Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΦΛΩΡΑΚΗΣ: «Αυτός ο κόσμος μπορεί ν’ αλλάξει και θ’ αλλάξει!»

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

«Οι ζευ­γά­δες φεύ­γουν, μωρέ! Η σπο­ρά μένει.
Και φου­ντώ­νει. Και μεγα­λώ­νει. Και καρπίζει.
Και ρίχνει νέους σπό­ρους στη γη.
Και θα σηκώ­σουν τη σημαία του αγώ­να μέχρι τον ήλιο.
Είναι η σπο­ρά, σου λέω…». 

Στις 22 Μάη συμπλη­ρώ­νο­νται δέκα χρό­νια από τότε που ο ακού­ρα­στος κομ­μου­νι­στής, ο αγω­νι­στής καπε­τά­νιος, ο λαϊ­κός ηγέ­της, ο σύντρο­φος Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης έκλει­σε για πάντα τα μάτια του. Στα 91 του χρό­νια, ο καπε­τάν-Γιώ­της συμπλή­ρω­νε μια ζωή γεμά­τη αγώ­νες, μια ζωή δοσμέ­νη στα ιδα­νι­κά ενός καλύ­τε­ρου κόσμου, για την προ­ο­πτι­κή του σοσια­λι­σμού-κομ­μου­νι­σμού, μια ζωή δοσμέ­νη στο ΚΚΕ, στο Κόμ­μα που αγά­πη­σε και έδω­σε τα πάντα: «Για­τί να μην έχεις περισ­σό­τε­ρες ζωές να του προ­σφέ­ρεις…» είχε πει κάπο­τε, το 1998, όταν η ΚΕ του Κόμ­μα­τος τον τίμη­σε με ανα­μνη­στι­κή πλακέτα. 

Ο βίος και η δρά­ση του Χαρί­λα­ου Φλω­ρά­κη ταυ­τί­στη­κε με την ιστο­ρία του ΚΚΕ, υπήρ­ξε οργα­νι­κό κομ­μά­τι των πιο ένδο­ξων- αλλά και συνά­μα δύσκο­λων- λαϊ­κών αγώ­νων στην Ελλά­δα της Κατο­χής, του Εμφυ­λί­ου και της νεό­τε­ρης ιστο­ρί­ας. Ελά­χι­στοι άνθρω­ποι έχουν κατα­φέ­ρει να κατα­κτή­σουν δικαί­ως μια θέση στο πάν­θε­ον εκεί­νων των λαϊ­κών αγω­νι­στών που έδω­σαν ολά­κε­ρη της ζωή τους για τα δίκαια του λαού, για το ψωμί και την ελευ­θε­ρία. Και αυτό για­τί ο Χαρ. Φλω­ρά­κης, με την ατα­λά­ντευ­τη πίστη του στα ιδα­νι­κά του σοσια­λι­σμού-κομ­μου­νι­σμού, δεν έλλει­ψε από τα γυρί­σμα­τα της Ιστο­ρί­ας. Ο σύντρο­φος Χαρίλαος:

  • ήταν παρών στην προ­πο­λε­μι­κή δεκα­ε­τία του ’30 ως νεα­ρό μέλος της ΟΚΝΕ και αργό­τε­ρα ως σπου­δα­στής και δρα­στή­ριος εργα­ζό­με­νος των ΤΤΤ (Ταχυ­δρο­μεία, τηλε­γρα­φεία, τηλε­φω­νεία). Από νωρίς, όντας έφη­βος, αντι­λή­φθη­κε τα σημά­δια της ταξι­κής πάλης στην ελλη­νι­κή επαρ­χία του 1930:

«… οι ελπί­δες που έδι­νε η πορεία των Σοβιέτ στους εργά­τες και στη φτω­χο­λο­γιά, απο­τε­λού­σαν οξυ­γό­νο για το λαό, που όλο και κατέ­βαι­νε σε οργα­νω­μέ­νες κινη­το­ποι­ή­σεις. Παράλ­λη­λα, όμως, το αστι­κό κρά­τος, το οποίο στην αρχή έδει­χνε μου­δια­σμέ­νο και αμή­χα­νο, άρχι­σε να περ­νά­ει στην αντε­πί­θε­ση και στον αντι­κομ­μου­νι­σμό. Η Αστυ­νο­μία παρα­κο­λου­θού­σε, πια, τους πάντες και τα πάντα και η εργα­τι­κή πρω­το­πο­ρία έπαιρ­νε χίλιες μύριες προ­φυ­λά­ξεις για τη δρά­ση της» (Χρ.Θεοχαράτου, Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης και Λαϊ­κό Κίνη­μα, Τυπο­εκ­δο­τι­κή 2001, σελ. 60).

  • ήταν παρών στους εργα­τι­κούς, συν­δι­κα­λι­στι­κούς αγώ­νες ως εργα­ζό­με­νος τηλε­γρα­φη­τής, μέλος της Επι­τρο­πής Αγώ­να των ΤΤΤ, δρώ­ντας υπό εξαι­ρε­τι­κά αντί­ξο­ες συν­θή­κες μεσού­σης της αντι­κομ­μου­νι­στι­κής φρε­νί­τι­δας του ελλη­νι­κού αστι­κού καθε­στώ­τος, πριν και κατά τη διάρ­κεια της δικτα­το­ρί­ας του Μετα­ξά. Για την συν­δι­κα­λι­στι­κή του δρά­ση μετα­τέ­θη­κε πολ­λές φορές από πόλη σε πόλη. Όπου κι αν βρι­σκό­ταν ωστό­σο, ο νεα­ρός Χαρί­λα­ος, προ­σπα­θού­σε να δημιουρ­γή­σει επα­φές με πυρή­νες παρά­νο­μων κομμουνιστών.
  • ήταν παρών στη «γέν­νη­ση» της ΕΑΜι­κής αντί­στα­σης περ­νώ­ντας από την συν­δι­κα­λι­στι­κή δρά­ση ως τηλε­γρα­φη­τής σε συν­θή­κες πλή­ρους παρα­νο­μί­ας. Δρα­στή­ριος συν­διορ­γα­νω­τής της πρώ­της μεγά­λης απερ­γί­ας στην Κατε­χό­με­νη απ’ τους Ναζί Ευρώ­πη (Απρί­λης 1942), έχο­ντας βρε­θεί ήδη δύο φορές στα απάν­θρω­πα κρα­τη­τή­ρια της Ασφά­λειας, ο Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης πέρα­σε στην οργα­νι­κή του έντα­ξη στο ΕΑΜ και στην αυτο­δί­καιη εγγρα­φή του ως μέλος του ΚΚΕ.
  • ήταν παρών στους μεγά­λους λαϊ­κούς αγώ­νες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ως αξιω­μα­τι­κός-αντάρ­της πλέ­ον στο βου­νό. Από το 1943 έως το 1945 προ­ά­γε­ται δια­δο­χι­κά, στους βαθ­μούς του λοχα­γού και εν συνε­χεία ταγ­μα­τάρ­χη του ΕΛΑΣ, παίρ­νει μέρος στα Δεκεμ­βρια­νά του 1944 ενά­ντια στους βρε­τα­νούς ιμπε­ρια­λι­στές και τους ντό­πιους λακέ­δες τους και συλ­λαμ­βά­νε­ται τον Οκτώ­βρη του 1945. Για το Δεκέμ­βρη του ’44 ο Χαρί­λα­ος θα πει:

