Την μοναδική φορά που οι ΗΠΑ έστειλαν στρατό ενάντια στους μπολσεβίκους έμαθαν τι σημαίνει επαναστάτης (5/8 Μέρος)

Επι­μέ­λεια Πάνος Αλε­πλιώ­της //

«Στα τέλη του Φεβρουα­ρί­ου 1919, οι στρα­τιώ­τες του Β τάγ­μα­τος του 339ου Συντάγ­μα­τος του Αμε­ρι­κά­νι­κου εκστρα­τευ­τι­κού σώμα­τος έφτα­σαν στα οριά τους όταν η δρά­ση έδω­σε τη θέση της στην ανταρσία.

 Οι Αμε­ρι­κα­νοί στρα­τιώ­τες νόμι­ζαν πως θα αντι­με­τω­πί­σουν τους Γερ­μα­νούς στο Δυτι­κό Μέτω­πο. Όμως τρεις μήνες μετά την ανα­κω­χή της 11 Νοεμ­βρί­ου όπου έλη­ξε ο Α Παγκό­σμιος πόλε­μος, ακό­μη πολε­μού­σαν τους επα­να­στά­τες Μπολ­σε­βί­κους στην Ρωσία στον παγω­μέ­νο Βορρά.

 Δεκά­δες συνα­δελ­φοί τους είχαν υπο­κύ­ψει από γρί­πη στο ταξί­δι στη θάλασ­σα για το ρωσι­κό λιμά­νι του Αρχάγ­γε­λου. Άλλοι είχαν σκο­τω­θεί στη μάχη με έναν εχθρό, οπλι­σμέ­νο με την τοπι­κή γνώ­ση στα μονο­πά­τια και τα χωριά. Πλη­γω­μέ­νοι Αμε­ρι­κά­νοι είχαν παγώ­σει μέχρι θανά­του περι­μέ­νο­ντας διά­σω­σης στα χιο­νι­σμέ­να δάση». Έτσι αρχί­ζει το άρθρο του Michael M. Phillips στην Wall street journal.

Μέρος Ε.

Οι Μπολ­σε­βί­κοι ειδι­κοί στην προ­πα­γάν­δα ενθάρ­ρυ­ναν τέτοιες διαφωνίες.

«Νέοι της Αμε­ρι­κής, για ποιo λόγο αγω­νί­ζε­στε εδώ;» φώνα­ζαν από τις γραμ­μές τους, σύμ­φω­να με ένα γράμ­μα το Δεκέμ­βριο από τον Υπο­πλοί­αρ­χο Bradley Taylor.

«Για­τί είστε μέσα στους βάλ­τους ενώ οι Βρε­τα­νοί είναι ξαπλω­μέ­νοι στα μετό­πι­σθεν και απο­λαμ­βά­νουν τα ζεστά τους κατα­λύ­μα­τα;» » Oι λογο­κρι­τές στα­μα­τούν την επι­στο­λή πριν φτά­σει στην οικο­γε­νειά του.

«Το κάλε­σμα», μια προ­πα­γαν­δι­στι­κή εφη­με­ρί­δα των Μπολ­σε­βίκ­κων κυκλο­φο­ρεί στους αμε­ρι­κά­νους στρα­τιώ­τες με το σύν­θη­μα « Προ­λε­τά­ριοι (Εργά­τες) όλων των χωρών ενωθείτε»

“Οι Συμ­μα­χι­κές κυβερ­νή­σεις συγκε­ντρώ­νουν δυνά­μεις για να κατα­στεί­λουν την επα­νά­στα­ση της εργα­τι­κής τάξης σε όλη την Ευρώ­πη” έγρα­φε στην πρώ­τη σελίδα.

Το “κάλε­σμα” καλού­σε τους Αμε­ρι­κά­νους να στα­μα­τή­σουν τον πόλεμο

Οι Μπολ­σε­βί­κοι είχαν στρω­μέ­να φυλ­λά­δια στις γραμ­μές του μετώπου.

«Γκρε­μί­στε ολό­κλη­ρο το σάπιο οικο­δό­μη­μα του καπι­τα­λι­στι­κού κρά­τους σας με την δύνα­μη των όπλων σας!», έλε­γε ένα από αυτά. «Απαι­τεί­στε να γυρί­σε­τε στα σπί­τια σας» έλε­γε ένα άλλο.

Οι Αμε­ρι­κά­νοι αξιω­μα­τού­χοι προ­σπά­θη­σαν να τονώ­σουν το ηθι­κό των ανδρών. Τα Χρι­στού­γεν­να, κάθε στρα­τιώ­της στο τάγ­μα K πήρε 50 σεντς για να αγο­ρά­σει που­τί­γκα δαμά­σκη­νο και άλλες πολυ­τέ­λειες στην βρε­τα­νι­κή καντί­να στον Αρχάγ­γε­λο. Ο Ερυ­θρός Σταυ­ρός μοί­ρα­σε μια κάλ­τσα Χρι­στου­γέν­νων γεμά­τη με στα­φί­δες, γλυ­κά, τσι­γά­ρα και άλλα καλούδια.

 Πανωλεθρία

Στις 19 Ιανουα­ρί­ου 1919, οι Μπολ­σε­βί­κοι εξα­πέ­λυ­σαν επί­θε­ση που απο­δεί­χθη­κε ένα σημείο καμπής

Οι Αμε­ρι­κα­νοί το φθι­νό­πω­ρο αντι­με­τώ­πι­ζαν συχνά ανε­παρ­κώς εκπαι­δευ­μέ­νους Μπολ­σε­βί­κους κλη­ρω­τούς. Το 339ο βρέ­θη­κε τώρα υπό επί­θε­ση από 4.000 περί­που έμπει­ρους πολε­μι­στές. Οι Μπολ­σε­βί­κοι χτύ­πη­σαν πρώ­τα το Ust Padenga — ένα χωριό στον ποτα­μό Vaga όπου οι Αμε­ρι­κα­νοί είχαν κατα­λύ­σει για τον χει­μώ­να-με τρεις ημέ­ρες βολές πυρο­βο­λι­κού και πυρά πολυβόλων.

Κατά τη διάρ­κεια της μάχης , το πολυ­βό­λο του James Chesher χτυ­πή­θη­κε από πυρά πυρο­βο­λι­κού. Αυτός έμει­νε στην θέση του και πυρο­βο­λού­σε μέχρι που δεν κρα­τού­σαν πιά τα χέρια του. Ο Joseph Franczak πολε­μού­σε για να μπο­ρέ­σει να προ­ω­θη­θεί το πεζι­κό μέχρι που μιά σφαί­ρα του έκο­ψε το χέρι.

Ο υπο­λο­χα­γός- για­τρός Ralph Powers μετα­κό­μι­σε το πρό­χει­ρο ιατρείο του τρεις φορές για ανα­ζή­τη­ση καλύ­τε­ρης κάλυ­ψης αλλά μία βολή πυρο­βο­λι­κού των Μπολ­σε­βί­κων τον τραυ­μά­τη­σε σοβα­ρά και σκό­τω­σε τρεις από τους ασθε­νείς του.

Ένας Ρώσος για­τρός των Λευ­κών χορή­γη­σε τις πρώ­τες βοή­θειες στο πλη­γω­μέ­νο χέρι και πόδι του Αμε­ρι­κά­νου για­τρού. Στρα­τιώ­τες τον φόρ­τω­σαν σε ένα έλκη­θρο και τον οδή­γη­σαν 20 μίλια βόρεια μέχρι την πόλη της Shenkursk. Ένας χει­ρουρ­γός του ακρω­τη­ρί­α­σε το χέρι του, αλλά αυτός δεν επιβιώσε.

Οι υπό­λοι­πες δυνά­με­ων στο Ust Padenga — αμε­ρι­κά­νι­κο πεζι­κό, το πυρο­βο­λι­κό των κανα­δών και μια μονά­δα των Κοζά­κων — επί­σης υπο­χώ­ρη­σαν στο Shenkursk. Είχαν κρα­τή­σει τις θέσεις τους για δύο ημέ­ρες, έως ότου σχε­δόν περι­κυ­κλώ­θη­καν από τους Μπολσεβίκους.

Σχε­διά­γραμ­μα Αμε­ρι­κά­νου στρα­τιώ­τη με την άτα­κτη υποχώρηση

Οι Αμε­ρι­κά­νοι άφη­σαν το σώμα του για­τρού σε ένα υπό­στε­γο έξω από το νοσο­κο­μείο, και εγκα­τέ­λει­ψαν την πόλη. Αυτοί και οι σύμ­μα­χοί τους υπο­χώ­ρη­σαν με τα πόδια άλλα 50 μίλια, κυνη­γη­μέ­νοι μέσα στο χιό­νι από εχθρι­κά στρα­τεύ­μα­τα. Περί­που 700 άμα­χοι έφυ­γαν μαζί τους.

Κατά τη διάρ­κεια της μάχης, 29 Αμε­ρι­κα­νοί σκο­τώ­θη­καν, 58 τραυ­μα­τί­στη­καν και 19 ήταν αγνο­ού­με­νοι. «Οι περισ­σό­τε­ροι από τους αγνο­ού­με­νους πιστεύ­ε­ται ότι έχουν τραυ­μα­τι­στεί και μάλ­λον πέθα­ναν από το κρύο» ανέ­φε­ρε ο διοι­κη­τής του Συντάγ­μα­τος στο Στρατηγείο.

Ο Συνταγ­μα­τάρ­χης, ανέ­φε­ρε ακό­μη ότι η κατά­στα­ση γύρω από τον Αρχάγ­γε­λο ήταν κρί­σι­μη: οι λίγες αμε­ρι­κά­νι­κες δυνά­μεις ήταν απλω­μέ­νες σε ένα πάρα πολύ ευρύ μέτω­πο, αντι­με­τω­πί­ζο­ντας έναν αντί­πα­λο που υπερ­τε­ρεί σε αριθ­μούς, όπλα και ηθικό.

ΔΕΙΤΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΗΟΥΜΕΝΑ: Όταν οι Αμε­ρι­κά­νοι συνά­ντη­σαν τους μπολσεβίκους

________________________________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία