ΑΝΝΑ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ

Γρά­φει ο Θανά­σης Ν. Καρα­γιάν­νης //

Με αφορ­μή το θάνα­το της ηθο­ποιού Αννα Συνο­δι­νού παρου­σιά­ζου­με ένα άγνω­στο βιβλίο της

ΑΝΝΑ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ

ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ

Αυτο­βιο­γρα­φι­κό Χρονικό

Αδελ­φοί Γ. Βλάσ­ση, Αθή­να 1998,

σελ. 368, σχ. 28Χ22 εκατ.

Καλαί­σθη­τη έκδο­ση, η οποία περι­λαμ­βά­νει μια κατα­το­πι­στι­κή και ενδια­φέ­ρου­σα αυτο­βιο­γρα­φι­κή μελέ­τη της ηθο­ποιού και υπέ­ρο­χης τρα­γω­δού μας, Άννας Συνο­δι­νού, για τα πενή­ντα χρό­νια της θεα­τρι­κής παρου­σί­ας της στο Νεο­ελ­λη­νι­κό Θέα­τρο (1947–1997).

Γρά­φει η ίδια η συγ­γρα­φέ­ας, μετα­ξύ άλλων, στον ολι­γό­λο­γο πρό­λο­γό της: «Στο βιβλίο Πρό­σω­πα & Προ­σω­πεία, η εκδο­τι­κή δυνα­τό­τη­τα παρου­σιά­ζει τα συμ­βά­ντα με φει­δώ συγ­γρα­φι­κή, διό­τι σημα­ντι­κές ιστο­ρί­ες μισού αιώ­να με δρά­σεις, μοι­ραία, συν­δε­δε­μέ­νες με πρό­σω­πα και προ­σω­πεία, δεν ήταν δυνα­τόν να περι­γρα­φούν στην έκτα­ση της πρέ­που­σας ιστο­ρι­κής ανα­φο­ράς για να τιμή­σω τα Πρό­σω­πα, με τα οποία συνερ­γά­στη­κα, αγά­πη­σα, με στή­ρι­ξαν και τα στή­ρι­ξα.»

Πάντο­τε αγα­πού­σα και με συνέ­παιρ­ναν οι αυτο­βιο­γρα­φί­ες και οι βιο­γρα­φί­ες, που οι περισ­σό­τε­ρες απ’ αυτές είναι κατά­θε­ση ψυχής του αυτο­βιο­γρα­φού­με­νου καλ­λι­τέ­χνη ή επι­στή­μο­να, και οι βιο­γρα­φί­ες απο­τέ­λε­σμα επι­στη­μο­νι­κής εργα­σί­ας, σε συνάρ­τη­ση με απλό, δοκι­μια­κό ή λογο­τε­χνι­κό λόγο ταλα­ντού­χου συγ­γρα­φέα. Την ίδια συγκί­νη­ση ένιω­σα δια­βά­ζο­ντας το παρόν μελέ­τη­μα της συγγ­γρα­φέα-ηθο­ποιού, η οποία άδεια­σε την ψυχή της και τα ερμά­ρια του σπι­τι­κού της, έψα­ξε σε αρχεία και βιβλιο­θή­κες και μας παρου­σί­α­σε έναν όγκο υλι­κού, πολ­λα­πλά χρή­σι­μου, αλλά και ευχά­ρι­στα παρουσιαζόμενου.

Η Άννα Συνο­δι­νού, εδώ, παρου­σιά­ζει μια θάλασ­σα πλη­ρο­φο­ριών με το δικό της ξεχω­ρι­στό προ­σω­πι­κό ύφος, ντο­κου­μέ­ντα από το προ­σω­πι­κό –και όχι μόνο– αρχείο της. Παρα­θέ­τει ένα πλού­σιο φωτο­γρα­φι­κό υλι­κό (περισ­σό­τε­ρες από 350 φωτο­γρα­φί­ες, σχέ­δια κ.ά.) από φωτο­γρα­φί­ες θεα­τρι­κών παρα­στά­σε­ων, ηθο­ποιών, θεα­τρι­κών προ­γραμ­μά­των, προ­σχέ­διων από σκη­νι­κά και κοστού­μια κ.λπ.

Το κεί­με­νο απαρ­τί­ζε­ται από προ­σω­πι­κές της ανα­μνή­σεις, επι­στο­λές, δημο­σιευ­μέ­να κεί­με­να, κρι­τι­κές θεά­τρου, από­ψεις ηθο­ποιών, σκη­νο­γρά­φων, εκθέ­σεις προς οργα­νι­σμούς και άλλα κεί­με­να με στοι­χεία και πλη­ρο­φο­ρί­ες για την οικο­γε­νεια­κή της ζωή, την επαγ­γελ­μα­τι­κή της καριέ­ρα, την κοι­νω­νι­κή, πολι­τι­κή ζωή του τόπου μας και τη συν­δι­κα­λι­στι­κή μαχη­τι­κή δρα­στη­ριό­τη­τά της.

Η απλό­τη­τα του ύφους της και η ρέου­σα δημο­τι­κή ανε­πι­τή­δευ­τη γλώσ­σα που χρη­σι­μο­ποιεί, συναρ­πά­ζουν τον ανα­γνώ­στη. Επί­σης, οι λεπτο­με­ρείς περι­γρα­φές κατά την αφή­γη­σή της και το πλή­θος ενός πλή­θους πλη­ρο­φο­ριών από τον καλ­λι­τε­χνι­κό και θεα­τρι­κό κυρί­ως χώρο, ουδό­λως κου­ρά­ζουν τον ανα­γνώ­στη. Αντι­θέ­τως, τον χαρο­ποιούν, που μαθαί­νει τόσα άγνω­στα γι’ αυτόν πράγ­μα­τα, χρή­σι­μα συγ­χρό­νως στην Ιστο­ρία, στους ερευ­νη­τές και μελε­τη­τές του Νεο­ελ­λη­νι­κού Θεά­τρου μας.

Τέτοιου είδους βιβλία πολ­λα­πλά ωφέ­λι­μα και χρή­σι­μα, έχουν γρα­φτεί και άλλα. Όμως, πρέ­πει να γρα­φούν πολύ περισ­σό­τε­ρα, διό­τι απο­τε­λούν ψηφί­δες για να συν­θέ­σουν το απέ­ρα­ντο ψηφι­δω­τό της Ιστο­ρί­ας της Τέχνης, του Θεά­τρου, της χώρας μας, χρή­σι­μη παρα­κα­τα­θή­κη για τη σύγ­χρο­νη γενιά και για τις επό­με­νες γενιές, απα­ραί­τη­τη για την αυτο­γνω­σία μας.

Θαυ­μά­σιο βιβλίο το συγκε­κρι­μέ­νο, έρχε­ται να εμπλου­τί­σει τη νεο­ελ­λη­νι­κή θεα­τρι­κή βιβλιο­γρα­φία και να λάβει μια επά­ξια θέση μετα­ξύ των μελε­τών, που ίσως δεν αξιώ­νουν ακα­δη­μαϊ­κές δάφ­νες, ούτε και δημο­σιο­γρα­φι­κές, αλλά οπωσ­δή­πο­τε δάφ­νες μιας πλή­ρους αυτο­βιο­γρα­φι­κής μελέ­της (ή χρο­νι­κού, όπως η ίδια η συγ­γρα­φέ­ας το χαρα­κτη­ρί­ζει), που θα μεί­νει στην Ιστο­ρία ως μία πολύ­τι­μη πνευ­μα­τι­κή περιου­σία για όλους μας.