Γιατί αλλάζει η ώρα

Γρά­φει ο Βασί­λης Κρί­τσας //

Τα ξημε­ρώ­μα­τα της Κυρια­κής αλλά­ζει η ώρα. Θα περά­σου­με από τη θερι­νή στη χει­με­ρι­νή ώρα και συγκε­κρι­μέ­να θα γυρί­σου­με το ρολόι μας μία ώρα πίσω. Η νέα ώρα θα παρα­μεί­νει στα ρολό­για έως την Κυρια­κή 26 Μαρ­τί­ου 2017 όταν και θα αλλά­ξει ξανά σε θερινή.

Κάποιοι θα χαρούν για­τί θα κερ­δί­σουν σήμε­ρα μια ώρα ύπνου. Κάποιοι άλλοι θα μελαγ­χο­λή­σουν, για­τί θα βρα­διά­ζει από νωρίς και θα κλει­στούν μέσα με τα πρώ­τα κρύα, ενώ ειδι­κά στις πιο βόρειες χώρες πολ­λοί εργά­ζο­νται από ήλιο σε ήλιο (στην κυριο­λε­ξία) χωρίς να δουν το φως της μέρας.

Κάποιοι θα αλλά­ξουν την ώρα απο­βρα­δίς για να μην το ξεχά­σουν, κάποιοι άλλοι το πρωί, μόλις ξυπνή­σουν, κι οι υπό­λοι­ποι όταν φτά­σουν αργο­πο­ρη­μέ­νοι σε κάποιο ραντε­βού και τους το θυμί­σουν οι άλλοι. Ευτυ­χώς η ώρα στα κινη­τά αλλά­ζει αυτό­μα­τα και γλι­τώ­νει πολ­λούς της αφη­ρη­μέ­νης διανόησης.

Αλλά για­τί αλλά­ζει η ώρα;

Προ­φα­νώς, για να υπάρ­χει περισ­σό­τε­ρο φως το πρωί, που ο κόσμος κατευ­θύ­νε­ται τη δου­λειά του (όσοι έχουν ακό­μα δηλ). Δεν είναι όμως τόσο ψυχο­λο­γι­κό το ζήτη­μα, ούτε πρα­κτι­κό ‑γενι­κά και αόρι­στα- αλλά καθα­ρά οικο­νο­μι­κό. Οι περισ­σό­τε­ρες πηγές απο­δί­δουν την έμπνευ­ση της ιδέ­ας στο Βενια­μίν Φρα­γκλί­νο, στα 1784. Αλλά μόλις τον εικο­στό αιώ­να αρχί­ζει η συστη­μα­τι­κή εφαρ­μο­γή του μέτρου κι ως βασι­κός λόγος ανα­φέ­ρε­ται η εξοι­κο­νό­μη­ση ενέρ­γειας, για να απο­φευ­χθεί η “σπα­τά­λη του φυσι­κού φωτός” αλλά και του τεχνη­τού (που είναι κι αυτό που κοστί­ζει). Δεν είναι τυχαίο πως η πρώ­τη εφαρ­μο­γή του κατα­γρά­φε­ται στον Α’ Παγκό­σμιο Πόλε­μο, με αυτό ακρι­βώς το σκε­πτι­κό. Ενώ επα­νήλ­θε σε ισχύ μετά την πετρε­λαϊ­κή κρί­ση του 1973 κι εφαρ­μό­στη­κε και στην Ελλάδα.

Είχε υπάρ­ξει νωρί­τε­ρα, κατά τη δεκα­ε­τία του 30′, μια δοκι­μα­στι­κή εφαρ­μο­γή του μέτρου στη χώρα μας (που όμως εγκα­τα­λεί­φτη­κε γρή­γο­ρα), ενώ ο Γιάν­νης Ιωαν­νί­δης, που ήταν ηγε­τι­κό στέ­λε­χος του ΚΚΕ στα χρό­νια της Κατο­χής κατά την απου­σία του Ζαχα­ριά­δη, λέει στις Ανα­μνή­σεις του (που κυκλο­φό­ρη­σαν μετά το θάνα­τό του και ελέγ­χο­νται για την αξιο­πι­στία τους) πως οι Γερ­μα­νοί εφάρ­μο­σαν το 42′ τη θερι­νή ώρα, δημιουρ­γώ­ντας σύγ­χυ­ση στο Γ. Σιά­ντο (επί­σης ηγε­τι­κό στέ­λε­χος του ΚΚΕ) που ‑σύμ­φω­να με το βιβλίο- έλεγε:

-Μα καλά, με τη φασι­στι­κή ώρα θα πάμε εμείς;

Σε κάθε περί­πτω­ση, το πρό­βλη­μα δεν είναι στην αλλα­γή της ώρας και τις μεγά­λες νύχτες του χει­μώ­να, αλλά σε αυτού που  γυρ­νά­νε δεκα­ε­τί­ες πίσω το ρολόι της ιστο­ρί­ας, φέρ­νο­ντας το σκο­τά­δι και τον (εργα­σια­κό) Μεσαί­ω­να, όσο δεν μπαί­νου­με εμπό­διο στα σχέ­διά τους.

Βρε πότε θα κάνει ξαστεριά…