Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Βασίλης Παπαθεοδώρου: Τη νύχτα που έσβησαν τ’ αστέρια

Παρου­σιά­ζει ο Ειρη­ναί­ος Μαρά­κης //

Υπό­θε­ση:

Τη νύχτα της 20ής Γενά­ρη η Λένα Μανιέ, μαθή­τρια της Τρί­της Λυκεί­ου, εξα­φα­νί­ζε­ται. Κανείς δεν ξέρει το για­τί, κανείς δεν έχει κατα­λά­βει κάτι, σε κανέ­ναν δεν έχει πει τίπο­τα. Το γεγο­νός αυτό δρα κατα­λυ­τι­κά τις μέρες που ακο­λου­θούν στις σχέ­σεις συγ­γε­νών, φίλων και γνω­στών της, καθώς όλοι ανα­ρω­τιού­νται για το δικό τους ρόλο σε αυτήν την εξα­φά­νι­ση, αλλά προ­πά­ντων για το ρόλο των υπο­λοί­πων. Εννιά άτο­μα, εννιά αφη­γη­τές προ­σπα­θούν να δικαιο­λο­γή­σουν, να συγκα­λύ­ψουν, να κατη­γο­ρή­σουν. Και καθώς περ­νά ο και­ρός οι σχέ­σεις τους δοκι­μά­ζο­νται, αλλά­ζουν, καταρρέουν.

Το βιβλίο κυκλο­φο­ρεί από τις εκδό­σεις Καστα­νιώ­τη, στη σει­ρά Γέφυ­ρες, Λογο­τε­χνία για νέους (3η έκδο­ση: Σεπτέμ­βριος 2020)

Σχό­λιο:

Στην περί­ο­δο που δια­νύ­ου­με η γυναι­κεία κατα­πί­ε­ση, οι συγκλο­νι­στι­κές απο­κα­λύ­ψεις των θυμά­των για παρε­νο­χλή­σεις και βια­σμούς καθώς και οι γυναι­κο­κτο­νί­ες, από την Τοπα­λού­δη μέχρι την Κάρο­λαϊν, βρί­σκο­νται στο επί­κε­ντρο του δημό­σιου δια­λό­γου. Η λογο­τε­χνία και οι σύγ­χρο­νοι συγ­γρα­φείς δεν μπο­ρούν να μένουν αμέ­το­χοι μπρο­στά σε αυτές τις κατα­στά­σεις. Οφεί­λουν να πάρουν θέση χωρίς αυτό να σημαί­νει ότι θα προ­χω­ρή­σουν σε αισθη­τι­κές ή άλλου είδους παρα­χω­ρή­σεις μόνο και μόνο για να γρά­ψουν ένα βιβλίο που θα μιλά­ει για τα παρα­πά­νω θέματα.

Ο Βασί­λης Παπα­θε­ο­δώ­ρου μιλά­ει για όλα αυτά με «αγω­νία και χιού­μορ», όπως μας πλη­ρο­φο­ρεί το σχε­τι­κό σημεί­ω­μα στο οπι­σθό­φυλ­λο του βιβλί­ου του, κατα­φέρ­νο­ντας παράλ­λη­λα να προ­σεγ­γί­σει με επι­τυ­χία ζητή­μα­τα όπως τον σχο­λι­κό εκφο­βι­σμό (bulling), την καλ­λιέρ­γεια του σεξι­σμού μέσα σε μικρές κοι­νό­τη­τες όπως ένα σχο­λείο, τις δια­προ­σω­πι­κές σχέ­σεις που δεν είναι πάντα τόσο αγνές όπως δεί­χνουν κ.α. Ακό­μα ο συγ­γρα­φέ­ας δεν παρα­λεί­πει να ανα­φερ­θεί στο ρατσι­σμό απέ­να­ντι στους ξένους ακό­μα κι από ανθρώ­πους που ήρθαν ως μετα­νά­στες στη χώρα μας, στον τρό­πο που τα ΜΜΕ δια­χει­ρί­ζο­νται τις υπο­θέ­σεις παι­διών που εξα­φα­νί­ζο­νται, στην κατα­πιε­σμέ­νη ομοφυλοφιλία.

Όλα αυτά συμ­βαί­νουν χωρίς να ξεχά­σουν την κεντρι­κή υπό­θε­ση: την εξα­φά­νι­ση μιας νεα­ρής κοπέ­λας, που αντι­με­τω­πί­ζο­νταν ως το μαύ­ρο πρό­βα­το τόσο της οικο­γέ­νειας όσο και του σχο­λεί­ου της. Η πλο­κή ξετυ­λί­γε­ται μέσα από τις μαρ­τυ­ρί­ες των φίλων, γνω­στών, συγ­γε­νών και συμ­μα­θη­τών της Λένας ανα­δει­κνύ­ο­ντας κατά περί­πτω­ση τις σκέ­ψεις, τις πρά­ξεις και τις ανη­συ­χί­ες όλων των άμε­σα ή έμμε­σα εμπλε­κό­με­νων στην υπό­θε­ση. Συγκε­κρι­μέ­να οι αφη­γη­τές είναι: τα αδέρ­φια της Χρή­στος και Δήμη­τρα, η θεία Νατά­σα, η κολ­λη­τή Πανα­γιώ­τα και ο πατέ­ρας της, Αντώ­νης, οι συμ­μα­θη­τές Νίκος και Σταύ­ρος, η αστυ­νο­μι­κός Χρι­στί­να Βάρ­σου και η καθη­γή­τρια Θεο­δώ­ρα Παπα­λά­μπρου ενώ παρεμ­βάλ­λο­νται και άλλα πρό­σω­πα που χωρίς να έχουν άμε­ση σχέ­ση με την κοπέ­λα κατα­φέρ­νουν να συμ­βάλ­λουν τόσο στην σκια­γρά­φη­ση του χαρα­κτή­ρα και της ζωής της, όσο και στην εξέ­λι­ξη της υπό­θε­σης. Το τελευ­ταίο κεφά­λαιο είναι αφιε­ρω­μέ­νο στην ίδια την πρω­τα­γω­νί­στρια, χωρίς τον παρα­μορ­φω­τι­κό φακό των άλλων.

Η γρα­φή είναι άμε­ση και δεν ανα­λώ­νε­ται σε περιτ­τές περι­γρα­φές και φλυα­ρία καθι­στώ­ντας τον/ην αναγνώστη/ρια κοι­νω­νό του δρά­μα­τος. Οι χαρα­κτή­ρες είναι ολο­κλη­ρω­μέ­νοι, η ατμό­σφαι­ρα αντα­να­κλά τις δια­θέ­σεις των προ­σώ­πων που συμ­με­τέ­χουν σε αυτή την ιστο­ρία κι αυτό χωρίς ο συγ­γρα­φέ­ας να εκβιά­ζει το συναί­σθη­μα ή να μένει στο κλα­σι­κό δίπο­λο μετα­ξύ του καλού και του κακού. Οι αντι­φά­σεις μιας κοι­νω­νί­ας και των ανθρώ­πων της σε κρί­ση είναι εδώ όπως, βέβαια, και το αστυ­νο­μι­κό, αν μπο­ρώ να το πω έτσι, μυστή­ριο. Μάλι­στα, ο συγ­γρα­φέ­ας παρα­θέ­τει κι ένα στοι­χείο το οποίο αν είστε ιδιαί­τε­ρα προ­σε­κτι­κοί θα δεί­τε ότι οδη­γεί κατευ­θεί­αν στη λύση της υπόθεσης.

Κατά τη γνώ­μη μου το μυθι­στό­ρη­μα του Βασί­λη Παπα­θε­ο­δώ­ρου “Τη νύχτα που έσβη­σαν τ’ αστέ­ρια” απο­τε­λεί ένα βιβλίο που κάθε νέος/α οφεί­λει να δια­βά­σει. Και όχι μόνο κάθε νέος αλλά γενι­κό­τε­ρα άνθρω­ποι από όλες τις ηλι­κί­ες. Αν και χαρα­κτη­ρι­σμέ­νο ως “λογο­τε­χνία για νέους” το βιβλίο κατα­φέρ­νει να ξεπε­ρά­σει αυτό το χαρα­κτη­ρι­στι­κό και να γίνει ένα βιβλίο απα­ραί­τη­το για την προ­σέγ­γι­ση, αν όχι την κατα­νό­η­ση, κατα­στά­σε­ων που δυστυ­χώς βρί­σκου­με και θα βρί­σκου­με δίπλα μας ή και μέσα στα σπί­τια μας μέχρι, του­λά­χι­στον, την ορι­στι­κή τους αντι­με­τώ­πι­ση. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Ειρη­ναί­ος Μαρά­κης: «Όλα είναι όπλα»

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο