Αντ. Μεγρέμης: Το μάθημα των βρετανικών σιδηροδρόμων

Παρέμ­βα­ση με θέμα «Το μάθη­μα των βρε­τα­νι­κών σιδη­ρο­δρό­μων», πραγ­μα­το­ποί­η­σε στην Ημε­ρί­δα της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Αντώ­νης Μεγρέ­μης, αντι­πρό­σω­πος επι­χει­ρη­σια­κού συμ­βου­λί­ου του βρε­τα­νι­κού σωμα­τεί­ου RMT (Rail, Maritime & Transport Union).

Θύμι­σε πως «Οι βρε­τα­νι­κοί σιδη­ρό­δρο­μοι, πρώ­ην British Rail, ιδιω­τι­κο­ποι­ή­θη­καν πρώ­τοι στην Ευρώ­πη, με μια δια­δι­κα­σία που ξεκί­νη­σε το 1994 επί κυβέρ­νη­σης Major (Συντη­ρη­τι­κοί) και ολο­κλη­ρώ­θη­κε το 1997 επί Blair (Εργα­τι­κοί), σπά­ζο­ντας τη British Rail σε πάνω από 100 ιδιω­τι­κές εται­ρεί­ες, με τη “RailTrack”, ένα γκρουπ ιδιω­τι­κών εται­ρειών που πήραν στην ιδιο­κτη­σία τους τη σήμαν­ση, τις γραμ­μές και άλλα κομ­μά­τια του πρώ­ην εθνι­κού σιδη­ρό­δρο­μου, με ευθύ­νη να τα συντη­ρούν. Η δου­λειά της ήταν να διευ­κο­λύ­νει τον αντα­γω­νι­σμό, να μοι­ρά­ζει φιλέ­τα σε εργο­λά­βους, διευ­κο­λύ­νο­ντας την είσο­δο και την έξο­δό τους από το πλαί­σιό της όταν δεν συνέ­φε­ρε πια, με απο­τέ­λε­σμα μια ευρεία και άναρ­χη κατά­τμη­ση των ζωνών ευθύ­νης συντή­ρη­σης και κερ­δο­σκο­πί­ας, που είχε και σαν απο­τέ­λε­σμα ακό­μα και τη δημιουρ­γία γκρί­ζων ζωνών ευθύ­νης μετα­ξύ εργο­λά­βων και αντι­κεί­με­νο δια­μά­χης μετα­ξύ τους. Δύο χρό­νια μετά η ίδια η “RailTrack” μπή­κε στο χρηματιστήριο.

Η “RailTrack” έκλει­σε το 2002, μετά από τα κραυ­γα­λέα ατυ­χή­μα­τα στο Σάουθ­χολ το 1997 με 7 νεκρούς και 139 τραυ­μα­τί­ες, το 1999 στο Λάντ­μπρο­ουκ Γρκό­ουβ με 31 νεκρούς και 417 τραυ­μα­τί­ες, και το 2000 στο Hatfield με 4 νεκρούς και 30 τραυ­μα­τί­ες. Από το 1995 έως το 1999 το ποσο­στό των σπα­σμέ­νων γραμ­μών είχε αυξη­θεί κατά 25%. Την ίδια περί­ο­δο το προ­σω­πι­κό είχε μειω­θεί από 18.000 συντη­ρη­τές σε 12.000. Το πάρ­τι κερ­δο­φο­ρί­ας όμως συνε­χι­ζό­ταν: ενδει­κτι­κά, το 2001, πριν το κλεί­σι­μο της “RailTrack” και παρά τα 314 εκα­τομ­μύ­ρια λίρες χασού­ρα, η εται­ρεία μοί­ρα­σε 138 εκατ. λίρες στους μετό­χους της.

Όμως και με το κλεί­σι­μο της ιδιω­τι­κής “RailTrack”, και την κρα­τι­κο­ποί­η­σή της το 2002, υπό την αιγί­δα της νέας “Network Rail” τα πολύ­νε­κρα ατυ­χή­μα­τα λόγω κακής συντή­ρη­σης συνε­χί­ζο­νται. H κρα­τι­κή “Network Rail” συνε­χί­ζει να χρη­σι­μο­ποιεί εργο­λά­βους, και το 2002 κιό­λας, με το καλη­μέ­ρα δηλα­δή, στο Potters Bar εκτρο­χιά­ζε­ται τρέ­νο που ταξί­δευε με υψη­λή ταχύ­τη­τα περ­νώ­ντας πάνω από χαλα­σμέ­νο τμή­μα γραμ­μών και 7 νεκρούς, ενώ η υπεύ­θυ­νη εργο­λα­βι­κή “Jarvis” γνώ­ρι­ζε ότι υπήρ­χε πρό­βλη­μα, δεν το έφτια­ξε ποτέ, ισχυ­ρι­ζό­με­νη αρχι­κά ότι ήταν απο­τέ­λε­σμα σαμπο­τάζ(!), ενώ αργό­τε­ρα ισχυ­ρί­στη­κε ότι επι­σκεύ­α­σε το λάθος τμή­μα γραμ­μών(!). Η “Jarvis” απαλ­λά­χτη­κε το 2011 δικα­στι­κά, 9 χρό­νια τρά­βη­ξαν οι έρευ­νες και οι δίκες».

Ενώ τόνι­σε πως «παρά το ότι το δίκτυο είναι πλέ­ον κρα­τι­κο­ποι­η­μέ­νο, όπως μας κοπα­νά­νε οι συνέ­νο­χοι Συντη­ρη­τι­κοί και Εργα­τι­κοί συνέ­χεια εδώ και 10 χρό­νια, σαν πολι­τι­κή απά­ντη­ση σε όσες πολι­τι­κές δυνά­μεις και Συν­δι­κά­τα καλούν σε κρα­τι­κο­ποι­ή­σεις στα πλαί­σια του καπι­τα­λι­σμού ότι είναι η τελι­κή λύση των προ­βλη­μά­των της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης, παρά το ότι είναι λοι­πόν κρα­τι­κο­ποι­η­μέ­νο, το πάρ­τι των εργο­λά­βων συνε­χί­ζε­ται. Η “Network” χαρα­κτη­ρι­στι­κά, νοι­κιά­ζει τις ράγες στις εται­ρεί­ες επι­βα­τι­κών και εμπο­ρι­κών δρο­μο­λο­γί­ων, που με τη σει­ρά τους, νοι­κιά­ζουν τα βαγό­νια και τις μηχα­νές από τις εται­ρεί­ες που τα κλη­ρο­νό­μη­σαν από την παλιά British Rail. Κάθε λεπτό καθυ­στέ­ρη­σης επι­βάλ­λει πρό­στι­μο, ενώ για κάθε λεπτό για το οποίο ευθύ­νε­ται η ίδια, πλη­ρώ­νει απο­ζη­μιώ­σεις στους ιδιώ­τες, και καθη­με­ρι­νά έχου­με εκα­το­ντά­δες δια­μά­χες μετα­ξύ των εται­ρειών και του κρα­τι­κού φορέα και εκα­τομ­μύ­ρια αλλά­ζουν χέρια. Ο αξιο­λύ­πη­τος πραγ­μα­τι­κά επι­βά­της, πλη­ρώ­νει το ακρι­βό­τε­ρο εισι­τή­ριο στην Ευρώ­πη, και ίσως παγκο­σμί­ως. Οι ετή­σιες αυξή­σεις των τιμών κυμαί­νο­νταν στο 4% ενώ φέτος αυξή­θη­καν κατά 10%.

Πολ­λές εργο­λα­βι­κές εται­ρεί­ες δεν ανα­γνω­ρί­ζουν σωμα­τεία και συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις, παίρ­νουν εργά­τες από δου­λε­μπο­ρι­κά, με ελά­χι­στη κατάρ­τι­ση, συχνή είναι η πρό­σλη­ψη οικο­δό­μων με συμ­βό­λαια μηδε­νι­κού χρό­νου, που δεν έχουν περά­σει την εντα­τι­κή εκπαί­δευ­ση των μονί­μων της “Network Rail”, γεγο­νός που θέτει και τις ζωές τους σε κίν­δυ­νο: Το 2019 ένας εργά­της με σύμ­βα­ση μηδε­νι­κού χρό­νου βρή­κε τρα­γι­κό θάνα­το στο Purley, η εξέ­τα­ση από τη διε­ρευ­νη­τι­κή υπη­ρε­σία ατυ­χη­μά­των στον σιδη­ρό­δρο­μο κατήγ­γει­λε τις “Βικτω­ρια­νές μεθό­δους προ­στα­σί­ας” και την κόπω­ση στους εργα­ζό­με­νους με συμ­βό­λαια μηδε­νι­κού χρό­νου. Στις απερ­γί­ες, χρη­σι­μο­ποιούν ό,τι “προ­σω­πι­κό έκτα­κτης ανά­γκης” βρού­νε, δια­φη­μί­ζουν θέσεις εθε­λο­ντών, ενδει­κτι­κά η “Scotrail” to 2010 έφε­ρε μάνα­τζερς από την εται­ρεία του γκρουπ της στα λεω­φο­ρεία να κάνουν τη δου­λειά πλη­ρω­μά­των στα τρέ­να μετά από ολι­γό­ω­ρο σεμι­νά­ριο, αυξά­νο­ντας τον κίν­δυ­νο για νέες πολύ­νε­κρες τρα­γω­δί­ες, που φυσι­κά θα φορ­τώ­σουν στα Συν­δι­κά­τα, ενώ περι­στα­τι­κά στα οποία εμπλέ­κο­νται μάνα­τζερς που κάνουν τη δου­λειά απερ­γών, δεν διε­ρευ­νώ­νται κατά κανόνα.(…)».

«Ναι, αλλά ο Στά­λιν…», του Νίκου Μόττα