Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

«Έφυγε» ο Φοίβος Τσέκερης

Φοίβος Τσέκερης (1921-2015) Φωτο: Angelos Tsekeris – facebook

Φοί­βος Τσέ­κε­ρης (1921–2015)
Φωτο: Angelos Tsekeris – facebook

Σε ηλι­κία 94 ετών έφυ­γε από τη ζωή ο αγω­νι­στής της Εθνι­κής Αντί­στα­σης, αρχι­τέ­κτο­νας και συγ­γρα­φέ­ας Φώτης-Φοί­βος Τσέκερης

Επι­μέ­λεια: Οικο­δό­μος //

Γεν­νή­θη­κε το 1921 στην Αθή­να και από τα μαθη­τι­κά του χρό­νια, κατά τη διάρ­κεια της Μετα­ξι­κής δικτα­το­ρί­ας, οργα­νώ­θη­κε στην ΟΚΝΕ. Το όνο­μα «Φοί­βος», με το οποίο τον γνω­ρί­σα­με, τον ακο­λου­θεί από την περί­ο­δο της κατο­χής και το χρη­σι­μο­ποί­η­σε για τις ανά­γκες της παρα­νο­μί­ας του αγώνα.

Πήρε μέρος στην Εθνι­κή Αντί­στα­ση ως φοι­τη­τής στη Σχο­λή Αρχι­τε­κτό­νων του Εθνι­κού Μετσό­βιου Πολυ­τε­χνεί­ου. Πιά­στη­κε από τους Ιτα­λούς κατα­χτη­τές σε αντι­φα­σι­στι­κή δια­δή­λω­ση και βασα­νί­στη­κε, ενώ σε άλλη δια­δή­λω­ση τραυ­μα­τί­στη­κε από σφαί­ρα στο πόδι. Μέλος της ΕΠΟΝ από την ίδρυ­σή της (23 Φλε­βά­ρη 1943) και μέλος του ΚΚΕ από την ίδια περί­ο­δο. Τον Ιού­λη του 1943 πιά­στη­κε ξανά, από τους Γερ­μα­νούς αυτή τη φορά, βασα­νί­στη­κε και φυλακίστηκε.

Από τις αρχές του 1944 ήταν διμοι­ρί­της της Διμοι­ρί­ας του ΕΜΠ του Λόχου Σπου­δα­στών του ΕΛΑΣ, του θρυ­λι­κού λόχου «Λόρ­δος Μπά­υ­ρον», όπως μετο­νο­μά­στη­κε τον Δεκέμ­βρη του ΄44. Στις 5 Δεκέμ­βρη του 1944 τραυ­μα­τί­στη­κε βαριά και στα δύο του πόδια στη μάχη κατά των Άγγλων. Ο τραυ­μα­τι­σμός του αυτός του απέ­φε­ρε σοβα­ρή αναπηρία.

Το 1948 εκτο­πί­στη­κε στο Μού­δρο (Λήμνος) και στη συνέ­χεια στη Μακρό­νη­σο, από όπου απο­λύ­θη­κε το 1951. Το 1952 απο­φοί­τη­σε από το Πολυ­τε­χνείο. Ανέ­πτυ­ξε πλού­σια αγω­νι­στι­κή κομ­μα­τι­κή και συν­δι­κα­λι­στι­κή δρά­ση όλα τα χρό­νια που ακο­λού­θη­σαν. Το 1987 ο Δήμος Αθη­ναί­ων τον τίμη­σε με το Χρυ­σό Μετάλ­λιο Τιμής για τις εξαι­ρε­τι­κές του υπη­ρε­σί­ες στην πόλη κατά τη διάρ­κεια της Κατοχής.

Από το 1994 έως το 2006 ήταν Γενι­κός Γραμ­μα­τέ­ας της Πανελ­λή­νιας Ένω­σης Αγω­νι­στών Εθνι­κής Αντί­στα­σης και Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού Ελλά­δας (ΠΕΑΕΑ — ΔΣΕ) και στη συνέ­χεια επί­τι­μος Γενι­κός Γραμ­μα­τέ­ας. Ήταν επί­σης για χρό­νια Αντι­πρό­ε­δρος της Πανελ­λή­νιας Ένω­σης Φίλων της ΕΠΟΝ (ΠΕΑΦΕ) και πρό­ε­δρος του ΔΣ του Μου­σεί­ου της ΕΠΟΝ.

Περισ­σό­τε­ρα για τον Φοί­βο Τσέ­κε­ρη μπο­ρεί­τε να δια­βά­σε­τε σε παλαιό­τε­ρη ανάρ­τη­ση του ιστο­λο­γί­ου Σφυ­ρο­δρέ­πα­νο (ΕΔΩ), από όπου προ­έρ­χε­ται και το βίντεο που παρα­θέ­του­με. Πρό­κει­ται για συνέ­ντευ­ξη που έδω­σε στο ιστο­λό­γιο ο Φοί­βος Τσέ­κε­ρης, στην οποία μετα­ξύ άλλων εξι­στο­ρεί και τα γεγο­νό­τα της μάχης με τους Άγγλους κατά την οποία ο ίδιος τραυ­μα­τί­στη­κε βαριά.

Συγ­γρα­φι­κό έργο

Ο Φοί­βος Τσέ­κε­ρης υπήρ­ξε συγ­γρα­φέ­ας τριών βιβλί­ων: «Εδώ Πολυ­τε­χνείο στα χρό­νια της Κατο­χής» (2007), «Η περι­πέ­τεια» (2010) και «Η αλή­θεια να λέγε­ται» (2011), όλα από τις εκδό­σεις Εντός. Επί­σης κεί­με­νό του περι­λαμ­βά­νε­ται στον τόμο «Γιάν­νης Ρίτσος. Πάντα παρών στο κάλε­σμα της επο­χής» που εκδό­θη­κε το 2011 από τη Σύγ­χρο­νη Επο­χή, με τα υλι­κά επι­στη­μο­νι­κού συνε­δρί­ου για τον ποι­η­τή που διορ­γά­νω­σε η ΚΕ του ΚΚΕ.

tsekeris7Στο «Εδώ Πολυ­τε­χνείο στα χρό­νια της Κατο­χής», ο συγ­γρα­φέ­ας εξι­στο­ρεί τη γέν­νη­ση και τη δρά­ση της Σπου­δά­ζου­σας, της πιο μαζι­κής οργά­νω­σης στο φοι­τη­τι­κό χώρο, στην οποία πρω­τεύ­ο­ντα ρόλο έπαι­ξε κι ο ίδιος, ως φοι­τη­τής της Αρχι­τε­κτο­νι­κής. Μέσα από τα προ­σω­πι­κά του βιώ­μα­τα φωτί­ζει σημα­ντι­κά γεγο­νό­τα που αξί­ζει να μεί­νουν στη μνή­μη. Μέσα από τις σελί­δες του βιβλί­ου παρε­λαύ­νουν πρό­σω­πα και γεγο­νό­τα, ηρω­ϊ­σμοί και προ­δο­σί­ες και πάνω απ’ όλα οι σπου­δα­στι­κοί αγώ­νες τον και­ρό της κατο­χής και ο Δεκέμ­βρης, κοι­ταγ­μέ­νος φυσι­κά με τη ματιά του αυτό­πτη μάρ­τυ­ρα Τσέ­κε­ρη. Είναι οι μέρες που έζη­σε ο Φοί­βος Τσέ­κε­ρης ως αγω­νι­στής και στη συνέ­χεια βαριά τραυ­μα­τί­ας στο Πολυ­τε­χνείο, τον Ερυ­θρό Σταυ­ρό, το Ιππο­κρά­τειο, σε άλλα νοσο­κο­μεία ‑ανή­μπο­ρος και αιχ­μά­λω­τος στα χέρια του ανη­λεή αντι­πά­λου. Το βιβλίο δια­βά­ζε­ται με αμεί­ω­το ενδια­φέ­ρον, έχει ουσια­στι­κά αφη­γη­μα­τι­κή μορ­φή, ενώ συνά­μα είναι κι ένα αξε­πέ­ρα­στο ιστο­ρι­κό χρονικό.

tsekeris8«Η περι­πέ­τεια» του Φοί­βου Τσέ­κε­ρη δια­δρα­μα­τί­ζε­ται στο νοσο­κο­μείο όπου χει­ρουρ­γεί ο καθη­γη­τής Πέτρος Κόκ­κα­λης και ο συγ­γρα­φέ­ας του βιβλί­ου νοση­λεύ­ε­ται βαριά τραυ­μα­τι­σμέ­νος στα δυο του πόδια. Η ζωή του όμως αλλά­ζει στο χει­ρό­τε­ρο, όταν διώ­κε­ται ο μεγά­λος χει­ρούρ­γος και η ομά­δα του… Η περι­πέ­τεια του Φ. Τσέ­κε­ρη συνε­χί­ζε­ται στο Μού­δρο της Λήμνου όπου στέλ­νε­ται εξό­ρι­στος και στη συνέ­χεια στο κολα­στή­ριο της Μακρο­νή­σου. Η υγεία του ομα­λο­ποιεί­ται όταν μετά από χρό­νια εγχει­ρί­ζε­ται στο περί­φη­μο νοσο­κο­μείο της Μόσχας Τσε Κα Μπε, κόσμη­μα της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης. Το κλεί­σι­μο του βιβλί­ου είναι δια­φω­τι­στι­κό: Παρου­σιά­ζει κεντρι­κές-αντι­στα­σια­κές, στιγ­μές του Βασί­λη Ρώτα, Νίκου Τερ­ζό­γλου — “Πύραυ­λου”, και την παρα­ση­μο­φό­ρη­ση του συγ­γρα­φέα από το Δήμο Αθή­νας για τη δρά­ση του.

tsekeris9Στο «Η αλή­θεια να λέγε­ται» ο ανα­γνώ­στης θα βρει συνε­ντεύ­ξεις και δημο­σιεύ­μα­τα του Φοί­βου Τσέ­κε­ρη στο περιο­δι­κό της ΠΕΑΕΑ “Εθνι­κή Αντί­στα­ση” και στις εφη­με­ρί­δες “Ριζο­σπά­στης”, “Οδη­γη­τής”, “Ελευ­θε­ρο­τυ­πία”, κ.ά. για θέμα­τα όπως η ΕΠΟΝ του Πολυ­τε­χνεί­ου, το χτύ­πη­μα του Πολυ­τε­χνεί­ου από τους Εγγλέ­ζους, οι αγώ­νες για να δια­τη­ρη­θεί η μνή­μη του μπλό­κου της Κοκ­κι­νιάς, του Γορ­γο­πό­τα­μου, της Μακρό­νη­σου, του μνη­μεί­ου των Σοβιε­τι­κών Στρα­τιω­τών στην Καλ­λι­θέα, του Σκο­πευ­τη­ρί­ου της Και­σα­ρια­νής και της εκτέ­λε­σης του Νίκου Πλου­μπί­δη στο Άλσος του Χαϊ­δα­ρί­ου. Το δεύ­τε­ρο μέρος του βιβλί­ου ανα­φέ­ρε­ται στην επο­χή της βασι­λο­με­τα­ξι­κής δικτα­το­ρί­ας και τους τρό­πους αντί­δρα­σης και ανυ­πα­κο­ής της μαθη­τι­κής νεο­λαί­ας προς το δικτά­το­ρα Μετα­ξά και τη νεο­λαία του την ΕΟΝ και πως οι δεκα­πε­ντά­χρο­νοι μαθη­τές μέλη της ΟΚΝΕ έγι­ναν μετά από 10 χρό­νια, στον εμφύ­λιο πόλε­μο, ήρω­ες και μάρ­τυ­ρες του λαϊ­κού αγώ­να σαν στε­λέ­χη του ΚΚΕ.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο