Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

ΠΟΡΕΙΑ ΜΑΚΡΙΑ, ΨΥΧΗ ΒΑΘΙΑ! — Προσκύνημα στη Μακρόνησο

Γρά­φει η Μαρ­γα­ρί­τα Φρο­νι­μά­δη-Ματά­τση //

Φτά­σα­με στη Μακρό­νη­σο στις 21 του Ιού­νη 2015, κάτω από τον καυ­τό ήλιο τ’ ουρα­νού του Αιγαί­ου και την αιγί­δα της Ο.Γ.Ε. (Ομο­σπον­δία Γυναι­κών Ελλά­δας). Η επι­θυ­μία για το «προ­σκύ­νη­μα» δια­κα­ής και μακρό­χρο­νη. Η διορ­γά­νω­ση άψο­γη. Τα παραρ­τή­μα­τα της ΟΓΕ Ανα­το­λι­κής-Κεντρι­κής –Δυτι­κής Μακε­δο­νί­ας, Θρά­κης και Θεσ­σα­λί­ας που είχαν και το γενι­κό πρό­σταγ­μα, σύμ­φω­να με το δελ­τίο που κυκλο­φό­ρη­σε, συμ­με­τεί­χαν αθρόα και δυνα­μι­κά. Εκα­το­ντά­δες οι συμ­με­το­χές και πάνω από δέκα τα λεω­φο­ρεία που αφί­χθη­καν στο Λαύ­ριο από τη Βόρεια και Κεντρι­κή Ελλά­δα. Από στε­λέ­χη των συλ­λό­γων τους έγι­ναν και οι ομι­λί­ες που επα­κο­λού­θη­σαν της άφι­ξής μας, αλλά και τα θεα­τρι­κά δρώ­με­να και τα μου­σι­κά ακού­σμα­τα που γέμι­σαν την ατμό­σφαι­ρα του νησιού για όση ώρα παρα­μεί­να­με εκεί. Πάνω από 800 άτο­μα, άνδρες, γυναί­κες και παι­διά κάθε ηλι­κί­ας συνα­ντη­θή­κα­με στο Λαύ­ριο απ΄ όπου πήρα­με και το καρά­βι και περά­σα­με απέναντι…

Περ­νώ­ντας απέ­να­ντι, η συναι­σθη­μα­τι­κή φόρ­τι­ση που δια­κα­τεί­χε τους πάντες δεν άφη­σε περι­θώ­ρια κυριαρ­χί­ας στην πρώ­τη αλγει­νή εικό­να της υπο­δο­χής… Ήμα­σταν ενη­με­ρω­μέ­νοι στη διάρ­κεια του πλου προς Μακρο­νή­σι ότι δεν δια­μέ­νει κανείς εκεί παρά μόνο μια πεντα­με­λής οικο­γέ­νεια τσο­πα­να­ραί­ων. Δεν φαντα­ζό­μα­σταν, όμως, σε καμιά περί­πτω­ση ότι θα τη συνα­ντού­σα­με εγκα­τε­στη­μέ­νη, ακρι­βώς μπρο­στά στο λιμα­νά­κι που προ­σα­ρά­ξα­με, κατά τη βολή της, με τα αιγο­πρό­βα­τά της να αλω­νί­ζουν και να κοπρί­ζουν στην κυριο­λε­ξία τον άγιο τόπο του μαρ­τυ­ρί­ου των αγω­νι­στών της Εθνι­κής μας αντί­στα­σης και με τα αυθαί­ρε­τα παρα­πήγ­μα­τά της κατα­σκευα­σμέ­να με κάθε λογής ετε­ρό­κλη­τα και ευτε­λή υλι­κά, να προ­σβάλ­λουν βάναυ­σα το παρ­θέ­νο τοπίο.

Makro2

 

Βέβαια το άλγος που προ­ξέ­νη­σε αυτή η απα­ρά­δε­κτη εικό­να και οι έντο­νες δια­μαρ­τυ­ρί­ες των προ­σκυ­νη­τών παρα­με­ρί­στη­καν, αυτό­μα­τα, στα πρώ­τα κι όλας βήμα­τα της πορεί­ας μας προς το χώρο του Μνη­μεί­ου «Δεσμώ­της Μακρο­νη­σιώ­της», με το ξετύ­λιγ­μα των σημαιών της ΟΓΕ και το περή­φα­νο ανέ­μι­σμά τους στο γαλά­ζιο ουρα­νό της Μακρο­νή­σου. Εκεί, σε από­στα­ση ανα­πνο­ής από το δεσπό­ζον, μπρού­τζι­νο άγαλ­μα μας περί­με­ναν τα απο­κα­λυ­πτή­ρια ενός δεύ­τε­ρου μνη­μεί­ου-αφιέ­ρω­μα στη Γυναί­κα αγω­νί­στρια της Μακρο­νή­σου, σεμνό και λιτό έργο του κ. Γρη­γό­ρη Ριζό­που­λου, προ­έ­δρου της ΠΕΚΑΜ (Πανελ­λή­νιας Ένω­σης Κρα­του­μέ­νων Αγω­νι­στών Μακρο­νή­σου), αρχι­τέ­κτο­να και γλύ­πτη που φιλο­τέ­χνη­σε και το προη­γού­με­νο μνη­μείο. Μέσα σε μια αγω­νι­στι­κή και συγκι­νη­σια­κά φορ­τι­σμέ­νη ατμό­σφαι­ρα έγι­ναν οι ανα­γκαί­οι χαι­ρε­τι­σμοί, ανα­γνώ­στη­κε από την Γ.Γ. της ΟΓΕ Χρ. Σκα­λού­μπα­κα χαι­ρε­τι­σμός ‑ομι­λία της προ­έ­δρου της ΟΓΕ Μαι­ρή­νης Στε­φα­νί­δου, η οποία μετα­ξύ άλλων ανέ­φε­ρε: «Είναι ανα­ρίθ­μη­τα τα συγκλο­νι­στι­κά γεγο­νό­τα που έχουν κατα­γρα­φεί για τον ηρω­ι­σμό των αντρών και γυναι­κών που πέρα­σαν από το κολα­στή­ριο της Μακρο­νή­σου. Η αλλη­λεγ­γύη, η συντρο­φι­κό­τη­τα και η πίστη στο κοι­νό όρα­μα για την κοι­νω­νία χωρίς εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρω­πο ήταν στοι­χεία μιας συλ­λο­γι­κό­τη­τας καθο­ρι­στι­κής για τις αντο­χές τους.

Εμείς οι γυναί­κες της ΟΓΕ είμα­στε δεμέ­νες σε μια συνέ­χεια με τις γυναί­κες των εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κών και εργα­τι­κών και λαϊ­κών αγώ­νων του λαού μας και κρα­τά­με γερά τη σκυ­τά­λη που παρα­λά­βα­με απ’ αυτές.

makronisos3

Σήμε­ρα, η Ομο­σπον­δία Γυναι­κών Ελλά­δας, η ΟΓΕ, με σεμνή περη­φά­νια απο­τί­ει ελά­χι­στο φόρο τιμής στις αλύ­γι­στες εξό­ρι­στες της Μακρο­νή­σου και εκπλη­ρώ­νει την από­φα­σή της να τοπο­θε­τή­σει στον ιστο­ρι­κό αυτό τόπο την προ­το­μή της αγω­νί­στριας Μακρο­νη­σιώ­τισ­σας, δίπλα στο μνη­μείο του αγω­νι­στή Μακρονησιώτη.

Είναι χρέ­ος μας να δια­τη­ρή­σου­με την ιστο­ρι­κή μνή­μη των έργων τους. Είτε τα ονό­μα­τά τους έχουν δια­σω­θεί είτε όχι.

Στους ώμους μας πέφτει η βαριά κλη­ρο­νο­μιά που μας άφη­σαν ώστε οι σημε­ρι­νοί και αυρια­νοί αγώ­νες μας ενά­ντια στα μονο­πώ­λια και τον ιμπε­ρια­λι­σμό να κάνουν πρά­ξη τα ορά­μα­τά τους.

Makro3Οι ΟΓΕ­δί­τισ­σες είμα­στε απο­φα­σι­σμέ­νες να δυνα­μώ­σου­με το ριζο­σπα­στι­κό γυναι­κείο κίνη­μα, την Κοι­νω­νι­κή Συμ­μα­χία, να υπερ­βού­με δυσκο­λί­ες, να μην υπο­λο­γί­σου­με προ­σω­πι­κές θυσί­ες, να δυνα­μώ­σει ο αγώ­νας σε αντι­μο­νο­πω­λια­κή κατεύ­θυν­ση για την κοι­νω­νία χωρίς εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρωπο».

Στη συνέ­χεια κατα­τέ­θη­καν στε­φά­νια και απαγ­γέλ­θη­κε από την συγ­γρα­φέα-ποι­ή­τρια και μέλος του προ­ε­δρεί­ου της ΟΓΕ Μαριάν­θη Αλι­φε­ρο­πού­λου-Χαλ­βαν­τζή μακρο­σκε­λές ποί­η­μά της αφιε­ρω­μέ­νο στη Μακρο­νη­σιώ­τι­σα μάνα. Απ΄αυτό και η στρο­φή που παραθέτω:

«Η μάνα Γη αντι­βού­η­ξε: η γέν­να δε νικιέται,
σκύ­ψε Ουρα­νέ και θαύ­μα­σε ετού­τες τις γυναίκες.
Ανταρ­το­μά­νες, που κρα­τούν το αλέ­τρι, το δρεπάνι
γυναί­κες που δε σκύ­βου­νε, στον τύραν­νο κεφάλι
τονε παλεύ­ουν στα χωριά, στα διά­σε­λα, στην πόλη
με το παι­δί στην πλά­τη τους και στην ποδιά το βόλι
στη φυλα­κή, στο από­σπα­σμα, μεσ’ στη φωτιά στη μάχη
ίδιο σκα­ρί από σίδε­ρο, ίδια ψυχή του αντάρτη».

Κι έπει­τα κατευ­θυν­θή­κα­με όλοι και όλες μπρο­στά στο κτί­ριο με την επι­γρα­φή: «αρτο­κλί­βα­νοι Μακρο­νή­σου», βολευ­τή­κα­με όπως-όπως στα σκα­λο­πά­τια του ή κατα­γής, με τη φρέ­σκια μυρω­διά της κόπρου των αιγο­προ­βά­των να καί­ει τα ρου­θού­νια μας και την αισθη­τή θωριά της να προ­κα­λεί την όρα­σή μας… Εκεί με θέα το Λαύ­ριο και τον όρμο του, δώσα­με όρκους τιμής και αγώ­να, ακού­σα­με και επι­κρο­τή­σα­με την ομι­λία της εκπρο­σώ­που των γυναι­κών Μακε­δο­νί­ας Ηλέ­κτρας Ραΐ­ζη, μέλους του Δ.Σ. της ΟΓΕ, από Θεσ­σα­λο­νί­κη, ενώ στο τέλος απο­λαύ­σα­με το καλύ­τε­ρο που μας επι­φυ­λά­χτη­κε: μια ωραιό­τα­τη θεα­τρι­κή παρά­στα­ση, βασι­σμέ­νη στο ποί­η­μα του Γιάν­νη Ρίτσου «Πέρα από τον ίσκιο των κυπα­ρισ­σιών», σκη­νο­θε­τη­μέ­νη λιτά και δωρι­κά από την Τιτί­κα Δελι­γκά σε πλή­ρη αντι­στοι­χία με το τοπίο και το σκο­πό του ταξι­διού μας, το προ­σκύ­νη­μα στο χώρο του μαρ­τυ­ρί­ου των Αγω­νι­στών της Εθνι­κής μας Αντί­στα­σης. Τα μέρη που επι­λέ­χτη­καν από την ομά­δα είναι ο χορός των “γριών μανά­δων”, και αφο­ρούν στο πώς βιώ­νουν οι απλές γυναί­κες του λαού, τον πόλε­μο και την Κατο­χή, αργό­τε­ρα τον θρή­νο για την απώ­λεια των παι­διών τους, για να κατα­λή­ξουν στην απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα, στη διά­θε­ση για αγώ­να, στην ελπί­δα ότι καμιά θυσία, κανέ­νας αγώ­νας δεν πάει χαμέ­νος! Τα τρία χορι­κά έδε­σαν αρμο­νι­κά μετα­ξύ τους με 4 τρα­γού­δια του Μίκη Θεο­δω­ρά­κη από «Τα Λια­νο­τρά­γου­δα της Πικρής Πατρί­δας» σε ποί­η­ση επί­σης Γιάν­νη Ρίτσου. Ο αγω­νι­στι­κός παλ­μός και ο επα­να­στα­τι­κός ενθου­σια­σμός κορυ­φώ­θη­καν στο μεσου­ρά­νη­μα του ήλιου!! Η Μακρό­νη­σος ήταν, είναι και θα είναι ένας αγα­πη­μέ­νος, ιερός προορισμός.…

Makro4

Αυτός ο τόπος δε μιλά,
τα λέει όλα η σιω­πή του…
άγρια πέλ­μα­τα, βαριά,
σέρ­νο­νται πάνω στη ψυχή του…
μνή­μες γερά­κια ξαγρυπνούν,
δε σβή­νουν, δεν κουρνιάζουν…
Μόνο χτυ­πούν τα φτέρουγα,
στιγ­μή δεν ησυχάζουν,
για­τί είν’ οι ρίζες τους βαθειές
σ’ άγο­νο χώμα και πληγές.…

Μακρο­νή­σι, 21/6/2015

*Η Μαρ­γα­ρί­τα Φρο­νι­μά­δη-Ματά­τση είναι ανα­πλη­ρω­μα­τι­κό μέλος Δ.Σ. της ΟΓΕ 

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο