Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η αμαρτωλή κόκα-κόλα και ο καπιταλισμός

Γρά­φει ο 2310net //

Κόκα κόλα. Ένα ποτό-αμαρ­τία. Η ιστο­ρία που τη συνο­δεύ­ει είναι γεμά­τη μύθους, αλή­θειες και υπερ­βο­λές, όπως υπερ­βο­λι­κή είναι η αγά­πη που δεί­χνουν για αυτή μικροί και μεγά­λοι. Η κόκα κόλα μοιά­ζει σαν να είναι το ποτό που καλύ­πτει δια­φο­ρε­τι­κές ανά­γκες, δια­φο­ρε­τι­κών ανθρώ­πων, σε δια­φο­ρε­τι­κές στιγ­μές και επο­χές. Από το μικρό παι­δί που ενθου­σιά­ζε­ται με τη γεύ­ση της, στον νέο που δεν ικα­νο­ποιεί­ται αν το γεύ­μα του δεν συνο­δεύ­ε­ται από μια παγω­μέ­νη, μέχρι και στον ηλι­κιω­μέ­νο που την χρειά­ζε­ται για να ξυπνή­σει, η κόκα κόλα είναι παρού­σα σε κάθε στιγ­μή της ζωής μας.

Όταν στις αρχές των 90s η Ελλά­δα έχα­σε την ευκαι­ρία να διορ­γα­νώ­σει τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες του 1996 από την Ατλά­ντα, κυκλο­φο­ρού­σε έντο­να η φρά­ση «Ολυ­μπια­κοί της Κόκα-Κόλα». Αρκε­τά προ­χω­ρη­μέ­νο σύν­θη­μα για μια επο­χή πλή­ρους επι­κρά­τη­σης των Δυτι­κών αξιών και του υπο­τι­θέ­με­νου τέλους της Ιστο­ρί­ας. Τότε από στό­μα σε στό­μα και με μια εμφα­νώς λαϊ­κί­στι­κη προ­σέγ­γι­ση, ο κόσμος καλού­νταν να μην ξανα­πιεί κόκα-κόλα για να μάθουν αυτοί οι Αμε­ρι­κά­νοι να μας παίρ­νουν τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες που εμείς τους ανα­κα­λύ­ψα­με. Η κόκα-κόλα ήταν το ποτό σύμ­βο­λο του αμε­ρι­κά­νι­κου ιμπε­ρια­λι­σμού, ο οποί­ος ήταν ιδιαί­τε­ρα αντι­πα­θής στη χώρα μας, όχι μόνο από τους κομ­μου­νι­στές. Μάλι­στα το ανα­ψυ­κτι­κό αυτό ήταν τόσο ταυ­τι­σμέ­νο με τον καπι­τα­λι­σμό, ώστε η κατα­νά­λω­ση του από κάποιον αρι­στε­ρό ή κομ­μου­νι­στή θεω­ρού­νταν περί­που αμαρ­τία ή έγκλημα.

kinhtopoihsh-coca-cola

Το τελευ­ταίο διά­στη­μα, με αφορ­μή την απερ­γία των εργα­ζο­μέ­νων της εται­ρί­ας που παρά­γει το δημο­φι­λές ανα­ψυ­κτι­κό, ξεκί­νη­σε μια οργα­νω­μέ­νη προ­σπά­θεια μποϊ­κο­τάζ των προ­ϊ­ό­ντων της εται­ρί­ας και αρκε­τός κόσμος συμ­με­τέ­χει σε αυτό. Τώρα επα­νήλ­θε στην επι­και­ρό­τη­τα με την ανά­συρ­ση από την Ραχήλ Μακρή μιας παλιάς δια­φή­μι­σης στον Ριζο­σπά­στη, κατη­γο­ρώ­ντας τον ότι δήθεν ξεπου­λά­ει τον αγώ­να των απερ­γών, για να απα­ντή­σουν οι ίδιοι οι εργα­ζό­με­νοι στην βου­λευ­τί­να του ΣΥΡΙΖΑ.

Με αυτά και με εκεί­να, η κόκα-κόλα έγι­νε μύθος. Δια­θέ­το­ντας όλα τα βασι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά του καπι­τα­λι­σμού, ορθά έχει ανα­δει­χθεί σε κυριό­τε­ρο σύμ­βο­λό του:

Η μυστι­κή της συντα­γή θυμί­ζει τις μυστι­κές συμ­φω­νί­ες που γίνο­νται σε κλει­στά δωμά­τια. Ο λαός-κατα­να­λω­τής δεν γνω­ρί­ζει πως φτιά­χνε­ται η κόκα-κόλα όπως και ο λαός-πολί­της δεν γνω­ρί­ζει πως λαμ­βά­νο­νται οι απο­φά­σεις για τη ζωή του. Θυμί­ζει επί­σης τον μυστι­κι­σμό που περι­βάλ­λει τη λει­τουρ­γία του ίδιου του καπι­τα­λι­σμού, εκεί­νο που ο Μαρξ ονό­μα­ζε φετι­χι­σμό του εμπορεύματος.

Η ικα­νό­τη­τά της να ται­ριά­ζει με όλα μοιά­ζει με την ικα­νό­τη­τα του καπι­τα­λι­σμού να προ­σαρ­μό­ζει την ύπαρ­ξή του στις δια­φο­ρε­τι­κές συν­θή­κες: έχεις καπι­τα­λι­σμό με κοι­νο­βου­λευ­τι­κή δημο­κρα­τία, καπι­τα­λι­σμό με στρα­τιω­τι­κή δικτα­το­ρία, καπι­τα­λι­σμό με φασι­σμό, με απλή ανα­λο­γι­κή, με κυβέρ­νη­ση αρι­στε­ράς, με κυβέρ­νη­ση δεξιάς, μέχρι και κρα­τι­κό καπιταλισμό.

Η δυνα­τό­τη­τά της να ικα­νο­ποιεί πολ­λα­πλές ανά­γκες ή του­λά­χι­στον να εμφα­νί­ζε­ται ότι μπο­ρεί να το κάνει, μοιά­ζει με την δια­βε­βαί­ω­ση των αστών φιλο­σό­φων και οικο­νο­μο­λό­γων, ότι ο καπι­τα­λι­σμός είναι εκεί­νο το σύστη­μα το οποίο μπο­ρεί να ικα­νο­ποι­ή­σει καλύ­τε­ρα τις ανθρώ­πι­νες ανά­γκες. Προ­φα­νώς και στις δύο περι­πτώ­σεις πρό­κει­ται για ψευ­δαί­σθη­ση: η μεν κοκα-κόλα χρη­σι­μο­ποιεί­ται αυθαί­ρε­τα ακό­μα και ως φάρ­μα­κο για στο­μα­χι­κές δια­τα­ρα­χές όπως οι αξί­ες και τα δόγ­μα­τα του καπι­τα­λι­σμού χρη­σι­μο­ποιού­νται ως λύση για τις ασθέ­νειες των σύγ­χρο­νων κοινωνιών.

Το μάρ­κε­τινγκ που την περι­βάλ­λει κάπο­τε επέ­βαλ­λε την αλλα­γή χρώ­μα­τος στον ‘Αγιο Βασί­λη, από πρά­σι­νο σε κόκ­κι­νο, για να ται­ριά­ζει καλύ­τε­ρα με τα δικά της χρώ­μα­τα. Έτσι κι ο καπι­τα­λι­σμός, αλλά­ζει τις έννοιες και τα ονό­μα­τα σύμ­φω­να με τις ορέ­ξεις του. Βαφτί­ζει τον καπι­τα­λι­σμό ελεύ­θε­ρη οικο­νο­μία, το ξεπού­λη­μα ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τους επε­κτα­τι­κούς πολέ­μους επεμ­βά­σεις για την απο­κα­τά­στα­ση της δημοκρατίας.

Έχει εκα­τομ­μύ­ρια υπο­στη­ρι­κτές, οι περισ­σό­τε­ροι από τους οποί­ους την αγα­πούν από συνή­θεια και δεν μπο­ρούν να φαντα­στούν τη ζωή τους χωρίς αυτή. Όπως και αυτοί που δεν μπο­ρούν να δια­νοη­θούν ότι η ανθρώ­πι­νη ιστο­ρία δεν τελειώ­νει στον καπιταλισμό.

Δια­θέ­τει την από­λυ­τη ευε­λι­ξία και μπο­ρεί να προ­σαρ­μό­ζε­ται από χώρα σε χώρα. Όπως και ο καπι­τα­λι­σμός που ενώ κρα­τά­ει τις βασι­κές του αρχές στα­θε­ρές, μπο­ρεί να εμφα­νί­ζε­ται παραλ­λαγ­μέ­νος από χώρα σε χώρα.

Δια­τη­ρεί τα αρνη­τι­κά της χαρα­κτη­ρι­στι­κά κρυ­φά. Η κόκα κόλα εμφα­νί­ζει τις συνέ­πειές της στα λεγό­με­να ψιλάκοκα 4 γράμ­μα­τα. Στα ψιλά γράμ­μα­τα περ­νά­ει και η καπι­τα­λι­στι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, ότι στον καπι­τα­λι­σμό μπο­ρεί να κοι­μά­σαι σε παγκά­κι, να πεθαί­νεις από την πεί­να ή τη δίψα, να αφή­νεις τα παι­διά σου σε κάποι ίδρυ­μα για­τί δεν μπο­ρείς να τα μεγαλώσεις.

Είναι πολύ ανθυ­γιει­νή. Κι αυτή όπως και ο καπι­τα­λι­σμός βλά­πτουν σοβα­ρά την υγεία.

Είναι εξαι­ρε­τι­κά τοξι­κή. Μπο­ρεί κυριο­λε­κτι­κά να λιώ­σει ό,τι αγγί­ζει. Ακρι­βώς όπως ο καπιταλισμός.

Έχει ημε­ρο­μη­νία λήξης. Βέβαια αυτή στην περί­πτω­ση του καπι­τα­λι­σμού δεν ανα­γρά­φε­ται στο καπά­κι. Γρά­φε­ται με το αίμα των λαών εκεί που μπο­λιά­ζε­ται η θεω­ρία με την επα­να­στα­τι­κή δράση.

Δεν μας είναι απα­ραί­τη­τα. Μπο­ρού­με να ζήσου­με καλύ­τε­ρα χωρίς κόκα-κόλα και χωρίς καπιταλισμό.

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο