Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Οι μπριγάδες Αλληλεγγύης στην Κούβα

Γρά­φει ο Βαγ­γέ­λης Γονα­τάς //

Και φέτος, που η Ελλά­δα συγκε­ντρώ­νει την αλλη­λεγ­γύη των κινη­μά­των όλου του κόσμου, 21 Έλλη­νες διε­θνι­στές ( η μεγα­λύ­τε­ρη αντι­προ­σω­πεία των τελευ­ταί­ων ετών) βρέ­θη­καν στην Κού­βα προ­σφέ­ρο­ντας την αλλη­λεγ­γύη τους στην Κου­βα­νι­κή Επα­νά­στα­ση, συμ­με­τέ­χο­ντας στην 45η Ευρω­παϊ­κή Μπρι­γά­δα “Χοσέ Μαρ­τί” που ξεκί­νη­σε στις 4 και ολο­κλη­ρώ­νε­ται στις 22 Ιούλη.

Οι μπρι­γά­δες εθε­λο­ντι­κής δου­λειάς και αλλη­λεγ­γύ­ης στην Κού­βα έχουν ιστο­ρία. Ιστο­ρία που ξεκι­νά με την έκφρα­ση αλλη­λεγ­γύ­ης στη νεα­ρή κου­βα­νι­κή Επα­νά­στα­ση στα πρώ­τα της βήμα­τα. Η μετέ­πει­τα ορμη­τι­κή τους ανά­πτυ­ξη έχει άμε­ση σχέ­ση με τις πρώ­τες διε­θνι­στι­κές απο­στο­λές που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν την επο­χή που διε­ξά­γο­νταν στην Κού­βα η συζή­τη­ση για τον πρω­τα­γω­νι­στι­κό, ή όχι, ρόλο της συνεί­δη­σης και των ηθι­κών κινή­τρων στην ανά­πτυ­ξη της παραγωγής.

Συζή­τη­ση που διε­ξά­γο­νταν σε ολό­κλη­ρο το κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα της επο­χής (για τη λει­τουρ­γία των νόμων της αγο­ράς στο σοσια­λι­σμό) και στην οποία έβα­λε την προ­σω­πι­κή, θεω­ρη­τι­κή και πρα­κτι­κή του σφρα­γί­δα ο Ερνέ­στο Τσε Γκεβάρα.

Μέρος της μπριγάδας του 2012

Μέρος της μπρι­γά­δας του 2012

Η πρώ­τη μπρι­γά­δα οργα­νώ­θη­κε το 1961 από την Διε­θνή Ένω­ση Φοι­τη­τών, και παρευ­ρέ­θη­κε και μίλη­σε σε αυτήν και ο Τσε. Το 1968, σύμ­φω­να με μαρ­τυ­ρί­ες, πάνω από 200 Έλλη­νες πολι­τι­κοί πρό­σφυ­γες από τις τότε σοσια­λι­στι­κές χώρες βρέ­θη­καν και δού­λε­ψαν στην αγρο­τι­κή παρα­γω­γή για μήνες στην Κού­βα. Αλλά και τα επό­με­να χρό­νια, μπρι­γά­δες από διά­φο­ρες χώρες εργά­στη­καν στην αγρο­τι­κή παρα­γω­γή αλλά και στις κατα­σκευ­ές εξα­σφα­λί­ζο­ντας πολ­λές φορές και φέρ­νο­ντας μαζί τους και τα υλικά.

Οι μπρι­γά­δες με τη σημε­ρι­νή τους μορ­φή οργα­νώ­νο­νται από το 1972 από το Κου­βα­νι­κό Ινστι­τού­το Φιλί­ας των Λαών (ICAP). Tότε κατα­σκευά­στη­κε και εγκαι­νιά­στη­κε από τον Φιντέλ το κάμπινγκ στο Και­μί­το, που γίνο­νται μέχρι σήμε­ρα οι μπρι­γά­δες. Η κατα­σκευή έγι­νε στα πλαί­σια της μπρι­γά­δας «Julio Antonio Mella” της Ένω­σης Δημο­κρα­τι­κής Νεο­λαί­ας και Φοι­τη­τών, από την οποία πήρε τιμη­τι­κά και το όνο­μά του το κάμπινγκ.

Έκθεση για τους Πέντε -2013

Έκθε­ση για τους Πέντε ‑2013

Από τότε πάνω από 100.000 μπρι­γα­δί­στες από όλον τον κόσμο έχουν ζήσει και δου­λέ­ψει σε αυτόν τον ιστο­ρι­κό χώρο, “ποτί­ζο­ντας με τον ιδρώ­τα τους τα εύφο­ρα χωρά­φια της Κού­βας” (όπως γρά­φει η ταμπέ­λα στο μου­σείο του κάμπινγκ) και γνω­ρί­ζο­ντας από κοντά την κου­βα­νι­κή πραγματικότητα.

Οι μπρι­γά­δες αγκα­λιά­στη­καν από το κίνη­μα αλλη­λεγ­γύ­ης σε όλο τον κόσμο και συνε­χί­στη­καν κανο­νι­κά ακό­μα και στη διάρ­κεια της Ειδι­κής Περιό­δου, μετά το 1990, όταν η ΕΣΣΔ διέ­κο­ψε τις οικο­νο­μι­κές σχέ­σεις με την Κού­βα και η Επα­νά­στα­ση έδω­σε τη μάχη της επι­βί­ω­σης. Αυτά τα χρό­νια, εκα­το­ντά­δες Έλλη­νες συμ­με­τεί­χαν στις απο­στο­λές που οργά­νω­σε ο Ελλη­νο­κου­βα­νι­κός Σύν­δε­σμος Φιλί­ας και Αλλη­λεγ­γύ­ης στις μπρι­γά­δες στην Κούβα.

(Βίντεο: Μιά σύντο­μη ξενά­γη­ση στις εγκα­τα­στά­σεις του C I J A M)

Φέτος τον Ιού­λιο και τον Αύγου­στο, πάνω από 1.000 φίλοι προ­ερ­χό­με­νοι από 100 χώρες θα πάρουν μέρος στην 45η Ευρω­παϊ­κή μπρι­γά­δα “Χοσέ Μαρ­τί”, στην 46η μπρι­γά­δα “Βεν­σε­ρέ­μος” από τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες, στην 24η μπρι­γά­δα “Χουάν Ρίους Ριβιέ­ρα” από το Που­έρ­το Ρίκο και στην 22η μπρι­γά­δα από τη Λατι­νι­κή Αμε­ρι­κή και την Καραϊ­βι­κή, καθώς και στη φοι­τη­τι­κή μπρι­γά­δα ξένων φοι­τη­τών που σπου­δά­ζουν στην Κού­βα. Επί­σης θα πραγ­μα­το­ποι­η­θεί το 26ο Καρα­βά­νι Αλλη­λεγ­γύ­ης ΗΠΑ-Κού­βας που ιδρύ­θη­κε από τη δια­θρη­σκευ­τι­κή οργά­νω­ση “Πάστο­ρες για την Ειρή­νη” , το οποίο έχει ξεκι­νή­σει ήδη την περιο­δεία του σε πόλεις του Κανα­δά, των ΗΠΑ και του Μεξι­κό, όπως δήλω­σε η Κένια Σερά­νο, Πρό­ε­δρος του ICAP, πριν λίγες μέρες σε συνέ­ντευ­ξη τύπου στην Κούβα.

brigada2

Όπως ανέ­φε­ρε η ίδια σε παλιό­τε­ρη συνέ­ντευ­ξη: “Αυτό το κίνη­μα δεν υπάρ­χει επει­δή η Κού­βα τους χτύ­πη­σε την πόρ­τα και τους είπε δώσε μου την αλλη­λεγ­γύη σου, όχι. Αυτό το κίνη­μα είναι η αντα­νά­κλα­ση, είναι κάτι σαν ανα­τρο­φο­δό­τη­ση μιας συμπε­ρι­φο­ράς που υιο­θέ­τη­σε η Κού­βα, η οποία αντι­λαμ­βά­νε­ται πως το να είναι κανείς αλλη­λέγ­γυος, να είναι διε­θνι­στής είναι το καθή­κον μας προς την ανθρω­πό­τη­τα, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης και της βορειο­α­με­ρι­κα­νι­κής κοι­νω­νί­ας, η οποία ιστο­ρι­κά δια­τη­ρεί διαύ­λους επι­κοι­νω­νί­ας μέσω της κουλ­τού­ρας με την κου­βα­νι­κή κοι­νω­νία, από όποια σκο­πιά και να το δει κανείς. […} Ας θυμη­θού­με επί­σης, ότι το κίνη­μα αλλη­λεγ­γύ­ης, από το 1998 μέχρι και σήμε­ρα, συνέ­πε­σε ταυ­τό­χρο­να με την χρο­νι­κή στιγ­μή κατά την οποία ο κόσμος βίω­νε τις τρο­με­ρές επι­πτώ­σεις της εξα­φά­νι­σης του σοσια­λι­στι­κού στρα­το­πέ­δου, όπου η αρι­στε­ρά αισθάν­θη­κε αυτό το χτύ­πη­μα με την απο­δό­μη­ση της παρα­δο­σια­κής αρι­στε­ράς, όπου ανα­δεί­χθη­καν νέοι παρά­γο­ντες κοι­νω­νι­κών κινη­μά­των και όπου όλο αυτό ήρθε να συν­δε­θεί και να ασκή­σει νέους τρό­πους για να εκφρά­σει την πολι­τι­κή παρακ­μή του στά­τους κβο, ή νέους τρό­πους για να συνερ­γα­στεί επί­σης με την Κούβα”.

Έτσι λοι­πόν, στις μπρι­γά­δες αντα­να­κλά­ται η κατά­στα­ση που υπάρ­χει στο κίνη­μα κάθε χώρας ή ηπεί­ρου, και από αυτή την άπο­ψη παρου­σιά­ζει ένα επι­πλέ­ον ενδια­φέ­ρον. Η εμπει­ρία της Ευρω­παι­κής Μπρι­γά­δας ιδιαί­τε­ρα, επι­βε­βαιώ­νει τη γνω­στή κατά­στα­ση της Ευρώ­πης και παράλ­λη­λα δίνει κάθε χρό­νο την ευκαι­ρία να συνα­ντη­θούν, να ανταλ­λά­ξουν εμπει­ρία και μερι­κές φορές να συντο­νι­στούν, τα κινή­μα­τα αλλη­λεγ­γύ­ης στην Κού­βα από τις χώρες της Ευρώ­πης. Την έκτα­ση, το βάθος και την πολυ­μορ­φία αυτού του κινή­μα­τος, το συνει­δη­το­ποι­ή­σα­με φέτος επί Ευρω­παϊ­κού εδά­φους, στη Σύνο­δο των Λαών στις Βρυ­ξέλ­λες τον περα­σμέ­νο μήνα.

Όπως γίνε­ται εύκο­λα κατα­νοη­τό, οι μπρι­γά­δες απο­τε­λούν κυρί­ως μια ευκαι­ρία γνω­ρι­μί­ας – στο μέτρο του δυνα­τού – της κου­βα­νι­κής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας ‚αλλά και της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας του κινή­μα­τος αλλη­λεγ­γύ­ης στην Κού­βα, που δεν είναι βέβαια άσχε­το με το γενι­κό­τε­ρο κίνη­μα που υπάρ­χει σε κάθε χώρα.

Κοινή εκδήλωση με την Τουρκική αντιπροσωπεία - 2012

Κοι­νή εκδή­λω­ση με την Τουρ­κι­κή αντι­προ­σω­πεία — 2012

Στις μπρι­γά­δες συρ­ρέ­ουν κάθε είδους αλλη­λέγ­γυοι με την Κού­βα, μέσω των οργα­νώ­σε­ων που δρουν σε κάθε χώρα ή και ατο­μι­κά. Ο θεσμι­κός φορέ­ας που οργα­νώ­νει τις μπρι­γά­δες είναι το ICAP, και στα πλαί­σια της μπρι­γά­δας κάθε αντι­προ­σω­πεία συγκρο­τεί­ται εκεί και λει­τουρ­γεί σε εθνι­κή βάση. Συγκρο­τεί­ται επί­σης ένα όργα­νο από τους υπεύ­θυ­νους κάθε εθνι­κής αντι­προ­σω­πεί­ας, για τα ζητή­μα­τα λει­τουρ­γί­ας της μπρι­γά­δας, αλλά και τα γενι­κό­τε­ρα πολι­τι­κά (ψηφί­σμα­τα κ.α). Κάθε εθνι­κή αντι­προ­σω­πεία στη διάρ­κεια της μπρι­γά­δας λει­τουρ­γεί με τον τρό­πο που η ίδια κρί­νει και η μπρι­γά­δα σε ολο­μέ­λεια εγκρί­νει τα ντο­κου­μέ­ντα – ψηφί­σμα­τα στο τέλος.

Πρό­κει­ται λοι­πόν για μια πολύ χρή­σι­μη εμπει­ρία. Ανα­μέ­νου­με με ενδια­φέ­ρον την επι­στρο­φή της Ελλη­νι­κής αντι­προ­σω­πεί­ας σε λίγες μέρες για να ανα­βαθ­μί­σου­με και να επι­και­ρο­ποι­ή­σου­με αυτή τη συζήτηση.

Και φυσι­κά, προ­ε­τοι­μα­ζό­μα­στε ήδη για την 46η Ευρω­παϊ­κή μπρι­γά­δα “Χοσέ Μαρ­τί” που θα πραγ­μα­το­ποι­η­θεί τον Ιού­λιο του 2016.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο