Απ’ τον περιορισμό στη συντήρηση — και ενίσχυση — της βλάβης απ’ τα ναρκωτικά

Του Ηλία Σιώ­ρα, μέλος ΔΣ ΕΙΝΑΠ, Γραμ­μα­τεία ΠΑΜΕ Υγεί­ας-Πρό­νοιας Αττικής

Πέρα­σαν σχε­δόν 22 χρό­νια, που η τότε ηγε­σία του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας (υπουρ­γός Δ. Κρε­μα­στι­νός και υφυ­πουρ­γός υφυ­πουρ­γός Μ. Σκου­λά­κης) της κυβέρ­νη­σης του ΠΑΣΟΚ ανα­κοί­νω­σαν (17.5.1994) τη λει­τουρ­γία των πιλο­τι­κών προ­γραμ­μά­των μεθα­δό­νης που θα υλο­ποιού­σε ο Οργα­νι­σμός Κατα­πο­λέ­μη­σης των Ναρ­κω­τι­κών (ΟΚΑΝΑ).

Η επι­λο­γή αυτή επεν­δύ­θη­κε με το σύν­θη­μα: «Περιο­ρι­σμός της βλά­βης απ’ τα ναρ­κω­τι­κά» και τον Απρί­λη του 1995, δημο­σιεύ­τη­καν δυο υπουρ­γι­κές απο­φά­σεις για τη λει­τουρ­γία των Πιλο­τι­κών Προ­γραμ­μά­των Μεθα­δό­νης στην Αθή­να και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, με «τελι­κό στό­χο την απεξάρτηση».Στις 24.1.1996 ανα­κοι­νώ­θη­κε ότι δέκα τοξι­κο­μα­νείς πήραν την πρώ­τη δόση μεθα­δό­νης, ταυ­τό­χρο­να στην Αθή­να και τη Θεσσαλονίκη.

Στη συνέ­χεια έγι­νε επέ­κτα­ση των προ­γραμ­μά­των μεθα­δό­νης, τα οποία διο­λί­σθη­σαν «εκ των άνω» σε προ­γράμ­μα­τα συντή­ρη­σης καθώς ο  «τελι­κός στό­χος της απε­ξάρ­τη­σης» δια­γρά­φτη­κε απ’ αυτά. Μάλι­στα έγι­νε και  διεύ­ρυν­ση των υπο­κα­τα­στά­των με τη χορή­γη­ση της βουπρενορφίνης.

Και πρίν τέσ­σε­ρα χρό­νια τα προ­γράμ­μα­τα της χορή­γη­σης υπο­κα­τα­στά­των ναρ­κω­τι­κών μπή­καν στα νοσο­κο­μεία. Συνο­λι­κά, σύμ­φω­να με στοι­χεία του ΟΚΑΝΑ, 5.500 χρή­στες βρί­σκο­νται σε προ­γράμ­μα­τα βου­πρε­νορ­φί­νης και 4.000 χρή­στες σε προ­γράμ­μα­τα μεθαδόνης.

Ιδού και η εμπει­ρία την τελευ­ταία τετρα­ε­τία σε δυό απ’ τα μεγα­λύ­τε­ρα νοσο­κο­μεία της χώρας: Τον Ευαγ­γε­λι­σμό και το Λαϊκό.

1. Στο Λαϊ­κό νοσο­κο­μείο έγι­νε χορή­γη­ση υπο­κα­τα­στά­των σε 200 χρή­στες και εξ αυτών απε­ξαρ­τή­θη­καν δύο.
2. Στον Ευαγ­γε­λι­σμό η χορή­γη­ση υπο­κα­τα­στά­των αφο­ρού­σε 150 χρή­στες και απε­ξαρ­τή­θη­καν, επί­σης, δύο.

Δηλα­δή σε δύο μεγά­λα νοσο­κο­μεία απε­ξαρ­τή­θη­καν τέσ­σε­ρις χρή­στες σε σύνο­λο 350 ατό­μων στην τετρα­ε­τία. Μ’ άλλα λόγια το ποσο­στό επι­τυ­χί­ας είναι μόλις 1,14% όταν στα «στε­γνά προ­γράμ­μα­τα» το ΚΕΘΕΑ με στοι­χεία από πεντα­ε­τή έρευ­να απο­δει­κνύ­ει ότι το 74% των εξαρ­τη­μέ­νων που ολο­κλή­ρω­σαν τα προ­γράμ­μα­τά του απε­ξαρ­τή­θη­καν πλή­ρως και ότι μειώ­θη­κε ο μέσος ηλι­κί­ας από τα 27 στα 24 χρό­νια που κάποιος χρή­στης ζητά απεξάρτηση.

Η «ιδε­ο­λο­γία» της συντή­ρη­σης έχει πανο­μοιό­τυ­πη καθη­με­ρι­νή εικό­να και δρα­στη­ριό­τη­τα: Οι περισ­σό­τε­ροι χρή­στες –που είναι πολυ­το­ξι­κο­μα­νείς–  παίρ­νουν τη δόση για μια βδο­μά­δα ή για ένα μήνα (home dose). Δηλα­δή οι χρή­στες που επι­σκέ­πτο­νται πέντε φορές τη βδο­μά­δα το νοσο­κο­μείο για να πάρουν τη δόση τους είναι πολύ λίγοι. Η μεγά­λη πλειο­ψη­φία προ­μη­θεύ­ε­ται τη δόση μια φορά το μήνα ή ακό­μα και το τρίμηνο.

Με αυτό τον τρό­πο ο χρή­στης έχει τη δυνα­τό­τη­τα να εμπο­ρευ­τεί τη βου­πρε­νορ­φί­νη, ώστε να προ­μη­θευ­τεί τις ουσί­ες, που ως πολυ­το­ξι­κα­μα­νής, έχει ανά­γκη. Οι απα­ραί­τη­τες εξε­τά­σεις ούρων –του­λά­χι­στον μια φορά τη βδο­μά­δα- που θα απο­δύ­κνειαν την παράλ­λη­λη χρή­ση και άλλων ουσιών δεν γίνο­νται λόγω έλλει­ψης αντι­δρα­στη­ρί­ων στα νοσο­κο­μεία. Για τη μηνιά­τι­κη εξέ­τα­ση ο χρή­στης παίρ­νει μια δόση της βου­πρε­νορ­φί­νης την προη­γού­με­νη μέρα και έτσι «βρί­σκε­ται εντά­ξει». Ακό­μα θα έπρε­πε να γίνο­νται και αιμο­το­λο­γι­κές εξε­τά­σεις, που δεν γίνο­νται και αυτές λόγω ελλεί­ψε­ων υλικών.

Σε κάθε νοσο­κο­μείο υπάρ­χει ομά­δα έξι επι­στη­μό­νων, μετα­ξύ των οποί­ων είναι ψυχί­α­τρος, ψυχο­λό­γος, κοι­νω­νι­κός λει­τουρ­γός, νοση­λευ­τής και διοι­κη­τι­κός υπάλ­λη­λος. Οι περισ­σό­τε­ροι ανή­κουν στον ΟΚΑΝΑ και οι υπό­λοι­ποι στη δύνα­μη των νοσοκομείων.

Συνο­λι­κά, όλοι αυτοί οι επι­στή­μο­νες θα μπο­ρού­σαν να αξιο­ποι­η­θούν ποι­κι­λο­τρό­πως στα απο­γυ­μνω­μέ­να από προ­σω­πι­κό δημό­σια νοσο­κο­μεία. Στην πρά­ξη τι κάνουν; Απλά κατα­γρά­φουν και χορη­γούν τις δόσεις των υπο­κα­τα­στά­των καθώς δεν έχουν τη στοι­χειώ­δη δυνα­τό­τη­τα στή­ρι­ξης των χρη­στών. Τους λεί­πουν τα υλι­κά, δεν διέ­πο­νται απ’ το απα­ραί­τη­το πλαί­σιο επι­στη­μο­νι­κής λει­τουρ­γί­ας και, επί πλέ­ον, μαστί­ζο­νται απ’ την απληρωσιά.

Έτσι οι χρή­στες συνε­χί­ζουν να βρί­σκο­νται στο περι­θώ­ριο των ψευ­δαι­σθή­σε­ων. Το κρά­τος υπο­κα­θι­στά την προ­σπά­θεια της πραγ­μα­τι­κής απε­ξάρ­τη­σης με δόσεις υπο­κα­τα­στά­των. Έτσι η «ο περιο­ρι­σμός της βλά­βης» γίνε­ται συντή­ρη­ση –και ενί­ο­τε- ενί­σχυ­ση της βλά­βης απ’ τα ναρκωτικά.

ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΛΟΓΟ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΣΤΕΓΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ .

ΜΕ ΤΕΤΟΙΑ ΜΕΤΡΑ ΘΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΟΥΜΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΨΥΧΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΙΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΟ ΜΟΝΙΜΟ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ.