“Τυχερό αστέρι” και “Παρίσι Ξανά” στη μεγάλη οθόνη

Γρά­φει ο \\ Αστέ­ρης Αλα­μπής _Μίδας

Κινη­μα­το­γρα­φι­κή βδο­μά­δα με πανελ­λα­δι­κή πανερ­γα­τι­κή απερ­γία και χιλιά­δες λαού να βρί­σκο­νται στους δρό­μους. Απερ­γή­σα­με για­τί οι ζωές μας δεν είναι «κόστος». Βγαί­νου­με από τον μικρό­κο­σμο της αίθου­σας στον δρό­μο, για να φτιά­ξου­με τη δική μας συλ­λο­γι­κή «ται­νία» διεκ­δι­κώ­ντας τη ζωή που μας αξί­ζει. Στα θετι­κά της βδο­μά­δας κατα­λο­γί­ζου­με ότι χτες δεν πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν δημο­σιο­γρα­φι­κές προ­βο­λές κάτω από την πίε­ση κάποιων συνάδελφων.

Τού­τη τη βδο­μά­δα ξεχω­ρί­ζου­με το «Τυχε­ρό Αστέ­ρι» του Χιρο­κά­ζου Κόρε-Εντα.

Το 23ο Φεστι­βάλ Γαλ­λό­φω­νου Κινη­μα­το­γρά­φου Ελλά­δος επι­στρέ­φει 21 — 29 Μάρ­τη για το καθιε­ρω­μέ­νο ραντε­βού του με το κοι­νό, με πλού­σιο πρό­γραμ­μα και σε περισ­σό­τε­ρες πόλεις (Αθή­να, Θεσ­σα­λο­νί­κη, Λάρι­σα, Πάτρα, Χανιά, Ηρά­κλειο). Στην Αθή­να θα διε­ξα­χθεί στις αίθου­σες «Δανα­ός», «Αστορ», «Auditorium Theo Angelopoulos» Γαλ­λι­κού Ινστι­τού­του Ελλά­δας. Θα παρου­σια­στούν 51 μεγά­λου μήκους ται­νί­ες, 6 μεσαί­ου και 12 μικρού μήκους ται­νί­ες, σε 7 ενό­τη­τες και παράλ­λη­λες δρά­σεις, ανοι­χτές συζη­τή­σεις και απο­κλει­στι­κές προ­βο­λές. Περισ­σό­τε­ρες πλη­ρο­φο­ρί­ες στην ιστο­σε­λί­δα του Γαλ­λι­κού Ινστι­τού­του Ελλάδας.

Ενώ, στο πλαί­σιο των προ­βο­λών με τίτλο «Σινε­μά με τον Φρόιντ», που διορ­γα­νώ­νει η Ελλη­νι­κή Ψυχα­να­λυ­τι­κή Εται­ρεία αυτή την Κυρια­κή, στις 5 το από­γευ­μα, θα προ­βλη­θεί ο «Πολί­της Κέιν» του Όρσον Γου­έλς στον Κινη­μα­το­γρά­φο «Τρια­νόν».

Τυχερό Αστέρι / Broker _ Beurokeo
Χιροκάζου Κόρε-Εντα

2022 / 129λ: Στη Νότια Κορέα, εκα­το­ντά­δες μωρά κάθε χρό­νο βρί­σκο­νται παρα­τη­μέ­να, γεγο­νός που έχει οδη­γή­σει να προ­στε­θούν σε κτί­ρια κου­τιά — δοχεία που προ­στα­τεύ­ουν τα βρέ­φη, μέχρι να τα μαζέ­ψει κάποιος. Ένας υπάλ­λη­λος μιας εγκα­τά­στα­σης με «βρε­φο­δό­χους» και ο φίλος του που παλεύ­ει με τα χρέη του, κλέ­βουν ένα μωρό για να το που­λή­σουν σε καλή τιμή. Σύντο­μα, όμως, οι ντε­τέ­κτιβ που τους παρα­κο­λου­θού­σαν, τους εντο­πί­ζουν αθό­ρυ­βα για να απο­σπά­σουν κρί­σι­μα στοιχεία.

Μετά τους υπέ­ρο­χους Manbiki kazoku «Κλέ­φτες Κατα­στη­μά­των» (2018) και τα παλιό­τε­ρα αρι­στουρ­γή­μα­τα Κανείς δεν ξέρει (2004) Μια μέρα του καλο­και­ριού (2008) Πατέ­ρας και γιος (2013) μια ακό­μη ται­νία του Κόρε-Εντα που αξί­ζει να δεί­τε, ο οποί­ος επι­μέ­νει να έχει στον κεντρι­κό του άξο­να την οικο­γέ­νεια και τα παι­διά. Σκλη­ρά και σπα­ρα­κτι­κά όπως πάντα.

Χωρίς καμία ευκο­λία στην αφή­γη­σή του, χαρ­το­γρα­φεί μέχρι τέλους τους κεντρι­κούς του χαρα­κτή­ρες με ενδε­λέ­χεια. Κανέ­να συμπέ­ρα­σμα που απο­κο­μί­ζει ο θεα­τής στην αρχή δεν παρα­μέ­νει ίδιο στο τέλος. Ρίχνει φως στα άδυ­τα της ψυχής τους και βγά­ζει τα ωραιό­τε­ρα στοι­χεία του χαρα­κτή­ρα τους στην επι­φά­νεια. Για τον σκη­νο­θέ­τη οι συν­θή­κες καθο­ρί­ζουν τους ανθρώ­πους και τις πρά­ξεις τους. Πιά­νε­ται από μια προ­σω­πι­κή ιστο­ρία για να δεί­ξει το όλον. «Μ’ από την κόλα­σή μου στο φωνά­ζω: εικό­να σου είμαι, κοι­νω­νία, και σου μοιά­ζω», όπως έλε­γε στο ποί­η­μά της «Αμαρ­τω­λό» η Γαλά­τεια Καζαν­τζά­κη. Αυτός είναι ο στό­χος του, βαθύ κοι­νω­νι­κό σινε­μά. Κι αν μας γυρί­ζουν πολύ πίσω στο παρελ­θόν οι βρε­φο­δό­χοι, ουσια­στι­κά μας κάνουν να ανα­ρω­τη­θού­με εάν η σάπια μήτρα του καπι­τα­λι­σμού μπο­ρεί να «εξυ­γιαν­θεί» ή εάν εκεί­νη είναι που «γεν­νά­ει» τα «αδέ­σπο­τα» παι­διά και το εμπό­ριο βρε­φών σε όλες τις χώρες του κόσμου…

26 Δεκέμ­βρη, του Πανα­γιώ­τη ράπτη

Παρίσι Ξανά / Revoir Paris
Αλίς Βινοκούρ

2023 / 93λ: Ένα βρά­δυ, η Μία βιώ­νει μια τρο­μο­κρα­τι­κή επί­θε­ση σε ένα παρι­σι­νό μπι­στρό. Τρεις μήνες μετά, πασχί­ζει να θυμη­θεί τι ακρι­βώς συνέ­βη το μοι­ραίο βρά­δυ και πώς να ανα­κτή­σει τη ζωή της, για να βρει ξανά τον εαυ­τό της. Ομως δεν είναι πια η ίδια και το Παρί­σι δεν είναι πια το ίδιο…

Η ται­νία παρα­πέ­μπει στις τρο­μο­κρα­τι­κές επι­θέ­σεις που συγκλό­νι­σαν τη γαλ­λι­κή πρω­τεύ­ου­σα το 2015. Συγκε­κρι­μέ­να η σκη­νο­θέ­της αντλεί υλι­κό από την προ­σω­πι­κή της εμπει­ρία, αφού ο αδερ­φός της βρι­σκό­ταν στην επί­θε­ση στο Μπατακλάν.

Η ται­νία δεν έχει σκο­πό να ανα­λύ­σει ούτε την τρο­μο­κρα­τία ως φαι­νό­με­νο, ούτε τα κίνη­τρα των δρα­στών. Αντί­θε­τα, στέ­κε­ται στο σημα­ντι­κό κομ­μά­τι των τραυ­μά­των που μένουν στους επι­ζώ­ντες, πώς αυτοί τα δια­χει­ρί­ζο­νται και πώς τα γεγο­νό­τα δομού­νται και υπο­δο­μού­νται μέσω της μνή­μης. Πραγ­μα­τι­κά, είναι μια καλή δου­λειά πάνω στις συνέ­πειες των επι­θέ­σε­ων και πώς δια­μορ­φώ­νε­ται η ζωή των θυμά­των μετά το γεγο­νός. Μέσα από τη ματιά της Μία, αντι­λαμ­βα­νό­μα­στε ότι ένα τέτοιο γεγο­νός μπο­ρεί να αλλά­ξει εντε­λώς τις προ­τε­ραιό­τη­τές του και τη ζωή του θύμα­τος για πάντα. Βλέ­που­με την αλλη­λεγ­γύη μετα­ξύ των θυμά­των και πόσο η συλ­λο­γι­κή μνή­μη είναι εκεί­νη που βοη­θά­ει τους ανθρώ­πους να ενώ­σουν τα κομ­μά­τια της χαμέ­νης προ­σω­πι­κής τους μνή­μης από το σοκ που προ­κα­λεί­ται σε τέτοιες περι­πτώ­σεις. Αργή, υπαι­νι­κτι­κή, κι ανθρώ­πι­νη και το κυριό­τε­ρο χωρίς πρό­θε­ση να δικά­σει σε πρώ­το επί­πε­δο. Η Βιρ­ζι­νί Εφι­ρά είναι υπέ­ρο­χη σε άλλη μια ται­νία της.

Σκάρλετ / L’ Envol
Πιέτρο Μαρτσέλο

2022 / 100λ: Στη βόρεια Γαλ­λία η Ζου­λιέτ μεγα­λώ­νει μόνη, μαζί με τον πατέ­ρα της, βετε­ρά­νο του Α’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου. Η μονα­χι­κή νεα­ρή κοπέ­λα γνω­ρί­ζει μια μάγισ­σα που της υπό­σχε­ται πως τα πορ­φυ­ρά πανιά θα την πάρουν μια μέρα μακριά από το χωριό της κι έκτο­τε η Ζου­λιέτ δεν παύ­ει να πιστεύ­ει στην εκπλή­ρω­ση αυτής της προφητείας.

Ο Πιέ­τρο Μαρ­τσέ­λο, σκη­νο­θέ­της του εκπλη­κτι­κού «Μάρ­τιν Ιντεν», επι­στρέ­φει με μια ται­νία που, αυτήν τη φορά, έχει στο επί­κε­ντρό της τη γυναι­κά. Είναι μια ελεύ­θε­ρη δια­σκευή του βιβλί­ου του Σοβιε­τι­κού (Αλε­ξά­ντερ Στε­πά­νο­βιτς Γκρι­νέβ­σκι) Αλε­ξά­ντερ Γκριν «Πορ­φυ­ρά Πανιά», που γρά­φτη­κε το 1923 και γυρί­στη­κε το 1961 από τον Αλε­ξά­ντρ Λού­κιτς Πτού­σκο σε παρα­γω­γή της Μόσφιλμ. Ουσια­στι­κά πρό­κει­ται για μια ρομα­ντι­κή ιστο­ρία με φαντα­σια­κά στοι­χεία, που δια­δρα­μα­τί­ζε­ται σε έναν ακα­θό­ρι­στο τόπο κάπου στη Δυτι­κή Ευρώπη…

Τα στοι­χεία τα ανα­φέ­ρου­με ενδει­κτι­κά για το υπό­βα­θρο της ται­νί­ας, αφού ο Μαρ­τσέ­λο αρέ­σκε­ται να δια­σκευά­ζει ιδιαί­τε­ρους συγ­γρα­φείς. Δια­βά­ζο­ντας το σκη­νο­θε­τι­κό σημεί­ω­μα, παρα­τη­ρού­με ότι δυο σημεία είναι εκεί­να που τον κέντρι­σαν περισ­σό­τε­ρο. Η σχέ­ση πατέ­ρα και κόρης και η εκτε­τα­μέ­νη οικο­γέ­νεια που σχη­μα­τί­ζε­ται και στη­ρί­ζει τον πατέ­ρα, ύστε­ρα από τον χαμό της συζύ­γου του. Και πράγ­μα­τι αυτά ξεχω­ρί­ζουν αισθη­τά μέσα στην ται­νία, η οποία όμως δεν κατα­φέρ­νει τελι­κά να έχει μια σφι­χτή αφη­γη­μα­τι­κή δομή και αρκε­τές σκη­νές είναι πραγ­μα­τι­κά αμή­χα­νες… Από μια τέτοια ιστο­ρία δεν λεί­πουν και οι δει­σι­δαι­μο­νί­ες που συνυ­πάρ­χουν με τη «μαγεία», οι οποί­ες τελι­κά καθο­ρί­ζουν και τον χαρα­κτή­ρα του κοριτσιού…

Ξεριζωμένοι / Ελένη Αλεξανδράκη

2023 / 98λ: Μαρ­τυ­ρί­ες ανθρώ­πων που ξερι­ζώ­θη­καν από το φυσι­κό, το οικο­γε­νεια­κό τους περι­βάλ­λον για πολι­τι­κούς λόγους. Μέσα από τις μαρ­τυ­ρί­ες τους ανα­δύ­ο­νται τρο­με­ρές και συχνά άγνω­στες πτυ­χές της Ιστορίας.

Το ντο­κι­μα­ντέρ περιέ­χει αρκε­τές μαρ­τυ­ρί­ες ανθρώ­πων που ως παι­διά έζη­σαν τον ξερι­ζω­μό από την πατρί­δα και το οικο­γε­νεια­κό τους περι­βάλ­λον και πλέ­ον βρί­σκουν τη δύνα­μη να αφη­γη­θούν στον φακό την προ­σω­πι­κή τους ιστο­ρία. Από τις παρά­νο­μες υιο­θε­σί­ες παι­διών αντι­φρο­νού­ντων Ισπα­νών από το καθε­στώς του Φράν­κο σε παι­διά που μεγά­λω­σαν στις παι­δου­πό­λεις της Φρει­δε­ρί­κης και στον Σ. Ζαχαριάδη…

Οι μαρ­τυ­ρί­ες είναι δυνα­τές και πιά­νουν ένα μεγά­λο χωρο­χρο­νι­κό φάσμα, σχε­δόν 80 χρό­νων. Όμως, είναι ατά­κτως ερριμ­μέ­νες και δεν βοη­θούν τον θεα­τή να γνω­ρί­σει στην ουσία τους αυτές τις ιστο­ρί­ες που «γεν­νή­θη­καν» σε συγκε­κρι­μέ­νες ιστο­ρι­κές στιγ­μές. Μόνο ό,τι μπο­ρέ­σει να «πιά­σει»… Μας λεί­πει με άλλα λόγια το γενι­κό­τε­ρο ιστο­ρι­κό, κοι­νω­νι­κό πλαί­σιο μέσα στο οποίο δια­δρα­μα­τί­ζο­νται οι συγκε­κρι­μέ­νες ιστο­ρί­ες, πλαί­σιο που θα βοη­θού­σε τον θεα­τή να προ­σεγ­γί­σει πιο ολο­κλη­ρω­μέ­να τα ιστο­ρι­κά γεγο­νό­τα, στα οποία αναφέρεται.

Με πλη­ρο­φο­ρί­ες από τον Ριζοσπάστη