Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Αλβανία: Οι κάτοικοι φοβούνται να γυρίσουν στα σπίτια τους- 51 ανθρώπους τους σκότωσε το …κέρδος

Οι ένοι­κοι σπι­τιών που υπέ­στη­σαν ζημιές στον φονι­κό σει­σμό της περα­σμέ­νης Τρί­της στο Δυρ­ρά­χιο, τη δεύ­τε­ρη μεγα­λύ­τε­ρη πόλη της Αλβα­νί­ας, διστά­ζουν να επι­στρέ­ψουν στα κτί­σμα­τα αυτά πριν λάβουν επι­βε­βαί­ω­ση από τις αρχές πως είναι ασφα­λές. Σε μια πολυ­κα­τοι­κία, ομά­δα δημο­σιο­γρά­φων του πρα­κτο­ρεί­ου ειδή­σε­ων Ρόι­τερς ανέ­βη­κε τη σκά­λα, γεμά­τη τού­βλα και σοβά­δες, και είδε τοί­χους που χάσκουν ανοι­χτοί ή έχουν καταρ­ρεύ­σει, απο­κα­λύ­πτο­ντας υπνο­δω­μά­τιο και μπά­νια και άλλα δωμά­τια. Τού­βλα ήταν πεσμέ­να πάνω σε κρε­βά­τια. Ένα σαλό­νι σε δια­μέ­ρι­σμα στην πρό­σο­ψη δεν είχε πλέ­ον τοί­χο να το χωρί­ζει από τον εξω­τε­ρι­κό χώρο, ήταν ορα­τό από τον δρόμο.

Συνο­λι­κά 51 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους όταν έπλη­ξε την Αλβα­νία ο σει­σμός 6,4 βαθ­μών την περα­σμέ­νη εβδο­μά­δα. Ανά­με­σά τους παι­διά, γυναί­κες, ηλι­κιω­μέ­νοι. Τα περισ­σό­τε­ρα από τα θύμα­τα βρί­σκο­νται στο Δυρ­ρά­χιο και στην κοι­νό­τη­τα Θου­μά­να, στα βόρεια των Τιρά­νων, στις «χάρ­τι­νες» πολυ­κα­τοι­κί­ες. Σύμ­φω­να με τα επί­ση­μα στοι­χεία, στο Δυρ­ρά­χιο έχουν πλη­γεί 701 κατοι­κί­ες, μετα­ξύ των οποί­ων 176 πολυ­κα­τοι­κί­ες, στα Τίρα­να 202 πολυ­κα­τοι­κί­ες, με 61 από αυτές να έχουν υπο­στεί σοβα­ρές ζημιές και του­λά­χι­στον 8 να θεω­ρού­νται ακα­τοί­κη­τες. Μόνο στην πρω­τεύ­ου­σα οι άστε­γοι, σύμ­φω­να με τον πρω­θυ­πουρ­γό, αγγί­ζουν τις 3.480. Ο αριθ­μός των αστέ­γων στο Δυρ­ρά­χιο και τη Θου­μά­να είναι πολύ μεγα­λύ­τε­ρος, ενώ ο συνο­λι­κός αριθ­μός των αστέ­γων, σύμ­φω­να με τα πρώ­τα στοι­χεία, ξεπερ­νά­ει τις 10.000.

