Έχει θέση το βίντεο στο ποδόσφαιρο; — Κάνει δικαιότερο το άθλημα ή μήπως το αλλοιώνει;

Η χρή­ση του βίντεο ως διαι­τη­τι­κού βοη­θή­μα­τος προ­κα­λεί αντι­πα­ρα­θέ­σεις στη Γερ­μα­νία. Δικαιό­τε­ρο ποδό­σφαι­ρο, υπό­σχο­νται οι υπο­στη­ρι­κτές, αλλοί­ω­ση του αθλή­μα­τος, δια­πι­στώ­νουν οι επικριτές.

Τι κρί­νει έναν αγώ­να ποδο­σφαί­ρου; Συχνά αρκεί μια εξαι­ρε­τι­κή ατο­μι­κή ενέρ­γεια, ένας όμορ­φος ομα­δι­κός συν­δυα­σμός, ένα μοι­ραίο αμυ­ντι­κό λάθος, μια στιγ­μιαία αδρά­νεια, μια στρα­βο­κλω­τσιά ή μια θεα­τρι­κή ζαβο­λιά που παρα­πλα­νά τον διαι­τη­τή ώστε να σφυ­ρί­ξει κάποια ανύ­παρ­κτη παρά­βα­ση, η οποία ίσως απο­δει­χθεί καθο­ρι­στι­κή για τη ροή του παι­χνι­διού. Πάντως, όπως σίγου­ρα έχει δια­πι­στώ­σει ο κάθε στοι­χειω­δώς παρα­τη­ρη­τι­κός ποδο­σφαι­ρό­φι­λος, τα φαλ­τσο­σφυ­ρίγ­μα­τα των διαι­τη­τών δεν χρειά­ζο­νται πάντα παί­κτες με εξαι­ρε­τι­κό ταλέ­ντο στην… υπο­κρι­τι­κή. Αν απο­κλεί­σου­με ότι υπάρ­χει δόλος ή οποια­δή­πο­τε ύπο­πτη σκο­πι­μό­τη­τα για να ληφθεί μια λαν­θα­σμέ­νη από­φα­ση, τότε καθο­ρι­στι­κός παρά­γο­ντας είναι το ανθρώ­πι­νο λάθος. Σε όσους σε στιγ­μές αχα­λί­νω­του ποδο­σφαι­ρι­κού πάθους ή έξαρ­σης οπα­δι­σμού τεί­νουν να το ξεχνούν, πρέ­πει να υπεν­θυ­μί­ζει κανείς ότι και οι άρχο­ντες του αγώ­να είναι αν μην τι άλλο άνθρωποι.

Οι κορυ­φαί­οι παρά­γο­ντες του γερ­μα­νι­κού ποδο­σφαί­ρου βεβαί­ως αντι­λαμ­βά­νο­νται την ανθρώ­πι­νη φύση των διαι­τη­τών. Ωστό­σο σκέ­φθη­καν ότι θα μπο­ρού­σαν με τη βοή­θεια της τεχνο­λο­γί­ας να διορ­θώ­σουν τις ανθρώ­πι­νες ατέ­λειές τους επι­στρα­τεύ­ο­ντας τη μέθο­δο του βίντεο. Αυτό θα μπο­ρεί να χρη­σι­μο­ποιεί­ται σε επί­μα­χες φάσεις απο­δί­δο­ντας δικαιο­σύ­νη και κάνο­ντας το ποδό­σφαι­ρο πιο καθα­ρό. Όπως συμ­βαί­νει συχνά στη ζωή όμως, μία θεω­ρία μπο­ρεί να ακού­γε­ται υπέ­ρο­χη μέχρι να απο­δει­χθεί το αντί­θε­το κατά την πρα­κτι­κή εφαρ­μο­γή της.

Αρχή με αναποδιές

Η νέα, πολ­λά υπο­σχό­με­νη μέθο­δος εισή­χθη λοι­πόν φέτος πιλο­τι­κά στην Bundesliga. Μετά το πέρας του πρώ­του τρί­του της σεζόν στην κορυ­φαία ποδο­σφαι­ρι­κή λίγκα της Γερ­μα­νί­ας, το σύστη­μα ηλε­κτρο­νι­κής υπο­βο­ή­θη­σης του διαι­τη­τή με τη χρή­ση βίντεο (γνω­στό ως VAR) έχει γίνει το νού­με­ρο ένα θέμα συζή­τη­σης – ή καλύ­τε­ρα, η πέτρα του σκαν­δά­λου. Αυτό που προη­γου­μέ­νως κάποιοι δια­φή­μι­ζαν ως πανά­κεια κατά της αδι­κί­ας, φαί­νε­ται κατά πολ­λούς να λει­τουρ­γεί σαν ουσία που δηλη­τη­ριά­ζει το ποδό­σφαι­ρο. Η πει­ρα­μα­τι­κή φάση εφαρ­μο­γής σημα­δεύ­τη­κε από τεχνι­κά προ­βλή­μα­τα, ασα­φείς δια­τυ­πώ­σεις των σχε­τι­κών κανο­νι­σμών εκ μέρους της Γερ­μα­νι­κής Ποδο­σφαι­ρι­κής Ομο­σπον­δί­ας, ατυ­χείς χει­ρι­σμούς από τους διαι­τη­τές εντός γηπέ­δου και εκεί­νους που παρα­κο­λου­θούν το βίντεο για να παρεμ­βαί­νουν σε εξαι­ρε­τι­κά επί­μα­χες φάσεις, αλλά και εσω­τε­ρι­κές εντά­σεις στον χώρο της γερ­μα­νι­κής διαι­τη­σί­ας. Αίσθη­ση και ερω­τη­μα­τι­κά προ­κά­λε­σε η προ ημε­ρών αντι­κα­τά­στα­ση του μέχρι πρό­τι­νος επι­κε­φα­λής του πιλο­τι­κού πρό­τζεκτ, του πρώ­ην διαι­τη­τή Χέλ­μουτ Κρουγκ. Αυτός κατη­γο­ρή­θη­κε μετα­ξύ άλλων για αυθαί­ρε­τες παρεμ­βά­σεις στο έργο των βιντεο-διαι­τη­τών, που παρα­κο­λου­θούν εξ απο­στά­σε­ως τη δρά­ση στα γήπε­δα της Bundesliga από ένα κέντρο ελέγ­χου στην Κολω­νία –το «Darkroom», δηλα­δή σκο­τει­νό δωμά­τιο, όπως το απο­κά­λε­σε ο παλαί­μα­χος διαι­τη­τής Μπερντ Χάι­νε­μαν, αφή­νο­ντας σαφείς αιχ­μές για την ποιό­τη­τα των απο­φά­σε­ων που λαμ­βά­νο­νται εκεί.

Αμφι­λε­γό­με­νες, ακό­μη και κατα­φα­νώς λαν­θα­σμέ­νες διαι­τη­τι­κές απο­φά­σεις υπήρ­ξαν ήδη αρκε­τές στο διά­στη­μα που χρη­σι­μο­ποιεί­ται το VAR στην Bundesliga. Εξάλ­λου και στο «Darkroom» κάθο­νται άνθρω­ποι και όχι ρομπότ. Μια πρώ­τη διά­ψευ­ση των πολύ υψη­λών προσ­δο­κιών που είχαν δια­τυ­πώ­σει για το νέο σύστη­μα οι αρμό­διοι. Αυτοί υπό­σχο­νται τώρα σοβα­ρές βελ­τιώ­σεις και ανα­κα­τα­τά­ξεις, ώστε η νέα τεχνο­λο­γία να χρη­σι­μο­ποιεί­ται στο εξής με περισ­σό­τε­ρη δια­φά­νεια και λιγό­τε­ρα παρα­θυ­ρά­κια για ατο­μι­κές ερμη­νεί­ες και παρεμ­βά­σεις ανθρώ­πων, οι από­ψεις των οποί­ων, ως γνω­στόν, συχνά διίστανται.

Ναι μεν, αλλά…

Πάντως η πλειο­ψη­φία των εμπλε­κο­μέ­νων στον χώρο του γερ­μα­νι­κού ποδο­σφαί­ρου επι­κρο­τεί τη νέα τεχνο­λο­γία. Ο προ­πο­νη­τής της Εθνι­κής Γερ­μα­νί­ας Γιο­ά­χιμ Λεβ πιστεύ­ει ακρά­δα­ντα ότι «η από­δει­ξη του βίντεο κάνει το ποδό­σφαι­ρο πιο δίκαιο». Το ίδιο και ο διε­θνής αμυ­ντι­κός Ματς Χού­μελς. Και οι δύο τονί­ζουν όμως ότι το βίντεο θα πρέ­πει να επι­στρα­τεύ­ε­ται μόνο σε ξεκά­θα­ρες περι­πτώ­σεις διαι­τη­τι­κών λαθών και όχι σε φάσεις όπου οι πιθα­νό­τη­τες να ληφθεί η μια ή η άλλη από­φα­ση είναι 50–5ωDeutsche Welle 0.

Επι­χει­ρή­μα­τα έχουν όμως και οι ολο­έ­να αυξα­νό­με­νοι επι­κρι­τές, στους οποί­ους συγκα­τα­λέ­γο­νται σημα­ντι­κές προ­σω­πι­κό­τη­τες του γερ­μα­νι­κού ποδο­σφαί­ρου, όπως ο παλαί­μα­χος διε­θνής επι­θε­τι­κός Ρού­ντι Φέλερ. Ο σημε­ρι­νός αθλη­τι­κός διευ­θυ­ντής της Μπά­γερ Λεβερ­κού­ζεν σχο­λί­α­σε ότι η μέθο­δος του βίντεο «σκο­τώ­νει τη διά­θε­ση» και «δύσκο­λα μπο­ρεί να την ανε­χτεί κανείς». Τι λένε όμως οι φίλα­θλοι στις κερ­κί­δες; Ήδη έχουν αρχί­σει να ακού­γο­νται τα πρώ­τα συν­θή­μα­τα για κατάρ­γη­ση της νέας τεχνο­λο­γί­ας. «Κατα­στρέ­φε­τε το αγα­πη­μέ­νο μας άθλη­μα», φώνα­ζαν οι φίλοι της Βόλφ­σμπουργκ στο ματς της περα­σμέ­νης Κυρια­κής απέ­να­ντι στη Χέρ­τα (3–3). Όχι τόσο για τα δύο δικαί­ως ακυ­ρω­θέ­ντα ‑με τη συν­δρο­μή του βίντεο- γκολ της ομά­δας τους, αλλά για το γεγο­νός ότι πριν την ακύ­ρω­ση είχαν πανη­γυ­ρί­σει, είχαν ακού­σει τον ύμνο της Βόλφ­σμπουργκ και τον εκφω­νη­τή του γηπέ­δου να ανα­κοι­νώ­νει περή­φα­να το νέο σκορ. Όλα αυτά για να μάθουν μετά ότι χάρη­καν… τσά­μπα. Την αγα­νά­κτη­ση των φίλων της Βόλφ­σμπουργκ συμ­με­ρί­στη­καν ‑παρό­τι ευνοη­μέ­νοι από τη χρή­ση του βίντεο- και οι φίλα­θλοι της Χέρτα.

Το επι­χεί­ρη­μα περί δικαιό­τε­ρου ποδο­σφαί­ρου είναι αναμ­φί­βο­λα πολύ ισχυ­ρό. Ωστό­σο δεν πρέ­πει να αγνοη­θούν οι κίν­δυ­νοι. Τι θα ήταν άλλω­στε το λαο­φι­λέ­στε­ρο άθλη­μα χωρίς τον κόσμο του;

Deutsche Welle / Άρης Καλτιριμτζής

Το βίντεο βοη­θός ρέφε­ρι (VAR ) παρών στο Μου­ντιάλ της Ρωσί­ας: «Στό­χος τα μεγά­λα λάθη»