Προσφυγιά και εργασιακός μεσαίωνας

Γρά­φει η Ελέ­νη Κακνα­βά­του //

Φαι­νο­με­νι­κά το προ­σφυ­γι­κό, που είναι απο­τέ­λε­σμα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών συγκρού­σε­ων, είναι πονο­κέ­φα­λος για τους ίδιους που δημιουρ­γούν το πρό­βλη­μα. Και τώρα τι θα κάνου­με με τα στί­φη των μετα­να­στών και προ­σφύ­γων που δημιούρ­γη­σε ο πόλε­μος; Συσκέ­ψεις επί συσκέ­ψε­ων, τα σύνο­ρα κλει­στά, ο φασι­σμός  στις δόξες του και πάλι,  το πρό­βλη­μα στην Ειδο­μέ­νη, τα ελλη­νι­κά νησιά και αλλού το ίδιο.

Για το κεφά­λαιο, που χαρα­μί­ζει έτσι ανέ­ξο­δα τις ανθρώ­πι­νες ζωές, που δεν δίστα­σε στο παρελ­θόν να  κάνει δυο παγκό­σμιους πολέ­μους  για να ξεπε­ρά­σει την κρί­ση του, «ουδέν κακόν αμι­γές καλού». Σύντο­μα τα μυα­λά των καπι­τα­λι­στών και των υπη­ρε­τών τους σκέ­φτη­καν πώς μπο­ρούν οι πρό­σφυ­γες, οι εξα­θλιω­μέ­νοι αυτοί άνθρω­ποι, θύμα­τα του πολέ­μου, πώς μπο­ρούν να γίνουν μέσο, γρα­νά­ζι της  όποιας ισχνής  ανά­πτυ­ξης του καπιταλισμού.

Έτσι, αφού όσο πιο εξα­θλιω­μέ­νος και κατα­τρεγ­μέ­νος είναι κάποιος τόσο πιο εκμε­ταλ­λεύ­σι­μος μπο­ρεί να γίνει, σκέ­φτη­καν ότι θα μπο­ρού­σαν να «προ­σφέ­ρουν» δου­λειά σε αυτούς  τους ανθρώ­πους.  Γι’ αυτό η Μέρ­κελ κι ένα τμή­μα της αστι­κής τάξης της χώρας της  καλο­βλέ­πουν την εγκα­τά­στα­σή τους στη Γερ­μα­νία.  Δου­λειά όμως με μισθό πεί­νας,  ίσα ίσα για να συντη­ρού­νται οι σκλά­βοι, να δου­λεύ­ουν και να αυγα­τεύ­ουν τα κέρ­δη των κεφα­λαιο­κρα­τών. 200 ευρώ και πολ­λά τους είναι. Άλλω­στε θα ρίξουν και τα μερο­κά­μα­τα των ντό­πιων. Δε θα ζητά­νε κι αυτοί παρα­πά­νω. Κι από την άλλη θα μεγα­λώ­νει και μια ρατσι­στι­κή υστε­ρία. «Ήρθαν αυτοί και μας πήραν τις δουλειές».

Και δεν είναι  πρώ­τη φορά που συμ­βαί­νει αυτό. Ας θυμη­θού­με τα κλω­στο­ϋ­φα­ντουρ­γεία που έγι­ναν στην Ελλά­δα μετά τη Μικρα­σια­τι­κή κατα­στρο­φή, τις φάμπρι­κες και τα λιμά­νια που δημιουρ­γή­θη­καν και θέριε­ψαν, το εμπό­ριο και την παρα­γω­γή που αυξή­θη­καν σιμά στις παρα­γκου­πό­λεις των προ­σφύ­γων κι αντί­στρο­φα. Τα εργα­τι­κά χέρια των κορι­τσιών των προ­σφύ­γων που εγκα­τα­στά­θη­καν στην Ελλά­δα και οι πλά­τες των αχθο­φό­ρων προ­σφύ­γων στα λιμά­νια του Πει­ραιά, της Θεσ­σα­λο­νί­κης  και του Βόλου χάρι­σαν πλού­τη στους  Έλλη­νες κεφα­λαιο­κρά­τες.  Κι οι «γηγε­νείς» εργά­τες, οι μοι­ραί­οι, που δεν μπο­ρού­σαν να βρουν τι τους έφται­γε, να βρί­ζουν τους πρό­σφυ­γες, τους …τουρ­κό­σπο­ρους, τους… «πρό­σφη­κες»,  και να λυμαί­νε­ται η αστι­κή τάξη τα πάντα με το «διαί­ρει και βασίλευε».

Και τα κέρ­δη και τότε και τώρα στη­ρί­ζο­νται στον αντα­γω­νι­σμό και στη μεί­ω­ση του κόστους. Ωστό­σο  όπου υπάρ­χουν κέρ­δη και αντα­γω­νι­σμός δεν υπάρ­χει ανθρω­πι­σμός, δεν υπάρ­χει αλλη­λεγ­γύη, έγνοια για τον άνθρω­πο.  Σε αυτό το «ιδε­ώ­δες» , τον αντα­γω­νι­σμό, βασί­ζε­ται  η Ένω­ση του κεφα­λαί­ου, η Ένω­ση της  Ευρώ­πης, των κυβερ­νή­σε­ων που υπη­ρε­τούν το σύστη­μα.  Όμως  αυτός ο αντα­γω­νι­σμός, αυτή η ΕΕ, αυτό το σύστη­μα δε συνά­δουν με Αρι­στε­ρές κυβερ­νή­σεις. Για­τί αρι­στε­ρός είναι αυτός που νοιά­ζε­ται για τον άνθρω­πο και  για το δίκιο, για τα παι­διά, τα νιά­τα, τα γηρα­τειά, τη γυναίκα.

Για­τί ο αρι­στε­ρός πάνω από όλα είναι Άνθρω­πος κι όπως λέει ο ποιητής:

Αν θέλεις να λέγε­σαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγ­μή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρή­νη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρό­μους, θα φωνά­ξεις, τα χεί­λια σου θα
ματώ­σουν απ΄τις φωνές
το πρό­σω­πό σου θα ματώ­σει από τις σφαί­ρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυ­γή σου μια πετριά στα τζά­μια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χει­ρο­νο­μία σου σα να γκρε­μί­ζει την αδικία.
Και πρό­σε­ξε: μη ξεχα­στείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμη­θείς τα παι­δι­κά σου χρόνια
αφή­νεις χιλιά­δες παι­διά να κομ­μα­τιά­ζο­νται την ώρα που παί­ζουν ανύ­πο­πτα στις
πολιτείες
μια στιγ­μή αν κοι­τά­ξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρω­ποι θα χάνου­νται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και στα­μα­τή­σεις μια στιγ­μή να ονειρευτείς
εκα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πι­να όνει­ρα θα γίνουν στά­χτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις και­ρό για τον εαυ­τό σου
αν θέλεις να λέγε­σαι άνθρωπος.