«Όσοι ισχύ­ρι­ζο­νται- ανά­με­σα τους και κάποιοι δήθεν Αρι­στε­ροί- ότι ο Δεκέμ­βρης υπήρ­ξε από τα κορυ­φαία λάθη του ΕΑΜ (και άρα του ΚΚΕ, ή είναι πλα­στο­γρά­φοι ή ανα­πα­ρά­γουν την πλα­στο­γρά­φη­ση της ιστο­ρί­ας. Για­τί το Δεκέμ­βρη δεν τον εξα­πέ­λυ­σε το ΕΑΜ. Το ΕΑΜ τον υπέ­στη. Και, φυσι­κά, αντι­στά­θη­κε. Σήμε­ρα, που έχουν δει το φως της δημο­σιό­τη­τας μια σει­ρά από ντο­κου­μέ­ντα, φαί­νε­ται ολο­κά­θα­ρα ποιός επι­δί­ω­ξε και επέ­βα­λε το Δεκέμ­βρη. Έχει, ήδη, απο­δει­χτεί ότι ο Δεκέμ­βρης ήταν μια καλά οργα­νω­μέ­νη ξενι­κή εισβο­λή και ένο­πλη επί­θε­ση που είχε τρεις στό­χους: Πρώ­το, να αφο­πλί­σει και να υπο­τά­ξει το στρα­τό της Αντί­στα­σης και Απε­λεύ­θε­ρω­σης- τον ΕΛΑΣ. Δεύ­τε­ρο, να χτυ­πή­σει το Λαϊ­κό Κίνη­μα (το ΕΑΜ), να το δυσφη­μή­σει και να ανα­κό­ψει τον εκδη­μο­κρα­τι­σμό της χώρας και της κοι­νω­νί­ας. Και τρί­τον, να παλι­νορ­θώ­σει το παλιό αγγλό­δου­λο καθε­στώς και το βασι­λιά- βάζο­ντας στη θέση του Μετα­ξά ή του Τσου­δε­ρού, τσι­ρά­κια του βρε­ταν­νι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού με δημο­κρα­τι­κά προ­σω­πεία» (Χρ.Θεο­χα­ρά­του, Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης και Λαϊ­κό Κίνη­μα, Τυπο­εκ­δο­τι­κή 2001, σελ. 236–237).

Photo- Xarilaos Antartis ELAS DSE

  • ήταν παρών στην κορυ­φαία εκδή­λω­ση της ταξι­κής πάλης στην Ελλά­δα του 20ου αιώ­να, με τον ενερ­γό του ρόλο στο Δημο­κρα­τι­κό Στρα­τό Ελλά­δας. Ήταν παρών σε καί­ριες μάχες του ΔΣΕ, όντας επι­κε­φα­λής στρα­τιω­τι­κών σχη­μα­τι­σμών, περ­νώ­ντας απ’ τους βαθ­μούς του αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χη, του συνταγ­μα­τάρ­χη και το 1948 του υπο­στρά­τη­γου. Ο καπε­τάν-Γιώ­της που δε μάση­σε ποτέ τα λόγια του, που ουδέ­πο­τε στρογ­γυ­λο­ποί­η­σε τις από­ψεις του χάρην της πολι­τι­κής ορθό­τη­τας, με την οξυ­δέρ­κεια και ντο­μπρο­σύ­νη που τον διέ­κρι­νε, θα πει χρό­νια μετά το τέλος του Εμφυ­λί­ου στο δημο­σιο­γρά­φο Χρ.Θεοχαράτο:
    «Ναι, ο Εμφύ­λιος ήταν ανα­πό­φευ­κτος. Διό­τι, η ντό­πια και ξένη αντί­δρα­ση είχε απο­φα­σί­σει να υπο­τά­ξει και να εξο­ντώ­σει κάθε πατριω­τι­κή και δημο­κρα­τι­κή αντί­στα­ση. Μόνο αν σηκώ­να­με τα χέρια. Αν μένα­με να μας συλ­λά­βουν όλους, να μας βασα­νί­σουν, να μας ταπει­νώ­σουν και να μας σκο­τώ­σουν, δεν θα είχα­με εμφύ­λιο. Αλλά, και αυτή η χωρίς ένο­πλη αντί­στα­ση εξό­ντω­ση μας δεν θα ήταν ένας μονο­με­ρής Εμφύ­λιος; Δεν ήταν μονο­με­ρής Εμφύ­λιος στη χώρα μας, δεκα­τέσ­σε­ρις μήνες πριν από την έναρ­ξη της ένο­πλης αντί­στα­σης του ΚΚΕ; Πως, λοι­πόν, μπο­ρού­σε να απο­φευ­χθεί ο Εμφύ­λιος; […] Ο Εμφύ­λιος ήταν πατριω­τι­κός και δημο­κρα­τι­κός αγώ­νας, όπως ακρι­βώς και η Αντί­στα­ση, και όχι καθε­στω­τι­κός. Ήταν η συνέ­χεια της Αντί­στα­σης» (Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης και Λαϊ­κό Κίνη­μα, σελ. 324).
  • ήταν παρών στην υπε­ρά­σπι­ση των δίκαιων λαϊ­κών αγώ­νων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, του ΔΣΕ, του ΚΚΕ, όντας στο εδώ­λιο του κατη­γο­ρου­μέ­νου από το αστι­κό κρά­τος για τη δρά­ση του. Μέσα στις δικα­στι­κές αίθου­σες μετέ­τρε­ψε την απο­λο­γία του σε κατη­γο­ρη­τή­ριο ενά­ντια στο καθε­στώς, με λόγο και αγέ­ρω­χο θάρ­ρος που μονά­χα με του Μπε­λο­γιάν­νη θα μπο­ρού­σε να συγκριθεί:

«Δεν είναι οι κομ­μου­νι­στές εκεί­νοι που δεν έχουν πατρί­δα. Οι κομ­μου­νι­στές είναι απλοί άνθρω­ποι, εργα­τι­κοί, δεμέ­νοι με τη γη που γεν­νή­θη­καν. Και σ’αυ­τή τη γη κρί­νε­ται η τύχη τους, μαζί με όλο τον άλλο Λαό. Εκεί­νοι που δεν πιστεύ­ουν σε πατρί­δα και που δεν έχουν πατρί­δα είναι οι πλου­το­κρά­τες. Τα πλού­τη, τους παρέ­χουν τη δυνα­τό­τη­τα να ζουν σε όποιον τόπο και σε όποια χώρα επι­θυ­μούν. Η Κατο­χή απέ­δει­ξε και η σημε­ρι­νή κατά­στα­ση απο­δει­κνύ­ει ποιός έχει πατρί­δα, ποιός πονά γι’ αυτήν και ποιός θυσιά­ζε­ται για τη λευ­τε­ριά και προ­κο­πή της» (Από την απο­λο­γία στα δικα­στή­ρια Λάρι­σας, 2 Απρί­λη 1955).

Το κατη­γο­ρη­τή­ριο, οι διώ­ξεις, οι απει­λές ενά­ντια στη ζωή του, δεν στά­θη­καν ικα­νά να ξερι­ζώ­σουν απο μέσα του την βαθιά του πίστη στα κομ­μου­νι­στι­κά ιδε­ώ­δη, στο ΚΚΕ, στις μεγά­λες αξί­ες για τις οποί­ες αγω­νί­στη­κε. Θα πει απευ­θυ­νό­με­νος στους κατη­γό­ρους του, προς το τέλος της δίκης:

«Σε ό,τι με αφο­ρά προ­σω­πι­κά- όπως σας είπα και στην αρχή- εμφο­ρού­μαι από τα μεγά­λα ιδε­ώ­δη του κομ­μου­νι­σμού. Δεν υπάρ­χει δύνα­μη στον κόσμο που να μπο­ρεί να με υπο­χρε­ώ­σει να τα αρνη­θώ. Για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση της γραμ­μής του κόμ­μα­τος, για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των συμ­φε­ρό­ντων του Λαού μας, για την Ελλά­δα, με ευχα­ρί­στη­ση προ­σφέ­ρω όλες μου τις δυνά­μεις και ακό­μη, ανε­πι­φύ­λα­κτα, και το πιο πολύ­τι­μο αγα­θό για τον άνθρω­πο,- τη ζωή μου…».

Ο Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης διώ­χθη­κε για τις ιδέ­ες του και τη δρά­ση του, περ­νώ­ντας 18 ολό­κλη­ρα χρό­νια στις φυλα­κές του μετεμ­φυ­λια­κού αστι­κού κρά­τους. Μπή­κε στη φυλα­κή στην ηλι­κία των 40, απο­φυ­λα­κί­στη­κε υπό όρους στα 52, συνε­λή­φθη και εξο­ρί­στη­κε στα 53 και ξανα­βγή­κε στα 58 του χρό­νια. Πέρα­σε συνο­λι­κά 216 μήνες και 6.570 μέρες στα μετεμ­φυ­λια­κά κάτερ­γα της αστι­κής εξου­σί­ας. Πάλε­ψε, όμως, και νίκη­σε. Και έφτα­σε το 1972, μεσού­σης της αντι­δι­κτα­το­ρι­κής πάλης, να εκλε­γεί Α’ Γραμ­μα­τέ­ας του παρά­νο­μου ΚΚΕ και αργό­τε­ρα Γενι­κός Γραμ­μα­τέ­ας της ΚΕ του Κόμματος.

Photo 3 - Xarilaos

  • ήταν παρών και πρω­τα­γω­νι­στής στην προ­σπά­θεια να ορθο­πο­δή­σει το ΚΚΕ και το λαϊ­κό κίνη­μα, κατά τη μετα­πο­λί­τευ­ση. Να στα­θεί στα πόδια του μετά από δεκα­ε­τί­ες παρα­νο­μί­ας και ανη­λε­ών διώ­ξε­ων, να χαρά­ξει στέ­ρεη στρα­τη­γι­κή βασι­σμέ­νη στις ιδε­ο­λο­γι­κές γραμ­μές του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού. Κυρί­ως, όμως, να αντι­με­τω­πί­σει τις δυνά­μεις του ρεφορ­μι­σμού και της αντε­πα­νά­στα­σης, οι οποί­ες επι­χεί­ρη­σαν ουκ ολί­γες φορές τη διά­λυ­ση του ΚΚΕ.

Το πως στά­θη­κε ο Χαρί­λα­ος την αντε­πα­να­στα­τι­κή θύελ­λα στην ΕΣΣΔ και στην ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη περι­γρά­φει με τον καλύ­τε­ρο τρό­πο η Αλέ­κα Παπα­ρή­γα: «Ολο­ζώ­ντα­νη είναι μπρο­στά μας η απο­φα­σι­στι­κή συμ­βο­λή του Χαρί­λα­ου Φλω­ρά­κη, το 1990, στην Ευρεία Ολο­μέ­λεια της ΚΕ, στο 13ο Συνέ­δριο το 1991. Στην υπε­ρά­σπι­ση της προ­σφο­ράς του σοσια­λι­στι­κού συστή­μα­τος. Η θαρ­ρα­λέα στά­ση του να λοι­δο­ρή­σει τα βου­νά του ψέμα­τος που έπε­φταν στο σοσια­λι­σμό και την ιδε­ο­λο­γία του. Η στέ­ρεα πεποί­θη­σή του ότι ο κόσμος θα αλλά­ξει, ο σοσια­λι­σμός θα νική­σει, τότε σε εξαι­ρε­τι­κά δύσκο­λες και σκο­τει­νές στιγ­μές. Δεν είναι πάντα εύκο­λο, να πηγαί­νεις κόντρα στο ρεύ­μα. Δεν είναι πάντα εύκο­λο να στέ­κε­σαι όρθιος όταν άλλοι πέφτουν. Και ακό­μα περισ­σό­τε­ρο, να ανοί­γεις νέους δρό­μους» (Απο­χαι­ρε­τι­στή­ριο της ΚΕ, 24 Μάη 2005).

florakis660300

Ο Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης υπήρ­ξε συνε­πής υπο­στη­ρι­κτής των κατα­κτή­σε­ων του ιστο­ρι­κού σοσια­λι­σμού. Όταν, στην αυγή της δεκα­ε­τί­ας του ’90, οι θια­σώ­τες της «ανα­νε­ω­τι­κής» αρι­στε­ράς και του «ευρω­κομ­μου­νι­σμού» λάκι­ζαν από το μετε­ρί­ζι της ταξι­κής πάλης λοι­δο­ρώ­ντας το μαρ­ξι­σμό-λενι­νι­σμό, ο ιστο­ρι­κός ηγέ­της του ΚΚΕ δεν έκα­νε ούτε βήμα πίσω: 

«Ώστε, λοι­πόν, “θρί­αμ­βος της δημο­κρα­τί­ας” οι ανα­τρο­πές στην Ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη! Αλλά, ποιες δυνά­μεις ενι­σχύ­θη­καν από το “θρί­αμ­βο”; Οι δημο­κρα­τι­κές πράγ­μα­τι δυνά­μεις ή οι δυνά­μεις εκεί­νες, οι οποί­ες στο όνο­μα της δημο­κρα­τί­ας έχουν ουσια­στι­κά ταχθεί ενά­ντια στο σοσια­λι­σμό; “θρί­αμ­βος της δημο­κρα­τί­ας” με το Κ.Κ. εκτός νόμου! “Θρί­αμ­βος της δημο­κρα­τί­ας” με νέες δυνα­τό­τη­τες για επέμ­βα­ση του ιμπε­ρια­λι­σμού! “Θρί­αμ­βος της δημο­κρα­τί­ας” με ανερ­γία, εξα­θλί­ω­ση, πεί­να και έγκλη­μα! Φυσι­κά, είναι δύσκο­λος ο δρό­μος. Εχει πολύ ανή­φο­ρο και δεν μπο­ρούν όλοι να τον βγά­λουν…» (Χρ. Θεο­χαρ, Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης. Ο Λαϊ­κός Ηγέ­της, Τυπο­εκ­δο­τι­κή 2001).

Από τότε, όταν η αντε­πα­νά­στα­ση κυριαρ­χού­σε στην Σοβιε­τι­κή Ένω­ση και οι δυνά­μεις του οπορ­του­νι­σμού και του ιμπε­ρια­λι­σμού θέριευαν, ο Χαρί­λα­ος αντι­λαμ­βά­νο­νταν τι θα ακο­λου­θού­σε. Παρα­θέ­του­με ορι­σμέ­νες σημειώ­σεις του εκεί­νης της επο­χής, άλλες γρα­πτές και άλλες ως απο­σπά­σμα­τα ομι­λιών του:

«Την ξανα­θυ­μή­θη­καν την πιπί­λα: “Σε ξεπε­ρα­σμέ­να δόγ­μα­τα επι­μέ­νει το ΚΚΕ”! Ποια είναι τα “ξεπε­ρα­σμέ­να δόγ­μα­τα”, άσπον­δοι σύντρο­φοι και φίλοι; Οτι επι­μέ­νου­με στην ανά­γκη ανά­κτη­σης της εθνι­κής ανε­ξαρ­τη­σί­ας και κυριαρ­χί­ας; Οτι παρα­μέ­νου­με αμε­τα­κί­νη­τα προ­ση­λω­μέ­νοι στην υπε­ρά­σπι­ση των συμ­φε­ρό­ντων των εργα­ζο­μέ­νων; Οτι έχου­με και σήμε­ρα παντιέ­ρα μας την κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη και το σοσια­λι­σμό; Πάρ­τε το από­φα­ση: Πολ­λά μπο­ρούν να αλλά­ξουν στο ιστο­ρι­κό προ­τσές. Ενα μόνο δεν μπο­ρεί να αλλά­ξει: Η ανά­γκη για το σοσια­λι­στι­κό μετα­σχη­μα­τι­σμό της κοι­νω­νί­ας και της ανθρω­πό­τη­τας…».

Βαθιά ήταν η πεποί­θη­ση του πως το «τέλος της Ιστο­ρί­ας», το οποίο ανέ­λυαν οι διά­φο­ροι «Φου­κου­γιά­μα» της αστι­κής προ­πα­γάν­δας, δεν ήρθε με την επι­κρά­τη­ση της αντε­πα­νά­στα­σης στην ΕΣΣΔ:

«Εμ, αυτή η καρα­μέ­λα περί του τέλους των ιδε­ο­λο­γιών! Παρά το μετα­φυ­σι­κό της περιε­χό­με­νο, δεν μπο­ρεί ν’ αλλά­ξει την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Και η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα λέει ότι οι αντι­θέ­σεις που χαρα­κτη­ρί­ζουν τον καπι­τα­λι­σμό, όχι μόνο δεν εξα­σθε­νούν, τώρα που δια­λύ­θη­κε η Σ.Ε., αλλά και δυνα­μώ­νουν. Και κατα­τρώ­γουν τα ίδια τα σπλά­χνα του. Ούτε ο καπι­τα­λι­σμός είναι αιώ­νιος ούτε το τέλος του κομ­μου­νι­σμού έφτα­σε, για τον απλού­στα­το λόγο ότι οι λαοί δεν πρό­κει­ται να παραι­τη­θούν από το όρα­μα για μια δίκαιη κοι­νω­νία και από τους αγώ­νες για σοσιαλισμό…».

Το τι έφερ­ναν οι ανα­τρο­πές στην ΕΣΣΔ και τις σοσια­λι­στι­κές χώρες ήταν ήδη μπρο­στά. Ο ίδιος το περιέ­γρα­φε, με απλό, σαφή και μεστό τρό­πο, ως εξής:

«Υπάρ­χει έστω και ένας σοβα­ρός άνθρω­πος στη Γη που να πιστεύ­ει ότι θα μπο­ρού­σε να κάνει (όσα κάνει) ο ιμπε­ρια­λι­σμός σήμε­ρα, αν δεν είχε δια­λυ­θεί η Σοβιε­τι­κή Ενω­ση; Οι λαοί βλέ­πουν, ήδη, τα απο­τε­λέ­σμα­τα: Ο καπι­τα­λι­σμός, καθη­με­ρι­νά, όλο και περισ­σό­τε­ρο δεί­χνει το χει­ρό­τε­ρο πρό­σω­πό του: Το αντι­κοι­νω­νι­κό, ληστρι­κό και απάν­θρω­πο. Οι επι­τυ­χί­ες του, φυσι­κά, παρά­γουν πλού­το, αλλά τον σωρεύ­ουν στους λίγους και η ζωή των εργα­ζο­μέ­νων χει­ρο­τε­ρεύ­ει. Οσο για τις δημο­κρα­τι­κές ελευ­θε­ρί­ες, συνε­χώς ροκα­νί­ζο­νται και λιμάρονται…». 

Σήμε­ρα, τα λόγια του Χαρί­λα­ου Φλω­ρά­κη μοιά­ζουν πιο επί­και­ρα, πιο αλη­θι­νά από ποτέ. Για­τί προ­έρ­χο­νται από έναν άνθρω­πο που τιμού­σε τις ιδέ­ες του, με πρά­ξεις, ήταν απ’ τα πρό­σω­πα που, όπως έγρα­φε ο ποι­η­τής, «δε βολεύ­ο­νται παρά μόνο στον ήλιο», για­τί είχε καρ­διά που «δε βολεύ­ο­νταν παρά μόνο στο δίκαιο».

Στα 75 του έλε­γε: «Ανα­πο­λώ τα ατέ­λειω­τα βρά­δια, μία πορεία 75 χρό­νων, γεμά­τη αγώ­νες, διωγ­μούς, κατα­τρεγ­μούς, θυσί­ες, επι­τεύγ­μα­τα, ηρω­ϊ­σμούς, λάθη, πισω­γυ­ρί­σμα­τα, νίκες και ήττες και σκέ­φτο­μαι: Αν έμοια­ζα του Φάουστ και ξανάρ­χι­ζα τη ζωή μου από την αρχή, τι θα έκα­να; Σύντρο­φοι, μη βια­στεί­τε να κάμε­τε λόγο για διορ­θω­τι­κές κινή­σεις, για περισ­σό­τε­ρη πεί­ρα, για λιγό­τε­ρα λάθη και τα παρό­μοια. Και πάλι κομ­μου­νι­στής θα γινό­μου­να και πάλι θα αγω­νι­ζό­μου­να για έναν καλύ­τε­ρο κόσμο και πάλι θα πολε­μού­σα- με λιγό­τε­ρα ή περισ­σό­τε­ρα λάθη, αδιά­φο­ρο- για την πατρί­δα, για τη δημο­κρα­τία, για την κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη, για το σοσια­λι­σμό».

«Παι­νεύ­ουν τους πεθα­μέ­νους για να θάψουν τους ζωντανούς».

