Γράφει ο Ηρακλής Κακαβάνης //
«Στη Γερμανία οι ναζιστές πρώτα ήρθαν για τους κομμουνιστές, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. Μετά ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής. Μετά ήρθαν για τους καθολικούς, αλλά ήμουν προτεστάντης και γι’ αυτό δεν μίλησα. Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε δεν είχε μείνει πια κανείς να μιλήσει για κανέναν».
Τα λόγια του Martin Niemoller είναι βγαλμένα από την ίδια του την εμπειρία στη ναζιστική Γερμανία – επέζησε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Νταχάου- και του Σάτσενχαουζεν, περιγράφουν τις συνέπειες της «απάθειας», αδιαφορίας για όσα διαδραματίζονταν στη ναζιστική Γερμανία. Πότε και με ποια αφορμή ειπώθηκαν είναι αμφιλεγόμενο. Στην Ελλάδα λίγα ξέρουμε για το πρόσωπό του.
Ο Μάρτιν Νίμελερ γεννήθηκε στις 14 Γενάρη 1892 και πέθανε στις 6 Μάρτη 1984. Γιος ιερέα. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν διοικητής υποβρυχίου. Με το τέλος του πολέμου σπούδασε θεολογία και το 1924 έγινε ιερέας. Αρχικά υποστηρικτής του Χίτλερ, αλλά όταν οι Χιλερικοί άρχισαν να παρεμβαίνουν στις υποθέσεις της εκκλησίας βρέθηκε απέναντί τους.
Το κελί του Μ. Νίμελερ
Θεωρήθηκε ως ο υπ’ αριθμόν 1 δημόσιος εχθρός του Χίτλερ διότι το 1933 ίδρυσε την Ένωση Ποιμένων η οποία επρόκειτο να αμυνθεί κατά της περιθωριοποίησης των χριστιανών της εβραϊκής καταγωγής. με αποκορύφωμα σε ένα από Αμβώνος κήρυγμά του ήρθε σε κόντρα με τον Επίσκοπο που ήταν στο εκκλησίασμα παρόντος και του Χίτλερ και ενώ του ζητήθηκε να σταματήσει, αυτός συνέχισε να κηρύττει… το 1934 εκδίδει το βιβλίο του «Από το υποβρύχιο στον Αμβωνα» το οποίο αργότερα απαγορεύτηκε. Μέχρι το 1937 εκκρεμούν 40 δίκες εναντίον του σαν ανατρεπτικός και για κατάχρηση Αμβώνος και όταν τα δικαστήρια τον αθωώνουν τότε ο Χίτλερ τον στέλνει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης σαν προσωπικό εχθρό του. Τον συνέλαβαν το 1937 και από το 1938 μέχρι το 1945 είναι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
«Μέχρι το 1941 κρατούνται στην απομόνωση 230 ιερείς. Ανάμεσα στους πολιτικούς κρατούμενους, που κρατούνται χρόνια στα κελιά απομόνωσης του Στρατοπέδου Σακσενχάουζεν, βρίσκεται και ο επιφανής κληρικός
ΜΑΡΤΙΝ ΝΙΜΕΛΕΡ
Από τον Μάρτιο του 1938 έως και το 1941 κρατείται στο κελί 1 της πτέρυγας απομόνωσης ως προσωπικός κρατούμενος του Χίτλερ. Το 1941 θα οδηγηθεί από τα SS στο στρατόπεδο του ΝΤΑΧΑΟΥ» (Μετάφραση του περιεχομένου της τιμητικής πλακέτας που υπάρχει στο κελί που κρατούνταν ο Μ. Νίμελερ στο στρατόπεδο Σακσενχάουζεν όπου οι ναζί διέθεταν ειδική πτέρυγα με κελιά για σημαντικούς κρατούμενους όπως ο ΝΙΜΕΛΕΡ – στην άκρη του στρατοπέδου και αθέατο από τους υπόλοιπους κρατούμενους)
Απελευθερώθηκε το 1945 συμμετείχε στο φιλειρηνικό κίνημα και στη δεκαετία του 1950 περίοδος του Ψυχρού Πολέμου δε συμμετείχε στην αντικομουνιστική εκστρατεία των Δυτικών. Τιμήθηκε για την ειρηνιστική του δράση με το βραβείο Λένιν της ΕΣΣΔ και με αντίστοιχο μετάλλιο της ΛΔΓ.
