Βάση Ντιέγκο Γκαρσία: οι ΗΠΑ εξόρισαν τους κατοίκους του νησιού και μετέτρεψαν σε πολεμική κόλαση έναν εξωτικό παράδεισο

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

3000 κατοί­κους των νησιών Chagos φόρ­τω­σαν στα αμπά­ρια φορ­τη­γών πλοί­ων το 1973 μέσα σε μια νύχτα, όπως παλιά τους σκλά­βους προ­γό­νους τους οι στρα­τιώ­τες των ΗΠΑ. Δεν τους άφη­σαν να πάρουν μαζί τους άλλο εκτός από τα ρού­χα τους. Τους ξεφόρ­τω­σαν στον Μαυ­ρί­κιο χωρίς άλλη φρο­ντί­δα. Οι άνθρω­ποι ζού­σαν σε σταύ­λους και νεκρο­τα­φεία, όπου έβρι­σκαν στέ­γη, διη­γού­νται εξο­ρι­σμέ­νοι νησιώ­τες. Πολ­λοί έπα­θαν κατά­θλι­ψη και οδη­γή­θη­καν στον αλκο­ο­λι­σμό. Όλα αυτά για να χτί­σουν την στρα­τιω­τι­κή βάση με την ησυ­χία τους χωρίς να έχουν στα πόδια τους τους ντό­πιους ιθα­γε­νείς κατοίκους.

Η στρα­τιω­τι­κή- πολε­μι­κή βάση των ΗΠΑ Ντιέ­γκο Γκαρ­σία βρί­σκε­ται σε ένα μικρό νησά­κι του Ινδι­κού Ωκε­α­νού μήκους 38 χιλιο­μέ­τρων που ανή­κει στο κρά­τος του Αγί­ου Μαυ­ρί­κιου που είναι παρα­θε­ρι­στι­κό θέρε­τρο πολυ­τε­λεί­ας. Το νησί έχει απί­στευ­τη φυσι­κή ομορ­φιά που την κατέ­στρε­ψε η μετα­τρο­πή του σε τσι­με­ντέ­νιο αβύ­θι­στο αερο­πλα­νο­φό­ρο των ΗΠΑ.

Από τη Σιγκα­πού­ρη στο Τζι­μπου­τί και από το Μπα­χρέιν στη Βρα­ζι­λία, οι ΗΠΑ έχουν σήμε­ρα περί­που 800 στρα­τιω­τι­κές βάσεις και υλι­κο­τε­χνι­κές παρο­χές εκτός του εδά­φους τους, περισ­σό­τε­ρες από κάθε άλλο κράτος.

«Αν προ­σθέ­σεις όλες τις βάσεις σε ξένο έδα­φος, όλων των χωρών του κόσμου είναι περί­που 30. Οι 800 Αμε­ρι­κά­νι­κες βάσεις αν τις προ­σθέ­σεις κατα­λαμ­βά­νουν χώρο 14.350 τετρα­γω­νι­κά χιλιό­με­τρα» λέει ο Daniel Immerwahr, καθη­γη­τής ιστο­ρί­ας στο Πανε­πι­στή­μιο Northwestern.

Έκτα­ση μεγα­λύ­τε­ρη από όλη την Θεσ­σα­λία που είναι στα 14.000!

Οι δικαιο­λο­γί­ες των ΗΠΑ για την κατα­σκευή και συντή­ρη­ση όλων των βάσε­ων ήταν φυσι­κά η προ­στα­σία από τον «κομ­μου­νι­στι­κό» κίν­δυ­νο. Οι αγώ­νες των λαών και η αυξα­νό­με­νη επιρ­ροή του Σοβιε­τι­κού κρά­τους και συστή­μα­τος, η ταυ­τό­χρο­νη συρί­κνω­ση της παγκό­σμιας παρου­σί­ας των πάλαι ποτέ δυνα­τών της Ευρώ­πης έφε­ρε τις ΗΠΑ στην πρώ­τη θέση της ιμπε­ρια­λι­στι­κής ιεραρ­χί­ας μετά τον Β’ Παγκό­σμιο πόλε­μο και που συνε­χί­ζει στρα­τιω­τι­κά να κατέ­χει από τότε. Οι βάσεις είναι ένα από τα εργα­λεία της παγκό­σμιας κυριαρ­χί­ας των ΗΠΑ και στις χώρες όπου είναι εγκαταστημένες.

Το 1966 η Αγγλία παρα­χώ­ρη­σε στις ΗΠΑ μια μικρή κου­κί­δα στε­ριάς στον Ινδι­κό Ωκε­α­νό, τα νησιά Chagos, για την ανέ­γερ­ση της στρα­τιω­τι­κής βάσης Ντιέ­γκο Γκαρ­σία «μέχρι όσο είναι απα­ραί­τη­το». Το κρά­τος του Άγιου Μαυ­ρί­κιου όπου ανή­κει το μεγα­λύ­τε­ρο νησί πήρε απο­ζη­μεί­ω­ση περί­που 4 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ και η Αγγλία υπο­βρύ­χια βλή­μα­τα Polaris αξί­ας 14 εκα­τομ­μυ­ρί­ων δολ­λα­ρί­ων. Δεν μπή­καν φυσι­κά στον κόπο να ρωτή­σουν ούτε το κρά­τος του Αγί­ου Μαυ­ρι­κί­ου ούτε τους κατοί­κους που ζού­σαν εκεί.

Υπήρ­χε ένα «μικρό» πρό­βλη­μα. Στο νησί κατοι­κού­σαν 3000 ιθα­γε­νείς Chagos. Όπως ανα­φέ­ρει ένας διπλω­μά­της Άγγλος της επο­χής, «μαζί με τις πέτρες και τα που­λιά ζού­νε εδώ και μερι­κοί Ταρ­ζάν. Ελπί­ζω να θέλουν να πάνε να ζήσουν στον Μαυρίκιο»

Οι Chagos ήταν από­γο­νοι σκλά­βων από την Αφρι­κή που δού­λευαν στις φυτεί­ες καρύ­δας των Γάλ­λων. Μετά τους Ναπο­λε­ό­ντιους πολέ­μους πέρα­σαν στην κυριαρ­χία της Βρε­τα­νί­ας. Ζού­σαν ειρη­νι­κά, όσοι επέ­ζη­σαν την σκλα­βιά, εξέ­λι­ξαν την δική τους γλώσ­σα, έφτια­ξαν σχο­λεία και είχαν δια­κρι­τή παρου­σία ειρη­νι­κού, ήσυ­χου τρό­που ζωής στον Μαυρίκιο.

Μέχρι που τα βασα­νά τους άρχι­σαν με τα σχέ­δια εκτο­πι­σμού που έβα­λαν σε εφαρ­μο­γή οι Άγγλοι και οι Αμε­ρι­κά­νοι. Αρχι­κά απα­γό­ρευ­σαν σε όσους πήγαι­ναν για ιατρι­κή περί­θαλ­ψη στον Μαυ­ρί­κιο να γυρί­σουν πίσω. Έτσι μια μητέ­ρα που γεν­νού­σε το παι­δί τους στον Μαυ­ρί­κιο έμε­νε εκεί και η υπό­λοι­πη οικο­γέ­νεια στα Chagos. Οι προ­μή­θειες τρο­φί­μων και φαρ­μά­κων άρχι­σαν να μειώ­νο­νται ώσπου το 1973 τους ανα­κοί­νω­σαν ότι σε μια νύχτα να εγκα­τα­λεί­ψουν τα σπί­τια τους και το νησί. Τους φόρ­τω­σαν στα αμπά­ρια φορ­τη­γών πλοί­ων, όπως και τους σκλά­βους προ­γό­νους τους και στρα­τιώ­τες των ΗΠΑ δηλη­τη­ρί­α­σαν όλα τα κατοι­κί­δια ζώα που άφη­σαν πίσω τους. Τα σπί­τια τα άφη­σαν στην ζούγκλα.

Τους ξεφόρ­τω­σαν στον Μαυ­ρί­κιο χωρίς άλλη φρο­ντί­δα. Οι άνθρω­ποι ζού­σαν σε σταύ­λους και νεκρο­τα­φεία, όπου έβρι­σκαν στέ­γη, διη­γού­νται εξο­ρι­σμέ­νοι νησιώ­τες. Πολ­λοί έπα­θαν κατά­θλι­ψη και οδη­γή­θη­καν στον αλκο­ο­λι­σμό. Την δεκα­ε­τία του ‘80 η Βρετ­τα­νία έδω­σε 5,2 εκα­το­μύ­ρια σε 1300 παλιούς κατοί­κους των νησιών υπό την πρου­πό­θε­ση να παραι­τη­θούν του δικαιώ­μα­τος να γυρί­σουν πίσω.

Οι κατα­σκευ­ές της βάσης άρχι­σαν μετά τον εκτο­πι­σμό των κατοί­κων. Έγι­νε εκβά­θυν­ση του λιμα­νιού ώστε να φιλο­ξε­νεί ολό­κλη­ρα αερο­πλα­νο­φό­ρα. Κατα­σκευά­στη­κε αερο­διά­δρο­μος για βομ­βαρ­δι­στι­κά. Εγκα­τα­στά­σεις φιλο­ξε­νί­ας μιας ταξιαρ­χί­ας Πεζο­ναυ­τών και μετά τις 9/11 ταχύ­τα­τα κατα­σκευά­στη­κε χώρος 30 στρεμ­μά­των, συγκέ­ντρω­σης κρα­του­μέ­νων που ονο­μά­στη­κε «Χώρος Δικαίου».

Δια­θέ­τει πλέ­ον υπερ­σύγ­χρο­νες εγκα­τα­στά­σεις επι­κοι­νω­νί­ας και κατα­σκο­πί­ας και μπο­ρεί να επο­πτεύ­ει όλο τον ωκε­α­νό. Τα πρώ­τα οφέ­λη της ύπαρ­ξης της βάσης φάνη­καν το 1979 με την πτώ­ση του Σάχη στο Ιράν όπου όλες οι κινή­σεις των ΗΠΑ γινό­ταν μετά από συντο­νι­σμό από την βάση.

Οι τερά­στιες εγκα­τα­στά­σεις που χτί­στη­καν μετά την 9/11 χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­καν για κρά­τη­ση και φυλά­κι­ση κρα­του­μέ­νων από το Αφγα­νι­στάν με τον ίδιο τρό­πο όπως η βάση του Γκουα­ντά­να­μο στην Κού­βα. Ανα­κρί­σεις, βασα­νι­στή­ρια, κρά­τη­ση χωρίς δίκη είναι η δρα­στη­ριό­τη­τα στην βάση όπως απο­κα­λύ­πτει έκθε­ση της CIA προς το Κογκρέσσο.

Αυτά παρά την απα­γό­ρευ­ση επι­σκέ­ψε­ων στο νησί από συγ­γε­νείς και φίλων των στρα­τιω­τών, αλλά και δημο­σιο­γρά­φων σε αντί­θε­ση με τις άλλες βάσεις. Τα μυστι­κά της βάσης Ντιέ­γκο Γκαρ­σία δεν είναι εύκο­λο να φανούν σήμε­ρα. Το σίγου­ρο είναι ότι ο ιμπε­ρια­λι­σμός μετέ­τρε­ψε έναν ειρη­νι­κό και μαγευ­τι­κό σε φύση παρά­δει­σο σε μια σύγ­χρο­νη κόλα­ση πολέ­μου και βασα­νι­στη­ρί­ων και εξό­ρι­σε τους ίδιους τους κατοί­κους του. 

Πάνος Αλεπλιώτης

Εργά­στη­κε σαν γεω­λό­γος, περι­βαλ­λο­ντο­λό­γος και χωρο­τά­κτης στην Ελλά­δα και στην Σου­η­δία. Δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Πυλαί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης 87/90 και 99/2002. Αντι­δή­μαρ­χος Πυλαί­ας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.