχείο του Κόμματος είναι ανοιχτό στο κοινό.
Κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης έφτασα στην οδό Χαρίλαου Φλωράκη 6 (πρώην Πυθίας). Η πρόσβαση είναι σχετικά εύκολη, πιστεύω όμως ότι κάποιος που δε μένει στο Χαλάνδρι θα δυσκολευτεί να βρει την οδό, γι’ αυτό προτείνω στους επίδοξους επισκέπτες να συμβουλευτούν το χάρτη.
Χτύπησα το κουδούνι. Ο υπεύθυνος της βιβλιοθήκης Νίκος Παπαγεωργάκης με καλωσόρισε. Μπαίνοντας στο κτίριο αισθάνθηκα αμέσως ότι είμαι σε ένα κόκκινο αρχείο. Πανό με τον Λένιν της Οκτωβριανής Επανάστασης και στον απέναντι τοίχο εικόνα από συγκέντρωση του Κόμματος. Ανεβήκαμε στον πρώτο όροφο όπου και στεγάζεται το αρχείο. Τα έπιπλα και το πάτωμα δε θα μπορούσαν να είναι από άλλο υλικό πέρα από ξύλο.
Αριστερά της εισόδου βρίσκεται το αναγνωστήριο, και μπρος του το γραφείο, με τα προσωπικά αντικείμενα του Φλωράκη, με φωτογραφίες και παράσημα. Υπάρχουν επίσης και βιβλία που διάβαζε στην εξορία, όπως το «Βοήθημα Νέας Ιστορίας της Ελλάδος» και το «Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός», που είχε καταφέρει να το περάσει στη φυλακή, γιατί δεν αναφερόταν το όνομα του Λένιν και οι φύλακες το θεώρησαν ακίνδυνο. Στο χώρο κατοικοεδρεύει αρκετός σοβιετισμός, με πορτραιτάκια κλασικών, αλλά και οι ζωγραφιστές πέτρες που του είχε χαρίσει ο Γιάννης Ρίτσος.
Στα δεξιά της εισόδου βρίσκεται το κυρίως μέρος της βιβλιοθήκης με αρκετά ενδιαφέροντα θέματα όπως αυτά της Eθνικής Aντίστασης, του Eμφυλίου, του ΚΚΣΕ, του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Ιδιαίτερη προσοχή, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να δείξει ο ερευνητής στα περιοδικά που διαθέτει. Η ΚΟΜΕΠ, ο Νέος Κόσμος, τα Ζητήματα Ειρήνης και Σοσιαλισμού κ.ά. δε βρίσκονται εύκολα σε άλλα αρχεία.
Τέλος, υπάρχει το δωμάτιο με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Όρεξη και χρόνο να έχεις και θα βρεις αρκετά πράγματα για την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος και του τόπου. Αν δεν έχεις συγκεκριμένο αντικείμενο έρευνας το πιθανότερο είναι να πελαγώσεις, όμως η Κατερίνα βρίσκεται πάντα εκεί για να σε κατατοπίσει σχετικά με την οργάνωση του υλικού. Ο συνολικός όγκος των ντοκουμέντων που έχουν ψηφιοποιηθεί ξεπερνάει τις 95.000 τεκμήρια και περιλαμβάνει όλες τις αποφάσεις που έχουν εκδώσει τα όργανα του Κόμματος από την ίδρυσή του, το 1918, ως σήμερα και καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος θεμάτων όπως: Τις αποφάσεις των συνεδρίων του, των συνδιασκέψεων του, τις αποφάσεις, διακηρύξεις, ανακοινώσεις της ΚΕ, τις αποφάσεις και ανακοινώσεις του ΠΓ.
Ακόμα, διαθέτει όλα τα φύλλα του “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ”, ένα μεγάλο μέρος του Τύπου της κατοχής και του εμφυλίου, κατά βάση εκδόσεις του ΕΑΜ, του ΚΚΕ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης, της ΠΕΕΑ, του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, αλλά και άλλων οργανώσεων και φορέων. Περιλαμβάνει επίσης και τις εκπομπές του ραδιοφωνικού σταθμού “ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ” κατά μήνα και κατά εκπομπή, και αρκετά υλικά της ΚΝΕ.
Το Επιμορφωτικό Κέντρο Χαρίλαος Φλωράκης στεγάζει μεγάλο μέρος της ιστορίας του λαϊκού κινήματος και αποτελεί παρακαταθήκη για κάθε κομμουνιστή αλλά και κάθε προοδευτικό άνθρωπο.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Τηλ.: 2106851129
Site: http://www.ekxf.gr
e‑mail: [email protected]
Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα — Παρασκευή 9 π.μ. — 5 μ.μ.
