Αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια επιβάλλουν οι ΗΠΑ

Και ενώ φου­ντώ­νουν τα σενά­ρια, οι συζη­τή­σεις και οι δηλώ­σεις για αλλα­γή συνό­ρων, και η έντα­ση μετα­ξύ Κοσ­σο­βά­ρων και Σέρ­βων, η κυβέρ­νη­ση των ΗΠΑ έρχε­ται να τα ενι­σχύ­σει δηλώ­νο­ντας ότι θα αντι­με­τώ­πι­ζε ευνοϊ­κά μια ενδε­χό­με­νη συμ­φω­νία ανταλ­λα­γής εδα­φών μετα­ξύ του Κοσό­βου και της Σερ­βί­ας, στο πλαί­σιο μιας ορι­στι­κής λύσης για το καθε­στώς της περιο­χής αυτής. Αυτό δήλω­σε την Παρα­σκευή στο Κίε­βο ο σύμ­βου­λος εθνι­κής ασφα­λεί­ας του Λευ­κού Οίκου Τζον Μπόλτον.

«Αν το Κόσο­βο και η Σερ­βία κατα­λή­ξουν σε μια συμ­φω­νία η οποία ικα­νο­ποιεί και τα δυο μέρη, πιστεύω ότι οι ΗΠΑ θα την υπο­στη­ρί­ξουν αναμ­φί­βο­λα», είπε ο Μπόλ­τον κατά τη διάρ­κεια συνέ­ντευ­ξης Τύπου που παρα­χώ­ρη­σε στην ουκρα­νι­κή πρωτεύουσα.

«Η θέση μας, η θέση των ΗΠΑ, είναι ότι εάν τα δύο μέρη κατα­λή­ξουν σε μια συμ­φω­νία — και δεν απο­κλεί­σου­με εδα­φι­κές ρυθ­μί­σεις, δεν επα­φί­ε­ται σε εμάς αυτό στ’ αλή­θεια — εμείς δεν θα ενα­ντιω­θού­με» σε αυτή, συμπλήρωσε.

Επί της ουσί­ας, τόσο τα σενά­ρια περί ανταλ­λα­γής εδα­φών ανά­με­σα στη Σερ­βία και το Κόσο­βο όσο και η συμ­φω­νία των Πρε­σπών ανά­με­σα στην Ελλά­δα και την ΠΓΔΜ απο­τε­λούν μέρος της ευρω­α­τλα­ντι­κής ενσω­μά­τω­σης της περιοχής.

Θυμί­ζου­με ότι η Αλβα­νία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και υπο­ψή­φια προς έντα­ξη στην ΕΕ, το Κόσ­σο­βο είναι ένα «καθα­ρό­αι­μο» ΝΑΤΟι­κό προ­τε­κτο­ρά­το και η Σερ­βία διεκ­δι­κεί­ται από ΝΑΤΟ και ΕΕ αντα­γω­νι­στι­κά προς τη ρωσι­κή επιρ­ροή, που είναι ισχυ­ρή στη χώρα αυτή. Σε κάθε περί­πτω­ση, η Σερ­βία είναι μέλος του «Συνε­ται­ρι­σμού για την Ειρή­νη», ένα από τα πολ­λά ΝΑΤΟι­κά παρα­μά­γα­ζα, που στό­χο έχουν να ρυμουλ­κή­σουν χώρες μη μέλη της ιμπε­ρια­λι­στι­κής συμ­μα­χί­ας στους ευρύ­τε­ρους σχε­δια­σμούς της. Με τον έναν ή τον άλλον τρό­πο, λοι­πόν, οι Ευρω­ΝΑ­ΤΟι­κοί παρεμ­βαί­νουν και στις τρεις αυτές χώρες.

Στον Τύπο τόσο της Σερ­βί­ας όσο και του Κοσό­βου έχει ανα­πτυ­χθεί εδώ και μήνες έντο­νη σενα­ριο­λο­γία περί διαί­ρε­σης της περιο­χής σε χωρι­στές οντό­τη­τες ή ανταλ­λα­γών εδα­φών, εντός των ορί­ων μιας ορι­στι­κής λύσης για το καθε­στώς της περιοχής.

Το Βελι­γρά­δι και η Πρί­στι­να διε­ξά­γουν διά­λο­γο με σκο­πό να κατα­λή­ξουν σε μια ορι­στι­κή συμ­φω­νία και να εξο­μα­λύ­νουν τις σχέ­σεις τους.

Η Σερ­βία αρνεί­ται να επι­κυ­ρώ­σει την ανε­ξαρ­τη­σία της πρώ­ην επαρ­χί­ας της — όπου πλειο­ψη­φούν οι Αλβα­νοί — που ανα­κη­ρύ­χθη­κε το 2008 και έχει ανα­γνω­ρι­στεί από 110 χώρες και πλέ­ον, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των ΗΠΑ και των 22 από τα 28 κρά­τη μέλη της ΕΕ.

Ανά­με­σα στα θέμα­τα γύρω από τα οποία εξα­κο­λου­θεί να υπάρ­χει αβε­βαιό­τη­τα είναι η θεσμι­κή οργά­νω­ση των περιο­χών όπου ζει η σερ­βι­κή μειο­νό­τη­τα, ένα εξαι­ρε­τι­κά ευαί­σθη­το πρόβλημα.

Κατά εκτι­μή­σεις, 120.000 Σέρ­βοι ζουν ακό­μη στο Κόσο­βο, κυρί­ως στον βορ­ρά, καθώς και σε διά­φο­ρους θύλα­κες διε­σπαρ­μέ­νους στην περιοχή.

Η μεγά­λη πλειο­νό­τη­τα των περί­που 1,8 εκατ. κατοί­κων είναι Αλβα­νοί και μου­σουλ­μά­νοι. Στη νότια Σερ­βία, οι Αλβα­νοί απο­τε­λούν την πλειο­ψη­φία στην κοι­λά­δα Πρέσεβο.

Ο πόλε­μος ανά­με­σα στους αλβα­νούς αυτο­νο­μι­στές και τις δυνά­μεις του Βελι­γρα­δί­ου (1998–99) είχε στοι­χί­σει τη ζωή σε 13.000 ανθρώ­πους, εκ των οποί­ων 10.000 ήταν Αλβα­νοί Κοσο­βά­ροι. Τερ­μα­τί­στη­κε έπει­τα από την εκστρα­τεία βομ­βαρ­δι­σμών του NATO στη Σερ­βία που ανά­γκα­σε το Βελι­γρά­δι να απο­σύ­ρει τα στρα­τεύ­μα­τά του. Κατό­πιν, η περιο­χή τέθη­κε υπό διε­θνή έλεγ­χο ως προτεκτοράτο.