Βασίλης Ραφαηλίδης, στάθηκε δίπλα στο ΚΚΕ και στις λαϊκές αγωνίες μέχρι την τελευταία πνοή του

Στις 8 Σεπτεμ­βρί­ου 2000 έφυ­γε ο αγω­νι­στής δημο­σιο­γρά­φος, αρθρο­γρά­φος και κρι­τι­κός κινη­μα­το­γρά­φου Βασί­λης Ραφαη­λί­δης, σε ηλι­κία μόλις 66 χρόνων.

Ανή­συ­χο μυα­λό ως δια­νο­ού­με­νος, με το πλού­σιο έργο του ως δημο­σιο­γρά­φος και κρι­τι­κός κινη­μα­το­γρά­φου, με την πένα του και τη συνο­λι­κή στά­ση ζωής, έμει­νε στη θέση που θεω­ρού­σε ως χρέ­ος ζωής, στά­θη­κε δίπλα στο ΚΚΕ και στις λαϊ­κές αγω­νί­ες μέχρι την τελευ­ταία πνοή του και διέ­γρα­ψε μια λαμπρή αγω­νι­στι­κή πορεία.

Ο Β. Ραφαη­λί­δης γεν­νή­θη­κε το 1934 στα Σέρ­βια Κοζά­νης. Μέχρι το 1946 έζη­σε στο χωριό της δασκά­λας μάνας του, το Βελ­βεν­δό της Κοζά­νης. Το 1943 ακο­λου­θεί στο βου­νό τους αντάρ­τες γονείς του μαζί με τον αδερ­φό του. (Αξί­ζει να ανα­φερ­θεί ότι, ενό­σω βρί­σκο­νταν στο βου­νό, θεω­ρή­θη­κε ότι σκο­τώ­θη­κε και η για­γιά του και άλλοι χωρια­νοί του έκα­ναν «εικο­νι­κή» κηδεία! Μετά δε την επι­στρο­φή του, παρου­σία του ίδιου έγι­νε η αντί­στρο­φη δια­δι­κα­σία εκτα­φής… Το γεγο­νός αυτό, όπως μας είπαν πολύ κοντι­νοί φίλοι του, στιγ­μά­τι­σε το Β. Ραφαη­λί­δη σ’ όλη του τη ζωή). Τα γυμνα­σια­κά του χρό­νια, που συμπί­πτουν μ’ αυτά του Εμφύ­λιου Πολέ­μου, τα περ­νά­ει στην Καστο­ριά, όπου εγκα­θί­στα­ται η οικο­γέ­νεια μαζί με το φιλό­λο­γο πατέ­ρα, που υπη­ρε­τεί εκεί. Ωστό­σο, η Ασφά­λεια χαλά­ει το παι­δα­γω­γι­κό σχέ­διο φυλα­κί­ζο­ντας και εξο­ρί­ζο­ντας τον πατέ­ρα του στη διάρ­κεια του Εμφυλίου.

Πλούσιο συγγραφικό έργο

Το 1953 εγκα­θί­στα­ται στην Αθή­να, προ­σπα­θώ­ντας να τα βολέ­ψει όπως όπως. Το 1959 εγγρά­φε­ται στην ιδιω­τι­κή Κινη­μα­το­γρα­φι­κή Σχο­λή Σταυ­ρά­κου, επι­χει­ρώ­ντας να σπου­δά­σει κινη­μα­το­γρά­φο. Με την απο­φοί­τη­σή του δου­λεύ­ει σαν βοη­θός του Νίκου Κούν­δου­ρου και του Ροβή­ρου Μαν­θού­λη, και το 1963 γυρί­ζει δύο ται­νί­ες μικρού μήκους. Το 1964 και 1965 βρί­σκε­ται στην Αλγε­ρία κοντά στο Μιχά­λη Ράπτη (Μισέλ Πάμπλο).

Το 1963 πρω­το­εμ­φα­νί­ζε­ται σαν κινη­μα­το­γρα­φι­κός κρι­τι­κός από το περιο­δι­κό «Επι­θε­ώ­ρη­ση Τέχνης». Επαγ­γελ­μα­τί­ας κινη­μα­το­γρα­φι­κός κρι­τι­κός γίνε­ται το 1965, μετά την επι­στρο­φή του από την Αλγε­ρία, στην εφη­με­ρί­δα «Δημο­κρα­τι­κή Αλλα­γή», μαζί με το Θόδω­ρο Αγγελόπουλο.

Το 1966 μαζί με τον Αλέ­ξη Γρί­βα εκδί­δουν το περιο­δι­κό «Ελλη­νι­κός Κινη­μα­το­γρά­φος» που κλεί­νει με τη χού­ντα. Το 1968, μετά την απο­φυ­λά­κι­σή του από τις φυλα­κές της Αίγι­νας ‑υπήρ­ξε μέλος του ΠΑΜ και ως εκδό­της της εφη­με­ρί­δας «Ελεύ­θε­ρη Σκέ­ψη» συνε­λή­φθη και φυλα­κί­στη­κε από τη χού­ντα — εκδί­δει, μαζί με τον Θόδω­ρο Αγγε­λό­που­λο στην αρχή και πολ­λούς άλλους στη συνέ­χεια, το περιο­δι­κό «Σύγ­χρο­νος Κινη­μα­το­γρά­φος» το οποίο διευ­θύ­νει μέχρι το 1973.

Από το 1965 μέχρι το 1985, με ενδιά­με­σα ανα­γκα­στι­κά δια­λείμ­μα­τα, διδά­σκει στην Επαγ­γελ­μα­τι­κή Σχο­λή Κινη­μα­το­γρά­φου (Σταυ­ρά­κου). Διδά­σκει επί­σης, σε πολ­λά κινη­μα­το­γρα­φι­κά σεμι­νά­ρια στην «Ωρα», στο Γαλ­λι­κό Ινστι­τού­το, στο Ινστι­τού­το Γκαί­τε, στην «Τέχνη» Θεσ­σα­λο­νί­κης και στη Σχο­λή Θεά­τρου Τέχνης. Το σεμι­νά­ριο στην «Ωρα» εκδί­δε­ται, το 1970, σε βιβλίο με τον τίτλο «12 μαθή­μα­τα για τον κινη­μα­το­γρά­φο», από τον Ασα­ντούρ Μπαχαριάν.

Στη συγ­γρα­φι­κή του δρά­ση, πέρα από τα «12 Μαθή­μα­τα για τον Κινη­μα­το­γρά­φο», συγκα­τα­λέ­γο­νται και τα: «Λεξι­κό Ται­νιών», «Κινη­μα­το­γρα­φι­κά θέμα­τα», «Μια μέθο­δος ανά­γνω­σης του φιλμ», «Το ομι­χλώ­δες τοπίο της ιστο­ρί­ας στον Αγγε­λό­που­λο», «Κεί­με­να για τον Μαρξ», «Πολι­τι­κά Ταξί­δια», «Ελλη­νες και Νεο­έλ­λη­νες», «Η περι­πέ­τεια του μαρ­ξι­σμού», «Η δύσκο­λη ζωή ενός Ελλη­να», «Τα μαλ­λιά του φαλα­κρού δολο­φό­νου», «Νεο­ελ­λη­νι­κή Ιστο­ρία της Αρχαί­ας Ελλά­δας», «Η κρυ­φή γοη­τεία της μπουρ­ζουα­ζί­ας», «Οι λαοί της Ευρώ­πης», «Οι πρό­γο­νοι των Ευρω­παί­ων», «Ιστο­ρία (κωμι­κο­τρα­γι­κή) του νεο­ελ­λη­νι­κού κρά­τους», «Το βλέμ­μα του ποι­η­τή», «Στοι­χειώ­δης Αισθη­τι­κή», «Θερ­μοί και ψυχροί πόλε­μοι», «Οι λαοί της Μ. Ανα­το­λής» κ.ά.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης