3 Oκτώβρη 1965: Συμβολική ημέρα για την ενότητα των Κουβανών

Η πρώ­τη σελί­δα της Granma με τα κυριό­τε­ρα γεγο­νό­τα της ημέ­ρας εκείνης

Επι­μέ­λεια – μετά­φρα­ση: Bαγ­γέ­λης Γονα­τάς – Λου­κία Κων­στα­ντί­νου //

Αβά­να, Kούβα

Τα γεγο­νό­τα που συνέ­βη­σαν στις 3 Οκτώ­βρη 1965 σημά­δε­ψαν την ιστο­ρία της Κού­βας: Υιο­θε­τή­θη­κε η ονο­μα­σία Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Κού­βας για την πολι­τι­κή οργά­νω­ση της πρω­το­πο­ρί­ας, συστή­θη­κε η Κεντρι­κή του Επι­τρο­πή, ιδρύ­θη­κε η εφη­με­ρί­δα Γκράν­μα και δημο­σιο­ποι­ή­θη­κε το απο­χαι­ρε­τι­στή­ριο γράμ­μα του Τσε.

Τη νύχτα της 3ης Οκτώ­βρη 1965 έλα­βαν χώρα, πολ­λά συμ­βο­λι­κά γεγο­νό­τα στη δια­δι­κα­σία για την ενό­τη­τα των επα­να­στα­τι­κών δυνά­με­ων του λαού μας. Στο θέα­τρο “Τσά­πλιν” (μετέ­πει­τα Καρλ Μαρξ) στην περιο­χή Μιρα­μάρ της Αβά­νας, συγκε­ντρώ­θη­καν  γραμ­μα­τείς και καθο­δη­γη­τές των πυρή­νων όλης της χώρας του Ενω­μέ­νου Κόμ­μα­τος της Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης (PURS) της Κούβας.

Την πρώ­τη μέρα  συγκρο­τή­θη­κε η  πρώ­τη Κεντρι­κή Επι­τρο­πή και το Πολι­τι­κό Γρα­φείο, με επι­κε­φα­λής τον Φιντέλ και τον Ραούλ, σαν πρώ­το και δεύ­τε­ρο γραμ­μα­τέα αντί­στοι­χα. Τη δεύ­τε­ρη μέρα η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή επι­κύ­ρω­σε το Πολι­τι­κό Γρα­φείο, την Γραμ­μα­τεία , τις Επι­τρο­πές Εργα­σί­ας και τον Οργα­νω­τι­κό Γραμματέα.

Ο Φιντέλ στην ομι­λία του  εκεί­νης της 3ης Οκτώ­βρη του 1965 είπε: “ Η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή επί­σης, έλα­βε δύο σημα­ντι­κές απο­φά­σεις  οι οποί­ες είχαν προ­τα­θεί από την παλιά Εθνι­κή Διοί­κη­ση (του PURS). Η πρώ­τη έχει σχέ­ση με το επί­ση­μο όργα­νό μας, δηλα­δή, στη θέση των δύο εφη­με­ρί­δων       πολι­τι­κού χαρα­κτή­ρα που εκδί­δο­νταν, να συγκε­ντρω­θούν το ανθρώ­πι­νο δυνα­μι­κό και τα υλι­κά και τεχνι­κά μέσα , σε μία μονα­δι­κή πρω­ι­νή εφη­με­ρί­δα […]  Να ενώ­σου­με όλο αυτό το δυνα­μι­κό σε μία νέα εφη­με­ρί­δα που θα φέρει το όνο­μα “Γκράν­μα”, σύμ­βο­λο της επα­να­στα­τι­κής μας αντί­λη­ψης και της πορεί­ας μας […] και η άλλη από­φα­ση […] το όνο­μα του κόμ­μα­τός μας […] “.

Όπως υπο­γράμ­μι­σε ο Φιντέλ, είχε ολο­κλη­ρω­θεί η δια­δι­κα­σία  οικο­δό­μη­σης του κόμ­μα­τος και ξεκι­νού­σε μία νέα φάση  αυτής της οργάνωσης.

ΥΨΗΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Τις μέρες της  συγκρό­τη­σης της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής ο Φιντέλ υπο­στή­ρι­ξε ότι η ιδε­ο­λο­γία του κόμ­μα­τος δεν θα μπο­ρού­σε να είναι ούτε η αστι­κή ούτε η φιλε­λεύ­θε­ρη σκέ­ψη, αλλά αυτή της επα­να­στα­τι­κής κοι­νω­νι­κής τάξης, δηλ. ο μαρ­ξι­σμός – λενι­νι­σμός τον οποίο είχαν ήδη εξυ­ψώ­σει επά­ξια ο Μπα­λί­νιο και ο Μέγια (ιδρυ­τές του πρώ­του ΚΚ) .

Σε αυτό το πνεύ­μα τόνι­σε: “Αυτή η ιδε­ο­λο­γία συν­δε­ό­ταν ιστο­ρι­κά με τις προσ­δο­κί­ες των ηρω­ι­κών Μαμπί­σες (μαχη­τές της ανε­ξαρ­τη­σί­ας) που τόσο αίμα έχυ­σαν για την ανε­ξαρ­τη­σία της Κού­βας, την ισό­τη­τα και την αξιο­πρέ­πεια των συμπα­τριω­τών τους […] ήταν ο συν­δε­τι­κός κρί­κος του εθνι­κού αγώ­να με το παγκό­σμιο επα­να­στα­τι­κό κίνη­μα, απα­ραί­τη­τη προ­ϋ­πό­θε­ση για την εθνι­κή και κοι­νω­νι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση του λαού μας. Η οικο­δό­μη­ση  ενός μαρ­ξι­στι­κού – λενι­νι­στι­κού κόμ­μα­τος που καθο­δη­γεί σήμε­ρα την Επα­νά­στα­ση και εγγυά­ται την συνέ­χειά της απο­τε­λεί έναν από τους πιο μεγά­λους άθλους του λαού μας σε αυτή την ιστο­ρι­κή περίοδο”.

Το νέο όνο­μα της οργά­νω­σης του κόμ­μα­τος, με πρό­τα­ση του ίδιου του Φιντέλ, υιο­θε­τή­θη­κε στην πρώ­τη συνε­δρί­α­ση της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής: Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Κού­βας, λέξεις που υπο­δή­λω­ναν ταυ­τό­χρο­να την από­λυ­τη ένω­ση όλου  του λαού με τους στό­χους της Επανάστασης.

Η ΠΡΩΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Όπως είναι φανε­ρό, αυτή η 3η του Οκτώ­βρη υπεν­θυ­μί­ζει τα 50α γενέ­θλια του ονό­μα­τος του κόμ­μα­τός μας, της Κεντρι­κής του Επι­τρο­πής, του Πολι­τι­κού του Γρα­φεί­ου, το  αθά­να­το γράμ­μα του Τσε που ξεκα­θά­ρι­ζε σε ολό­κλη­ρο τον κόσμο  το λόγο της απου­σί­ας του από την Κού­βα και επί­σης την επέ­τειο άλλης μιας βαρυ­σή­μα­ντης ομι­λί­ας του Comandante en Jefe.

Έλε­γε λοι­πόν ο Φιντέλ εκεί­νη την αξέ­χα­στη νύχτα: “ […]  Δεν υπάρ­χει ηρω­ι­κό στιγ­μιό­τυ­πο στην ιστο­ρία των τελευ­ταί­ων χρό­νων της Πατρί­δας μας που δεν αντι­προ­σω­πεύ­ε­ται εδώ. Δεν υπάρ­χει θυσία, δεν υπάρ­χει μάχη, δεν υπάρ­χει κατόρ­θω­μα – πολι­τι­κό ή στρα­τιω­τι­κό, ηρω­ι­κό ή δημιουρ­γι­κό – που να μην αντι­προ­σω­πεύ­ε­ται εδώ. Δεν υπάρ­χει επα­να­στα­τι­κός, κοι­νω­νι­κός τομέ­ας που να μην αντι­προ­σω­πεύ­ε­ται εδώ. […] Όταν μιλάω για τομέα, μιλάω για εργά­τες, μιλάω για νέους, μιλάω για αγρό­τες, μιλάω για τις μαζι­κές μας οργανώσεις […] “.

Ο Φιντέλ επί­σης ξεκα­θά­ρι­ζε: “ […] αυτό δεν σημαί­νει ότι βρί­σκο­νται εδώ οι μονα­δι­κές αξί­ες του έθνους. Όχι, μακριά από εμάς αυτό. Ευτυ­χώς η χώρα μας δια­θέ­τει αμέ­τρη­τες αξί­ες και κυρί­ως μια γενιά νέων συνα­γω­νι­στών […]  που κάποια μέρα  θα έρθει η σει­ρά τους  να κατα­κτή­σουν αυτή την ευθύ­νη και αυτή την τιμή […] Αναμ­φι­σβή­τη­τα χρεια­ζό­μα­στε συνα­γω­νι­στές. Θα ήταν αδύ­να­το να συγκρο­τή­σου­με μια Κεντρι­κή Επι­τρο­πή από εκα­τό επα­να­στά­τες αν δεν είχα­με πολ­λούς συντρό­φους […]”.

Σχε­τι­κά με το όνο­μα της νέας οργά­νω­σης ο Φιντέλ είπε “ το  όνο­μα του Ενω­μέ­νου Κόμ­μα­τος της Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης λέει πολ­λά, όμως δεν τα λέει όλα […]  και είναι ανα­γκαίο το όνο­μα να υπο­δη­λώ­νει όχι μόνο αυτό που είμα­στε χθες αλλά και αυτό που είμα­στε σήμε­ρα και αυτό που θα γίνου­με αύριο […]”, και άρχι­σε να ζητά προ­τά­σεις για την ονο­μα­σία. Πολ­λοί σύντρο­φοι πρότειναν

“Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Κού­βας” και ο Πρώ­τος Γραμ­μα­τέ­ας σχολίασε:

“ […]  Αυτό θα είναι το όνο­μα! […]  Πορευό­μα­στε προς μία κομ­μου­νι­στι­κή κοι­νω­νία. Αν δεν θέλουν οι ιμπε­ρια­λι­στές να φάνε  ζεστή σού­πα, ε λοι­πόν εμείς θα τους δώσου­με τρία πιά­τα σού­πα […]  Από δω και μπρος, κύριοι του UPI και του AP, όταν μας απο­κα­λεί­τε “κομ­μου­νι­στές”, να ξέρε­τε ότι  μας απο­κα­λεί­τε με το πιο τιμη­τι­κό όνο­μα που θα μπο­ρού­σε να μας απο­κα­λέ­σει κανείς […] ”.

Η εφη­με­ρί­δα Γκράν­μα, Επί­ση­μο Όργα­νο του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Κού­βας, γεν­νή­θη­κε επί­σης πριν από ακρι­βώς μισό αιώ­να, ως καρ­πός της ένω­σης των δύο παλαιό­τε­ρων εφη­με­ρί­δων Hoy (Σήμε­ρα)  και Revolución (Επα­νά­στα­ση).

Και οι δύο εφη­με­ρί­δες στην αντί­στοι­χη επο­χή τους διέ­δω­σαν τη ζωή και την ιστο­ρία της χώρας, με έμφα­ση στην επα­να­στα­τι­κή ιδε­ο­λο­γία, μέχρι και το 1965 όπου ιδρύ­θη­κε η Γκράνμα.

Από τα πρώ­τα κιό­λας φύλ­λα της, η Γκράν­μα, που πήρε το συμ­βο­λι­κό όνο­μα από  τον άθλο του πλοιά­ριου Γκράν­μα  με επι­κε­φα­λής τον Φιντέλ και 81 μαχη­τές, υπο­δέ­χτη­κε στις σελί­δες της τα πιο βαρυ­σή­μα­ντα γεγο­νό­τα του κοι­νω­νι­κού, πολι­τι­κού, οικο­νο­μι­κού, εκπαι­δευ­τι­κού, πολι­τι­στι­κού γίγνε­σθαι, αλλά και όλων των τομέ­ων της ζωής της χώρας.

Ανα­ρίθ­μη­τα ήταν σε αυτές τις πέντε δεκα­ε­τί­ες τα κύρια άρθρα της πρώ­της σελί­δας της, πάνω σε καυ­τά γεγο­νό­τα, πολ­λά από αυτά βγαλ­μέ­να από το χέρι και τις ιδέ­ες του ίδιου του   Comandante en Jefe, Φιντέλ Κάστρο.   Δεν μπο­ρεί να γρά­ψει κανείς  την ιστο­ρία, τον ιστο­ρι­κό παλ­μό της Επα­νά­στα­σης και του Σοσια­λι­σμού της Κού­βας, χωρίς να συμ­βου­λευ­τεί τις σελί­δες της.

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΤΣΕ

Θα μεί­νει αξέ­χα­στο, ότι το απο­κο­ρύ­φω­μα εκεί­νης της συνά­ντη­σης στο θέα­τρο Τσά­πλιν ήταν, όπως είπε ο Φιντέλ : “Η απου­σία από την Κεντρι­κή μας Επι­τρο­πή, εκεί­νου που δια­θέ­τει όλες τις αξί­ες και όλες τις απα­ραί­τη­τες αρε­τές, στον πιο υψη­λό βαθ­μό που χρειά­ζε­ται να έχει κάποιος, για να ανή­κει σε αυτήν”. Αναμ­φι­σβή­τη­τα, ανα­φε­ρό­ταν στον Τσε.

Αρκε­τούς μήνες πριν, ο διε­θνής τύπος δια­τύ­πω­νε εικα­σί­ες σχε­τι­κά με την εξα­φά­νι­ση από τη δημό­σια ζωή της Κού­βας του Κομα­ντά­ντε Ερνέ­στο Γκε­βά­ρα, Προ­έ­δρου της Εθνι­κής Τράπεζας.

Έλα­χε στον Φιντέλ να απο­κα­λύ­ψει το μυστι­κό, δια­βά­ζο­ντας με τρε­μά­με­νη φωνή, το απο­χαι­ρε­τι­στή­ριο γράμ­μα του Τσε, φεύ­γο­ντας για να εκπλη­ρώ­σει αυτό που κατα­νο­ού­σε ως καθή­κον του: Nα αγω­νι­στεί ενά­ντια στον ιμπε­ρια­λι­σμό, σε άλλες χώρες του κόσμου.

Εκεί­νη ακρι­βώς τη στιγ­μή, ο πρώ­τος αντάρ­της αρχη­γός,  στον οποίο ο Φιντέλ είχε δώσει στη Σιέ­ρα Μαέ­στρα το βαθ­μό του Κομα­ντά­ντε, βρι­σκό­ταν εδώ και  μήνες σε μια βάση στο Κον­γκό (Κιν­σά­σα), επι­κε­φα­λής της αντι­προ­σω­πεί­ας των διε­θνι­στών κου­βα­νών. Ετσι, το γεγο­νός αυτό που σήμε­ρα συμπλη­ρώ­νει 50 χρό­νια, εμφα­νί­ζε­ται συν­δε­δε­μέ­νο με τη δια­δι­κα­σία ενό­τη­τας και με την πολι­τι­κή θωρά­κι­ση της Επα­νά­στα­σης, εμφα­νί­ζε­ται αδια­χώ­ρι­στα ενω­μέ­νο με την ιδέα αλλά και την πρα­κτι­κή της αλλη­λεγ­γύ­ης και του διε­θνι­σμού, όπως θα γινό­ταν τα επό­με­να χρόνια.

Ο Φιντέλ ανα­φέρ­θη­κε στην απου­σία του Τσε από τις λίστες και στις σπέ­κου­λες, τις εικα­σί­ες και τις θεω­ρί­ες των εχθρών της Επανάστασης:

“[…] Και για να το εξη­γή­σου­με αυτό, ας δια­βά­σου­με εδώ ένα γράμ­μα,  ιδιό­χει­ρο, που δακτυ­λο­γρα­φή­θη­κε μετέ­πει­τα, του συντρό­φου Ερνέ­στο Γκε­βά­ρα το οποίο απο μόνο του δίνει τις εξη­γή­σεις. Σκε­φτό­μουν μήπως έπρε­πε να μετα­φέ­ρω την ιστο­ρία της φιλί­ας μας και της συντρο­φι­κό­τη­τάς μας, πως ξεκί­νη­σε και κάτω από ποιές συν­θή­κες ξεκί­νη­σε και πως ανα­πτύ­χθη­κε, όμως δεν είναι πια ανα­γκαίο. Θα περιο­ρι­στώ μόνο να δια­βά­σω το γράμ­μα […]”,  και διά­βα­σε ο Φιντέλ την επι­στο­λή του Τσε, που είναι τόσο γνω­στή και λατρε­μέ­νη, και στην οποία, ανά­με­σα σε άλλα ζητή­μα­τα, ο Γκε­βά­ρα αναφέρει:

“ […]  Και αν έρθει η τελευ­ταία μου ώρα κάτω από άλλους ουρα­νούς, η τελευ­ταία μου σκέ­ψη θα είναι για αυτόν το λαό και ιδιαί­τε­ρα για σένα. Σε ευχα­ρι­στώ για αυτά που με δίδα­ξες και για το παρά­δειγ­μά σου, στο οποίο θα προ­σπα­θή­σω να είμαι πάντα πιστός μέχρι και τις τελι­κές συνέ­πειες των πρά­ξε­ών μου. Ταυ­τι­ζό­μουν πάντο­τε με την εξω­τε­ρι­κή πολι­τι­κή της Επα­νά­στα­σής μας και συνε­χί­ζω να ταυ­τί­ζο­μαι. Και οπου­δή­πο­τε κι αν στα­θώ, θα νοιώ­θω την ευθύ­νη του να είσαι κου­βα­νός επα­να­στά­της και σαν τέτοιος θα συμπε­ρι­φερ­θώ […]  Θα είχα πολ­λά πράγ­μα­τα να πω σε σένα και στο λαό μας, όμως νοιώ­θω ότι δεν είναι απα­ραί­τη­το, τα λόγια δεν μπο­ρούν να εκφρά­σουν αυτό που εγώ θα ήθε­λα και δεν αξί­ζει τον κόπο να μου­τζου­ρώ­νω τα χαρ­τιά.   Μέχρι τη νίκη για πάντα. Πατρί­δα ή Θάνα­τος!   Σε αγκα­λιά­ζω με όλη την επα­να­στα­τι­κή θέρ­μη, Τσε”.

 
Πηγή στα ισπα­νι­κά: Άρθρο του LUIS HERNÁNDEZ SERRANO, στην εφη­με­ρί­δα της ΚΝ Κού­βας Juventud Rebelde, Σάβ­βα­το 3 Οκτω­βρί­ου 2015.