Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Κούβα: Ένα χρόνο πληρωμένη γονική άδεια για τον πατέρα που θα μείνει στο σπίτι μετά την γέννηση του παιδιού

Επι­μέ­λεια Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Με τη βοή­θεια της φιλι­κής προς την οικο­γέ­νεια πολι­τι­κής, τα ζευ­γά­ρια στην Κού­βα σπά­ζουν τα στε­ρε­ό­τυ­πα των φύλων με μοί­ρα­σμα των γονι­κών ευθυνών.

Έτσι τιτλο­φο­ρεί­ται το άρθρο της UNICEF στην επί­ση­μη σελί­δα της

HAVANA, Cuba: Όταν ο Χουάν Κάρ­λος και η Mαρία απο­φά­σι­σαν να φτιά­ξουν οικο­γέ­νεια πριν από τρία χρό­νια, ήξε­ραν ότι υπήρ­χε μόνο ένας τρό­πος που θα μεγα­λώ­σουν τα παι­διά τους. «Για να πετύ­χει μια οικο­γέ­νεια πρέ­πει να είναι μια ομά­δα, και αυτό σημαί­νει ότι μοι­ρά­ζο­νται όλα τα καθή­κο­ντα και τις ευθύ­νες» λέει ο Χουάν Κάρ­λος. Αυτό είναι και το σύν­θη­μα του προ­γράμ­μα­τος “Πατέ­ρας από την πρώ­τη αρχή”

Σαν πρώ­τη φορά πατέ­ρας, ο Χουάν Κάρ­λος  δεν ήξε­ρε ακό­μη τα θετι­κά και τα αρνη­τι­κά της πατρό­τη­τας αλλά ήξε­ρε ότι έπρε­πε να είναι παρών.

«Υπάρ­χουν πράγ­μα­τα που εμείς οι άντρες δεν τα μοι­ρα­ζό­μα­στε, όπως οι ενο­χλή­σεις ή το φυσι­κό βάρος της εγκυ­μο­σύ­νης, αλλά μπο­ρού­σα να είμαι κοντά της, μαθαί­νο­ντας μαζί και παίρ­νο­ντας μέρος σε όλη την διαδρομή».

Ο Χουάν Κάρ­λος, φρό­ντι­σε να παρα­κο­λου­θή­σει όλα τα προ­γεν­νη­τι­κά check-ups με την Μαρία. Κατά τη διάρ­κεια των συνα­ντή­σε­ων, το ζευ­γά­ρι παρα­τή­ρη­σε ότι οι περισ­σό­τε­ρες από τις οδη­γί­ες και συμ­βου­λές κατευ­θύ­νο­νταν μόνο προς αυτήν.

Ο Χουάν Κάρ­λος έπρε­πε να υπο­γραμ­μί­σει επα­νει­λημ­μέ­να το ενδια­φέ­ρον του πριν να ληφθεί στα σοβα­ρά. Ήθε­λε να μάθει το ρόλο του, και πώς θα μπο­ρού­σε να βοη­θή­σει το παι­δί του να ανα­πτύ­ξει πλή­ρως τις δυνα­τό­τη­τές του, αλλά δεν ήξε­ρε τον τρόπο.

kuba barn1

Η Κού­βα είναι μία από τις 15 χώρες που έχει τρεις κοι­νω­νι­κές πολι­τι­κές και βασι­κά προ­γράμ­μα­τα για τη στή­ρι­ξη των γονέων:

  • δωρε­άν δημό­σια προ­σχο­λι­κή εκπαί­δευ­ση για τα δύο πρώ­τα έτη,
  • του­λά­χι­στον έξι μήνες αμει­βό­με­νη άδεια μητρό­τη­τας για την υπο­στή­ρι­ξη του θηλα­σμού και
  • 12 μήνες πλη­ρω­μέ­νη γονι­κή άδεια για τον γονιό που θα μεί­νει στο σπί­τι με τα παι­διά, μετά τη γέν­νη­ση ενός μωρού.

Στην πρά­ξη και οι δύο γονείς είναι στο σπί­τι για 6 μήνες μετά την γέν­νη­ση του παι­διού και ο ένας συνε­χί­ζει και για άλλους 6 μήνες.

Αλλά παρά αυτές τις φιλι­κές προς την οικο­γέ­νεια πολι­τι­κές και προ­γράμ­μα­τα, τα κοι­νω­νι­κά πρό­τυ­πα εμπο­δί­ζουν την ίση συμ­με­το­χή των ανδρών σε όλα τα στά­δια. Σαν απο­τέ­λε­σμα, πολ­λά παι­διά δεν παίρ­νουν τα πλή­ρη οφέ­λη του να έχουν μια παρού­σα πατρι­κή φιγού­ρα στην ανά­πτυ­ξή τους.

Όταν η Μαρία έμει­νε έγκυος στο δεύ­τε­ρο παι­δί τους, τον Oliver, οι δύο γονείς έκα­ναν ότι θα μπο­ρού­σαν να επω­φε­λη­θούν από τους πόρους που τίθε­νται στη διά­θε­σή τους.

«Καμία προ­ε­τοι­μα­σία δεν είναι ποτέ αρκε­τή» λέει η Μαρία.

Όταν γίνεις γονιός μαθαί­νεις ότι ότι κάνεις ή δεν κάνεις έχει μια μακράς διαρ­κεί­ας επί­δρα­ση στην ανά­πτυ­ξη και την ευτυ­χία των παι­διών σου”. 

Είναι μια βαθιά ανθρώ­πι­νη αντα­νά­κλα­ση που μας ενθαρ­ρύ­νει να θέλου­με να κάνου­με πράγ­μα­τα σωστά, από την αρχή.»

Αυτή τη φορά, και οι δύο συμ­με­τεί­χαν σε δωρε­άν μαθή­μα­τα γέν­νη­σης παιδιού.

«Αυτά ήταν πραγ­μα­τι­κά χρή­σι­μο και συνα­ντή­σα­με άλλα ζευ­γά­ρια στην ίδια κατά­στα­ση μας,», λέει η Μαρία.

Απο­φά­σι­σαν επί­σης να παρα­βρί­σκε­ται και ο Χουάν Κάρ­λος στην γέν­να, δικαί­ω­μα που παρέ­χε­ται στην γυναί­κα να απο­φα­σί­σει να έχει έναν σύντρο­φο της επι­λο­γής της κατά τη διάρ­κεια της γέννας.

«Για μένα ήταν μια ζωτι­κής σημα­σί­ας, ανε­πα­νά­λη­πτη εμπει­ρία που νομί­ζω ότι κάθε πατέ­ρας πρέ­πει να έχει. Απλά δεν μπο­ρείς να φαντα­στείς τον πόνο και την θυσία που περ­νά­ει η γυναίκα».

«Ο ερχο­μός του παι­διού σου σε δεσμεύ­ει για όλη σου την ζωή.»

Ο Χουάν Κάρ­λος διά­βα­σε πρώ­τα για τα δικαιώ­μα­τα και τις υπη­ρε­σί­ες του προ­γράμ­μα­τος «Πατέ­ρας από την πρώ­τη αρχή» και τα ενη­με­ρω­τι­κά υλι­κά, μια πρω­το­βου­λία της ηγε­σί­ας της Κού­βας, του Υπουρ­γεί­ου Παι­δεί­ας και του Υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας, με την υπο­στή­ρι­ξη της UNICEF.

Το πρό­γραμ­μα στο­χεύ­ει να ασκη­θούν οι πατέ­ρες στον ρόλο του γονέα ενη­με­ρώ­νο­ντας τους σχε­τι­κά με τα δικαιώ­μα­τά τους, τις ευθύ­νες και τα οφέ­λη της κοι­νής ευθύνης.

Η Μαρία έχει θηλά­σει τους δύο γιους της, κατά τους πρώ­τους έξι μήνες της ζωής τους.

«Δεν θα μπο­ρού­σα να το έχω κάνει χωρίς τον Χουάν Κάρ­λος. Εγώ είμαι η μόνη που μπο­ρού­σα να ταΐ­σω τα μωρά αλλά ο Χουάν Κάρ­λος ξυπνού­σε μέσα στη νύχτα για να τα φέρει σε μένα και να φρο­ντί­ζει για τις δου­λειές του σπιτιού.»

kuba barn2

Ο Χουάν Κάρ­λος έμει­νε στο σπί­τι με τα παι­διά μετά την μητρό­τη­τας της Mαρί­ας, έτσι ώστε αυτή να μπο­ρεί να επα­νέλ­θει στην εργασία.

«Ήταν μια υπέ­ρο­χη εμπει­ρία,» λέει ο Χουάν Κάρλος.

«Έχο­ντας ένα ρόλο στην ζωή τους από την αρχή σου δίνει την αυτο­πε­ποί­θη­ση να ανα­λά­βεις πλή­ρως, και να το απολαύσεις!»

Η Μαρία συμ­φω­νεί: «δεν είναι μόνο η ρήξη των παρα­δο­σια­κών ρόλων όπως να ανα­λά­βει κάνει το πλύ­σι­μο και τον καθα­ρι­σμό, την προ­ε­τοι­μα­σία των των φαγη­τών τους ή την φρο­ντί­δα του μωρού, αλλά και να δαπα­νή­σει ποιο­τι­κό χρό­νο μαζί τους, ανα­πτύσ­σο­ντας μια σχέ­ση πατέ­ρα-γιου που θα είναι η βάση της τους σχέ­ση στο μέλλον.»

Το πρό­γραμ­μα «Πατέ­ρας από την πρώ­τη αρχή» ενθαρ­ρύ­νει την ίση γονι­κή μέρι­μνα από τη γέν­νη­ση, ακρι­βώς επει­δή η δέσμευ­ση του πατέ­ρα από την αρχή αυξά­νει τις πιθα­νό­τη­τες της δια βίου συμμετοχής.

Πατέ­ρες οι οποί­οι συμ­με­τέ­χουν ενερ­γά στην ανα­τρο­φή των παι­διών από νωρίς όχι μόνο δεί­χνουν μεγα­λύ­τε­ρη δέσμευ­ση για την προ­στα­σία των παι­διών τους από τη βία και δίνουν προ­τε­ραιό­τη­τα στην εκπαί­δευ­ση και την υγεία τους, αλλά επί­σης αμφι­σβη­τούν τις βαθιά ριζω­μέ­νες πεποι­θή­σεις και τα στε­ρε­ό­τυ­πα για τον ανδρισμό.

«Οι Γεί­το­νές μας αρχι­κά σκέ­φτη­καν ότι ότι ο τρό­πος μας σαν γονείς ήτ αν παρά­ξε­νος, αλλά δεν το βλέ­πω αυτό πια,», λέει ο Χουάν Κάρ­λος. «Βλέ­πω αλλα­γή, οι νέες γενιές εξελίσσονται»

Το σοσια­λι­στι­κό κρά­τος έχει δώσει τα εργα­λεία με τις φιλι­κές πολι­τι­κές  που σπά­νε τα παλιά στε­ρε­ό­τυ­πα και μέσα από τα προ­γράμ­μα­τά, του που γίνο­νται σε συνερ­γα­σία με την Διε­θνή κοι­νό­τη­τα, προ­σπα­θεί να πεί­σει όλο και περισ­σό­τε­ρους πατέ­ρες να ακολουθήσουν.

Αυτός είναι και ο ρόλος του Σοσια­λι­σμού. Να πετύ­χει την από­λυ­τη ισό­τη­τα μετα­ξύ των δύο φύλων. Αυτή η προ­σπά­θεια λει­τουρ­γεί παρα­δειγ­μα­τι­κά για όλους τους λαούς και ιδιαί­τε­ρα τους εργα­ζό­με­νους στον Καπι­τα­λι­σμό που μεγα­λώ­νουν τα παι­διά τους χωρίς την μέρι­μνα που χρειάζεται.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο