«Άδολες συνεντεύξεις σε δόλιους καιρούς»: Δέσποινα Κουτούφαρη

 Ο Χρή­στος Δημού­λας, μίλη­σε με την Δέσποι­να Κου­τού­φα­ρη, στη στή­λη του Ατέ­χνως «Άδο­λες συνε­ντεύ­ξεις σε δόλιους καιρούς».

Η ζωγρά­φος και ποι­ή­τρια Δέσποι­να Κου­τού­φα­ρη γεν­νή­θη­κε το 1970 στην Αθήνα.Έχει στο ενερ­γη­τι­κό της πολ­λές τόσο ατο­μι­κές εκθέ­σεις όσο και συμ­με­το­χές σε συλλογικές.Έχει εκδώ­σει μόνη της 3 ποι­η­τι­κές συλλογές.”Τα δωμά­τια ψυχών”(2011),”Ποιά ζωή,ποιός δρόμος,ποιό τέλος;(2017),”Το πέρασμα”(2018).Eπίσης το 2020 συμ­με­τεί­χε στην ποι­η­τι­κή ανθο­λο­γία ”Γράμ­μα­τα της Ποί­η­σης” των εκδό­σε­ων ”Ατέ­χνως”.

– Την εμπνε­ό­με­νη από την Ικα­ρία ποι­η­τι­κή σου συλ­λο­γή, θα την αφή­σεις για πολύ και­ρό ακό­μη ανέκδοτη;

Έχω αρκε­τές ποι­η­τι­κές μου συλ­λο­γές ανέκ­δο­τες που όπως και την συγκε­κρι­μέ­νη που ανα­φέ­ρεις δεν γνω­ρί­ζω τον χρό­νο που θα την εκδόσω.

– Ότι οι μνή­μες μας είναι η μόνη μας κλη­ρο­νο­μιά, συνε­χί­ζεις να το θεω­ρείς σωστό συμπέρασμα;

Φυσι­κά και το θεω­ρώ. Αυτό που είμα­στε όλοι οι άνθρω­ποι, αλλά και ο καθέ­νας μας ξεχω­ρι­στά είναι το απο­τέ­λε­σμα από τις ψυχι­κές και πνευ­μα­τι­κές μας μνήμες.

Σε συλ­λο­γι­κό επί­πε­δο , από τις μνή­μες των λαών αλλά και της ανθρω­πό­τη­τας γενι­κό­τε­ρα, ενώ σε ατο­μι­κό , από τα προ­σω­πι­κά βιώ­μα­τα του καθε­νός, που τελι­κά καθο­ρί­ζουν και τη ζωή που θα ζήσει και θα επι­λέ­ξει ο καθέ­νας μας.

Αυτές οι μνή­μες, είναι η ιστο­ρία του τι υπήρ­ξα­με και τι ήμα­σταν, και ανά­λο­γα με το πως θα τις αξιο­ποι­ή­σου­με θα δεί­ξουν με ποιον τρό­πο θα υπάρ­ξου­με και το ποιοι θα είμα­στε στο μέλλον.

– Απ’ την πρώ­τη σου εικα­στι­κή έκθε­ση στο Πέρα­μα το 1992 μέχρι εδώ, με τι έχει μπο­λια­στεί η ζωγρα­φι­κή πλευ­ρά του εαυ­τού σου;

Με την ίδια τη ζωή. Με ό,τι μπο­ρούν να συμπε­ρι­λά­βουν οι λέξεις εμπει­ρί­ες και πορεία ζωής. Κάθε μέρα είναι και μια ευκαι­ρία να γίνου­με ωρι­μό­τε­ροι και δυνα­τό­τε­ροι ως άνθρω­ποι και ωρι­μό­τε­ροι και δυνα­τό­τε­ροι και ως καλλιτέχνες.

Η ζωγρα­φι­κή ακο­λου­θεί τη ζωή μου και η ζωή μου τη ζωγρα­φι­κή. Είναι μία σχέ­ση αμφίδρομη.

Η ζωή είναι η πρό­κλη­ση και η ζωγρα­φι­κή το απο­τέ­λε­σμα, κι άλλες φορές η ζωγρα­φι­κή είναι η πρό­κλη­ση για να φέρει το απο­τέ­λε­σμα μέσα στη ζωή.

– Από μικρή έχεις εντρυ­φή­σει και στην Λογο­τε­χνία, γρά­φο­ντας ποι­ή­μα­τα, πεζο­γρα­φή­μα­τα και παρα­μύ­θια. Μέχρι τώρα,οι εικό­νες του βλέμ­μα­τος σου στην πλειο­ψη­φία τους, έχουν απο­τυ­πω­θεί ως ζωγρα­φιά σε πίνα­κα ή σε χαρ­τί ως λογο­τε­χνι­κό έργο;

Θα έλε­γα αυτή τη στιγ­μή που μιλά­με, ότι οι εικό­νες του βλέμ­μα­τός μου, έχουν απο­τυ­πω­θεί ισά­ξια τόσο σε πίνα­κες, ως ζωγρα­φι­κό έργο, όσο και σε χαρ­τί ως λογο­τε­χνι­κό έργο, με τη δια­φο­ρά ότι μεγά­λο μέρος αυτού του λογο­τε­χνι­κού μου έργου είναι ακό­μη ανέκδοτο.

– Στις μέρες μας, τα έργα τέχνης από σύγ­χρο­νους όπως εσύ καλ­λι­τέ­χνες ‚βοη­θά­νε στην κοι­νω­νι­κή συνει­δη­το­ποί­η­ση του λαού μας για την επί­λυ­ση των τερά­στιων μακρό­χρο­νων βασι­κών τους προβλημάτων;

Πιστεύω πως όλοι οι άνθρω­ποι είναι καλ­λι­τέ­χνες της ίδιας της ζωής. Είναι οι δημιουρ­γοί και το δημιούρ­γη­μα μαζί. Οι περισ­σό­τε­ροι όμως δεν μπο­ρούν να συνει­δη­το­ποι­ή­σουν τη ζωή που έχουν δημιουργήσει.

Τότε έρχε­ται ο καλ­λι­τέ­χνης, που ως παρα­τη­ρη­τής, κατα­γρά­φει μέσα από την τέχνη του αυτό που βλέ­πει να συμ­βαί­νει γύρω του.

Αν ο καλ­λι­τέ­χνης είναι ευαι­σθη­το­ποι­η­μέ­νος και η τέχνη του γίνε­ται ο καθρέ­φτης της κοι­νω­νί­ας, τότε ναι, μπο­ρούν τα έργα τέχνης να βοη­θή­σουν στην κοι­νω­νι­κή συνει­δη­το­ποί­η­ση του λαού μας για την επί­λυ­ση των τερά­στιων αυτών μακρό­χρο­νων βασι­κών τους προβλημάτων.

– Τι θα ζωγρά­φι­ζες αν το θέμα σου ήταν μία γυναί­κα κι ήδη μητέ­ρα, που απο­λύ­θη­κε επει­δή έκα­νε την ”αμαρ­τία” να μεί­νει πάλι έγκυος;

Θα ζωγρά­φι­ζα μία έγκυο γυναί­κα που θα κρα­τού­σε από το χέρι της το άλλο της παι­δί, αγό­ρι ή κορί­τσι δεν έχει σημα­σία, και θα βρι­σκό­ταν στη μέση του που­θε­νά , ενώ ολό­γυ­ρά της θα υψώ­νο­νταν μαύ­ροι τοί­χοι όπου πάνω τους θα ήταν τοι­χο­κολ­λη­μέ­νες αγγε­λί­ες για θέσεις εργα­σί­ας , που όλες θα ξεκι­νού­σαν με την ίδια φρά­ση: « Ζητεί­ται γυναί­κα υπάλ­λη­λος χωρίς παιδιά…».

– Την ζωγρα­φι­κή σου συλ­λο­γή με τα ιστιο­φό­ρα της Ικα­ρί­ας, θα την δει το κοι­νό της Αττικής;

Προς το παρόν δεν έχω κάτι τέτοιο στα  σχέ­διά μου.

– Για ‘’τον μεγά­λο μαέ­στρο της ορχή­στρας των λέξε­ων’’, τι λες σήμε­ρα; Τα κατα­φέρ­νει ή πρέ­πει να προ­σπα­θή­σει πολύ ακόμα;

Ο μεγά­λος μαέ­στρος της ορχή­στρας των λέξε­ων πάντα τα κατα­φέρ­νει, γι’ αυτό άλλω­στε και στο συγκε­κρι­μέ­νο ποί­η­μα όπου ανα­φέ­ρο­μαι σ’ αυτόν , τον απο­κα­λώ και μεγά­λο. Το πρό­βλη­μα δεν είναι με πόση μαε­στρία ρέουν οι λέξεις στον λόγο του αλλά πόσα αυτιά είναι έτοι­μα να τον ακού­σουν , να τον κατα­λά­βουν και τελι­κά να αφυ­πνι­στούν. Αλλά επει­δή θέλω να είμαι αισιό­δο­ξη, και πιστεύω πολύ στον άνθρω­πο και στη δύνα­μη που κρύ­βει μέσα του, ευελ­πι­στώ κάποια στιγ­μή αυτή η ορχή­στρα των λέξε­ων να φτά­σει σε όλα τα αυτιά και να βοη­θή­σει τους ανθρώ­πους να συνει­δη­το­ποι­ή­σουν τη θέση τους στη ζωή και στην κοι­νω­νία ώστε να κατα­φέ­ρουν να κάνουν το επό­με­νο βήμα της θετι­κής εξέ­λι­ξής τους.

– Το κρά­τος μας ως σπί­τι έχει πολ­λά δωμά­τια ψυχών και πώς τα περιποιείται;

Το πρώ­το μέλη­μα του κρά­τους είναι η συντή­ρη­ση και η φρο­ντί­δα της ίδιας της ύπαρ­ξής του. Όμως, επει­δή δεν νοεί­ται κρά­τος χωρίς πολί­τες, πλέ­ον στις μέρες μας εκεί­νο μερι­μνά για την ορια­κή επι­βί­ω­ση όλων αυτών των ψυχών, αν και στις περισ­σό­τε­ρες των περι­πτώ­σε­ων ακό­μη κι αυτό είναι πολύ δύσκολο.

Σ’ αυτά λοι­πόν τα σύγ­χρο­να δωμά­τια ψυχών, οι ψυχές πραγ­μα­τι­κά δοκι­μά­ζο­νται σε πολ­λά επί­πε­δα, ξεκι­νώ­ντας από το υλι­κό, αφού η σκλη­ρή καθη­με­ρι­νό­τη­τα ανα­ζή­τη­σης ή δια­τή­ρη­σης μιας εργα­σί­ας για τα προς το ζην, φθεί­ρει όχι μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή και το πνεύ­μα, που μπρο­στά στην καθη­με­ρι­νή βιο­πά­λη οι εσω­τε­ρι­κές δυνά­μεις των ανθρώ­πων πολ­λές φορές λυγί­ζουν και χρειά­ζε­ται μεγά­λη δύνα­μη για να επα­νέλ­θουν πάλι οι ισορ­ρο­πί­ες. Κι αν οι άνθρω­ποι δεν αφυ­πνι­στούν και δεν πάρουν πρω­το­βου­λί­ες ώστε ν’ αλλά­ξουν οι ίδιοι τη ζωή τους, κανέ­να κρά­τος δεν θα τους βγά­λει από τη δύσκο­λη θέση που έχουν βρεθεί.

– Έχεις ήδη αξιό­λο­γη πορεία ζωγρα­φι­κής και λογο­τε­χνι­κής δημιουρ­γί­ας. Το επό­με­νο σχέ­διο σου θα είναι ζωγρα­φι­κό, λογο­τε­χνι­κό ή και τα δύο μαζί;

Στην παρού­σα φάση της ζωής μου δεν θα έλε­γα ότι σχε­διά­ζω συγκε­κρι­μέ­να πράγ­μα­τα για το μέλ­λον, αφού η φιλο­σο­φία μου είναι ότι πολ­λές φορές αλλού θέλου­με εμείς να πάμε κι αλλού μας πάει η ζωή. Έτσι λοι­πόν θα σου απα­ντή­σω μόνο ότι συνε­χί­ζω να δημιουρ­γώ ακα­τά­παυ­στα και στο λογο­τε­χνι­κό κομ­μά­τι και σε εκεί­νο της ζωγρα­φι­κής. Τώρα ποιο από τα δύο ή αν και τα δύο συμπο­ρευ­τούν για μια κοι­νή παρου­σία στο εγγύς μέλ­λον, μόνο ο χρό­νος θα δείξει.

_______________________________________________________________________________

Χρήστος Δημούλας: Εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες κι Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο καθώς και Δημοσιογραφία στο Επαγγελματικό Εργαστήρι Δημοσιογραφίας. Συνδημιουργός του Φωτογραφικού Εργαστηρίου ”Φώτο-Προλετάριοι”. Έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές.”Με λάδι του παρόντος ανάβουν του μέλλοντος καντήλια”(2013),”Ο ι λαϊκατζήδες”(2014) και”Γιώργος Φαρσακίδης,ο ζωγράφος του Λαού”(2015).