Αφού εξα­σφά­λι­σε προ­σω­ρι­νά κατα­λύ­μα­τα για τους 6.300 ανθρώ­πους που έμει­ναν άστε­γοι — σε ξενο­δο­χεία, γυμνα­στή­ρια, κοι­νω­νι­κά κέντρα, ακό­μη και σε σκη­νές- η κυβέρ­νη­ση του Έντι Ράμα καλεί­ται τώρα να συντο­νί­σει τους ελέγ­χους της ασφά­λειας των σει­σμό­πλη­κτων κτι­ρί­ων και την ανοι­κο­δό­μη­ση των σπι­τιών. Περί­που 70 ειδι­κοί, ανά­με­σά τους 50 ξένοι, εργά­ζο­νται για να εκτι­μη­θεί η σοβα­ρό­τη­τα των ζημιών ανά κτί­ριο. Κάτοι­κοι που φιλο­ξε­νού­νται σε σπί­τια συγ­γε­νών ή φίλων ή ζουν ακό­μη και μέσα στα αυτο­κί­νη­τά τους επι­στρέ­φουν διαρ­κώς στα δια­με­ρί­σμα­τά τους, για να προ­στα­τεύ­σουν από εκεί­νους που απο­πει­ρώ­νται να κλέ­ψουν τα υπάρ­χο­ντά τους ή να πάρουν από εκεί υπάρ­χο­ντά τους, καθώς οι εκα­το­ντά­δες μετα­σει­σμι­κές δονή­σεις εντεί­νουν την ανη­συ­χία τους αλλά και την κατα­πό­νη­ση των κτι­σμά­των. Του­λά­χι­στον 3.822 κατοι­κί­ες και 461 πολυ­κα­τοι­κί­ες έχουν υπο­στεί μεγά­λες ζημιές και τα 20 έχουν ήδη χαρα­κτη­ρι­στεί μη κατοι­κή­σι­μα, κατεδαφιστέα.

***

Οσο περ­νούν οι πρώ­τες μέρες, ο θρή­νος δίνει τη θέση του στην οργή. Οι κάτοι­κοι δια­μαρ­τύ­ρο­νται επει­δή η κυβέρ­νη­ση και οι κρα­τι­κές υπη­ρε­σί­ες νομι­μο­ποί­η­σαν και επέ­τρε­ψαν να κατοι­κη­θούν κτί­ρια που δεν πλη­ρού­σαν στοι­χειώ­δεις στα­τι­κές προ­δια­γρα­φές, ή χτί­στη­καν σε ακα­τάλ­λη­λες περιο­χές. Σύμ­φω­να με ανα­φο­ρές επι­στη­μό­νων και Ελλή­νων σε ΜΜΕ, πολ­λά από τα κτί­ρια που κατέρ­ρευ­σαν είχαν ανε­γερ­θεί κυρί­ως μετά το 1990. Είναι ενδει­κτι­κό ότι η περιο­χή του Δυρ­ρα­χί­ου και τα περί­χω­ρα πριν από την παλι­νόρ­θω­ση των καπι­τα­λι­στι­κών σχέ­σε­ων στην Αλβα­νία απο­κα­λού­νταν «βάλ­τος» και μεγά­λες εκτά­σεις είχαν εκχερ­σω­θεί για να αξιο­ποι­η­θούν απο­κλει­στι­κά και μόνο ως καλ­λιερ­γή­σι­μη γη. Τη δεκα­ε­τία του ’90, όμως, η γη έγι­νε εμπό­ρευ­μα και ιδιώ­τες εργο­λά­βοι και επι­χει­ρη­μα­τί­ες βρή­καν ευκαι­ρία να πλου­τί­σουν, «επεν­δύ­ο­ντας» κεφά­λαια από διά­φο­ρες δρα­στη­ριό­τη­τες στον του­ρι­σμό και στην κατοι­κία. Εχτι­σαν εκεί πολυ­κα­τοι­κί­ες και ξενο­δο­χεία, στο …άρπα — κόλ­λα, έχο­ντας όλες τις σχε­τι­κές «διευ­κο­λύν­σεις» από το αστι­κό κρά­τος. Η περιο­χή μετα­τρά­πη­κε σε του­ρι­στι­κό θέρε­τρο και αν ο σει­σμός είχε γίνει καλο­καί­ρι, τα θύμα­τα θα ήταν πολύ περισσότερα.

* * *
ΜΜΕ ανα­φέ­ρουν πως στη Θου­μά­να δύο από τις πολυ­κα­τοι­κί­ες που κατέρ­ρευ­σαν, χτι­σμέ­νες τη δεκα­ε­τία του ’90, ουσια­στι­κά δεν είχαν θεμέ­λια, κατα­σκευά­στη­καν πάνω σε αμμώ­δες έδα­φος. Οι κατα­σκευα­στές τους όμως είχαν εξα­σφα­λί­σει κανο­νι­κά τις άδειες από τις αρμό­διες αρχές. Τα πρώ­τα στοι­χεία δεί­χνουν όχι μόνο την ανε­πάρ­κεια του αντι­σει­σμι­κού κανο­νι­σμού, αλλά και σε μεγά­λο βαθ­μό τη μη τήρη­σή του, χωρίς να υπάρ­χουν έλεγ­χοι ούτε κυρώ­σεις. Σύμ­φω­να με Ελλη­νες καθη­γη­τές Γεω­λο­γί­ας που βρέ­θη­καν στην Αλβα­νία, τα κτί­ρια ήταν «πολύ αδύ­να­μα και με πολύ μεγά­λη τρω­τό­τη­τα. Οι πλά­κες στα πολυώ­ρο­φα κτί­ρια ήταν προ­κα­τα­σκευα­σμέ­νες και τοπο­θε­τη­μέ­νες επί των τοί­χων (…) Είχα­με έναν συν­δυα­σμό αιτιών, των ιδιόρ­ρυθ­μων σει­σμι­κών κυμά­των, των ιδιο­τή­των των εδα­φών και των ίδιων των κατα­σκευών. Ακό­μη και στις και­νούρ­γιες κατα­σκευ­ές είχα­με πολ­λα­πλές βλά­βες». Ανα­φέ­ρουν δε κραυ­γα­λέ­ες περι­πτώ­σεις παρα­βιά­σε­ων, όπως να υπήρ­χε άδεια για 10ώροφο κτί­ριο και να είχαν χτί­σει 15 ορόφους…

* * *
Οι δεκά­δες νεκροί, οι εκα­το­ντά­δες τραυ­μα­τί­ες και οι χιλιά­δες άστε­γοι από το σει­σμό στην Αλβα­νία συν­θέ­τουν ένα προ­δια­γε­γραμ­μέ­νο έγκλη­μα, που η αιτία του είναι γνω­στή και επα­να­λαμ­βα­νό­με­νη σε κάθε τέτοια περί­πτω­ση: Το κυνή­γι του καπι­τα­λι­στι­κού κέρ­δους, που είναι ασύμ­βα­το με τις λαϊ­κές ανά­γκες, την ουσια­στι­κή προ­στα­σία του λαού από τα φυσι­κά φαι­νό­με­να και τις κατα­στρο­φές, παρά το γεγο­νός ότι υπάρ­χουν σήμε­ρα τα τεχνο­λο­γι­κά μέσα και η επι­στη­μο­νι­κή γνώ­ση για την ελα­χι­στο­ποί­η­ση των κιν­δύ­νων και των απω­λειών. Το «έργο» το έχου­με δει πολ­λές φορές και στην Ελλά­δα, άλλο­τε με τις πυρ­κα­γιές άλλο­τε με τις πλημ­μύ­ρες και άλλο­τε με τους σει­σμούς. Ποιος δεν θυμά­ται τον σει­σμό του 1999 στην Αθή­να, που μόλις πρό­σφα­τα συμπλη­ρώ­θη­καν είκο­σι χρό­νια; Τα θύμα­τά του ήταν κυρί­ως εργα­ζό­με­νοι σε βιο­μη­χα­νί­ες που χτί­στη­καν με ασύλ­λη­πτες παρα­βά­σεις ακό­μα και στοι­χειω­δών πολε­ο­δο­μι­κών και αντι­σει­σμι­κών κανό­νων, ή ένοι­κοι πολυ­κα­τοι­κιών που επί­σης αντι­με­τώ­πι­ζαν τέτοια ζητή­μα­τα. Κι όλα αυτά σε μια χώρα και μια περιο­χή με μεγά­λη σει­σμι­κό­τη­τα, όπως άλλω­στε και η Αλβα­νία. Οι εικό­νες από τη γει­το­νι­κή χώρα δεν μας είναι ξένες. Κι αν κάτι ανα­δει­κνύ­ε­ται και από αυτήν την κατα­στρο­φή, είναι η ανά­γκη να δυνα­μώ­σει ο αγώ­νας σε κάθε χώρα για ουσια­στι­κά μέτρα προ­στα­σί­ας, βάζο­ντας στο στό­χα­στρο το κεφά­λαιο και το κρά­τος του, που στο όνο­μα του κέρ­δους δεν διστά­ζει να εκθέ­σει τους εργα­ζό­με­νους και το λαό σε τερά­στιους κιν­δύ­νους, ακό­μα και για την ίδια τους τη ζωή.

Πηγές: Ριζο­σπά­στης / ΑΠΕ

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο