Γράφει ο Λεόντιος Πετμεζάς //
Ιστορικός τέχνης, επιμελητής εκθέσεων ‚λογοτέχνης.
Ο φωτισμένος δάσκαλος της Ηλιούπολης και της Λήμνου όπως τον αποκαλούσαν Λεωνίδας Βελιαρούτης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 104 ετών . Γεννήθηκε στο Γραμμένο Ιωαννίνων το 1916. Σπούδασε στο “Πεντατάξιο Διδασκαλείο Ιωαννίνων” και υπηρέτησε ως δάσκαλος σε σχολεία της Λήμνου και της Αθήνας. Παράλληλα συνέχισε τις σπουδές του στην Πάντειο, στη Νομική και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ηταν Λήμνιος απο επιλογή, όπως υποστήριζε καθώς διετέλεσε επί σειρά ετών δάσκαλος σε διάφορα σχολεία της Λήμνου και έμενε μόνιμα στην Καλλιθέα, τότε Σαρπί. Τα χρόνια της συνταξιοδότησης του έμεινε το χειμώνα στην Αθήνα, στην Ηλιούπολη και τα καλοκαίρια στην Λήμνο .
Ανήκε σθεναρά στην πολυπληθή ομάδα των Λημνιών από επιλογή, μια και σαγηνεύτηκε από το νησί, όταν πήγε να εργαστεί εκεί δάσκαλος το 1938. Απέκτησε μόνιμους δεσμούς με το χωριό Σαρπί (σημερινή Καλλιθέα), τόπο καταγωγής της συζύγου του.
Στα νεανικά του χρόνια εντάχθηκε στην ΟΚΝΕ. Στα χρόνια της κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ, αρχικά στη Λήμνο και από το 1942 που ήρθε στην Αθήνα στο ΕΑΜ Κολωνακίου.
Το 1944 ανέλαβε οργανωτικός γραμματέας στην 6η Τομεακή Επιτροπή του ΕΑΜ, στις ανατολικές συνοικίες της Αθήνας.
Έλαβε μέρος στις μάχες του ΕΛΑΣ με τα Τάγματα Ασφαλείας στην Καισαριανή το 1943–1944, και ήταν παρών στο συλλαλητήριο του Συντάγματος το ματωμένο Δεκέμβρη του 1944.
Το 1945 επέστρεψε στη Λήμνο αλλά στη συνέχεια εξορίστηκε στη Μακρόνησο από το Φεβρουάριο του 1948 ως το Μάιο του 1949.
Ακολούθως υπηρέτησε ως δάσκαλος στη Λήμνο και από το 1961 ως το 1973 στην Ηλιούπολη.
Ήταν καταξιωμένος πνευματικός άνθρωπος, παιδαγωγός και συγγραφέας. Είχε βαθιά μόρφωση και παιδεία . Έγινε ιδιαίτερα γνωστός στους φιλολογικούς και λογοτεχνικούς κύκλους από τις κριτικές ‚τις προσεγγίσεις και αναδιφήσεις του που περιλαμβάνονται σε δεκάδες άρθρα, μελέτες, συνεργασίες σε λογοτεχνικά περιοδικά , εφημερίδες και εκδόσεις βιβλίων.
Χαρακτηριστικό του γνώρισμα ήταν πως αν και είχε εισέλθει στη δέκατη δεκαετία της ζωής του συνέχιζε δυναμικά την προσφορά του στα γράμματα με μια ενεργητικότητα και με μια ζωντάνια που εξέπληττε τους πάντες ‚συμμετέχοντας έμπρακτα και ευπρόσδεκτα σε δρώμενα τέχνης και πολιτισμού ‚στην Ηλιούπολη αλλά και στην υπόλοιπη Αττική , μοιράζοντας το χρόνο και τη δράση του μεταξύ Αθήνας, Λήμνου και Γραμμένου Ιωαννίνων.
Το συγγραφικό έργο του είναι πολλαπλό, πολυδιάστατο και πολυποίκιλο: παιδαγωγικό, εγκυκλοπαιδικό, λογοτεχνικό, φιλολογικό, ιστορικό. Έγραψε τις δοκιμιακές και θεωρητικές μελέτες :
“Λάμπρος Μάλαμας”, 1965,“Η μελέτη του περιβάλλοντος”, 1967,“Το νεοελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα”, 1984,“Τα παιδιά και το λογοτεχνικό βιβλίο”, 1985,“Η τέχνη ν’ αφηγούμαστε ένα παραμύθι”, 1991. Συνεργάστηκε με τις εγκυκλοπαίδειες:
“Εγκυκλοπαίδεια του Δημοτικού Σχολείου”, “Ο Σύμβουλος των νέων”, “Σχολική Υδρία” ‚“Υδρία” ως αρχισυντάκτης, κειμενογράφος και επιμελητής .
Εργάστηκε ως κριτικός στη συντακτική ομάδα των ανθολόγιων: “Λογοτεχνικό Θεμέλιο”, 1982 (δεκάτομο),“Χριστουγεννιάτικα Διηγήματα”, 1984.“Τα Ωραιότερα Πασχαλινά Διηγήματα”, 1984
Τα γνωστότερα βιβλία που έγραψε είναι:
“Φυσική ιστορία: Ε΄ Δημοτικού”, ΟΕΔΒ, 1975,“Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου– Η ζωή και το έργο της”, 1995,“Ηπειρώτες λογοτέχνες από το Γραμμένο”, 2002,
“ Η Καλλιθέα (Σαρπί) της Λήμνου και η Παλαιολογική Σχολή της – Λήμνιοι λογοτέχνες (Ρ. Σεγκοπούλου – Ν. Βίγλας – Μ. Λαμπαδαρίδου)”, 2007,“Ο Μούδρος της Λήμνου και το Δημοτικό Σχολείο του – Μουδρινοί Λογοτέχνες (Κ. Θεοφάνους – Αντ. Π. Σουπιός – Ντ. Γ. Καβάσιλα)”, 2010.
Από το 1999 ήταν τακτικός συνεργάτης στο “Ημερολόγιο του Αρχιπελάγους” του Στρατή Φιλιππότη.
