Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η διεθνής διάσκεψη «Με όλους και για το καλό όλων» στην Αβάνα 25–28 Γενάρη, απευθύνει κάλεσμα μαχητικής διεθνούς αλληλεγγύης

Γρά­φει η Νατά­σα Τερ­λε­ξή //

Η πρώ­τη παρό­μοια διε­θνής συνά­ντη­ση διορ­γα­νώ­θη­κε υπό την αιγί­δα της Πολι­τι­στι­κής Εται­ρεί­ας Χοσέ Μαρ­τί το 2003, ως αντα­πό­κρι­ση στη δίψα για έναν «χώρο μελέ­της των διε­θνών προ­βλη­μά­των και διε­ρεύ­νη­σης λύσε­ων», δήλω­σε στις 25 Γενά­ρη ο συντο­νι­στής της συν­διά­σκε­ψης Έκτορ Ερνά­ντες Πάρ­δο. Στο κλεί­σι­μο εκεί­νης της πρώ­της διε­θνούς διά­σκε­ψης, που συνέ­πι­πτε με τα πρώ­τα σαλ­πί­σμα­τα του πολέ­μου κατά του Ιράκ, ο Φιντέλ Κάστρο είχε δηλώ­σει: «Απέ­να­ντι στα όπλα που θέλουν να μας υπο­τά­ξουν σε ένα άδι­κο και βάναυ­σο σύστη­μα, η πρό­τα­σή μου είναι: Να σπεί­ρου­με ιδέ­ες! Να δια­μορ­φώ­σου­με συνει­δή­σεις!» Από τότε, σύμ­φω­να με τον Πάρ­δο, οι συν­δια­σκέ­ψεις αυτές έχουν γίνει « από τις μεγα­λύ­τε­ρες συγκε­ντρώ­σεις ανε­ξάρ­τη­της και χωρίς απο­κλει­σμούς σκέ­ψης». [Στο κάλε­σμα της Διά­σκε­ψης βλέ­πει κανείς το εύρος των θεμα­τι­κών και της συμ­με­το­χής στα πάνελ. Όλες οι εργα­σί­ες του συνέ­δριου θα δημο­σιευ­τούν (στην ισπα­νι­κή γλώσσα).] 

Ο Αρμά­ντο Χαρτ, ιστο­ρι­κός ηγέ­της της παρά­νο­μης δου­λειάς των πόλε­ων κατά την κου­βα­νι­κή επα­νά­στα­ση που θριάμ­βευ­σε το 1959 και ο πρώ­τος υης υπουρ­γός παι­δεί­ας, είναι σήμε­ρα πρό­ε­δρος της Πολι­τι­στι­κής Εται­ρεί­ας Χοσέ Μαρ­τί και πρω­τερ­γά­της αυτών των διε­θνών πρω­το­βου­λιών. Στο άνοιγ­μα του συνε­δρί­ου καλεί για μια πανη­πει­ρω­τι­κή συνερ­γα­σία απέ­να­ντι στους κιν­δύ­νους που απει­λούν τη Λατι­νι­κή Αμε­ρι­κή – και όχι μόνο: Οικο­νο­μι­κή κρί­ση, ανα­νε­ω­μέ­νη επι­θε­τι­κό­τη­τα της Ουά­σιγ­κτον προ­κει­μέ­νου να ξανα­γί­νει η ήπει­ρος ‘πίσω αυλή’ της, απει­λή περι­βαλ­λο­ντο­λο­γι­κής κατα­στρο­φής. Σύμ­φω­να με τον Χαρτ: «Δεν πρό­κει­ται απλά για μια θεω­ρη­τι­κή άσκη­ση, αλλά για ένα κάλε­σμα για την πλα­τύ­τε­ρη δυνα­τή κινη­το­ποί­η­ση της κοι­νω­νί­ας απέ­να­ντι στις προ­κλή­σεις που συνι­στούν η σωτη­ρία του ανθρώ­πι­νου είδους […] με στό­χο έναν καλύ­τε­ρο κόσμο, που να χαρα­κτη­ρί­ζε­ται από τη βιώ­σι­μη ανά­πτυ­ξη, την κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη, την αλλη­λεγ­γύη, τον σεβα­σμό και την ολό­πλευ­ρη αξιο­πρέ­πεια του ανθρώ­που. […] Η σκέ­ψη του Μαρ­τί παρέ­χει μια στα­θε­ρή πηγή που τρο­φο­δο­τεί τις δια­δι­κα­σί­ες ενο­ποί­η­σης της Λατι­νι­κής Αμε­ρι­κής και της Καραϊ­βι­κής. Έχει έρθει η στιγ­μή, όπως έλε­γε ο Μαρ­τί, να κηρύ­ξου­με τη δεύ­τε­ρη και ορι­στι­κή ανε­ξαρ­τη­σία των λαών μας […]» .

Αυτό το κάλε­σμα για ένα ενιαίο μέτω­πο με αιχ­μή την εθνι­κή κυριαρ­χία απέ­να­ντι στον ιμπε­ρια­λι­σμό ηχού­σε σε όλα τα πάνελ της διά­σκε­ψης και μέσα από τις κεντρι­κές ομι­λί­ες από προ­σω­πι­κό­τη­τες όπως ο Βρα­ζι­λιά­νος συγ­γρα­φέ­ας, θεο­λό­γος και μέλος του Παγκό­σμιου Συμ­βου­λί­ου Χοσέ Μαρ­τί για τη Διε­θνή Αλλη­λεγ­γύη Φρέι Μπέ­το, ο Αργε­ντι­νός ακα­δη­μαϊ­κός Ατί­λιο Μπο­ρόν, επί­σης μέλος του Συμ­βου­λί­ου, ο πρώ­ην πρό­ε­δρος της Ουρου­γουά­ης Χοσέ Μου­χί­κα και ο δημο­σιο­γρά­φος Ιγνά­σιο Ραμο­νέ. Και φυσι­κά συζη­τή­θη­κε σε όλους τους τόνους από τους 700 συμ­με­τέ­χο­ντες από 50 χώρες.

Η κεντρι­κή ομι­λία της πρώ­της μέρας από τον Μπέ­το είχε θέμα: «Ο ρόλος της ηθι­κής στις πολι­τι­κές ανά­πτυ­ξης». «Ο καπι­τα­λι­σμός δεν λαμ­βά­νει υπό­ψη του τις ανά­γκες της συντρι­πτι­κής πλειο­νό­τη­τας», δηλώ­νει ο Μπέ­το. «Κάνει λόγο για ηθι­κή όταν θέλει να μας που­λή­σει κάποιο εμπό­ρευ­μα. […] Ο λαός έχει κάνει την ηθι­κή επι­λο­γή του από θέση αρχής στην Κού­βα, όπου η ανά­πτυ­ξη καθο­ρί­ζε­ται από τις ανά­γκες του πλη­θυ­σμού. Πολ­λοί υπο­τι­μούν τις βαθιές ρίζες που έχει αυτή η στά­ση, ρίζες που ξεκι­νούν πριν το 1959», εξη­γεί. Θεω­ρεί ότι, ως απο­τέ­λε­σμα, ο κου­βα­νι­κός λαός δια­θέ­τει ένα «συμ­βο­λι­κό κεφά­λαιο» που συμπυ­κνώ­νει αιώ­νες πόθων για την ανε­ξαρ­τη­σία». Παράλ­λη­λα προει­δο­ποιεί για τον «ιό της δια­φθο­ράς» που σέρ­νει μαζί του ο καπι­τα­λι­σμός, τάζο­ντας προ­σω­πι­κά προ­νό­μια και πλου­τι­σμό. «Για να παρα­μεί­νει η κου­βα­νι­κή επα­νά­στα­ση ένας φάρος», συνε­χί­ζει, «πρέ­πει να τελειο­ποι­η­θεί και να γίνει βιώ­σι­μος ο σοσια­λι­σμός της». Κατα­χει­ρο­κρο­τού­με­νος από το ακκρο­α­τή­ριο, δηλώ­νει πει­σμέ­νος ότι η Κού­βα δεν πρό­κει­ται να γίνει «μια μικρή Κίνα, με σοσια­λι­στι­κό πολι­τι­κό σύστη­μα και καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία. […] Ο σοσια­λι­σμός στην Κού­βα είναι ριζω­μέ­νος στη λαϊ­κή πεποί­θη­ση ότι, αν χανό­ταν η επα­νά­στα­ση, θα χανό­ταν μαζί και η ανε­ξαρ­τη­σία της χώρας, θα χανό­ταν η ίδια της η ταυτότητα».

Κεντρι­κές ομι­λί­ες, πάνελ και τρα­πέ­ζια εργα­σί­ας κινή­θη­καν σε μια πλα­τιά θεμα­το­λο­γία: Περι­βαλ­λο­ντο­λο­γι­κή απει­λή, ηθι­κή και πολι­τι­σμός, παι­δεία, η πολι­τι­κή των ΗΠΑ, ο σοσια­λι­σμός στην Κού­βα κ.ά. Πάνω σε όλα αυτά εκφρά­στη­κε μεγά­λη  γκά­μα από­ψε­ων και προ­τά­σε­ων, με αμοι­βαίο σεβα­σμό. Σε ένα από τα τρα­πέ­ζια εργα­σί­ας η Λου­κία Κων­στα­ντί­νου και η Νατά­σα Τερ­λε­ξή –που μαζί με τον Βαγ­γέ­λη Γονα­τά συμ­με­τεί­χαν από πλευ­ράς του Πολι­τι­στι­κού Συλ­λό­γου Χοσέ Μαρ­τί στην Ελλά­δα– παρου­σί­α­σαν εργα­σία για την επι­και­ρό­τη­τα των ιδε­ών του Χοσέ Μαρ­τί στην Ελλά­δα της κρίσης.

Κορω­νί­δα του συνέ­δριου υπήρ­ξε η ημε­ρί­δα αλλη­λεγ­γύ­ης, με κεντρι­κούς ομι­λη­τές τους Πέντε Κου­βα­νούς αγω­νι­στές που επί 16 χρό­νια υπήρ­ξαν όμη­ροι των ΗΠΑ. Ως απαύ­γα­σμα του συνέ­δριου, παρα­θέ­του­με απο­σπά­σμα­τα από τις ομι­λί­ες του καθενός.

Φερ­νά­ντο Γκον­ζά­λες: «Η απε­λευ­θέ­ρω­σή μας είναι ένα παρά­δειγ­μα του τί μπο­ρεί να κατα­φέ­ρει η διε­θνής αλλη­λεγ­γύη. Ειδι­κά όταν συντο­νί­ζο­νται δυνά­μεις και υπάρ­χει ενό­τη­τα στη δρά­ση». Είναι ένα κατόρ­θω­μα που δίνει αυτο­πε­ποί­θη­ση, τη στιγ­μή που ο ιμπε­ρια­λι­σμός περ­νά σε μια «αντε­πί­θε­ση, προ­κει­μέ­νου να αντι­στρέ­ψει ό,τι έχουν κατα­φέ­ρει οι λαοί της Λατι­νι­κής Αμε­ρι­κής τα τελευ­ταία 25 χρό­νια – αλλα­γές που είχαν μεγά­λη σχέ­ση και με τη δική μας απελευθέρωση».

Ραμόν Λαμπα­νί­νο: «Η σημε­ρι­νή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα στη Λατι­νι­κή Αμε­ρι­κή είναι πολύ σύν­θε­τη. Το μέλ­λον του ίδιου του πλα­νή­τη δια­κυ­βεύ­ε­ται. Έρχο­νται κυβερ­νή­σεις της δεξιάς και ανα­τρέ­πουν ό,τι έχουν κερ­δί­σει οι λαοί. Μια κυβέρ­νη­ση της δικής μας πλευ­ράς πρέ­πει να είναι πιο δυνα­τή και πιο απο­φα­σι­στι­κή όταν παίρ­νει την εξου­σία, παίρ­νο­ντας ριζο­σπα­στι­κά μέτρα που ωφε­λούν τους λαούς μας. Μέτρα που ενώ­νουν και που δια­παι­δα­γω­γούν. Με την αλλη­λεγ­γύη αγω­νι­ζό­μα­στε και προχωράμε!»

Αντό­νιο Γκε­ρέ­ρο: «Ερχό­με­νοι στο συνέ­δριο αυτό γνω­ρί­ζου­με ανθρώ­πους που αγω­νί­στη­καν στο πλευ­ρό μας όλα αυτά τα χρό­νια. Βρί­σκο­νται εδώ άνθρω­ποι από πολ­λές χώρες που δεν τους ένω­σε μόνο η περί­πτω­ση των Πέντε, αλλά κάτι μεγα­λύ­τε­ρο: ο αγώ­νας για τον σοσια­λι­σμό. Ανθρώ­πους που έχουν, απλά, το θάρ­ρος να σηκώ­σουν τον αγώ­να ενά­ντια σε αυτό το μεγά­λο τέρας του καπι­τα­λι­σμού και του ιμπε­ρια­λι­σμού. […] Τα χρό­νια αυτά της σιω­πής μας, ο Φιντέλ διε­ξά­γει έναν πόλε­μο ιδε­ών, τον πιο σημα­ντι­κό πόλε­μο. Ο ιμπε­ρια­λι­σμός έχει πολ­λούς πόρους στη διά­θε­σή του, αλλά εμείς έχου­με τη συνεί­δη­ση. Και το πιο σημα­ντι­κό πράγ­μα στη ζωή είναι να έχεις έναν λόγο να τη δόσεις. Το να έχεις ένα αυτο­κί­νη­το και άλλα υλι­κά αγα­θά δεν είναι παρά ματαιό­τη­τα. Ο ιμπε­ρια­λι­σμός θέλει να αντι­πα­λέ­ψει αυτή τη συνεί­δη­ση στην Κού­βα όπως, προ­σπα­θεί να κάνει στη Βενε­ζου­έ­λα και αλλού. Ξέρου­με ότι στην Κού­βα δεν θα τα κατα­φέ­ρουν, για­τί είναι βαθιά η δέσμευ­σή μας. […] Έχει λάχει σε εμάς εδώ στην Κού­βα να εκπρο­σω­πού­με την ελπί­δα της δυνα­τό­τη­τας οικο­δό­μη­σης ενός δια­φο­ρε­τι­κού κόσμου. Για να είμαι ειλι­κρι­νής, αυτή την ευθύ­νη θα την επω­μι­στού­με μέχρι και τον τελευ­ταίο Κου­βα­νό. Όμως ξέρου­με ότι μπο­ρού­με να υπο­λο­γί­σου­με και σε εσάς. Και αυτό δεν θα το κατα­λύ­σει καμία αυτο­κρα­το­ρία. Τι πρέ­πει να κάνει ο καθέ­νας; Αυτό που του ανα­λο­γεί. ‘Η πρά­ξη είναι ο καλύ­τε­ρος τρό­πος να μιλή­σεις’, είχε πει ο Μαρ­τί. Εμάς τους ανθρώ­πους μας ελκύ­ουν, ίσως, τα όμορ­φα εμπο­ρεύ­μα­τα. Όμως κάθε πρωί ξυπνά­με και δίνου­με ανα­φο­ρά θέτο­ντας στον εαυ­τό μας το ερώ­τη­μα: ‘ποιο είναι το καθή­κον μου;’.

Χεράρ­δο Ερνά­ντες: «Δεν κου­ρα­ζό­μα­στε να σας ευχα­ρι­στού­με! Και αυτό για­τί ξέρου­με ότι καθέ­νας σας είχε όλα αυτά τα χρό­νια και τους δικούς του αγώ­νες. Παρό­λα αυτά στην υπό­θε­σή μας αφιε­ρώ­σα­τε χρό­νο και πόρους. Όχι για­τί είμα­στε όμορ­φοι! Ξέρου­με ότι η στή­ρι­ξή σας ήταν στην Κού­βα, στον κου­βα­νι­κό λαό και στην κου­βα­νι­κή επα­νά­στα­ση. […] Και ξέρου­με ότι θα συνε­χι­στεί καθώς αγω­νι­ζό­μα­στε ενά­ντια στον εμπο­ρι­κό απο­κλει­σμό και για την επι­στρο­φή του Γουα­ντά­να­μο. Δια­τη­ρή­στε την ενό­τη­τα που σφυ­ρη­λα­τή­σα­τε στον αγώ­να για τους Πέντε! Η αυτο­κρα­το­ρία διαι­ρεί και βασι­λεύ­ει. Ενω­μέ­νοι θα νικήσετε! […] 

Κάποιος είχε πει ότι ‘δεν σας απε­λευ­θέ­ρω­σε η αλλη­λεγ­γύη, αλλά οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις’! Μεγά­λο λάθος. Χωρίς το κίνη­μα δεν θα υπήρ­χαν δια­πραγ­μα­τεύ­σεις. Σκε­φτεί­τε επί­σης την αλλη­λεγ­γύη σας σε σχέ­ση με τη δυνα­τό­τη­τά μας να αντι­στα­θού­με. Τη δύνα­μη που μας έδι­νε να ξέρου­με ότι εκεί έξω είχα­με τις οικο­γέ­νειές μας και τον κου­βα­νι­κό λαό, αλλά είχα­με και εσάς. Σήμε­ρα, όταν στη­ρί­ζε­τε τον [αγω­νι­στή για την ανε­ξαρ­τη­σία του Που­έρ­το Ρίκο που βρί­σκε­ται 36 χρό­νια στις φυλα­κές των ΗΠΑ] Όσκαρ Λόπες, σκε­φτεί­τε ότι τον βοη­θά­με μέρα μέρα να επιβιώνει».

Ρενέ Γκον­ζά­λες: «Όταν κάθε μέρα έφτα­ναν βαλί­τσες με επι­στο­λές συμπα­ρά­στα­σης στις αρχές των φυλα­κών, αυτό έπαι­ξε σημα­ντι­κό ρόλο για τη σωμα­τι­κή μας ακε­ραιό­τη­τα. […] Η αλλη­λεγ­γύη βρί­σκε­ται μέσα στον καθέ­να μας. Είμα­στε  όλοι ικα­νοί. Δεν είμα­στε μικρά ζωά­κια. Ο εγω­ι­σμός, αυτή η διαρ­κής κατα­στρο­φή του διπλα­νού που βλέ­που­με στις ται­νί­ες – αυτό είναι το όπλο που είναι στραμ­μέ­νο προς το οικο­δό­μη­μα που ονο­μά­ζε­ται Κου­βα­νι­κή Επα­νά­στα­ση. Η δου­λειά μας είναι να δημιουρ­γή­σου­με έναν πραγ­μα­τι­κό κόσμο που να μας ενθαρ­ρύ­νει να είμα­στε αλλη­λέγ­γυοι. Αυτό είναι το καθή­κον. Αυτό είναι ένα χει­ρο­πια­στό γεγο­νός που άλλα­ξε εκα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πους και τους έκα­νε δια­φο­ρε­τι­κά ανθρώ­πι­να όντα, που εκτι­μούν την υγεία, την αγά­πη τη μόρ­φω­ση. Αυτό είναι που πρέ­πει να συνε­χί­σου­με να οικο­δο­μού­με σήμε­ρα σε δια­φο­ρε­τι­κές συν­θή­κες. […] Ποτέ δεν ήμα­σταν τόσο ανοι­χτοί στο κεφά­λαιο. Ξέρε­τε πόσο σκο­τει­νό και μετα­δο­τι­κό είναι. Έρχε­ται όμως σε σύγκρου­ση με μια κοι­νω­νία αλλη­λεγ­γύ­ης. Θα αντι­με­τω­πί­σου­με μια σκλη­ρή δοκι­μα­σία. Θα έχου­με ανά­γκη την αγά­πη σας, την κρι­τι­κή σας, την επι­φυ­λα­κή σας και τη στή­ρι­ξή σας. Για όσο διά­στη­μα αξί­ζου­με αυτή την αγά­πη που στρέ­φε­ται στην κου­βα­νι­κή επανάσταση».

Η εκδή­λω­ση έκλει­σε με τη Διε­θνή, στην ισπα­νι­κή γλώσ­σα, να τρα­γου­διέ­ται σε όλες τις προ­φο­ρές τις ηπεί­ρου – και από πάρα πολ­λούς στα πορτογαλικά.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο