Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ο ΕΛΥΤΗΣ, Ο ΡΙΤΣΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ

Επει­δή το βλέ­πω να γρά­φε­ται ξανά και ξανά πως το 1978 είχε προ­τα­θεί στον Ρίτσο και στον Ελύ­τη να μοι­ρα­στούν το Νόμπελ και αρνή­θη­καν και οι δύο, έχω να πω πως σε ό,τι με αφο­ρά δεν υπάρ­χει ίχνος αλή­θειας σε αυτό.
Κατ’ αρχάς το Νόμπελ δόθη­κε στον Ελύ­τη το 1978. Ο Ρίτσος πέθα­νε το 1990 και ο Ελύ­της το 1996. Από το 1978 μέχρι το 1990 ή ακό­μα και το 1996, για­τί ο έχων την πλη­ρο­φο­ρία δεν την κοι­νο­ποιού­σε αλλά περί­με­νε να πεθά­νουν και οι δύο ποι­η­τές για να ανα­φέ­ρει την “άρνη­σή” τους;
Για τον Ελύ­τη δεν ξέρω να πω, μπο­ρεί να μιλή­σει εάν θέλει η κυρία Ιου­λί­τα Ηλιοπούλου.
Θα πω όμως για τον Ρίτσο.
Δεν υπάρ­χει ούτε μία περί­πτω­ση στο εκα­τομ­μύ­ριο να του έγι­νε τέτοια πρό­τα­ση και να αρνήθηκε.
Πρώ­τον για­τί εκτι­μού­σε τον Ελύ­τη ως ποι­η­τή, και τόσο το τηλε­φώ­νη­μα που έκα­νε στον Ελύ­τη όταν έγι­νε γνω­στή η βρά­βευ­ση, όσο η δήλω­σή του “Η απο­νο­μή του βρα­βεί­ου Νόμπελ στον μεγά­λο μας Έλλη­να ποι­η­τή Οδυσ­σέα Ελύ­τη δεν είναι μία τιμή προς τον Ελύ­τη, αλλά μία τιμή προς το ίδιο το Νόμπελ.” όταν ο ο Ελύ­της πήρε το Νόμπελ, καθώς επί­σης και η συμ­με­το­χή του στις τιμη­τι­κές εκδη­λώ­σεις που έγι­ναν στην Αθή­να (υπάρ­χει η γνω­στή φωτο­γρα­φία με Ελύ­τη, Ρίτσο, Θεο­δω­ρά­κη, Κατρά­κη), δεί­χνουν καθα­ρά την εκτί­μη­σή του αυτή.
Δεύ­τε­ρον για­τί ήταν άρχο­ντας και μια τέτοια άρνη­ση θα έδει­χνε μικρό­τη­τα. Εδώ δεν είχε αντίρ­ρη­ση να μοι­ρα­στεί το Α’ Κρα­τι­κό Βρα­βείο Ποί­η­σης το 1956 με τον Άρη Δικταίο και θα είχε αντίρ­ρη­ση να μοι­ρα­στεί το Νόμπελ με τον Ελύτη!
Τρί­τον για­τί ήταν εξαι­ρε­τι­κά περή­φα­νος άνθρω­πος, που δεν θα ανε­χό­ταν να υπάρ­χει έστω και μια υπό­νοια μικρό­τη­τας σε ό,τι αφο­ρού­σε τις ενέρ­γειές του.
Τέταρ­τον για­τί δεν υπάρ­χει ούτε ένα μέλος της οικο­γέ­νειάς μας, ούτε ένας φίλος του, ούτε ένας γνω­στός του που να έχει ακού­σει κάτι τέτοιο και θεω­ρώ πραγ­μα­τι­κά απί­θα­νο να του είχε γίνει μια τέτοια πρό­τα­ση, να την είχε αρνη­θεί, και να μην το είχε κου­βε­ντιά­σει με τη μητέ­ρα μου ή με μένα ή με τους στε­νούς του φίλους ή με τους εκδό­τες του. Μια τέτοια πλη­ρο­φό­ρη­ση δεν είναι προ­σω­πι­κό μυστι­κό που το παίρ­νεις στον τάφο μαζί σου, όταν μάλι­στα έχει γίνει “επι­σή­μως” η πρό­τα­ση και άρα είναι ευρέ­ως γνω­στή. Προ­φα­νώς όμως τέτοια πρό­τα­ση δεν έγι­νε και για τού­το δεν ήταν και “ευρέ­ως γνωστή”.

Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από τον τοί­χο της Ερης Ρίτσου, κόρης του ποι­η­τή Γιάν­νη Ρίτσου

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο