Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Οριζοντίως και καθέτως

Γρά­φει ο Cogito ergo sum //

Οι σύμ­βου­λοι επι­χει­ρή­σε­ων, προ­κει­μέ­νου να χαρά­ξουν την πολι­τι­κή μιας επι­χεί­ρη­σης, χρειά­ζε­ται ‑προ­φα­νώς- να μελε­τή­σουν διά­φο­ρα δεδο­μέ­να. Αυτά τα δεδο­μέ­να είναι είτε ενδο­ε­πι­χει­ρη­σια­κά είτε εξω­ε­πι­χει­ρη­σια­κά. Για να μη κου­ρά­σω τον ανα­γνώ­στη με επι­στη­μο­νι­κές ανα­λύ­σεις, θα πω επι­γραμ­μα­τι­κά ότι τα οικο­νο­μι­κά στοι­χεία ανα­λύ­ο­νται με δυο τρό­πους: ορι­ζο­ντί­ως και καθέ­τως. Για παρά­δειγ­μα, αν θέλω να δω πώς πάνε οι δου­λειές τής επι­χεί­ρη­σης που με ενδια­φέ­ρει και ποια είναι η δυνα­μι­κή της, μελε­τώ τα απο­τε­λέ­σμα­τά της κατά την τελευ­ταία πεντα­ε­τία. Αυτή είναι μια κάθε­τη ανάλυση.

Από μόνη της, αυτή η ανά­λυ­ση δεν μου βγά­ζει σοβα­ρά συμπε­ρά­σμα­τα. Πρέ­πει να δω παράλ­λη­λα τι κάνουν οι άλλες επι­χει­ρή­σεις του κλά­δου σε μια δεδο­μέ­νη χρο­νι­κή περί­ο­δο. Δηλα­δή, να κάνω μια ορι­ζό­ντια ανά­λυ­ση. Αν καθέ­τως δια­πι­στώ­νω ότι ο τζί­ρος μου αυξά­νε­ται π.χ. κατά 5% ετη­σί­ως αλλά ο κλά­δος παρου­σιά­ζει μέση αύξη­ση τζί­ρου 15%, τα πράγ­μα­τα δεν πάνε καλά. Αντί­στοι­χα, αν εγώ βρί­σκο­μαι σε ύφε­ση 5% αλλά ο κλά­δος μου σημειώ­νει υστέ­ρη­ση κατά 15%, είμαι μια χαρά. Αυτά τα ολί­γα ως εισα­γω­γή και συνεχίζω.

Άκου­γα τον πρω­θυ­πουρ­γό στην πρό­σφα­τη τηλε­ο­πτι­κή συνέ­ντευ­ξή του να πλέ­ει σε πελά­γη ευτυ­χί­ας και αλλη­θώ­ρι­σα. Και τί δεν μας είπε το άτο­μο! Τί ότι «η χώρα μας όχι μόνο πραγ­μα­το­ποιεί τις δεσμεύ­σεις της αλλά προ­χω­ρά­ει» είπε, τί ότι «η Ελλά­δα θα πρέ­πει να απο­κτή­σει κουλ­τού­ρα δια­λό­γου» δήλω­σε, τί ότι «το ζήτη­μα είναι να έχεις την στή­ρι­ξη όχι των βου­λευ­τών αλλά της κοι­νω­νί­ας» φιλο­σό­φη­σε, τί ότι «οι συντη­ρη­τι­κές δυνά­μεις της Ευρώ­πης μας έστη­σαν παγί­δα” απο­κά­λυ­ψε… Πώς να μη πάθεις ένα ψιλοϊ­σχαι­μι­κό με τόσες παπα­ριές; Πώς να μη μαδή­σεις την κοτσί­δα σου όταν στην ερώ­τη­ση για το ποιοι κρύ­βο­νται πίσω από την αόρι­στα καταγ­γελ­λό­με­νη δια­πλο­κή, τον ακούς να απα­ντά ότι «δεν είμαι ο Χρυ­σός Οδη­γός για να δίνω ονό­μα­τα αλλά ο πρω­θυ­πουρ­γός της χώρας»(!!); Πώς να μη σκί­σεις τα πτυ­χία σου όταν τον βλέ­πεις να κορ­δώ­νε­ται επει­δή «ο φετι­νός προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός ενέ­χει πολύ μικρό­τε­ρη δημο­σιο­νο­μι­κή προ­σαρ­μο­γή από τους προη­γού­με­νους»;

Εν πάση περι­πτώ­σει, ας πάμε στο προ­κεί­με­νο. Και προ­κεί­με­νο είναι μια αισιο­δο­ξία που έβγα­λε ο πρω­θυ­πουρ­γός. «Ανε­βή­κα­με ένα βου­νό με μεγά­λες παγί­δες και απο­φα­σί­σα­με να αλλά­ξου­με δια­δρο­μή, συνε­χί­ζο­ντας την πορεία προς την κορυ­φή από έναν πιο βατό δρό­μο», είπε χαρα­κτη­ρι­στι­κά. Σε ελεύ­θε­ρη μετά­φρα­ση, αυτά τα λόγια δεί­χνουν μια μεγά­λη αισιο­δο­ξία, η οποία πηγά­ζει από την πεποί­θη­ση ότι βρι­σκό­μα­στε στον σωστό δρό­μο και ότι σύντο­μα θα φτά­σου­με στην κορυ­φή, στον στό­χο μας. Ας δια­τη­ρή­σου­με, λοι­πόν, την ψυχραι­μία μας κι ας προ­σπα­θή­σου­με να βρού­με πού διά­βο­λο βασί­ζε­ται η αισιο­δο­ξία τού πρω­θυ­πουρ­γού. Πάμε, δηλα­δή, να ανα­λύ­σου­με τα πράγ­μα­τα ορι­ζο­ντί­ως και καθέ­τως, σύμ­φω­να με όσα είπα­με στην αρχή.

euro2

Τί δεί­χνει η ορι­ζό­ντια ανά­λυ­ση; Ποιά χώρα πάει καλά, ώστε να μας κάνει να πιστεύ­ου­με πως μπο­ρεί να της μοιά­σει και η Ελλά­δα; Οι ΗΠΑ ψάχνο­νται με τα ελλείμ­μα­τά τους, που ξεπέ­ρα­σαν για έκτη σερί χρο­νιά το 1 τρισ. δολ­λά­ρια. Η Γερ­μα­νία κατα­γρά­φει στα­θε­ρή μεί­ω­ση στην βιο­μη­χα­νι­κή της παρα­γω­γή, παρ’ ότι τα μερο­κά­μα­τά της είναι από τα χαμη­λώ­τε­ρα στην Ευρω­ζώ­νη. Η Ολλαν­δία συνε­χί­ζει για τρί­το χρό­νο να σφίγ­γει το ζωνά­ρι. Η Αυστρία άρχι­σε να κοι­τά­ζει ανή­συ­χα γύρω. Η Ιαπω­νία κόβει συνε­χώς χρή­μα, προ­σπα­θώ­ντας να συμ­μα­ζέ­ψει το εξω­τε­ρι­κό της χρέ­ος. Οι σκαν­δι­να­βι­κές χώρες κινού­νται σε τρο­χιά απο­βιο­μη­χα­νο­ποί­η­σης. Τα χάλια τής Γαλ­λί­ας όσο πάνε και χει­ρο­τε­ρεύ­ουν. Η Ιτα­λία πατά­ει σε κινού­με­νη άμμο. Πορ­το­γα­λία και Ιρλαν­δία βυθί­ζο­νται αργά αλλά στα­θε­ρά, παρ’ ότι χόρ­τα­σαν με κολα­κευ­τι­κά σχό­λια για την κατά γράμ­μα τήρη­ση των υπο­χρε­ώ­σε­ων που απέρ­ρε­αν από τα μνη­μό­νιά τους. Όσο για τις χώρες του πρώ­ην συμ­φώ­νου της Βαρ­σο­βί­ας, ας το αφή­σου­με καλύ­τε­ρα. Ακό­μη και η Κίνα άρχι­σε να αγκο­μα­χά­ει. Με δυο λόγια, όλα τα «μαγα­ζιά» πάνε κατά δια­ό­λου, μη εξαι­ρου­μέ­νων ούτε όσων είναι «μαγα­ζιά γωνία». Από πού κι ως πού, λοι­πόν, πηγά­ζει η αισιο­δο­ξία τού κυρί­ου Τσί­πρα; Άβυσ­σος η ψυχή τού ανθρώ­που, ακό­μη κι αν είναι πρωθυπουργός…

Αν δού­με την κατά­στα­ση και καθέ­τως, το τοπίο γίνε­ται ακό­μη σκο­τει­νό­τε­ρο. Μετά από 5 χρό­νια κατα­κε­φα­λιές, περι­κο­πές, συμ­μα­ζέ­μα­τα και κάθε λογής μεταρ­ρυθ­μί­σεις, το ΑΕΠ εξα­κο­λου­θεί να μειώ­νε­ται και η ύφε­ση δεν λέει να στα­μα­τή­σει. Ένα ολό­κλη­ρο ΕΣΠΑ με 20-τόσα δισ. πέρα­σε και δεν ακού­μπη­σε. Η ανερ­γία όσο πάει και φου­ντώ­νει, δεί­χνο­ντας σήμε­ρα ένα εκα­τομ­μύ­ριο λιγώ­τε­ρους εργα­ζό­με­νους απ’ ότι ανέρ­γους. Αν έχεις την ατυ­χία να είσαι νέος, πρέ­πει να κάνεις τάμα­τα επί ταμά­των για να βρεις μια δου­λειά τής κακιάς ώρας (κι αυτή κακο­πλη­ρω­μέ­νη). Αν αρρω­στή­σεις, κλά­φτα. Αν γερά­σεις και πρέ­πει να επι­βιώ­σεις με την σύντα­ξή σου, διπλο­κλά­φτα. Αν νομί­ζεις ότι παρα­τρα­βη­χτή­κα­τε στο παρά­νο­μο με το ταί­ρι σου και σκέ­φτε­σαι να βάλε­τε επί τέλους την κου­λού­ρα, ξέχνα το καθ’ ότι πώς θα ζήσε­τε; Αν, μάλι­στα, ψάχνε­στε και για κανέ­να κου­τσού­βε­λο, βεβαιω­θεί­τε πρώ­τα ότι οι γονείς σας θα ζήσουν αρκε­τά για να βοη­θή­σουν όσο μπο­ρούν στο μεγά­λω­μά του. Κι ενώ όλα πάνε από το κακό στο χει­ρό­τε­ρο και δεν υπάρ­χει αμφι­βο­λία ότι τώρα κατα­λά­βα­με απο­λύ­τως τι πανα­πεί «κάθε πέρυ­σι και καλύ­τε­ρα», ο πρω­θυ­πουρ­γός επι­μέ­νει ότι πάμε καλά για την κορυ­φή. Δεν ξέρω αν και κατά πόσο ευθύ­νε­ται η υψη­λή μυω­πία μου αλλά εγώ βλέ­πω χαρά­δρα, όχι κορυφή.

Παρέν­θε­ση. Κάπο­τε, οι γονείς βιά­ζο­νταν να πάρουν πτυ­χίο τα παι­διά τους που ήσαν φοι­τη­τές ή σπου­δα­στές. Σήμε­ρα εγώ παρο­τρύ­νω την κόρη μου να απο­λαύ­σει όσο μπο­ρεί περισ­σό­τε­ρο την ξενοια­σιά που πηγά­ζει από την φοι­τη­τι­κή της ιδιό­τη­τα. Θα μου πεί­τε πως όσο εκεί­νη παρα­μέ­νει φοι­τή­τρια, τόσο εγώ πλη­ρώ­νω. Ε, και; Σάμπως μετά δεν θα πλη­ρώ­νω, αφού δεν θα έχει δου­λειά; Το ίδιο θα μου κοστί­ζει και θα έχω κι ένα παι­δί με κατά­θλι­ψη. Κλεί­νει η παρένθεση.

Συνε­λό­ντι ειπείν, η αισιο­δο­ξία τού πρω­θυ­πουρ­γού μας δεν τεκ­μη­ριώ­νε­ται από που­θε­νά και με τίπο­τε. Κι όλα αυτά τα βαρύ­γδου­πα που λέει, δεν είναι παρά πομ­φό­λυ­γες. Κοι­νώς, σαπου­νό­φου­σκες. Και ακό­μη πιο κοι­νώς, μπούρ­δες. Και ορι­ζο­ντί­ως και καθέτως.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο