Φιλοξενούμενος ο Νίκος Στ. //
Ένας άνθρωπος ψάχνει κάτι να δει στην τηλεόραση, μέχρι που πέφτει τυχαία σε μια εκπομπή με θέμα συζήτησης τις κινήσεις της γης. Καθώς ο άνθρωπος δεν είναι ενημερωμένος επί του θέματος, και δεν έχει τίποτα καλύτερο να δει, αποφασίζει να παρακολουθήσει λίγο τη συζήτηση. Ανάμεσα στους καλεσμένους «ειδικούς» υπάρχουν διάφορες απόψεις, οπότε κάποια στιγμή ακολουθεί η εξής συζήτηση:
Α: «Η γη δε γυρίζει γύρω από τον εαυτό της. Εάν αυτό γινόταν τότε ένα αεροπλάνο δε θα έφτανε ποτέ στον προορισμό του!»
Ένα επιχείρημα εύκολο στην οπτικοποίηση και στην αντίληψη.
Β: «Υπάρχει αυτό που λέμε σχετική μετακίνηση. Το αεροπλάνο περιστρέφεται μαζί με τη γη, λόγω βαρυτικής έλξης και ατμόσφαιρας. Η ταχύτητα που αποκτάει λόγω δικής του ώθησης προκαλεί μετακίνηση σχετική προς τη γη, που επιτρέπει το ταξίδι, χωρίς όμως να παύει να περιστρέφεται μαζί της. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση του αεροπλάνου από τη γη, η επίδραση της βαρυτικής έλξης μειώνεται, αλλά χωρίς να υπάρχει σημαντική διαφορά στο χρόνο ταξιδιού.»
Πολλές ορολογίες, πολύ μιλάει, κάπου στα μέσα σταμάτησε και να ακούει ο άνθρωπος, αφού συνέχεια λέει τα ίδια ο Β.
Γ: «Όχι απλά η γη δε περιστρέφεται, αλλά είναι και το κέντρο του ηλιακού συστήματος! Ποιό άλλο θα ήταν το κέντρο, αφού εμείς ως άνθρωποι ζούμε εδώ και δε γνωρίζω κάποιον άλλον πλανήτη να έχει ζωή πάνω του.»
Εντάξει, μπορεί να ακούγεται ακραίος, αλλά κάποια πράγματα που λέει είναι σωστά.
Κλείνοντας τη τηλεόραση, ο άνθρωπος δεν είχε βγάλει ιδιαίτερο νόημα, με τις επανειλημμένες διακοπές, τη φασαρία και τον μεγάλο όγκο πληροφοριών σε μικρό διάστημα, αλλά ούτως ή άλλως δεν του φαίνεται πως τον επηρεάζει άμεσα. Το πιο ευνόητο επιχείρημα που άκουσε ήταν αυτό του Α, το οποίο επιχείρημα κέρδισε με τον ίδιο τρόπο την πλειοψηφία των θεατών.
Καθώς αυτή η αντίληψη επικράτησε στη κοινωνία, και με πίεση των ειδικών, η τεχνολογία αναπροσαρμόστηκε και τα αεροπλάνα σχεδιάστηκαν διαφορετικά, με το αξίωμα ότι η γη δε γυρίζει.
Εν τέλει, ο άνθρωπος ανεβαίνει σε ένα νέο αεροπλάνο να πάει διακοπές και το αεροπλάνο συντρίβεται. Τις τελευταίες στιγμές του, ο άνθρωπος σκέφτεται τη συζήτηση των ειδικών και τους αναθεματίζει που δεν κάθισαν να τα βρούνε όλοι μαζί, να πετάξει το αεροπλάνο.
Αυτή η μεταφορική ιστορία αντικατοπτρίζει τι συμβαίνει και στην πολιτική, αλλά με ποιοτική διαφορά. Το παιχνίδι είναι στημένο, το κανάλι της τηλεόρασης ανήκει σε κάποιον, ο οποίος εξυπηρετεί τα συμφέροντα του. Δε μιλάμε για απλή ανταλλαγή επιχειρημάτων ή για αθώα λάθη, αλλά για ενεργή προσπάθεια αποπλάνησης και απόκρυψης της αλήθειας, προς όφελος αυτών που έχουν την εξουσία. Δε θα κάτσουν άνθρωποι που εξυπηρετούν αντικρουόμενα συμφέροντα να τα βρούνε όλοι μαζί. Οι απλοϊκές αναλύσεις τύπου Α θα μείνουν εύκολα στον θεατή, ο οποίος νιώθει ότι δεν επηρεάζεται άμεσα ή ψάχνει απλές λύσεις σε σύνθετα προβλήματα. Στην πολιτική οι διαπιστώσεις δεν είναι τόσο εύκολες, όσο π.χ. η διαπίστωση ότι υπάρχει βαρύτητα, αφήνοντας ένα μήλο να πέσει, αλλά χρειάζονται (τη δυσεύρετη) σωστή ενημέρωση, λογική, φιλοσοφικά εργαλεία.
Ένας λάθος ισχυρισμός χρειάζεται δευτερόλεπτα για να προφερθεί, αλλά απείρως περισσότερο χρόνο για να αποδομηθεί. Με τα μισοάκουσα, τα μισοδιάβασα, την ανυπομονησία, τα δε με πολυαφορά, τα στραβά μάτια, και χωρίς διασταύρωση και παρατήρηση δεδομένων δε γίνεται αναζήτηση της αλήθειας. Κρατώντας αυτή τη στάση, το αεροπλάνο θα συνεχίσει να πέφτει επ’άπειρον, σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει συντριβή, απλά νέο χαμηλό ρεκόρ.
Όλα αυτά σε έναν κόσμο που όντως δεν έχει λήξει, ακόμα, το αν η γη περιστρέφεται, το αν υπήρχαν δεινόσαυροι, ή το αν έγινε το Ολοκαύτωμα.