Τα αστι­κά κόμ­μα­τα (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ προη­γου­μέ­νως), που ως κυβερ­νή­σεις άνοι­ξαν συστη­μα­τι­κά το δρό­μο στις κατα­στρο­φι­κές για το περι­βάλ­λον και τη λαϊ­κή υγεία πολι­τι­κές, αλλη­λο­κα­τη­γο­ρού­νται, ανά­λο­γα με το ποιο είναι στην κυβέρ­νη­ση και ποιο στην αντι­πο­λί­τευ­ση, και στον τομέα του περι­βάλ­λο­ντος. Σε ποια βάση όμως; Δεν χρειά­ζε­ται να ψάξει κανείς πολύ για να δια­πι­στώ­σει ότι ο πυρή­νας του καβγά τους είναι το ποιος στη­ρί­ζει και υπη­ρε­τεί καλύ­τε­ρα την κερ­δο­φο­ρία και τα συμ­φέ­ρο­ντα του κεφα­λαί­ου, γεγο­νός που τους κατα­τάσ­σει όλους στην ίδια όχθη του ποτα­μού.Ακο­λου­θώ­ντας αυτόν τον δρό­μο, τον δρό­μο υπη­ρέ­τη­σης των κερ­δών του κεφα­λαί­ου, όλο το προη­γού­με­νο διά­στη­μα, προ­ώ­θη­σαν και προ­ω­θούν τις φιλο­μο­νο­πω­λια­κές κατευ­θύν­σεις και Οδη­γί­ες της Ευρω­παϊ­κής Ενω­σης, ενσω­μα­τώ­νο­ντάς τες σε εθνι­κούς νόμους, Προ­ε­δρι­κά Δια­τάγ­μα­τα και Υπουρ­γι­κές Απο­φά­σεις. Η ταξι­κή προ­σή­λω­ση των αστι­κών κομ­μά­των σ’ αυτήν την πολι­τι­κή εξη­γεί και τον ιδιαί­τε­ρα συμ­βο­λι­κό τρό­πο με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ απέ­φυ­γε κατά την ψήφι­ση στη Βου­λή να πάρει θέση στο αντι­πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κό νομο­σχέ­διο της ΝΔ, δια­λέ­γο­ντας την τακτι­κή του «στρί­βειν διά της αποχωρήσεως».

Πραγ­μα­τι­κά, στον τομέα, ειδι­κό­τε­ρα, των Οδη­γιών το έργο του πολι­τι­κού προ­σω­πι­κού του κεφα­λαί­ου είναι αξιο­θαύ­μα­στο. Οπως επι­χαί­ρει δια­χρο­νι­κά η Γενι­κή Γραμ­μα­τεία Νομι­κών και Κοι­νο­βου­λευ­τι­κών Θεμά­των της Προ­ε­δρί­ας της Κυβέρ­νη­σης, τόσο επί ΣΥΡΙΖΑ όσο και επί ΝΔ — για να περιο­ρι­στού­με στην τρέ­χου­σα περί­ο­δο -, παρα­μέ­νει «η Ελλά­δα στα­θε­ρά στις πρώ­τες θέσεις στην Ευρώ­πη στην εναρ­μό­νι­ση με το Δίκαιο της ΕΕ». Και καθό­λου άδι­κο δεν έχει αφού την τελευ­ταία δεκα­ε­τία (από 14.7.2010 έως και 6.3.2020) ενσω­μα­τώ­θη­καν 669 Οδη­γί­ες, μαζί με τις τρο­πο­ποι­ή­σεις τους, πολ­λές και στον τομέα του Περι­βάλ­λο­ντος. Μετα­ξύ των τελευ­ταί­ων αυτών αξί­ζει να μνη­μο­νεύ­σου­με τις Οδη­γί­ες: Για το περι­βό­η­το εμπό­ριο των ρύπων, για την ποιό­τη­τα των νερών, που προ­ω­θεί την περαι­τέ­ρω εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σή τους, για την ποιό­τη­τα του ατμο­σφαι­ρι­κού αέρα, σύμ­φω­να με την οποία όλα «καλώς έχουν» σχε­τι­κά με τα καζά­νια στο Πέρα­μα και άλλες περι­πτώ­σεις σε ολό­κλη­ρη τη χώρα.

Για το θαλάσ­σιο περι­βάλ­λον, που αφή­νει το βασι­κό ρυπα­ντή του, το εφο­πλι­στι­κό κεφά­λαιο, στο απυ­ρό­βλη­το. Την Οδη­γία για την «ολο­κλη­ρω­μέ­νη πρό­λη­ψη και έλεγ­χο της ρύπαν­σης», που αφή­νει ορθά­νοι­χτη την πόρ­τα στην ασύ­δο­τη δρά­ση του κεφα­λαί­ου, με εμβλη­μα­τι­κό το παρά­δειγ­μα της Ολο­κλη­ρω­μέ­νης Μονά­δας Δια­χεί­ρι­σης Στε­ρε­ών Απο­βλή­των (ΟΕΔΑ) Φυλής και, τέλος, για τη δια­χεί­ρι­ση των απο­βλή­των, αντι­κεί­με­νο στο οποίο δίνει ιδιαί­τε­ρο βάρος το ευρω­ε­νω­σια­κό κεφά­λαιο καθώς πέρα από πεδίο άντλη­σης υψη­λών κερ­δών των κατα­σκευα­στι­κών ομί­λων και όσων παρά­γουν τον απαι­τού­με­νο εξο­πλι­σμό, έχει ανα­δει­χθεί την τελευ­ταία δεκα­ε­τία από τα κοι­νο­τι­κά όργα­να, σε συν­δυα­σμό με τα σχέ­δια της «κυκλι­κής οικο­νο­μί­ας», σε σημα­ντι­κό νέο πεδίο κερ­δο­φό­ρας τοπο­θέ­τη­σης του υπερ­συσ­σω­ρευ­μέ­νου κεφα­λαί­ου, με ένα λογα­ρια­σμό που πηγαί­νει ολό­κλη­ρος στα λαϊ­κά στρώ­μα­τα με πλή­θος «οικο­νο­μι­κών εργαλείων».

Αυτή η αντι­λαϊ­κή, φιλο­μο­νο­πω­λια­κή «συγκα­τοί­κη­ση» ΝΔ — ΣΥΡΙΖΑ προ­βάλ­λει απο­κα­λυ­πτι­κή και συγκε­κρι­μέ­νη στην πρά­ξη σε μια σει­ρά σημα­ντι­κών και πολυ­ποί­κι­λων θεμά­των, που αφο­ρούν στη δια­χεί­ρι­ση των απο­βλή­των.

Τα έργα του ΣΥΡΙΖΑ

• Προ­ώ­θη­σε τις Συμπρά­ξεις Δημό­σιου — Ιδιω­τι­κού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την κατα­σκευή Μονά­δων Επε­ξερ­γα­σί­ας σύμ­μει­κτων Απο­βλή­των (ΜΕΑ), παρα­δί­νο­ντας στη ΝΔ ολο­κλη­ρω­μέ­νες 5 σχε­τι­κές συμβάσεις.
• Συνέ­χι­σε το «θάψι­μο» της ανα­κύ­κλω­σης με δια­λο­γή στην πηγή τόσο σε επί­πε­δο σχε­δια­σμού όσο και σε επί­πε­δο χρη­μα­το­δό­τη­σης, προ­ω­θώ­ντας κατά προ­τε­ραιό­τη­τα την επε­ξερ­γα­σία των σύμ­μει­κτων για τα επό­με­να 25 έως 27 χρόνια.
• Επα­νέ­φε­ρε την καρ­κι­νο­γό­να καύ­ση (i) με την προ­ώ­θη­ση μέσω αφει­δών αδειο­δο­τή­σε­ων της παρα­γω­γής και καύ­σης σκου­πι­διών (RDF / SRF) αλλά, κατά περί­πτω­ση, και επι­κίν­δυ­νων απο­βλή­των στις τσι­με­ντο­βιο­μη­χα­νί­ες και (ii) μέσω των μονά­δων καύ­σης βιο­μά­ζας για την παρα­γω­γή ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας, ελέω ΑΠΕ, ανά την επικράτεια.
• Υιο­θέ­τη­σε, με τη σει­ρά του, την πολι­τι­κή ασυ­λί­ας του κεφα­λαί­ου να ρυπαί­νει με την ανε­ξέ­λεγ­κτη διά­θε­ση των επι­κίν­δυ­νων και μη βιο­μη­χα­νι­κών απο­βλή­των, στε­ρε­ών και υγρών. Βάφτι­σε ταυ­τό­χρο­να «ιστο­ρι­κά απο­θη­κευ­μέ­να» τους εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες τόνους βιο­μη­χα­νι­κών απο­βλή­των, που για χρό­νια παρα­μέ­νουν εκτε­θει­μέ­να στις οικεί­ες βιο­μη­χα­νι­κές εγκαταστάσεις.
• Προ­χώ­ρη­σε παρα­πέ­ρα στον τομέα των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων.
• Εγκαι­νί­α­σε νέα χαρά­τσια σε βάρος των λαϊ­κών νοι­κο­κυ­ριών, το «χαρά­τσι ταφής» ως «περι­βαλ­λο­ντι­κή εισφο­ρά», που τρο­φο­δο­τεί το αδη­φά­γο «Πρά­σι­νο Ταμείο», θεμε­λί­ω­σε νομι­κά το «πλη­ρώ­νω όσο πετάω», που απαλ­λάσ­σει το κεφά­λαιο από το συντρι­πτι­κό μέρος των αντα­πο­δο­τι­κών τελών που πλη­ρώ­νει σήμε­ρα, επέ­βα­λε το χαρά­τσι της πλα­στι­κής σακού­λας, τρο­πο­ποί­η­σε επί το αντι­λαϊ­κό­τε­ρο την πολι­τι­κή τιμο­λό­γη­σης της εισφο­ράς των δήμων προς τους οικεί­ους Φορείς Δια­χεί­ρι­σης Απο­βλή­των (ΦΟΔΣΑ).
• Δεν δίστα­σε, σε ειδι­κές περι­πτώ­σεις, όπου δεν «έπι­πτε ο λόγος του, να πίπτει η ράβδος», και όχι μόνο, των ΜΑΤ στον «διά­λο­γο» με τον λαϊ­κό παρά­γο­ντα, κόντρα στις ακα­τάλ­λη­λες χωρο­θε­τή­σεις με πολι­τι­κά και ταξι­κά κατά κανό­να κριτήρια.
• Ειδι­κό­τε­ρα στην Αττι­κή ακο­λού­θη­σε κατά γράμ­μα την πολι­τι­κή των προ­κα­τό­χων του. Και με τη διοί­κη­ση Δού­ρου στην πρώ­τη γραμ­μή, από κοι­νού με τη ΝΔ και τα κατά περί­πτω­ση εξα­πτέ­ρυ­γά τους σε Περι­φέ­ρεια Αττι­κής και Ειδι­κό Δια­βαθ­μι­δι­κό Σύν­δε­σμο Νομού Αττι­κής (ΕΔΣΝΑ) έχει να επι­δεί­ξει μετα­ξύ άλλων:

✔️  Την παρα­πέ­ρα διαιώ­νι­ση της χωμα­τε­ρής της Φυλής, ανα­γνω­ρι­σμέ­νης και από τους ίδιους ως καρ­κι­νο­γό­νας εστί­ας, χαρα­κτη­ρι­σμός που επι­βε­βαιώ­νε­ται άλλω­στε και από τα ευρή­μα­τα μελέ­της του ίδιου του ΕΔΣΝΑ, που κάλυ­πτε όλο το 2017. Και αυτό, σε συν­δυα­σμό με τη συνέ­χι­ση της κατά­πτυ­στης πολι­τι­κής μαζι­κής ομη­ρί­ας μεγά­λου μέρους των λαϊ­κών στρω­μά­των του δήμου Φυλής με τα πάνω από 35 εκατ. ευρώ το χρό­νο να τρο­φο­δο­τούν τον κορ­βα­νά της δημο­τι­κής αρχής ως «αντι­σταθ­μι­στι­κά» τέλη.
✔️  Την ολο­κλή­ρω­ση της κατα­σκευ­ής του παρά­νο­μου «Χώρου Υγειο­νο­μι­κής Ταφής Απορ­ριμ­μά­των» (ΧΥΤΑ) Γραμ­μα­τι­κού συνα­πο­φα­σί­ζο­ντας και την έναρ­ξη της δοκι­μα­στι­κής του λειτουργίας.
✔️  Την παντε­λή έλλει­ψη κάθε έργου δια­χεί­ρι­σης απο­βλή­των, με εξαί­ρε­ση φυσι­κά τα αλλε­πάλ­λη­λα και επι­κίν­δυ­να «πανω­ση­κώ­μα­τα» — επε­κτά­σεις της υπερ­κο­ρε­σμέ­νης χωμα­τε­ρής Φυλής και τον ΧΥΤΑ Γραμ­μα­τι­κού. Με την ανα­κύ­κλω­ση, από την άλλη, να παρα­μέ­νει βαλ­τω­μέ­νη σε μονο­ψή­φια ποσοστά.
✔️  Τη συναί­νε­ση στην περι­βαλ­λο­ντι­κή αδειο­δό­τη­ση δεκά­δων πρό­σθε­των μονά­δων «εναλ­λα­κτι­κής δια­χεί­ρι­σης» απο­βλή­των, ανά­με­σά τους και επι­κίν­δυ­νων, στην ασφυ­κτιού­σα από ρυπο­γό­νες εγκα­τα­στά­σεις περιο­χή του Θρια­σί­ου, αλλά, ταυ­τό­χρο­να, και την επί τέσ­σε­ρα χρό­νια συνε­χι­ζό­με­νη ολι­γω­ρία στην πλή­ρη απο­κα­τά­στα­ση, και μάλι­στα με δημό­σια δαπά­νη, της τερά­στιας περι­βαλ­λο­ντι­κής ζημιάς, που προ­κά­λε­σε η πυρ­κα­γιά σε μια τέτοια μονά­δα (Κέντρο Δια­λο­γής Ανα­κυ­κλώ­σι­μων Υλι­κών — ΚΔΑΥ, στη Νέα Ζωή Ασπρο­πύρ­γου) τον Ιού­νη του 2015.
✔️  Και μέσα σε όλα αυτά, και σε πολ­λά άλλα ακό­μη, την πλή­ρη απα­ξί­ω­ση της λει­τουρ­γί­ας του ΔΣ του ΕΔΣΝΑ, στο όνο­μα προ­φα­νώς της «δημο­κρα­τί­ας», της «συμ­με­το­χής» και της «δια­φά­νειας», με βασι­κές απο­φά­σεις να παίρ­νο­νται εν κρυ­πτώ και παρα­βύ­στω σε «κατε­πεί­γου­σες» συνε­δριά­σεις της υπό τον ΣΥΡΙΖΑ Εκτε­λε­στι­κής Επιτροπής.

Τα έργα της ΝΔ

Εδω­σε συνέ­χεια σε όλα τα παρα­πά­νω προ­σθέ­το­ντας και τις δικές της «πινε­λιές»:

• Εμπλού­τι­σε την καύ­ση των απο­βλή­των υιο­θε­τώ­ντας και την αυτό­νο­μη καύ­ση τους σε μονά­δες απο­τέ­φρω­σης. Παράλ­λη­λα, με το Ν.4643 (άρθ. 23) δίνει κατά «παρέκ­κλι­ση κάθε άλλης διά­τα­ξης» προ­κλη­τι­κά προ­νό­μια και διευ­κο­λύν­σεις στο κεφά­λαιο για την ενερ­γεια­κή καύ­ση μέρους των δημο­τι­κών απορ­ριμ­μά­των μέσω του «βιο­α­ε­ρί­ου που προ­έρ­χε­ται από την ανα­ε­ρό­βια χώνευ­ση του βιο­α­ποι­κο­δο­μή­σι­μου κλά­σμα­τος απο­βλή­των».
• Εδω­σε νέο αέρα στις ΣΔΙΤ των σύμ­μει­κτων απο­βλή­των, επαγ­γελ­λό­με­νη αρκε­τές δεκά­δες ακόμη.
• Πρό­σθε­σε νέα εμπό­δια στη μαζι­κή ανα­κύ­κλω­ση με δια­λο­γή στην πηγή επι­διώ­κο­ντας τη μονό­πλευ­ρη προ­ώ­θη­ση συγκε­κρι­μέ­νου συστή­μα­τος αμε­ρι­κα­νι­κής προ­έ­λευ­σης, που στο­χεύ­ει στον «αφρό» μόνο των ανα­κυ­κλώ­σι­μων υλι­κών και ανοί­γο­ντας δρό­μο προς την ενερ­γεια­κή ανά­κτη­ση, με τον πρό­σφα­το αντι­πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κό νόμο, για το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος των προ­δια­χω­ρι­σμέ­νων ανα­κυ­κλώ­σι­μων υλι­κών (χαρ­τί — χαρτόνι).
• Με τον ίδιο νόμο, σε σχέ­ση πάντα με τη δια­χεί­ρι­ση των απο­βλή­των: Ενί­σχυ­σε το βάρος της κυβερ­νη­τι­κής παρεμ­βα­τι­κής επι­βο­λής, αφαί­ρε­σε από τα Δημο­τι­κά Συμ­βού­λια την έγκρι­ση των τοπι­κών σχε­δί­ων δια­χεί­ρι­σης, παρα­δί­νο­ντάς την στις Επι­τρο­πές Ποιό­τη­τας Ζωής, ενί­σχυ­σε τη δυνα­τό­τη­τα ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης της απο­κο­μι­δής των απορ­ριμ­μά­των, γενί­κευ­σε το χαρά­τσι της πλα­στι­κής σακούλας.
• Ειδι­κό­τε­ρα στην Αττι­κή, στην ίδια πάντα γραμ­μή της διαιώ­νι­σης των σκου­πι­διών στη Φυλή, και σε συμ­φω­νία με τις δυνά­μεις του ΣΥΡΙΖΑ:

✔️  Προ­χώ­ρη­σε σε νέα επέ­κτα­ση — πανω­σή­κω­μα 685.000 κ.μ.
✔️  Προ­ε­τοι­μά­ζει νέο ΧΥΤΑ στον παλιό χώρο των Ανω Λιο­σί­ων 700.000 κ.μ. και συνε­χί­ζει με ιδιαί­τε­ρο ζήλο τη δια­δι­κα­σία, που ξεκί­νη­σε ο ΣΥΡΙΖΑ, δημο­πρά­τη­σης του 3ου ΧΥΤΑ στη Φυλή (8.000.000 κ.μ. κατ’ ελάχιστον).
✔️  Προ­σθέ­τει νέα ΜΕΑ στη Φυλή, μεγά­λων δια­στά­σε­ων, αυτή του Κεντρι­κού Τομέα Αθη­νών.
✔️  Αυξά­νει τη δυνα­μι­κό­τη­τα της ΟΕΔΑ Γραμ­μα­τι­κού, ενώ ο ΧΥΤΑ Γραμ­μα­τι­κού ανα­λαμ­βά­νει το ρόλο της άμε­σης εφε­δρεί­ας στο ορα­τό ενδε­χό­με­νο που ο ΧΥΤΑ Φυλής θα πάψει να δέχε­ται απόβλητα.

Και σήμε­ρα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντι­πο­λί­τευ­ση, συνε­χί­ζει την προ­σπά­θειά του να φανεί «καλύ­τε­ρος» δια­χει­ρι­στής της κατά­στα­σης για το μεγά­λο κεφά­λαιο.
Απ’ τη μία εγκα­λεί τη ΝΔ πως καθυ­στε­ρεί στην εφαρ­μο­γή των αντι­λαϊ­κών «οικο­νο­μι­κών εργα­λεί­ων», που θέσπι­σε αυτός ως κυβέρ­νη­ση, δηλα­δή στην παρα­πέ­ρα φορο­α­φαί­μα­ξη των λαϊ­κών στρω­μά­των, όπως της «περι­βαλ­λο­ντι­κής εισφο­ράς», του νέου τρό­που τιμο­λό­γη­σης της εισφο­ράς των δήμων προς τους οικεί­ους ΦΟΔΣΑ και της «προ­σαρ­μο­γής των δημο­τι­κών τελών τους με βάση το “πλη­ρώ­νω όσο πετάω”». Από την άλλη, στη μόνι­μη προ­σπά­θειά του να «ωραιο­ποι­ή­σει» την αστι­κή πολι­τι­κή, προ­ω­θεί τον ανυ­πό­στα­το ισχυ­ρι­σμό ότι με την «εφαρ­μο­γή της νέας τιμο­λο­για­κής πολι­τι­κής», «δίδε­ται η δυνα­τό­τη­τα μεί­ω­σης των δημο­τι­κών τελών», παρά το γεγο­νός ότι η επι­βά­ρυν­ση των δήμων και των λαϊ­κών στρω­μά­των αυξάνεται.

Ως εδώ!

Η στρα­τη­γι­κή σύμπλευ­ση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ απο­δει­κνύ­ει πως η ανά­πτυ­ξη που ευαγ­γε­λί­ζο­νται κατα­στρέ­φει το περι­βάλ­λον και τη ζωή του εργα­ζό­με­νου ανθρώ­που. Ο λόγος είναι απλός: Το κέρ­δος απαι­τεί συνε­χείς θυσί­ες και καμιά δια­χεί­ρι­ση του καπι­τα­λι­σμού δεν μπο­ρεί να ικα­νο­ποι­ή­σει τις ανά­γκες μας.

Οι εργα­ζό­με­νοι, τα λαϊ­κά στρώ­μα­τα εμπλου­τί­ζουν όλο και περισ­σό­τε­ρο την ατο­μι­κή και συλ­λο­γι­κή τους εμπει­ρία από την πολι­τι­κή και τις τακτι­κές του κεφα­λαί­ου και του πολι­τι­κού του προ­σω­πι­κού ενά­ντιά τους. Κατα­λα­βαί­νουν όλο και περισ­σό­τε­ρο πως το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα, με κάθε μορ­φή δια­χεί­ρι­σής του, είναι ασύμ­βα­το με την ισόρ­ρο­πη σχέ­ση του ανθρώ­που με τη φύση και το περιβάλλον.

Απο­κτούν όλο και μεγα­λύ­τε­ρη επί­γνω­ση πως η στο­χευ­μέ­νη, οργα­νω­μέ­νη πάλη για την απο­τρο­πή της κατα­στρο­φής του περι­βάλ­λο­ντος, της υγεί­ας τους, της ποιό­τη­τας ζωής τους πρέ­πει να στρα­φεί στον πραγ­μα­τι­κό αντί­πα­λο, τον καπι­τα­λι­στι­κό δρό­μο ανά­πτυ­ξης. Το οργα­νω­μέ­νο κίνη­μα θα προ­ε­τοι­μά­σει πιο απο­φα­σι­στι­κά την αντε­πί­θε­σή του ενά­ντια στα σχέ­δια που απερ­γά­ζο­νται σε βάρος μας, αφού «δεύ­τε­ρη ζωή δεν έχου­με για να χαρί­σου­με αυτή», θύμα στα κέρ­δη του κεφαλαίου.