«Και θα λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση, και θα σπείρουνε γενεές στους αιώνες των αιώνων!»

Ο Οδυσ­σέ­ας Ελύ­της (Αλε­που­δέ­λης τα πραγ­μα­τι­κό του επί­θε­το) γεν­νή­θη­κε στις 2 Νοέμ­βρη 1911 στο Ηρά­κλειο της Κρή­της και πέθα­νε στις 18 Μάρ­τη του 1996. Συνή­θως δια­βά­ζου­με ή ακού­με ότι ήταν ο ποι­η­τής του Αιγαί­ου. Μα τού­τος ο χαρα­κτη­ρι­σμός που απο­δό­θη­κε στην ποί­η­σή του την περί­ο­δο της βρά­βευ­σής του με Νόμπελ, προ­κά­λε­σε την οργή του ποι­η­τή. Η οργή του ήταν και η κρι­τι­κή του στά­ση απέ­να­ντι στο έργο του των πρώ­των χρό­νων («Προ­σα­να­το­λι­σμοί» 1940).

Η ποί­η­σή του είναι δεμέ­νη με την ιστο­ρία, την ομορ­φιά, τις παρα­δό­σεις της Ελλάδας.

Από τα χρό­νια της Κατο­χής και μετά η ποί­η­σή του απο­κτά κοι­νω­νι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό. Το «Άσμα ηρω­ι­κό και πέν­θι­μο για το χαμέ­νο λοχα­γό της Αλβα­νί­ας» και το «Καλο­σύ­νη στις λυκο­πο­ριές» εγκαι­νιά­ζουν μια νέα περί­ο­δο στην ποί­η­σή του, εμπνευ­σμέ­νη από τα πρό­σφα­τα γεγον΄τα και τη δόξα του λαού. Συνα­ντιέ­ται με το λαό.

Μεγά­λη η συμ­βο­λή του στην ποί­η­ση της Εθνι­κής Αντί­στα­σης, στη νεο­ελ­λη­νι­κή ποί­η­ση και στην παγκόσμια.

Κορυ­φαία δημιουρ­γία το «Άξιον εστί». Έργο μνη­μεια­κό που δένει με την ιστο­ρι­κή περι­πέ­τεια του λαού μας. Γρά­φει ο Γ. Βαλέ­τας: «Ο Ελύ­της χρη­σι­μο­ποιώ­ντας τον τίτλο ‘’Αξιον Εστί’’ ήθε­λε να κατα­ξιώ­σει με την ποι­η­τι­κή της διε­κτρα­γώ­δη­ση και την επι­κο­λυ­ρι­κή της προ­βο­λή και μεγα­λο­σύ­νη, την αξία, τους αγώ­νες, τα πάθη και τη νίκη του λαού, του ελλη­νι­κού, του δικού του λαού, πάνω στις δαι­μο­νι­κές δυνά­μεις της κατα­στρο­φής και της βίας και πιο συγκε­κρι­μέ­να να υμνή­σει μέσα σε μια καθο­λι­κή ιστο­ρι­κή και ανθρω­πο­γε­ω­γρα­φι­κή σύλ­λη­ψη την επο­ποι­ία της Εθνι­κής Αντί­στα­σης, όπως με όλα τα δει­νά και τα παθή­μα­τά του, κρα­τώ­ντας πάντα ορθο­στή­λω­τη την ψυχή του και αδά­μα­στο το ηθι­κό του κατόρ­θω­σε να τη δημιουρ­γή­σει ο ελλη­νι­κός λαός σαν αλη­θι­νό θαύ­μα και να προ­κα­λέ­σει με αυτό το παγκό­σμιο θαυμασμό».

Επι­μέ­λεια Ηρα­κλής Κακαβάνης