Γράφει η Ελένη Κακναβάτου //
Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!
Κι ότι σ’ απέμεινε ακόμη στη ζωή σου,
μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασε το ως τη στερνή πνοή σου!
Χτισ’ το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!
( Κ. Παλαμάς )
Στα Τρόπαια την Κυριακή 29/5 συγκεντρώθηκαν μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, εκπαιδευτικοί και νεολαίοι, μέλη της ΠΕΑΦΕ και φίλοι της Αντίστασης για να τιμήσουν τους αγωνιστές, μαχητές του ΔΣΕ, δασκάλους και μαθητές του ΛΑΪΚΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟΥ ΤΡΟΠΑΙΩΝ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. Την προηγούμενη μέρα είχαν γίνει τα αποκαλυπτήρια μνημείου στο χωριό Κερπινή, ιδιαίτερη πατρίδα του δ/ντή του διδασκαλείου Π. Γεωργόπουλου, ενώ το βράδυ της ίδιας μέρας στο χωριό Βυζίκι κοντά στα Τρόπαια παρουσιάστηκε το βιβλίο για το Διδασκαλείο που εκδόθηκε από τις Επιτροπές Περιοχών Πελοποννήσου και Δ. Ελλάδας του ΚΚΕ.
Μεταξύ των ονομάτων των καταξιωμένων δασκάλων αλλά και ηρωικών μαχητών του ΔΣΕ που πολεμάγανε και συγχρόνως δίδασκαν μέσα στα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου πολέμου και κάτω από συνθήκες παρανομίας και άγριου κυνηγητού από δυνάμεις του κυβερνητικού στρατού, ξεχωρίσαμε τα ονόματα τριών γυναικών.
ΑΣΠΑΣΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ: Γεννήθηκε το 1924 στο Βαλτεσινίκο Γορτυνίας. Φοιτήτρια της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Τρίπολης εντάχθηκε στο ΕΑΜ και μετά τον πόλεμο ως φοιτήτρια της Νομικής Αθήνας εργάστηκε στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ. Το 1947 κατατάσσεται στο ΔΣΕ και γίνεται καπετάνισσα του 2ου τάγματος του Αρχηγείου Μαινάλου. Το 1948 πήρε τη θέση της Αθηνάς Μπενέκου, που εκτελέστηκε τότε, ενώ ένα χρόνο πριν η Δασκαλοπούλου ήταν υπεύθυνη της προώθησης εθελοντών ανταρτών από την Αθήνα στην Πελοπόννησο. Το 1948 είναι αναπληρωματικό μέλος του Γραφείου Πελοποννήσου του ΚΚΕ. Όμορφη, πάντα γελαστή όπως θυμούνται οι μαθητές της (ομιλία Θ. Βαλκανά από εκδήλωση Αρκάδων για το ΔΣΕ στα ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, αφιέρωμα στο Λαϊκό διδασκαλείο Τροπαίων, τ. 25) περνούσε μαχήτρια του ΔΣΕ από τα χωριά και όλοι την άκουγαν με προσοχή να μιλάει για το σκοπό του αγώνα και τη λευτεριά. Σκοτώθηκε το Φλεβάρη του ‘49 από κυβερνητικές δυνάμεις ή αυτοκτόνησε πριν πέσει στα χέρια τους. Πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στην οργάνωση του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο.
ΚΟΥΛΑ ΚΙΝΤΗ: Από τα Τρόπαια Αρκαδίας. Υπεύθυνη των παιδικών κατασκηνώσεων που λειτούργησαν με απόφαση της υπηρεσίας Λαϊκής Υγείας και Πρόνοιας το καλοκαίρι του 1948 στην Κοντοβάζαινα Αρκαδίας. Εκεί φιλοξενήθηκαν παιδιά ηλικίας 7–13 χρόνων για να ξεκουραστούν από τα μαθήματα και να φάνε άφθονο φαγητό. Η κατασκήνωση ήταν ένα σημαντικό διαπαιδαγωγικό μέσο, όπου αναπτύσσονταν διάφορες δεξιότητες των παιδιών, βοηθούσε παράλληλα στην ανάπτυξη υγιούς κοινωνικής δράσης και της προσωπικότητας του παιδιού. Ο κυβερνητικός στρατός δε δίστασε να χτυπήσει και να διαλύσει τις κατασκηνώσεις αυτές, συκοφαντώντας μάλιστα το ΔΣΕ για δήθεν παιδομάζωμα ή χρησιμοποίηση των παιδιών ως προπέτασμα για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Ευτυχώς τα παιδιά είχαν προλάβει να οδηγηθούν στα σπίτια τους με ασφάλεια από τους δασκάλους τους.
ΓΩΓΩ ΜΑΝΤΑ: Γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1916. Κατατάχθηκε στο ΔΣΕ το 1947 και ήταν στέλεχος του λαϊκού διδασκαλείου και επιθεωρήτρια των δημοτικών σχολείων Αρκαδίας. Δίδαξε διάφορα μαθήματα, όπως Ηθική, Ωδική και χορό, Πολιτιστικές εκδηλώσεις και Τεχνικά. Συκοφαντήθηκε ότι «δίδασκε την κατάργηση της παρθενίας» στις νεαρές μαθήτριές της, όπως έγραψε η εφημερίδα «Αληθεια», όταν η Γωγώ στάλθηκε στη φυλακή με τον σύζυγό της Γ. Παπαϊωάννου τον Απρίλη του 1949. Ακόμη και στη φυλακή έριξαν οι κατήγοροί της λάσπη και θέλησαν να τη σπιλώσουν, λέγοντας ότι δίδασκε τον «ελεύθερο έρωτα» και ότι είχε εξώγαμο παιδί ενώ το ζεύγος Μαντά- Παπαϊωάννου δεν είχε παιδί. Εκτελέστηκαν κι οι δυο στην Τρίπολη με απόφαση στρατοδικείου.
Τίποτε όμως δεν μπόρεσε στην πραγματικότητα να σπιλώσει τις προσωπικότητες, την προσφορά και τη θυσία των τριών αυτών γυναικών αλλά και των αντρών συντρόφων τους στον αγώνα για τη λαϊκή εξουσία και τη λευτεριά. Οι μαθητές κι ο λαός της περιοχής θυμάται τις αγωνίστριες δασκάλες, που έδωσαν μέχρι και την τελευταία ρανίδα του αίματός τους και τίμησαν τον τίτλο των μαχητριών του ΔΣΕ και των Δασκάλων των παιδιών του λαού. Αποτελούν και σήμερα φωτεινά παραδείγματα για κάθε εκπαιδευτικό που παλεύει για την πραγματική μόρφωση των παιδιών του λαού μας και συγχρόνως πολεμάει με την εργατική τάξη για να γίνουν τα σκοτάδια φως, να πάψει να υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, να ξημερώσει λεύτερη μέρα για όλους τους βασανισμένους ανθρώπους, για τους μαχητές της ζωής και του δίκιου.
Βιβλιογραφία :
Λαϊκό Διδασκαλείο Πελοποννήσου, έκδοση Επιτροπών Περιοχής Πελοποννήσου και Δ. Στερεάς Ελλάδας του ΚΚΕ
Περιοδικό ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, Λαϊκό Διδασκαλείο Πελοποννήσου ( 1948), τ. 25 , Άνοιξη, 2006.