Το μερτικό του Κ. Μαραγκουδάκη στην 80χρονη πορεία για Λευτεριά και Κοινωνική Απελευθέρωση

Γρά­φει ο Γιώρ­γος Μου­σγάς //

Ήταν κατά­με­στο το αμφι­θέ­α­τρο του Οικο­νο­μι­κού Πανε­πι­στή­μιου Αθη­νών – της πρώ­ην ΑΣΟΕΕ στην οδό Πατη­σί­ων 76- το βρά­δι της 12^ης Ιού­νη 2019. Η συγκέ­ντρω­ση θύμι­ζε επο­χές της μετα­πο­λι­τευ­τι­κής περιό­δου στα Πανεπιστήμια.

Όμως η σύν­θε­ση του ακρο­α­τη­ρί­ου ήταν ετε­ρό­κλη­τη: Στα έδρα­να κάθο­νταν, κυρί­ως, ασπρο­μάλ­λη­δες ηλι­κιω­μέ­νοι και ηλι­κιω­μέ­νες με εμβλη­μα­τι­κή την παρου­σία του Μακρο­νη­σιώ­τη Λάζα­ρου Κυρί­τση, εκα­τό χρο­νών πιa. Και στα σκα­λά­κια κάθο­νταν νέα παι­διά, σαν κι αυτά που, όπως έγρα­ψε κάπο­τε ο ποι­η­τής, τους έλε­γαν αλή­τες… Ήταν παρό­ντες δεκά­δες εκπρό­σω­ποι συν­δι­κα­λι­στι­κών και αντι­στα­σια­κών οργα­νώ­σε­ων. Το ΚΚΕ εκπρο­σώ­πη­σε ο Στέ­φα­νος Λου­κάς, μέλος της ΚΕ του κόμ­μα­τος. Παρό­ντες και πολ­λοί σύντρο­φοί του.

Η εκδή­λω­ση ήταν για την παρου­σί­α­ση βιβλί­ου του Κώστα Μαρα­γκου­δά­κη «80 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΩΝΕΣ για Λευ­τε­ριά — Κοι­νω­νι­κή Απε­λευ­θέ­ρω­ση» που κυκλο­φο­ρεί από τις εκδό­σεις «Εντός». Είναι ένα βιβλίο «ιστο­ρι­κή συμ­βο­λή και –ίσως από εμέ­να- η ολο­κλή­ρω­ση μιας μακράς πορεί­ας στις γραμ­μές του Ελλη­νι­κού λαού, της εργα­τι­κής μας τάξης, και του κόμ­μα­τός μας: Του ηρω­ι­κού Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Ελλά­δας», όπως είπε ο ίδιος ο συγ­γρα­φέ­ας όταν μίλη­σε στην εκδή­λω­ση. Εννε­νή­ντα τέσ­σε­ρα χρό­νια ζωής και ογδό­ντα από αυτά αφιε­ρω­μέ­να απ’ τον Κώστα Μαρα­γκου­δά­κη στην ατα­λά­ντευ­τη στρά­τευ­ση για την απε­λευ­θέ­ρω­ση του ανθρώ­που απ’ τη σκλα­βιά της ταξι­κής εκμετάλλευσης…

Υπήρ­χε και ένας άλλος ιστο­ρι­κός συμ­βο­λι­σμός για την εκδή­λω­ση. Ο Κώστας Μαρα­γκου­δά­κης απο­φοί­τη­σε απ’ την ΑΣΟΕΕ το 1955, αφού όμως πρώ­τα έβγα­λε τα «πανε­πι­στή­μια» των εξο­ριών στην Ικα­ρία, τη Γιού­ρα, τις Φυλα­κές Αβέ­ρωφ και το Μακρο­νή­σι. Θυμή­θη­κε τις δύσκο­λες συν­θή­κες «των ανώ­τα­των σπου­δών» και ανα­φέρ­θη­κε στους αντι­δρα­στι­κούς και χαφιέ­δες καθη­γη­τές του, που σε έκο­βαν για τις «πολι­τι­κές σου πεποιθήσεις».

Η εκδή­λω­ση άνοι­ξε με απο­σπά­σμα­τα από τα ντο­κι­μα­ντέρ «Οι Παρ­τι­ζά­νοι των Αθη­νών» του Ξενο­φώ­ντα Βαρ­δα­ρού και του Γιάν­νη Ξύδα και «Τόποι πολι­τι­κής εξο­ρί­ας — Γυά­ρος» του Λεω­νί­δα Βαρ­δα­ρού, τα οποία περι­λαμ­βά­νουν και μαρ­τυ­ρί­ες του Κ. Μαραγκουδάκη.

Για τον «ακού­ρα­στο αγω­νι­στή» και το βιβλίο του πρώ­τος μίλη­σε ο Χρή­στος Τσιν­τζι­λώ­νης, πρό­ε­δρος της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ και αντι­πρό­ε­δρος FIR υπο­γραμ­μί­ζο­ντας: «Απο­τυ­πώ­νει ολο­κλη­ρω­μέ­να την αγω­νι­στι­κή πορεία του Κώστα Μαρα­γκου­δά­κη, που είναι συνυ­φα­σμέ­νη με την κοι­νω­νι­κή και πολι­τι­κή ζωή της χώρας μας». Στη συνέ­χεια ο Σπύ­ρος Χαλ­βα­τζής, αντι­πρό­ε­δρος Συν­δέ­σμου Φυλα­κι­σθέ­ντων Εξο­ρι­σθέ­ντων Αντι­στα­σια­κών 1967–1974 (ΣΦΕΑ) με στο­χευ­μέ­νες επ+ιλογές απ’ τις 648 σελί­δες του βιβλί­ου ανέ­δει­ξε πλευ­ρές των κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κών αγώ­νων τον περα­σμέ­νο αιώ­να (Θα δημο­σί­ευ­σου­με ολό­κλη­ρη την ομι­λία του Σπύ­ρου Χαλβατζή).

Ο Χάρης Παπα­μάρ­γα­ρης, οικο­νο­μο­λό­γος, πρώ­ην πρό­ε­δρος της ΟΤΟΕ και υπουρ­γός Εργα­σί­ας στην κυβέρ­νη­ση Τζα­νε­τά­κη, μίλη­σε για τους κοι­νούς αγώ­νες με το συγ­γρα­φέα, αλλά και όταν ο Κ. Μαρα­γκου­δά­κης ήταν, εκεί­νη την περί­ο­δο, πρό­ε­δρος της Εργα­τι­κής Εστί­ας. Πολ­λές οι ανα­μνή­σεις του Χ. Παπα­μάρ­γα­ρη απ’ τις κοι­νές δρά­σεις και τις παρου­σί­ες, όπως στο Διε­θνές Γρα­φείο Εργα­σί­ας στη Γενεύη, όπου πήγαι­ναν για να καταγ­γεί­λουν τόσο τις αντερ­γα­τι­κές πολι­τι­κές των κυβερ­νή­σε­ων, όσο και τις πρα­κτι­κές της «συν­δι­κα­λι­στι­κής αλη­τεί­ας» στη χώρα μας.

Με έναν ιδιαί­τε­ρα ευφυή τρό­πο ο Χ. Παπα­μάρ­γα­ρης ανα­φέρ­θη­κε στην έκδο­ση απ’ τα ΕΛΤΑ Ανα­μνη­στι­κής Σει­ράς Γραμ­μα­το­σή­μων για τα 75 χρό­νια απ’ την ίδρυ­ση του ΕΑΜ το 2016. Η σει­ρά ήταν αφιε­ρω­μέ­νη στους Βαρ­δή Β. Βαρ­διο­νο­γιάν­νη, Μανώ­λη Γλέ­ζο, Στέ­λιο Ζαμιά­νο, Κώστα Μαρα­γκου­δά­κη και Από­στο­λο (Λάκη) Σιάντα.

Είπε, κατα­χει­ρο­κρο­τού­με­νος, ο Χ. Παπα­μάρ­γα­ρης: «Αγα­πη­τέ Κώστα, έγι­νες γραμ­μα­τό­ση­μο. Μεγά­λη ικα­νο­ποί­η­ση! Για σκέ­ψου να σε …γλεί­φουν, όλοι εκεί­νοι που σε λοι­δω­ρού­σαν, σε κυνη­γού­σαν και σε έσπα­γαν στο ξύλο. Και μόνο για αυτό άξιζε!!». 

Και ο Χ. Παπα­μάρ­γα­ρης κατέ­λη­ξε: «Έμει­νες όρθιος και αυτό είναι το σημα­ντι­κό. Κοι­τά­ζο­ντας 80 χρό­νια πίσω –όπως και εγώ με λιγό­τε­ρη και μικρό­τε­ρη προ­σφο­ρά- είμαι σίγου­ρος ότι θα απάγ­γελ­νες τους στί­χους του ρώσου ποι­η­τή Αλε­ξά­ντρ Μπλόκ, που τάχτη­κε με την Οχτω­ρια­νή επα­νά­στα­ση: “Δοξά­ζω όλα όσα έγι­ναν. Μερ­τι­κό καλύ­τε­ρο δεν γίνε­ται να πάρω”. Να ’σαι καλά Κώστα μου».

Συντο­νι­στής στην εκδή­λω­ση ήταν ο δημο­σιο­γρά­φος Κώστας Ψωμιά­δης. Ήταν ιδιαί­τε­ρα συγκι­νη­τι­κή η στιγ­μή Κ. Ψωμιά­δης πρό­σφε­ρε χάρι­σε στον Κώστα Μαρα­γκου­δά­κη, επι­στο­λή του ίδιου πρός τον πατέ­ρα του, Τάκη Ψωμιά­δη. Με την επι­στο­λή του ο Κ. Μαρα­γκου­δά­κης ευχα­ρι­στού­σε την Τ. Ψωμιά­δη για την προ­σφο­ρά του στο «Σπί­τι του Αγω­νι­στή», ψυχή του οποί­ου υπήρ­ξε για μια δεκα­ε­τία απ’ τη θέση του προ­έ­δρου ο συγ­γρα­φέ­ας του βιβλίου.