«Άδολες συνεντεύξεις σε δόλιους καιρούς»: Νίκος Σύρρος

Ο Χρή­στος Δημού­λας, μίλη­σε με τον Νίκο Σύρ­ρο, στη στή­λη του Ατέ­χνως για νέους δημιουρ­γούς, «Άδο­λες συνε­ντεύ­ξεις σε δόλιους καιρούς».

***

Μακρό­χρο­νη η ”θητεία” σου στην ποίηση,Νίκο.Σ’έναν ίαμ­βο σου το 2018,μιλάς για ”πρα­μά­τειες χίλιων δυό λογιών,για Παζά­ρι και Πρα­μα­τευ­τι­κή που δεν τ’ά­σκη­σες ποτέ σου”. Στο συνά­φι των ποι­η­τών και γενι­κά της Λογοτεχνίας,το παζάρι,η πρα­μα­τευ­τι­κή κι οι πρα­μά­τειες χίλιων δυό λογιών,σε τι έγκεινται;

Υπάρ­χουν ”οδη­γη­τι­κοί” κανό­νες πρός εφαρμογήν,με στό­χους υψη­λό­τε­ρου κέρ­δους και ποδη­γέ­τη­σης της ελεύ­θε­ρης λογο­τε­χνι­κής έκφρασης.Η πρα­μά­τεια είναι συνή­θως οι πωλήσεις,η φήμη,τα χρήματα,η δόξα.Η πολι­τι­κή και κοι­νω­νι­κό-οικο­νομ­κή και μάλι­στα μ’έ­ντο­νο ρυθ­μό ανέ­λι­ξη στους εν γένει καλ­λι­τέ­χνες με φοβί­ζει .Μ’α­ρέ­σει το ”Λάθε βιώσας”(Ζήσε αφανής).

Σ’έ­να άλλο ποί­η­μα σου,το 2018 ξανά γραμμένο,γράφεις για την Τέχνη ως ”βασι­λί­δα και ζητιάνα”.Η Τέχνη σήμε­ρα σε ποιόν τομέα βασι­λεύ­ει και σε ποιόν βασιλεύει;

Η Τέχνη βασι­λεύ­ει με τους όρους των ισχυ­ρών που ποδη­γε­τού­νε τον τρό­πο έκφρα­σης της,το περιε­χό­με­νο της.Αποπροσανατολίζουνε απ’τα σοβα­ρά θέμα­τα και δια­μορ­φώ­νουν το τοπίο της Λογο­τε­χνί­ας και όλων των ειδών της Τέχνης,γενικά.

Η ποί­η­ση ποιόν ή ποιούς εχθρούς θαρ­ρείς ότι έχει ως μελέτη,γραφή κι έκδο­ση σε βιβλία;

Νομί­ζω ότι αυτή η ιστο­ρία διέ­πε­ται κι από διά­στα­ση ψυχο­λο­γι­κή των ανθρώ­πι­νων χαρακτήρων.Κάποιος κερ­δί­ζει από την εκμε­τάλ­λευ­ση του άλλου,είτε ο εκμε­ταλ­λευό­με­νος το κατα­λα­βαί­νει ή όχι.

Η εκμη­χά­νι­ση της Λογο­τε­χνί­ας μέσω ίντερνετ,είναι ένα ακό­μη μέσο που με τον τρό­πο που ελέγ­χε­ται από κάποιους και χρη­σι­μο­ποιεί­ται ευρέως,δείχνει οτι παρου­σιά­ζει νέες ευκαι­ρί­ες μα δίνει εντού­τις και νέες ευκαι­ρί­ες επί­σης να κλι­μα­κω­θεί η εκμε­τάλ­λευ­ση αλλά και να οξυν­θού­νε τα κοι­νω­νι­κά χάσμα­τα όπως ψυχο­λο­γι­κά κι άλλα.

Νομί­ζω ότι η άνευ όρων παρά­δο­ση σε συμ­φέ­ρο­ντα δίχως ηθι­κά κριτήρια,με όρους”ελεύθερης”αγοράς κι από μηχα­νι­σμούς που πολύ έντο­να κρύ­βου­νε την εκμε­τάλ­λευ­ση η οποία όλο κι ανεβαίνει,είναι η μάστι­γα και της έντυ­πης Λογοτεχνίας.Εχθροί της ποί­η­σης πάντο­τε υπήρ­χαν κι υπάρχουν.Δεν αλλά­ζει αυτό.Είναι όσοι προ­τι­μούν το ψέμα,αποφεύγουν την στυ­γνή αλή­θεια κι ας είναι αλήθεια,κι εργα­λειο­ποιού­νε τις κινή­σεις της ως προς μιά κατεύ­θυν­ση με βάση την ανισορροπία,ψυχική και κοι­νω­νι­κή των ανθρώπων.

Οι εχθροί της ποί­η­σης κινού­νται μεθοδικά,φανερά ή τεχνηέντως,φωτίζοντας ή συσκο­τί­ζο­ντας την αλή­θεια όπως τους βολεύει.

Σε σημα­ντι­κά κοι­νω­νι­κά φαι­νό­με­να της επο­χής μας,το ”παρών”σου συνε­χές και υπό αλη­θι­νή ευαι­σθη­σία περι­κλειό­με­νο. Δεν θα ξεχα­στούν οι προ­σπά­θειες συμπα­ρά­στα­σης σου στους πρό­σφυ­γες μέσω του φιλει­ρη­νι­κού κινήματος,με το μάζε­μα-μοί­ρα­σμα υλι­κής βοήθειας.

Η ποί­η­ση μπο­ρεί και πρέ­πει να συμ­βάλ­λει στις μέρες μας στην συνει­δη­το­ποί­η­ση του ανθρώ­που για την λύση τέτοιων ζητημάτων;

Πρέ­πει να το κάνει.Το εύρος της επιρ­ρο­ής της βέβαια στην ανθρώ­πι­νη συνει­δη­το­ποί­η­ση μάλ­λον είναι περιο­ρι­σμέ­νο σήμερα.Οι αξί­ες του ανθρω­πι­σμού που κατά κανό­να εκφρά­ζει η ποίηση,συμβάλλουν στον αλλη­λο­σε­βα­σμό μετα­ξύ των ανθρώπων.Αυτοί που σκο­πό έχουν την διά­σπα­ση αυτού του αλλη­λο­σε­βα­σμού και της ενότητας,για οικο­νο­μι­κούς προ­φα­νώς λόγους,έχουν συμ­φέ­ρον απ’το να κατα­πο­λε­μη­θεί αυτού του είδους η ποίηση.Όμως δεν το κάνουν ανοι­χτά κι αλλά­ζουν πολιτιστικό

προ­σα­να­το­λι­σμό στον κόσμο δια­μορ­φώ­νο­ντας τα δικά τους πολι­τι­στι­κά κριτήρια.

Στην ποί­η­ση σου ποια είναι η κυρί­αρ­χη ως τώρα θεματική;

Ότι έχει να κάνει με τον εν γένει στο­χα­σμό πχ φιλο­σο­φι­κά προ­βλή­μα­τα κι όχι τόσο η φαντα­σία κι ο λυρισμός.Ωστόσω όλα μου αρέσουν,δεν απο­κλείω καθό­λου την έμπνευ­ση-ενό­ρα­ση και το συναί­σθη­μα όμως το ανι­σόρ­ρο­πο τυφλό ένστι­κτο δεν μου αρέσει.

Η κυρί­αρ­χη κοι­νω­νι­κή συμπε­ρι­φο­ρά των περισ­σό­τε­ρων λογο­τε­χνών από τι χαρα­κτη­ρι­στι­κά διέ­πε­ται κατά την γνώ­μη σου σήμερα;

Από την χαλά­ρω­ση των κοι­νω­νι­κών και ηθι­κών κριτηρίων,από το αυτολιβάνισμα,από ματαιο­δο­ξία που ξεπερ­νά την φιλοδοξία.Από μιά αρκε­τή απά­θεια και παγω­μά­ρα στον πολι­τι­στι­κό τομέα.Νομίζω ότι είναι ιδιαί­τε­ρα δύσκο­λο το έργο του σύγ­χρο­νου λογοτέχνη,αν θέλει να κρα­τιέ­ται ακέραιος,ηθικός με αξί­ες ανθρωπιστικές,πέρα απ’ό­ποιες λογι­κές του κέρδους.

Η συνα­να­στρο­φή σου με ομά­δες ή μεμο­νω­μέ­να άτο­μα στο χώρο της Λογοτεχνίας,τι αίσθη­ση σου δίνει και πως κρί­νεις όλη την κίνη­ση γύρω απ’το χώρο της;

Νομί­ζω ότι υπάρ­χει ένα μού­δια­σμα μπρο­στά σε ασφα­λώς πανί­σχυ­ρους μηχα­νι­σμούς δια­μόρ­φω­σης του λογο­τε­χνι­κού περιβάλλοντος.Ωστόσω γίνο­νται αρκε­τές προ­σπά­θειες κοι­νω­νι­κο­ποί­η­σης του φαι­νο­μέ­νου και των μηνυ­μά­των της Λογοτεχνίας,κάτι που δεν είναι κι εύκο­λο να γίνει.

Πως εξη­γείς ότι στην περιο­χή που γεν­νή­θη­κες και ζεις,στην Νέα Ιωνία Αττι­κής, υπάρ­χουν αρκε­τοί λογοτέχνες;

Οι άνθρω­ποι της Νέας Ιωνί­ας κατά­γο­νται από Μικρα­σιά­τι­κους τόπους ανα­πτυγ­μέ­νους πολι­τι­στι­κά και μερι­κώς οικονομικά.Την περί­ο­δο 1919–1922 βασα­νί­στη­καν ιδιαί­τε­ρα όπως ασφα­λώς και τα κατο­πι­νά χρό­νια στην Ελλά­δα μα είχαν ήδη κάποια μορ­φω­τι­κά-πολι­τι­σμι­κά εφό­δια τα οποία τους βοή­θη­σαν να υπερ­νι­κή­σουν τα βιω­μέ­να βαθιά τους προβλήματα.Εδώ όμως αυτό που θέλω να τονί­σω είναι πως πρέ­πει κι οι σύγ­χρο­νοι Νεοϊ­ω­νιώ­τες να’μα­στε ταπεινοί,να θυμό­μα­στε πως οι παπ­πού­δες και πατε­ρά­δες υπήρ­ξα­νε πρό­σφυ­γες και να μην παρα­συ­ρό­μα­στε απ’την έντο­νη εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση των πάντων.

Η σημε­ρι­νή μας κοινωνία,τι ποί­η­μα είναι κι υπό ποιο μετρι­κό πόδα;‘Ιαμβος,σονέτο,τι ακριβώς;

Ότι ποί­η­μα και να είναι,είναι ακανόνιστο,απείθαρχο,κάτι πιο άναρ­χο κι από ελευ­θέ­ρου στί­χου ποίημα.

Ποια τα επό­με­να λογο­τε­χνι­κά σου σχέδια;

Να γρά­ψω και να δώσω,ν’αφήσω κάτι,πάντα όμως με την σκέ­ψη και θέλη­ση αυτό να γίνε­ται και με κάποια ταπεινότητα,που μ’α­ρέ­σει να την θεω­ρώ ως έναν απ’τους σκο­πούς ζωής του λογο­τέ­χνη και γενι­κά του κάθε καλλιτέχνη.

***

Ο Νικό­λα­ος Σύρ­ρος (κατά κόσμον Νίκος Κοσκι­νάς), γεν­νή­θη­κε το 1979 στην Νέα Ιωνία Αττι­κής όπου και κατοι­κεί. Σπού­δα­σε στο τμή­μα Δημό­σιας Διοί­κη­σης στο Πάντειο Πανε­πι­στή­μιο και στο τμή­μα Επι­σκε­πτών Υγεί­ας στα ΤΕΙ Αθήνας.Έχει εκδό­σει μέχρι τώρα 38 ποι­η­τι­κές συλλογές,στην πλειο­ψη­φία τους αυτοεκδόσεις.

”Άρνη­σις” (Οδός Πανός-2004), ”Ανά­παι­στοι ” (Αθή­να-2008).

”Ανά­παι­στοι Β” (Αθή­να 2010), ”Πάτρια κι Επήλυτα”(Αθήνα-2011).

Αζκα­πο­τζάλ­κο”, ”Τρό­παια και θρίαμβοι”,”Εσπέριες Αρμονίες”(Αθήνα-2012).

”Δει­λι­νά”, ”Λάβα­ρα”, ”Είδω­λα”, ”Αμφιμετρία”(Αθήνα-2013).

”Μεγαλυνάριο”,”Δίπτυχο”, ”Και­νο­φά­νεια”, (Αθή­να-2014).

”Ασμα­το­λό­γιο”, ”Στι­χο­δρό­μιο”, ”Ηγε­μο­νι­κή” (Εντύ­ποις-2015).

”Εφε­σι­κή Γραφή”,”Ονειροσκόπιο”,”Μεθυσμένες Μέρες”, ”Βρα­δυά­ζει”, ”Φιλό­γρα­φα” ,

”Νυχτέ­ρι” (Αθή­να-2016).

”Λόγια της Παρα­σκευ­ής”, ”Μυστι­κή Φωνή”, ”Οι Ώρες και οι Χάρι­τες”, ”Κλή­ση στις τρείς Μοί­ρες”, ”Το Βιβλίο των Μου­σών”, ” Στε­φά­νι από Νύμ­φες”, ”Μετα­θα­νά­τιος Δείπνος”,Οράται Παλλ­λιά­τα”, ”Γαλή­νη Σεμέ­λης”, ”Επι­στρο­φή στα Ελα­φη­βό­λια” (Αθή­να-2018).

“Στην Οδό των Ωδών”, ”Γλα­φύ­ρια με Καλ­λι­ρό­η­ση”, ”Λει­μώ­νες για Ποι­ή­μα­τα”, ”Το Τέταρ­το του Αιώ­νος” (Βιβλιο­ε­πι­λο­γή-2019).

_______________________________________________________________________________

Χρήστος Δημούλας: Εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες κι Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο καθώς και Δημοσιογραφία στο Επαγγελματικό Εργαστήρι Δημοσιογραφίας. Συνδημιουργός του Φωτογραφικού Εργαστηρίου ”Φώτο-Προλετάριοι”. Έχει εκδώσει 3 ποιητικές συλλογές.”Με λάδι του παρόντος ανάβουν του μέλλοντος καντήλια”(2013),”Ο ι λαϊκατζήδες”(2014) και”Γιώργος Φαρσακίδης,ο ζωγράφος του Λαού”(2015).