Η ζωή και η δρά­ση του Χαρί­λα­ου Φλω­ρά­κη, του καπε­τάν-Γιώ­τη, του συντρό­φου Χαρί­λα­ου, τον κατα­τά­σει στις μορ­φές εκεί­νες της Ιστο­ρί­ας που γεν­νή­θη­καν και ανδρώ­θη­καν ιδε­ο­λο­γι­κά μέσα από το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Ελλά­δας. Που παρέ­μει­ναν πιστοί εργά­τες του Κόμ­μα­τος – του ΚΚΕ «με τα γνω­στά σύμ­βο­λα του, τη μαρ­ξι­στι­κή-λενι­νι­στι­κή ιδε­ο­λο­γία του, το πρό­γραμ­μα του και τις αρχές του» όπως έγρα­ψε ο ίδιος στη δια­θή­κη του. Ο Χαρί­λα­ος, ο «Γιώ­της», πέρα­σε στην ιστο­ρία μαζί με τους λοι­πούς, γνω­στούς και άγνω­στους, συντρό­φους του: την Απο­στό­λου, το Βελου­χιώ­τη, το Μπε­λο­γιάν­νη, το Ζαχα­ριά­δη. Μαζί με όλους αυτούς, τους οποί­ους οι εχθροί του ΚΚΕ επι­κα­λού­νται (και εγκω­μιά­ζουν) κάθε φορά που θέλουν να επι­τε­θούν στο Κόμ­μα. «Παι­νεύ­ουν τους πεθα­μέ­νους για να θάψουν τους ζωντα­νούς» είχε πει ο ίδιος ο Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης σε ομι­λία του για τα 80χρονα του ΚΚΕ. Και είχε από­λυ­το δίκαιο- οι εχθροί του Κόμ­μα­τος ουδέ­πο­τε δίστα­σαν, με υπο­κρι­τι­κό και προ­κλη­τι­κό τρό­πο, να παι­νεύ­σουν τους νεκρούς (από τον Άρη και το Μπε­λο­γιάν­νη μέχρι πιο πρό­σφα­τα το Ν.Ζαχαριάδη και τον ίδιο το Χαρί­λαο!) για να κατα­συ­κο­φα­ντή­σουν το ΚΚΕ, να το παρου­σιά­σουν ως κόμ­μα λαθών, συν­θη­κο­λό­γη­σης κλπ, για να χτυ­πή­σουν πολι­τι­κά την σημε­ρι­νή ηγε­σία του Κόμ­μα­τος που κρά­τη­σε και κρα­τά όρθιο το Κόμ­μα σε δύσκο­λες επο­χές. Μάταιος ο κόπος τους.

Για­τί η σπο­ρά μένει και φου­ντώ­νει και μεγα­λώ­νει. Για­τί, όπως σημεί­ω­νε ο Χαρί­λα­ος στην ομι­λία του στα 80χρονα γενέ­θλια του ΚΚΕ, «παρά τις δυσκο­λί­ες οι σημαί­ες, το ξέρου­με ότι θα ανε­μί­ζουν ξανά όρθιες στην επο­χή μας κάτω από την πίε­ση των προ­βλη­μά­των, των σύγ­χρο­νων ανα­γκών της εργα­τι­κής τάξης, του λαού, της νεο­λαί­ας».

Για­τί, όπως ο ίδιος δια­βε­βαί­ω­νε, «ο κόσμος που ζού­με μπο­ρεί ν’ αλλά­ξει και θ’αλ­λά­ξει».

Για­τί παρά το «φευ­γιό» του δέκα χρό­νια πριν ο Καπε­τά­νιος ήταν, είναι και θα είναι πάντα παρών στους αγώ­νες για έναν καλύ­τε­ρο κόσμο- για το σοσιαλισμό.

xarilaos KKE - kentriki

Δια­βά­στε: Χρή­στου Θεο­χα­ρά­του, “Χαρί­λα­ος Φλω­ρά­κης”, Τυπο­εκ­δο­τι­κή ΑΕ, Αθή­να 2001 (Δίτο­μο έργο, «Τα Επι­κά Χρό­νια» & «Οι πολι­τι­κοί αγώ­νες»).

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο