ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ: Διαχρονικό έγκλημα η θυσία της προστασίας του λαού για τα κέρδη του κεφαλαίου

Πριν λίγες μέρες με την ευκαι­ρία του «ήπιου» σει­σμού της 19^ης Ιού­λη στην Αττι­κή, στο σημεί­ω­μα η ανύ­παρ­κτη Αντι­σει­σμι­κή προ­στα­σία ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΖΩΗΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ για το λαό μπαί­νο­ντας στην ουσία του προ­βλή­μα­τος είχα­με ‑μετα­ξύ άλλων ανα­φερ­θεί και στα εξής (ζητή­μα­τα αιχμής):

1. Η προ­στα­σία της ζωής υπό­κει­ται στους περιο­ρι­σμούς της ταξι­κής πολι­τι­κής του αστι­κού κρά­τους, …
2. Ο ζωτι­κός αντι­σει­σμι­κός σχε­δια­σμός και προ­στα­σία δεν απο­φέ­ρει κέρ­δη, (έτσι)
3. Δεν είναι επι­λέ­ξι­μη δαπά­νη ή δρα­στη­ριό­τη­τα ούτε από τις κυβερ­νή­σεις ούτε από την Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση»,
4. Η έκτα­ση των κιν­δύ­νων και της συνο­λι­κής υπό­θε­σης της αντι­σει­σμι­κής προ­στα­σί­ας δεν μπο­ρεί να αντι­με­τω­πι­στεί απο­σπα­σμα­τι­κά, χωρίς κεντρι­κό σχε­δια­σμό και χρηματοδότηση 
5. Δεν γίνε­ται και δεν μπο­ρεί να γίνει στην ανα­γκαία έκτα­ση από το σημε­ρι­νό σύστη­μα, του οποί­ου άλλες είναι οι προτεραιότητες. 
6. Μόνο η πρό­τα­ση και στό­χος πάλης του ΚΚΕ και του ταξι­κού εργα­τι­κού κινή­μα­τος για ενιαίο κρα­τι­κό φορέα κατα­σκευών, με ευθύ­νη μετα­ξύ των άλλων και για την αντι­σει­σμι­κή προ­στα­σία, με συν­δυα­σμέ­νη αξιο­ποί­η­ση του επι­στη­μο­νι­κού, τεχνι­κού και εργα­τι­κού δυνα­μι­κού σε μόνι­μη βάση, μπο­ρεί να δώσει απαντήσεις 

Στο μετα­ξύ μετά τον μετα­σει­σμό των 4,2 Ρίχτερ με επί­κε­ντρο σε πολύ κοντι­νή από­στα­ση από εκεί­νο του κυρί­ως σει­σμού των 5,1 Ρίχτερ, ο διευ­θυ­ντής του Γεω­δυ­να­μι­κού Ινστι­τού­του Ακης Τσε­λέ­ντης δήλω­σε ότι ο σει­σμός δεν πρέ­πει να προ­κα­λεί ανη­συ­χία, καθώς εντάσ­σε­ται στη μετα­σει­σμι­κή ακο­λου­θία και εξή­γη­σε ότι έγι­νε αισθη­τός λόγω του μικρού εστια­κού βάθους, ενώ σημεί­ω­σε ότι παρό­μοιες δονή­σεις θα συμ­βαί­νουν ακό­μη και μήνες μετά τον κύριο σει­σμό.
Την ίδια στιγ­μή, ο σει­σμο­λό­γος Γερά­σι­μος Παπα­δό­που­λος επι­σή­μα­νε ότι δεν απο­κλεί­ε­ται να σημειω­θούν μετα­σει­σμοί μεγα­λύ­τε­ρου μεγέ­θους από τον χθε­σι­νό (των 4,2 Ρίχτερ). «Ανα­μέ­νου­με τέτοιου είδους σει­σμούς. Δεν έχει ολο­κλη­ρω­θεί ακό­μα η μετα­σει­σμι­κή ακο­λου­θία. Ενδέ­χε­ται κάποιοι από αυτούς να είναι ίδιου μεγέ­θους ίσως και μεγα­λύ­τε­ροι. Όχι πιθα­νό αλλά δεν απο­κλεί­ε­ται κιό­λας», δήλω­σε χαρακτηριστικά
Να σημειω­θεί ότι για ομα­λή εξέ­λι­ξη του φαι­νο­μέ­νου μίλη­σε ο πρό­ε­δρος του ΟΑΣΠ, καθη­γη­τής Γεω­λο­γί­ας, Ευθύ­μιος Λέκ­κας. «Θέλου­με τέτοιους σει­σμούς προ­κει­μέ­νου να επι­βε­βαιω­θεί πλή­ρως ότι είμα­στε σε φάση εκτό­νω­σης», εξή­γη­σε και προ­σέ­θε­σε: «Αυτός ο σει­σμός έρχε­ται να επι­βε­βαιώ­σει ότι είμα­στε σε πλή­ρη μετα­σει­σμι­κή ακο­λου­θία. Ήταν ο μετα­σει­σμός που ήθε­λα, προ­κει­μέ­νου να κλεί­σει με τον καλύ­τε­ρο τρό­πο η σει­σμι­κή ακο­λου­θία της περα­σμέ­νης Παρα­σκευ­ής» συμπλήρωσε.

Ο σει­σμός της 19^ης Ιού­λη ανέ­συ­ρε φρι­χτές μνή­μες από τον φονι­κό σει­σμό του ’99, όπου 143 άνθρω­ποι έχα­σαν τη ζωή τους στα 110 κτί­ρια που κατέρ­ρευ­σαν. Σχε­δόν είκο­σι χρό­νια μετά, τα 5,1 Ρίχτερ, αν και ευτυ­χώς δεν στοί­χι­σαν σε ζωές, επα­νέ­φε­ραν στην επι­και­ρό­τη­τα τη συζή­τη­ση για τις ανε­πάρ­κειες του κρά­τους σε μέτρα και έργα αντι­σει­σμι­κής θωρά­κι­σης και προ­στα­σί­ας. Το θέμα αυτό απο­τε­λεί τμή­μα ενός ζητή­μα­τος που δια­χρο­νι­κά ανα­δει­κνύ­ει το ΚΚΕ, αυτού των τερά­στιων ελλεί­ψε­ων στον τομέα της Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας (αντι­σει­σμι­κά, αντι­πλημ­μυ­ρι­κά, αντι­πυ­ρι­κά κ.ά. έργα).

Ο τελευ­ταί­ος σει­σμός επι­βε­βαιώ­νει ένα δεδο­μέ­νο γνω­στό σε όλους, ειδι­κούς και μη. Πως σε μια χώρα όπως η Ελλά­δα, όπου εκλύ­ε­ται το 50% της σει­σμι­κής ενέρ­γειας της Ευρώ­πης και στην οποία γίνε­ται ένας αρκε­τά ισχυ­ρός σει­σμός κάθε ενά­μι­ση χρό­νο, το να γίνει ένας μεγά­λος σει­σμός είναι κάτι απο­λύ­τως αναμενόμενο.

Με βάση τα δεδο­μέ­να, οι ανά­γκες απο­δο­τι­κών μέτρων και υψη­λού επι­πέ­δου υπη­ρε­σιών Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας είναι τερά­στιες: Μόνο τα τελευ­ταία δύο χρό­νια η χώρα μέτρη­σε πάνω από 130 νεκρούς, τα ακραία και­ρι­κά φαι­νό­με­να την τελευ­ταία 15ετία αυξά­νο­νται συνε­χώς (σύμ­φω­να με την Ευρω­παϊ­κή Βάση Ακραί­ων Και­ρι­κών Φαι­νο­μέ­νων, 1.100 ανα­φέρ­θη­καν στη Μεσό­γειο μόνο από την 1η έως τη 12η Ιού­λη), ενώ ο αστι­κός ιστός της Αθή­νας βρί­σκε­ται σε μια περιο­χή που περι­τρι­γυ­ρί­ζε­ται από ρήγ­μα­τα (Πάρ­νη­θας, Αλκυο­νί­δων στον Κοριν­θια­κό, Νότιου Ευβοϊ­κού κ.λπ.). Αυτά, σύμ­φω­να με έρευ­να του Τμή­μα­τος Γεω­λο­γί­ας του ΑΠΘ σε συνερ­γα­σία με το Γεω­δυ­να­μι­κό Ινστι­τού­το του Αστε­ρο­σκο­πεί­ου Αθη­νών, μπο­ρούν να δώσουν σει­σμούς μεγέ­θους έως 6,2 βαθ­μών της κλί­μα­κας Ρίχτερ.

Αντ’ αυτού, στο ζήτη­μα για παρά­δειγ­μα της αντι­σει­σμι­κής προ­στα­σί­ας, οι αρμό­διες τεχνι­κές υπη­ρε­σί­ες των ΟΤΑ, στην ευθύ­νη των οποί­ων ανή­κουν οι πρω­το­βάθ­μιοι έλεγ­χοι, παρου­σιά­ζουν τερά­στια προ­βλή­μα­τα υπο­στε­λέ­χω­σης και υπο­χρη­μα­το­δό­τη­σης. Σοβα­ρές αδυ­να­μί­ες παρου­σιά­ζο­νται και στους υπάρ­χο­ντες κανο­νι­σμούς, με χαρα­κτη­ρι­στι­κό παρά­δειγ­μα τον ξεπε­ρα­σμέ­νο αντι­σει­σμι­κό κανονισμό.

Οι κατα­στρο­φι­κές συνέ­πειες των σει­σμών οφεί­λο­νται στην τρω­τό­τη­τα των κτι­ρί­ων. Η μεγά­λη ανά­πτυ­ξη της επι­στή­μης και της τεχνο­λο­γί­ας δίνει πλέ­ον τη δυνα­τό­τη­τα να ελα­χι­στο­ποι­η­θούν οι συνέ­πειες στη ζωή και την περιου­σία του λαού και γενι­κό­τε­ρα οι επι­πτώ­σεις που προ­κα­λούν οι σει­σμοί και οι υπό­λοι­πες φυσι­κές κατα­στρο­φές. Η τερά­στια αντί­φα­ση που εκδη­λώ­νε­ται ανά­με­σα σε αυτήν τη δυνα­τό­τη­τα και τη σκλη­ρή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που συνο­δεύ­ει την επό­με­νη μέρα των φυσι­κών κατα­στρο­φών, και ιδιαί­τε­ρα των σει­σμών, υπο­γραμ­μί­ζει την πολι­τι­κή διά­στα­ση του ζητή­μα­τος της αντι­σει­σμι­κής προ­στα­σί­ας και θωράκισης.

Η προ­στα­σία της ζωής υπό­κει­ται στους περιο­ρι­σμούς της ταξι­κής πολι­τι­κής του αστι­κού κρά­τους. Ο ζωτι­κός αντι­σει­σμι­κός σχε­δια­σμός και προ­στα­σία δεν απο­φέ­ρει κέρ­δη και έτσι δεν απο­τε­λεί «επι­λέ­ξι­μη» δαπά­νη ή δρα­στη­ριό­τη­τα, ούτε από τις κυβερ­νή­σεις ούτε από την Ευρω­παϊ­κή Ενω­ση. Κάνο­ντας ανά­λυ­ση «κόστους — οφέ­λους» πάνω στην ανθρώ­πι­νη ζωή, η ΕΕ προ­τρέ­πει η αντι­πλημ­μυ­ρι­κή π.χ. προ­στα­σία να κατευ­θύ­νε­ται στις περιο­χές των «υψη­λών εισο­δη­μά­των» και όχι στις λαϊ­κές περιο­χές, καθώς οι απο­ζη­μιώ­σεις κρά­τους και ασφα­λι­στι­κών εται­ρειών στις πιο φτω­χές συνοι­κί­ες είναι «φθη­νό­τε­ρες» (λόγω κατα­σκευών) απ’ ό,τι στις πλου­σιό­τε­ρες συνοικίες.

Δυστυ­χώς, δεν είναι μόνο το ΚΚΕ που επα­νει­λημ­μέ­να ανα­δει­κνύ­ει μέσα από διά­φο­ρες πρω­το­βου­λί­ες και παρεμ­βά­σεις το κρί­σι­μο αυτό για τις ζωές και τις περιου­σί­ες του λαού ζήτημα.

Πρό­σφα­τα συμπλη­ρώ­θη­κε ένας χρό­νος από την κατα­στρο­φι­κή πυρ­κα­γιά στο Μάτι, που άφη­σε πίσω της 101 νεκρούς, τρα­γω­δία που ακο­λού­θη­σε τις φονι­κές πλημ­μύ­ρες στη Μάν­δρα, ενώ και φέτος θρη­νή­θη­καν θύμα­τα από την καται­γί­δα που έπλη­ξε τη Χαλκιδική.

Μόνο από τους σει­σμούς, υπο­λο­γί­ζο­ντας από τον μεγά­λο φονι­κό σει­σμό στη Θεσ­σα­λο­νί­κη το 1978 και έπει­τα, οι θάνα­τοι στη χώρα μας έχουν φτά­σει μέχρι σήμε­ρα τους 262. Μόνο οι δηλω­θεί­σες ζημιές στην Ενω­ση Ασφα­λι­στι­κών Εται­ριών Ελλά­δας την περί­ο­δο 1993 — 2018 έφτα­σαν σε 133,5 εκατ. ευρώ, σε σύνο­λο απαι­τή­σε­ων από τις ασφα­λι­στι­κές τα 358,8 εκατ. ευρώ. Ωστό­σο δεν έχου­με γνώ­ση σε τι ποσο­στό οι λαϊ­κές περιου­σί­ες που χτυ­πή­θη­καν από φυσι­κές κατα­στρο­φές ήταν ασφαλισμένες.

Με αυτά τα δεδο­μέ­να, απο­τε­λεί κυριο­λε­κτι­κά έγκλη­μα η μη θωρά­κι­ση του λαού από τα φυσι­κά φαι­νό­με­να, εν προ­κει­μέ­νω τους σει­σμούς. Ενα έγκλη­μα που συντε­λεί­ται δια­χρο­νι­κά, που υπη­ρε­τεί την ανά­πτυ­ξη για λογα­ρια­σμό των μονο­πω­λί­ων σε βάρος των έργων για την ικα­νο­ποί­η­ση λαϊ­κών ανα­γκών. Με λίγα λόγια, ανθρώ­πι­νες ζωές, σπί­τια, σχο­λεία, χώροι συνά­θροι­σης της νεο­λαί­ας κ.ο.κ. βρί­σκο­νται στο έλε­ος του Εγκέλαδου.

«Παγίδες» εργαζομένων οι χώροι δουλειάς

Στο σει­σμό της Πάρ­νη­θας το 1999 ένας μεγά­λος αριθ­μός θυμά­των (64 στους 143) ήταν σε εργα­σια­κούς χώρους. Στο εργο­στά­σιο της «Ρικο­μέξ» σκο­τώ­θη­καν 39 εργα­ζό­με­νοι, στου «Φουρ­λή» 6, στη «Φια­λο­πλάστ» 3, στη «Φαράν» 8, στη ΒΙΟΚΥΤ 6, στον «Παπου­τσά­νη» 1, στον ΠΡΟΚΟ 1, ενώ δεκά­δες ακό­μα τραυ­μα­τί­στη­καν σε εργο­στά­σια που κατέρρευσαν.

Με αφορ­μή τον πρό­σφα­το σει­σμό στην Αττι­κή, το Συν­δι­κά­το Γάλα­κτος — Τρο­φί­μων — Ποτών, το Συν­δι­κά­το Τηλε­πι­κοι­νω­νιών — Πλη­ρο­φο­ρι­κής (ΣΕΤΗΠ) και ο Σύλ­λο­γος Εμπο­ρο­ϋ­παλ­λή­λων Αθή­νας κατήγ­γει­λαν περι­πτώ­σεις επι­χει­ρή­σε­ων όπου η εργο­δο­σία αρνή­θη­κε να εκκε­νώ­σει τους χώρους δου­λειάς και ανά­γκα­σε τους εργα­ζό­με­νους να συνε­χί­σουν να δου­λεύ­ουν, εγκλω­βί­ζο­ντάς τους και θέτο­ντας σε κίν­δυ­νο τη ζωή τους. Χαρα­κτη­ρι­στι­κό­τε­ρο παρά­δειγ­μα αυτό της «Ολυ­μπια­κής Ζυθο­ποι­ί­ας ΑΕ — Carlsberg», της οποί­ας οι απο­θή­κες βρί­σκο­νταν μόλις 10 χιλιό­με­τρα από το επί­κε­ντρο του σει­σμού της 19ης Ιού­λη, με απο­τέ­λε­σμα δεκά­δες εργα­ζό­με­νοι να παρα­μεί­νουν μέσα στις αποθήκες.

Οι συν­δι­κα­λι­στι­κοί φορείς επι­σή­μα­ναν πως σε πολ­λούς χώρους εργα­σί­ας δεν έχει εκπο­νη­θεί σχέ­διο δια­φυ­γής και διά­σω­σης, ούτε μελέ­τες καταλ­λη­λό­τη­τας των κτι­ρί­ων. Απαί­τη­σαν την άμε­ση πραγ­μα­το­ποί­η­ση σεμι­να­ρί­ων εκπαί­δευ­σης των εργα­ζο­μέ­νων για την εκκέ­νω­ση των κτι­ρί­ων σε ανά­λο­γες περι­πτώ­σεις, καθώς και εφαρ­μο­γή των απα­ραί­τη­των μέτρων υγιει­νής και ασφά­λειας για τους σει­σμούς και για την αντι­με­τώ­πι­ση έκτα­κτων κατα­στά­σε­ων για την προ­στα­σία των εργαζομένων.

Σε παλαιό­τε­ρη ημε­ρί­δα της ΚΟ Κεντρι­κής Μακε­δο­νί­ας του ΚΚΕ, είχε επι­ση­μαν­θεί από ειδι­κούς πως ο κύριος βιο­μη­χα­νι­κός όγκος του νομού Θεσ­σα­λο­νί­κης βρί­σκε­ται συγκε­ντρω­μέ­νος στη Δυτι­κή Θεσ­σα­λο­νί­κη, όπου το υπέ­δα­φος, λόγω των προ­σχώ­σε­ων των ποτα­μών (Αξιός, Γαλ­λι­κός, Αλιάκ­μο­νας), είναι χαλα­ρό, χωρίς τις ανά­λο­γες εδα­φο­λο­γι­κές και περι­βαλ­λο­ντι­κές μελέ­τες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Εκατομμύρια κτίρια χωρίς σύγχρονες αντισεισμικές προδιαγραφές

Επι­κίν­δυ­νες ανε­πάρ­κειες σημειώ­νο­νται στις ανά­γκες αντι­σει­σμι­κών ελέγ­χων των δημο­σί­ων κτι­ρί­ων. Σύμ­φω­να με την Επι­τρο­πή Εκτί­μη­σης Σει­σμι­κού Κιν­δύ­νου, από τα περί­που 87.000 δημό­σια κτί­ρια που έπρε­πε να ελεγ­χθούν από τους μηχα­νι­κούς της Τοπι­κής Διοί­κη­σης, έστω και οπτι­κά, μέχρι το 2010 είχαν ελεγ­χθεί περί­που 10.000. Τα επό­με­να χρό­νια ο αριθ­μός των κτι­ρί­ων που ελέγ­χθη­καν πρω­το­βάθ­μια έφτα­σε τις περί­που 16.000 με 17.000. Στα κτί­ρια αυτά συμπε­ρι­λαμ­βά­νο­νται υπο­δο­μές που δέχο­νται καθη­με­ρι­νά μεγά­λο αριθ­μό πολι­τών, όπως νοσο­κο­μεία, σχο­λεία, υπη­ρε­σί­ες ανοι­χτές στο κοι­νό (π.χ. εφο­ρί­ες), δικα­στή­ρια κ.ά. Οπως προ­κύ­πτει από τα στοι­χεία, περί­που 1 στα 5 δημό­σια κτί­ρια έχει περά­σει από αντι­σει­σμι­κό έλεγ­χο. Για δευ­τε­ρο­βάθ­μιο έλεγ­χο, ούτε λόγος.

Συγκε­κρι­μέ­να στα σχο­λεία, από τις περί­που 14.500 σχο­λι­κές μονά­δες σε όλη τη χώρα οι 4.440 έχουν χτι­στεί πριν από το 1959 και οι 3.880 έχουν χτι­στεί πριν από το 1985, δηλα­δή σε ποσο­στό 57,4% χαρα­κτη­ρί­ζο­νται «γερα­σμέ­νες», αφού έχουν χτι­στεί χωρίς ή με ελά­χι­στες αντι­σει­σμι­κές προ­δια­γρα­φές. Από τις υπό­λοι­πες 6.180 που έχουν χτι­στεί μετά το 1985, μόλις οι 3.050 έχουν χτι­στεί με πιο αυστη­ρές αντι­σει­σμι­κές προ­δια­γρα­φές, μετά το 1995.

Μετά το σει­σμό του 1999, 429 σχο­λι­κές μονά­δες στην Αττι­κή, από τις 2.465 που ελέγ­χθη­καν, κρί­θη­καν ακα­τάλ­λη­λες για χρή­ση. Μόνο σε ένα μικρό ποσο­στό όμως, σε μερι­κές δεκά­δες, έχουν γίνει οι ανα­γκαί­ες παρεμ­βά­σεις ενί­σχυ­σης και αποκατάστασης.

Στο δήμο Θεσ­σα­λο­νί­κης, αν και είχε σχε­δια­στεί ο Πρω­το­βάθ­μιος Προ­σει­σμι­κός Ελεγ­χος Σχο­λι­κών Κτι­ρί­ων Δήμου Θεσ­σα­λο­νί­κης, ελέγ­χθη­καν μονά­χα 18 σχο­λι­κά συγκρο­τή­μα­τα από τα συνο­λι­κά 110 που υπάρ­χουν στο δήμο. Κατά τον έλεγ­χο κρί­θη­κε ότι όλα τα σχο­λεία χρή­ζουν δευ­τε­ρο­βάθ­μιου ελέγ­χου, αλλά μόνο τρία σχο­λι­κά συγκρο­τή­μα­τα προ­χώ­ρη­σαν σε ανα­κα­τα­σκευή, κυρί­ως επει­δή βρί­σκο­νται σε κεντρι­κά σημεία, δηλα­δή για εμβλη­μα­τι­κούς — του­ρι­στι­κούς λόγους.

Σύμ­φω­να με έρευ­να του Αρι­στο­τέ­λειου Πανε­πι­στη­μί­ου, σε 167 σχο­λεία της Δευ­τε­ρο­βάθ­μιας Εκπαί­δευ­σης στο πολε­ο­δο­μι­κό συγκρό­τη­μα Θεσ­σα­λο­νί­κης, το 80% βαθ­μο­λο­γή­θη­καν κάτω από το μισό της κλί­μα­κας βαθ­μο­λο­γί­ας όσον αφο­ρά την αντι­σει­σμι­κή τους θωρά­κι­ση. Μάλι­στα, 48% από αυτά βαθ­μο­λο­γή­θη­καν στην κλί­μα­κα από 0 έως 5,5 με βαθ­μό κάτω από το 1 και το 18% με βαθ­μό κάτω από 0 (!), επι­βε­βαιώ­νο­ντας έτσι τις καταγ­γε­λί­ες εκπαι­δευ­τι­κών πως υπάρ­χουν και σήμε­ρα σχο­λεία που αντι­με­τω­πί­ζουν δομι­κά — στα­τι­κά προ­βλή­μα­τα και εξα­κο­λου­θούν να λειτουργούν.

Επι­κίν­δυ­νη όμως είναι η κατά­στα­ση σε μια σει­ρά σχο­λεί­ων και εξαι­τί­ας της έλλει­ψης ή της συρ­ρί­κνω­σης των ανα­γκαί­ων χώρων δια­φυ­γής (διά­δρο­μοι, αυλές, σκά­λες κ.λπ.). Ενώ μέχρι και σήμε­ρα νηπια­γω­γεία λει­τουρ­γούν σε ορόφους.

Ακό­μα κι αυτός ο στοι­χειώ­δης προ­σει­σμι­κός έλεγ­χος των σχο­λεί­ων στα­μά­τη­σε το Μάρ­τη του 2010, εξαι­τί­ας των περι­κο­πών σε δαπά­νες και προ­σω­πι­κό, με απο­τέ­λε­σμα να απο­ξη­λω­θούν τα συνερ­γεία ελέγ­χων και να παγώ­σουν οι δια­δι­κα­σί­ες. Με την κατάρ­γη­ση του Οργα­νι­σμού Σχο­λι­κών Κτι­ρί­ων (ΟΣΚ) το 2011, στο πλαί­σιο καταρ­γή­σε­ων και συγ­χω­νεύ­σε­ων φορέ­ων του Δημο­σί­ου, τους προ­σει­σμι­κούς ελέγ­χους ανέ­λα­βαν δήμοι, των οποί­ων οι πόροι και το προ­σω­πι­κό έχουν περι­κο­πεί. Ενα χρό­νο μετά, με την ίδια λογι­κή, καταρ­γή­θη­καν ή υπο­λει­τουρ­γούν οι Υπη­ρε­σί­ες Απο­κα­τά­στα­σης Σει­σμο­πλή­κτων και οι Τομείς Απο­κα­τά­στα­σης Σεισμοπλήκτων.

Υπάρ­χουν επί­σης εκτι­μή­σεις ότι το 50% των νοσο­κο­μεια­κών κτι­ρί­ων (περί­που 300 κτί­ρια) χρειά­ζο­νται λεπτο­με­ρέ­στε­ρο έλεγ­χο ή και παρέμ­βα­ση. Αντί­στοι­χη είναι και η κατά­στα­ση στα νοσο­κο­μεία της Θεσ­σα­λο­νί­κης, όπου δεν υπάρ­χουν στοι­χεία για τη δομι­κή τους κατά­στα­ση. Είναι γνω­στό μόνο ότι κάποιες μονά­δες του ΑΧΕΠΑ χρειά­ζο­νται ενι­σχύ­σεις. Πάντως, σύμ­φω­να με συμπε­ρά­σμα­τα μελε­τών, 9 στα 10 νοσο­κο­μεία της Θεσ­σα­λο­νί­κης θα εμφα­νί­σουν προ­βλή­μα­τα σε περί­πτω­ση σει­σμού, ενώ ακό­μη και τα σχέ­δια εκκέ­νω­σης δεν μπο­ρούν να υλοποιηθούν.

Σε κάθε περί­πτω­ση, το 80% των 4.000.000 κτι­ρί­ων της χώρας έχουν χτι­στεί πριν από το 1985, δηλα­δή πριν τεθεί σε εφαρ­μο­γή ο σύγ­χρο­νος αντι­σει­σμι­κός κανο­νι­σμός, και επο­μέ­νως χρή­ζουν ελέγ­χων και ενισχύσεων.

Επίκαιρες και αναγκαίες οι διεκδικήσεις του ΚΚΕ

Ανα­δει­κνύ­ε­ται από τα παρα­πά­νω η επι­και­ρό­τη­τα και ανα­γκαιό­τη­τα των προ­τά­σε­ων που το ΚΚΕ έχει κατα­θέ­σει για την πολι­τι­κή προ­στα­σία. Οι διεκ­δι­κή­σεις αυτές απο­τε­λούν τη διέ­ξο­δο στον υπαρ­κτό κίν­δυ­νο που ελλο­χεύ­ει στις ζωές και τις περιου­σί­ες των λαϊ­κών στρω­μά­των κάθε φορά που έρχο­νται αντι­μέ­τω­πα με φυσι­κές κατα­στρο­φές. Μπο­ρούν να δώσουν απα­ντή­σεις στα προ­βλή­μα­τα ζωής και επι­βί­ω­σης, αλλά και να βάλουν μπρο­στά το ίδιο το ζήτη­μα των σύγ­χρο­νων ανα­γκών για όλες τις απα­ραί­τη­τες υπο­δο­μές που θα ανε­βά­ζουν το επί­πε­δο ζωής και θα στη­ρί­ζουν την προ­στα­σία του φυσι­κού και δομη­μέ­νου περι­βάλ­λο­ντος. Προ­τά­σεις που περιλαμβάνουν:

• Εξεύ­ρε­ση κον­δυ­λί­ων από τον κρα­τι­κό προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό, από το ΕΣΠΑ και το ΠΕΠ ή από την περι­κο­πή των υπέ­ρο­γκων ΝΑΤΟι­κών δαπα­νών, από τους πόρους που έχουν παρα­κρα­τη­θεί δια­χρο­νι­κά από την Τοπι­κή Διοίκηση.
• Ολο­κλή­ρω­ση, εντός σαφούς χρο­νο­δια­γράμ­μα­τος, του ελέγ­χου χώρων όπως τα σχο­λεία, τα δημό­σια κτί­ρια, ελέγ­χων σε ιδιω­τι­κά κτί­ρια, με προ­τε­ραιό­τη­τα αυτά που στε­γά­ζουν μεγά­λους εργα­σια­κούς χώρους ή χώρους ψυχα­γω­γί­ας και δια­σκέ­δα­σης με συνά­θροι­ση πλήθους.
• Ενί­σχυ­ση των αρμό­διων υπη­ρε­σιών με πόρους, με το απα­ραί­τη­το προ­σω­πι­κό και μέσα. Υπα­γω­γή όλων των σχε­τι­κών υπη­ρε­σιών και οργα­νι­σμών σε έναν ενιαίο οργα­νι­σμό — φορέα και γεν­ναία κρα­τι­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση για την ανά­πτυ­ξη της έρευ­νας και τη διαρ­κή επι­και­ρο­ποί­η­ση των αντι­σει­σμι­κών προ­δια­γρα­φών και κανο­νι­σμών, με κρι­τή­ριο την ασφάλεια.
• Εκπό­νη­ση προ­γράμ­μα­τος κατα­σκευ­ής νοσο­κο­μεί­ων, παι­δι­κών σταθ­μών και νηπια­γω­γεί­ων, σχο­λεί­ων, φοι­τη­τι­κής στέ­γης, υπο­δο­μών πολι­τι­σμού και αθλη­τι­σμού με τις πιο σύγ­χρο­νες προ­δια­γρα­φές. Πρό­γραμ­μα ανά­πτυ­ξης κοι­νω­νι­κής — λαϊ­κής κατοι­κί­ας με ευθύ­νη του κρά­τους, που μπο­ρεί να βελ­τιώ­σει έστω σε κάποιο βαθ­μό τις συν­θή­κες στέ­γα­σης, ιδιαί­τε­ρα για τμή­μα­τα των πιο αδύ­να­μων οικο­νο­μι­κά εργα­τι­κών — λαϊ­κών στρωμάτων.
• Ανα­σύ­στα­ση του Οργα­νι­σμού Εργα­τι­κής Κατοι­κί­ας και ενί­σχυ­ση του κατα­σκευα­στι­κού προ­γράμ­μα­τός του. Προ­σα­να­το­λι­σμό των ελεγ­κτι­κών μηχα­νι­σμών του κρά­τους στον έλεγ­χο της εργο­δο­τι­κής ευθύ­νης για την ουσια­στι­κή και συν­δυα­σμέ­νη εφαρ­μο­γή των κανο­νι­σμών για την υγεία και ασφά­λεια των εργα­ζο­μέ­νων, την πυρο­προ­στα­σία, τη συντή­ρη­ση, τα ατυ­χή­μα­τα μεγά­λης έκτα­σης, τις εγκα­τα­στά­σεις δια­νο­μής Ενέργειας.
• Απο­μά­κρυν­ση επι­κίν­δυ­νων εγκα­τα­στά­σε­ων από κατοι­κη­μέ­νες περιο­χές, σχε­δια­σμό χρή­σε­ων γης και συμπλή­ρω­ση των κενών των υπαρ­χό­ντων κανο­νι­σμών με κρι­τή­ριο την προ­σαρ­μο­γή του εργα­σια­κού περι­βάλ­λο­ντος στις ανά­γκες των εργαζομένων.
• Εκπό­νη­ση συγκε­κρι­μέ­νων σχε­δί­ων άμε­σης αντί­δρα­σης, γρή­γο­ρης εκκέ­νω­σης και δια­φυ­γής σε περί­πτω­ση σει­σμού και άλλων κατα­στά­σε­ων, με προ­τε­ραιό­τη­τα σε παι­δι­κούς σταθ­μούς, σχο­λεία, πανε­πι­στή­μια και ιδρύ­μα­τα Πρό­νοιας — νοσοκομεία.
• Εκπαί­δευ­ση από την παι­δι­κή ηλι­κία, με αντι­σει­σμι­κή αγω­γή σε κάθε βαθ­μί­δα της Εκπαίδευσης.
• Ουσια­στι­κή ανα­βάθ­μι­ση των μηχα­νι­σμών Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας, για την αντι­με­τώ­πι­ση φυσι­κών κατα­στρο­φών και τεχνο­λο­γι­κών ατυ­χη­μά­των μεγά­λης έκτα­σης, με ενί­σχυ­ση σε ανθρώ­πι­νο δυνα­μι­κό και μέσα.
• Προ­στα­σία και ανα­βάθ­μι­ση των ελεύ­θε­ρων — ανοι­χτών χώρων που θα μπο­ρού­σαν να αξιο­ποι­η­θούν ως χώροι κατα­φυ­γής σε περί­πτω­ση σει­σμού. Ανά­πτυ­ξη και νέων ελεύ­θε­ρων χώρων.
• Συγκοι­νω­νια­κό και κυκλο­φο­ρια­κό σχε­δια­σμό, ρυθ­μί­σεις για αντι­με­τώ­πι­ση έκτα­κτων ανα­γκών, προ­σβά­σεις και οδούς δια­φυ­γής του πληθυσμού.
• Και φυσι­κά, στην περί­πτω­ση εκδή­λω­σης σει­σμι­κού φαι­νο­μέ­νου άμε­ση και ουσια­στι­κή στή­ρι­ξη — απο­κα­τά­στα­ση των σει­σμό­πλη­κτων. Αμε­ση κατα­βο­λή ουσια­στι­κών απο­ζη­μιώ­σε­ων, πρό­γραμ­μα γρή­γο­ρων ελέγ­χων και απο­κα­τά­στα­σης βλα­βών. Ειδι­κά και επι­πλέ­ον μέτρα για τους ανέρ­γους, χαμη­λό­μι­σθους, χαμηλοσυνταξιούχους.

Ανησυχητικές οι επιπτώσεις του σεισμού στην Αττική

Η κυβέρ­νη­ση μπο­ρεί να κομπά­ζει πως η Αθή­να «άντε­ξε» στο σει­σμό της 19ης Ιού­λη και πως ο κρα­τι­κός μηχα­νι­σμός λει­τούρ­γη­σε σαν καλο­κουρ­δι­σμέ­νη μηχα­νή, μπο­ρεί να δηλώ­νει με ανα­κού­φι­ση ότι δεν είχα­με νεκρούς και σοβα­ρά τραυ­μα­τι­σμέ­νους, όμως μια πιο προ­σε­κτι­κή ματιά κάνει εμφα­νείς τις ανη­συ­χη­τι­κές πτυ­χές, που επι­με­λώς υποβαθμίζονται.

Ο σει­σμός, παρά τη γραμ­μή εφη­συ­χα­σμού που έρι­ξαν κυβέρ­νη­ση και αστι­κά ΜΜΕ, έφε­ρε ξανά στην επι­φά­νεια τις σοβα­ρές ελλεί­ψεις, όπως π.χ. το πρό­βλη­μα με τα περί­που 1.000 κτί­ρια στο κέντρο της Αθή­νας, τα οποία είναι είτε γηρα­σμέ­να, εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­να και σε πολ­λές περι­πτώ­σεις χαρα­κτη­ρι­σμέ­να «επι­κίν­δυ­να» ή «ετοι­μόρ­ρο­πα», απο­τε­λώ­ντας κίν­δυ­νο — θάνα­το για περα­στι­κούς ακό­μα και χωρίς δονή­σεις. Είναι δε χαρα­κτη­ρι­στι­κό ότι 75 εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­να κτί­ρια χαρα­κτη­ρί­στη­καν από τον δήμο Αθη­ναί­ων «επι­κίν­δυ­να» μετά το πρό­σφα­το χτύ­πη­μα του Εγκέλαδου.

Στο Περι­στέ­ρι, το οποίο είχε πλη­γεί σοβα­ρά και από το σει­σμό του 1999, σημειώ­θη­καν πολ­λές υλι­κές ζημιές σε σπί­τια και κατα­στή­μα­τα, ειδι­κά στην Ανθού­πο­λη αλλά και σε άλλες συνοικίες.

Οι περισ­σό­τε­ρες έχουν κατα­γρα­φεί σε Χαϊ­δά­ρι, Κερα­τσί­νι — Δρα­πε­τσώ­να, Φυλή. Αρκε­τά σπί­τια χαρα­κτη­ρί­στη­καν «κίτρι­να» και οι ένοι­κοί τους ανα­γκά­στη­καν να απο­μα­κρυν­θούν από αυτά. Τα περισ­σό­τε­ρα σπί­τια έχουν εκτε­τα­μέ­νες ζημιές στην τοι­χο­ποι­ία τους, κάτι που υπο­χρε­ώ­νει τους ιδιο­κτή­τες τέτοιων λαϊ­κών περιο­χών να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέ­πη για να πλη­ρώ­σουν τις ζημιές.

Ανα­λυ­τι­κό­τε­ρα, σε Κερα­τσί­νι — Δρα­πε­τσώ­να, έχουν υπο­βλη­θεί 750 αιτή­σεις κατοί­κων για ελέγ­χους κτι­ρί­ων και μέχρι στιγ­μής έχουν ελεγ­χθεί περί­που 300 σπί­τια. Από αυτά τα 34 έχουν χαρα­κτη­ρι­στεί «κίτρι­να» και οι πολι­τι­κοί μηχα­νι­κοί έχουν συστή­σει στους ενοί­κους τους να μη μένουν σε αυτά, με τους περισ­σό­τε­ρους από αυτούς να μένουν, πλέ­ον, σε συγ­γε­νι­κά τους πρό­σω­πα. Τα περισ­σό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα έχουν κατα­γρα­φεί στη συνοι­κία του Αη Γιώρ­γη και στις εργα­τι­κές κατοι­κί­ες της Δραπετσώνας.

Στη Φυλή έχουν υπο­βλη­θεί 1.570 αιτή­σεις κατοί­κων για ελέγ­χους σε σπί­τια και κατα­στή­μα­τα. Εχουν ξεκι­νή­σει οι σχε­τι­κοί έλεγ­χοι και οι ζημιές αφο­ρούν κυρί­ως την τοι­χο­ποι­ία των κτι­ρί­ων, όμως, σε πολ­λές περι­πτώ­σεις, τα ποσά για την απο­κα­τά­στα­σή τους μπο­ρεί να φτά­νουν τα 5.000 — 6.000 ευρώ, ποσά δυσβά­στα­χτα για τα περισ­σό­τε­ρα νοι­κο­κυ­ριά στην περιο­χή. Εχουν κατα­γρα­φεί και ορι­σμέ­να δομι­κά προ­βλή­μα­τα σε κτί­ρια. Τα προ­βλή­μα­τα εντο­πί­ζο­νται σε σπί­τια κυρί­ως στο κέντρο των Α. Λιο­σί­ων, στον Αγ. Νικό­λαο και στη Δρο­σού­πο­λη. Οσον αφο­ρά τα 12 σχο­λεία της Δευ­τε­ρο­βάθ­μιας Εκπαί­δευ­σης, φαί­νε­ται ότι δεν εμφα­νί­στη­κε κάποιο δομι­κό πρό­βλη­μα. Στο 1ο Λύκειο έχει πέσει ένας τοί­χος, τέσ­σε­ρα σχο­λεία δεν έχουν απο­λύ­τως κανέ­να πρό­βλη­μα και τα υπό­λοι­πα εμφα­νί­ζουν ρηγ­μα­τώ­σεις σε τοίχους.

Στο Χαϊ­δά­ρι υπο­λο­γί­ζε­ται πως 2.000 είναι οι κατοι­κί­ες και τα μαγα­ζιά που έχουν πάθει ζημιές, μικρό­τε­ρης ή μεγα­λύ­τε­ρης έκτα­σης, ενώ έχουν υπο­βλη­θεί περί­που 1.500 αιτή­σεις για ελέγ­χους. Εχουν γίνει περί­που 500 έλεγ­χοι και με βάση τα πρώ­τα απο­τε­λέ­σμα­τα 30 σπί­τια έχουν χαρα­κτη­ρι­στεί «κίτρι­να». Ο σει­σμός έπλη­ξε ιδιαί­τε­ρα τους κατοί­κους των περιο­χών του Δάσους και του Δαφ­νί­ου. Επι­πλέ­ον, πρό­κει­ται για κατοι­κί­ες ήδη επι­βα­ρυ­μέ­νες από το σει­σμό του 1999. Μάλι­στα, ο δήμος Χαϊ­δα­ρί­ου σε ανα­κοί­νω­σή του ζητά να προ­χω­ρή­σουν άμε­σα οι έλεγ­χοι σε σπί­τια, κατα­στή­μα­τα και δημό­σια κτί­ρια (νοσο­κο­μεία, σχο­λεία, παι­δι­κούς σταθ­μούς, αθλη­τι­κές και πολι­τι­στι­κές εγκα­τα­στά­σεις), να ληφθούν άμε­σα μέτρα για την απο­κα­τά­στα­ση των ζημιών και να δοθούν επί­δο­μα σε όλους τους πλη­γέ­ντες και απο­ζη­μιώ­σεις σε όλους τους σει­σμό­πλη­κτους, χωρίς δια­κρί­σεις και απο­κλει­σμούς, δίχως καμία καθυ­στέ­ρη­ση. Οπως υπο­γραμ­μί­ζει η δημο­τι­κή αρχή, σε περί­πτω­ση που η κυβέρ­νη­ση «δεν δώσει λύση σε αυτά τα θέμα­τα, θα προ­χω­ρή­σει προ­κη­ρύσ­σο­ντας αγω­νι­στι­κές κινη­το­ποι­ή­σεις στο πλευ­ρό των κατοί­κων της πόλης».

Επι­ση­μαί­νει, επί­σης, πως «ο πρό­σφα­τος σει­σμός έφε­ρε στην επι­φά­νεια τις χρό­νιες ελλεί­ψεις σε αντι­σει­σμι­κή θωρά­κι­ση, τόσο στο Χαϊ­δά­ρι όσο και συνο­λι­κά στη Δυτι­κή Αττι­κή», προ­σθέ­το­ντας ότι «η κυβέρ­νη­ση γνω­ρί­ζει όλα τα παρα­πά­νω δεδο­μέ­να, τα οποία καθι­στούν άμε­σα ανα­γκαία την παρέμ­βα­ση του κρά­τους με ουσια­στι­κή βοή­θεια σε εξει­δι­κευ­μέ­νο προ­σω­πι­κό, για να ολο­κλη­ρω­θούν σύντο­μα οι έλεγ­χοι, αλλά και σε απο­ζη­μιώ­σεις ώστε να προ­χω­ρή­σουν άμε­σα οι επι­σκευ­ές των κτι­ρί­ων».

(με στοι­χεία από το Ριζο­σπά­στη)