Το πολυβόλο ηχεί — 80 χρόνια από τον ισπανικό εμφύλιο

Γρά­φει ο Σφυ­ρο­δρέ­πα­νος //

Αυτές τις μέρες συμπλη­ρώ­νο­νται 80 χρό­νια από την έναρ­ξη του ισπα­νι­κού εμφυ­λί­ου, που ήταν το προ­οί­μιο του Β’ Παγκό­σμιου Ιμπε­ρια­λι­στι­κού Πολέ­μου. Ο λεγό­με­νος “δημο­κρα­τι­κός κόσμος” βρή­κε ως φύλ­λο συκής και πρό­σχη­μα την πολι­τι­κή της “μη επέμ­βα­σης”, άφη­σε αβο­ή­θη­τη την κυβέρ­νη­ση του Λαϊ­κού Μετώ­που, κι επέ­τρε­ψε στο φασι­σμό των Φραν­κο Χίτλερ και Μου­σο­λί­νι να αλω­νί­ζει και να γεί­ρει απο­φα­σι­στι­κά την πλά­στιγ­γα στο πεδίο της μάχης. Μια εξέ­λι­ξη που την προ­τι­μού­σαν σαφώς από μια κόκ­κι­νη (ή απλά λαϊ­κο­δη­μο­κρα­τι­κή) Ισπα­νία, ως απει­λή στο μαλα­κό τους υπο­γά­στριο. Κι η οποία (εξέ­λι­ξη) δε στά­θη­κε δυνα­τό να απο­φευ­χθεί, για μια σει­ρά λόγους (αντι­κει­με­νι­κούς και υπο­κει­με­νι­κούς), παρά τον ηρω­ι­κό αγώ­να του ισπα­νι­κού λαού, των Διε­θνών Ταξιαρ­χιών, που έσπευ­σαν να δεί­ξουν έμπρα­κτα την αλλη­λεγ­γύη τους, και την αμέ­ρι­στη βοή­θεια που παρεί­χε (ξεπερ­νώ­ντας πολ­λές δυσκο­λί­ες κι εμπό­δια) η Σοβιε­τι­κή Ένωση.

Τιμού­με αυτήν την ιστο­ρι­κή επέ­τειο, με το τρα­γού­δι του 5ου Συντάγ­μα­τος, της θρυ­λι­κής μονά­δας που συγκρο­τή­θη­κε από τους κομ­μου­νι­στές, και μια πρό­χει­ρη, ελεύ­θε­ρη μετά­φρα­ση των στί­χων του (όπου υπάρ­χουν αρκε­τές εκδο­χές, με μικρές δια­φο­ρές μετα­ξύ τους. Εξί­σου πολ­λές είναι και οι εκτε­λέ­σεις του ύμνου, από την πρώ­τη μέχρι και την πιο σύγ­χρο­νη από τη Banda Bassotti. Εδώ παρου­σιά­ζου­με μια πιο κλα­σι­κή εκδο­χή του τραγουδιού).

Και να η (δική μου, πρό­χει­ρη) μετάφραση

Το 50 Σύνταγμα

Στις 18 Ιουλίου
στην αυλή ενός μοναστηριού
το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμμα*
ίδρυ­σε το 5ο Σύνταγμα

(*σε άλλη εκδο­χή ανα­φέ­ρε­ται “ο λαός της Μαδρίτης)

Πάμε, αγώ­νας, αγώνας*
Το πολυ­βό­λο ηχεί
Κι ο Φράν­κο θα πάρει πόδι
Κι ο Φράν­κο θα πάρει πόδι

(*η λέξη στο πρω­τό­τυ­πο είναι jaleo, που σημαί­νει ανα­τα­ρα­χή, χαμός)

Με το Λίστερ, τον Καμπεσίνο
τον Γκα­λάν και το Μοντέστο
με το διοι­κη­τή Κάρλος
δεν υπάρ­χει στρα­τιώ­της με φόβο

Με τα τέσ­σε­ρα τάγματα
που υπε­ρα­σπί­ζο­νται τη Μαρδίτη
φεύ­γουν οι καλύ­τε­ροι στην Ισπανία
το πιο κόκ­κι­νο άνθος του λαού

Με το Πέμ­πτο, Πέμ­πτο, Πέμπτο,
Με το Πέμ­πτο Σύνταγμα
Μάνα, θα πάω στο μέτωπο
στις γραμ­μές της φωτιάς

Πάμε, αγώ­νας, αγώνας
Το πολυ­βό­λο ηχεί
Κι ο Φράν­κο θα πάρει πόδι
Κι ο Φράν­κο θα πάρει πόδι*

(*se va a paseo, που κατά λέξη μετα­φρά­ζε­ται: θα κάνει περίπατο)

Μπο­ρεί­τε επί­σης να ακού­σε­τε έναν ολό­κλη­ρο δίσκο με αντι­φα­σι­στι­κά τραγούδια

Καθώς και ένα μετα­γε­νέ­στε­ρο τρα­γού­δι (της δεκα­ε­τί­ας του 60′) που ανα­φέ­ρε­ται στην ίδια εποχή

Και την ελλη­νι­κή δια­σκευή του, που (αν δεν απα­τώ­μαι) ανα­φέ­ρε­ται ουσια­στι­κά στον ήρωα του λαού μας, Νίκο Μπελογιάννη