ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ: Αντιλαϊκή κάθε είδους διαχείριση του καπιταλισμού

Οι εκτιμήσεις και η στάση του ΚΚ Βενεζουέλας

Το ΚΚΒ ιδρύ­θη­κε τον Μάρ­τη 1931 και από την ίδρυ­σή του, στην παρα­νο­μία, έως και σήμε­ρα έχει συν­δε­θεί με την πάλη της εργα­τι­κής τάξης και των λαϊ­κών στρω­μά­των για τα δικαιώ­μα­τά τους. Σε αυτά τα 90 χρό­νια χρειά­στη­κε αρκε­τές φορές να προ­χω­ρή­σει σε εναλ­λα­γή μορ­φών αγώ­να, αξιο­ποιώ­ντας και την ένο­πλη πάλη ενά­ντια σε διά­φο­ρα δικτα­το­ρι­κά καθε­στώ­τα, που επι­βλή­θη­καν από την αστι­κή εξουσία.

Οπως εκτι­μά σήμε­ρα το ΚΚΒ, η εκλο­γι­κή νίκη του Τσά­βες, στα 1999, μετά από δύο δεκα­ε­τί­ες εφαρ­μο­γής νεο­φι­λε­λεύ­θε­ρων πολι­τι­κών, οδή­γη­σε στην εθνι­κο­ποί­η­ση του κλά­δου του πετρε­λαί­ου, άλλων στρα­τη­γι­κών τομέ­ων (ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας, τρα­πε­ζι­κού τομέα κ.ο.κ.), μπο­ρεί να αύξη­σε τις κοι­νω­νι­κές δαπά­νες και την πολι­τι­κή των κοι­νω­νι­κών επι­δο­μά­των, σε σχέ­ση με την προη­γού­με­νη περί­ο­δο, αλλά δεν απο­τέ­λε­σε ρήξη ούτε με το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα ούτε με τη στρε­βλή δια­χεί­ρι­σή του στη Βενε­ζου­έ­λα, όπως αυτή εκδη­λώ­νε­ται με τη «μονο­καλ­λιέρ­γεια» του πετρε­λαϊ­κού τομέα και τις γιγα­ντιαί­ες δια­στά­σεις που λαμ­βά­νει η δια­φθο­ρά. Ολα αυτά τα χρό­νια υπήρ­ξε τερά­στια δια­φυ­γή εγχώ­ριων και ξένων κεφα­λαί­ων στο εξω­τε­ρι­κό, δηλα­δή το απο­τέ­λε­σμα της σκλη­ρής εκμε­τάλ­λευ­σης των εργα­ζο­μέ­νων, που υπο­λο­γί­ζε­ται στα 400 — 600 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολάρια.

Το ΚΚΒ εκτι­μά πως η κρα­τι­κο­ποί­η­ση κάποιων στρα­τη­γι­κών εται­ρειών χρη­σί­μευ­σε ως όχη­μα για την επι­δό­τη­ση του ιδιω­τι­κού κεφα­λαί­ου και τη μετα­φο­ρά σε αυτό εκεί­νων των κεφα­λαί­ων που συσ­σω­ρεύ­ο­νταν από την πώλη­ση πετρελαίου.

Στα ντο­κου­μέ­ντα του 16ου Συνε­δρί­ου του ΚΚΒ παρου­σιά­ζο­νται διά­φο­ροι τρό­ποι, μέσω των οποί­ων το «μεγα­λύ­τε­ρο» κρά­τος, επί δια­κυ­βέρ­νη­σης της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, στή­ρι­ξε το ιδιω­τι­κό κεφά­λαιο και την αστι­κή τάξη της χώρας. Ενας απ’ αυτούς ήταν όταν το κρά­τος απευ­θυ­νό­ταν σε ιδιω­τι­κές εται­ρεί­ες για να εξα­σφα­λί­σει μια σει­ρά αγα­θών για τον πλη­θυ­σμό, αγο­ρά­ζο­ντας σε τιμές υψη­λό­τε­ρες των εμπο­ρι­κών. Αυτή η μέθο­δος άφη­νε τερά­στια κέρ­δη στο ιδιω­τι­κό κεφά­λαιο και οδή­γη­σε τις κρα­τι­κές εται­ρεί­ες σε μεγά­λα ελλείμ­μα­τα και σε κατα­στά­σεις χρε­ο­κο­πί­ας. Ετσι, το εξω­τε­ρι­κό χρέ­ος αυξή­θη­κε τα τελευ­ταία 20 χρό­νια κατά 200%, από 49 δισε­κα­τομ­μύ­ρια σε 154 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια. Το γεγο­νός πως πλέ­ον για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους πρέ­πει η κυβέρ­νη­ση να ξοδεύ­ει το 55% των εσό­δων της, έχει οδη­γή­σει σε σημα­ντι­κή συρ­ρί­κνω­ση της «κοι­νω­νι­κής πολι­τι­κής» της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, στις ελλεί­ψεις αγα­θών, καθώς και ανταλ­λα­κτι­κών και πρώ­των υλών ανα­γκαί­ων για τη λει­τουρ­γία μιας σει­ράς τομέ­ων της οικο­νο­μί­ας (π.χ. βιο­μη­χα­νία χάλυ­βα, πετρε­λαί­ου), με απο­τέ­λε­σμα τη συρ­ρί­κνω­ση της παρα­γω­γής, την αύξη­ση της ανερ­γί­ας. Στην καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία της Βενε­ζου­έ­λας ξέσπα­σε κρί­ση, που συνο­δευό­με­νη με την επι­βο­λή των κυρώ­σε­ων των ΗΠΑ, οδή­γη­σε το 2019 στη συρ­ρί­κνω­ση της οικο­νο­μί­ας της χώρας κατά 70% σε σχέ­ση με το 2013.

Η κυβέρ­νη­ση του Μαδού­ρο και του σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού Ενω­μέ­νου Σοσια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος Βενε­ζου­έ­λας (PSUV) για να δια­χει­ρι­στεί την κρί­ση υπέρ του κεφα­λαί­ου πέρα­σε σε μια άνευ προη­γου­μέ­νου επί­θε­ση στις κατα­κτή­σεις των εργα­ζο­μέ­νων, καταρ­γώ­ντας τις Συλ­λο­γι­κές Συμ­βά­σεις, εξα­νε­μί­ζο­ντας τους μισθούς και τις συντά­ξεις, οδη­γώ­ντας στην πλή­ρη απορ­ρύθ­μι­ση και «ελα­στι­κο­ποί­η­ση» των εργα­σια­κών σχέ­σε­ων. Από κατα­στά­σεις όπου ο πλη­θω­ρι­σμός έφτα­νε τα 2.500%, κατα­τρώ­γο­ντας τους μισθούς των εργα­ζο­μέ­νων, σήμε­ρα ο πλη­θω­ρι­σμός βρέ­θη­κε «ελεγ­χό­με­νος» στα 6,2% (Οκτώ­βρης του 2022) και 125% σε ετή­σιο επί­πε­δο, αλλά με τον κατώ­τα­το μισθό καθη­λω­μέ­νο στα 15 δολά­ρια τον μήνα! Αυτά τα μέτρα, που έλα­βε η κυβέρ­νη­ση Μαδού­ρο, ως «φάρ­μα­κο» για τον υψη­λό πλη­θω­ρι­σμό, οδή­γη­σαν στη «δηλη­τη­ρί­α­ση» των μισθών και των άλλων εργα­τι­κών κατα­κτή­σε­ων. Είτε έτσι, λοι­πόν, είτε αλλιώς, το «μάρ­μα­ρο» και πάλι το πλη­ρώ­νουν οι εργα­ζό­με­νοι, που βλέ­πουν τη ζωή τους να χειροτερεύει.

Η κυβερ­νη­τι­κή πολι­τι­κή της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας έχει οδη­γή­σει σε προ­σέγ­γι­ση με τη δεξιά αντι­πο­λί­τευ­ση και πλέ­ον από κοι­νού ψηφί­ζο­νται νόμοι, ενώ οι ΗΠΑ προ­χω­ρούν σε «χαλά­ρω­ση» των κυρώσεων.

Οπως χαρα­κτη­ρι­στι­κά ανα­φέ­ρει το ΚΚΒ, στη χώρα υπάρ­χει μια νέα «συμ­φω­νία των ελίτ» που από κοι­νού στρέ­φο­νται ενά­ντια στα εργα­τι­κά — λαϊ­κά δια­καιώ­μα­τα. Για παρά­δειγ­μα, οι συνο­μι­λί­ες ανά­με­σα στην κυβέρ­νη­ση και τις δυνά­μεις της αντι­δρα­στι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης που ονο­μά­ζο­νται «Ενω­τι­κή Πλατ­φόρ­μα», οι οποί­ες διε­ξά­γο­νταν στο Μεξι­κό με τις ευλο­γί­ες των ΗΠΑ και των συμ­μά­χων τους, οδή­γη­σαν στην από κοι­νού στή­ρι­ξη νομο­σχε­δί­ων όπως ο «Νόμος ενά­ντια στον απο­κλει­σμό» και ο νόμος για τις Ειδι­κές Οικο­νο­μι­κές Ζώνες, που σήμα­ναν παρα­πέ­ρα επί­θε­ση στα λαϊ­κά δικαιώματα.

Κι αυτά, όταν η κυβέρ­νη­ση με σαθρή «αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή» φρα­σε­ο­λο­γία επι­τί­θε­ται στο ΚΚΒ, το κατη­γο­ρεί για χρη­μα­το­δό­τη­ση από τις ΗΠΑ, κατα­στέλ­λει δια­δη­λώ­σεις του, στε­ρεί το δικαί­ω­μα λόγου στο Κοι­νο­βού­λιο από τον ΓΓ του Κόμ­μα­τος και βου­λευ­τή, Οσκαρ Φιγκέ­ρα, απο­κλεί­ει υπο­ψη­φί­ους του από τις εκλο­γές κ.ά. Πρό­σφα­τα μάλι­στα δημο­σιεύ­τη­καν σενά­ρια με βάση τις συκο­φα­ντί­ες περί συνερ­γα­σί­ας του ΚΚΒ με τις ΗΠΑ, σύμ­φω­να με τα οποία η κυβέρ­νη­ση σκο­πεύ­ει να κλι­μα­κώ­σει την αντι­κομ­μου­νι­στι­κή επί­θε­ση στο ΚΚΒ, είτε συλ­λαμ­βά­νο­ντας την ηγε­σία του είτε αντι­κα­θι­στώ­ντας την με δικα­στι­κή από­φα­ση, όπως έγι­νε το 2020 με το κόμ­μα «Πατρί­δα για όλους» (PPT).

Οι κομ­μου­νι­στές της Βενε­ζου­έ­λας δεν υπο­κύ­πτουν στον αντι­κομ­μου­νι­σμό και την κατα­στο­λή και πρω­το­στα­τούν στην προ­σπά­θεια ανα­σύ­ντα­ξης του εργα­τι­κού κινή­μα­τος και στις σημα­ντι­κές εργα­τι­κές κινη­το­ποι­ή­σεις που ξεσπούν στη χώρα, ενώ η σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή κυβέρ­νη­ση του PSUV απά­ντη­σε με διώ­ξεις και φυλα­κί­σεις συν­δι­κα­λι­στών. Πολ­λές δεκά­δες συν­δι­κα­λι­στές σήμε­ρα εκτί­ουν ποι­νές έως και 5 χρό­νων για τη δρά­ση τους.

Από τη συνά­ντη­ση με την «Επι­τρο­πή των οικο­γε­νειών των φυλα­κι­σμέ­νων εργατών»

Οταν η γεωπολιτική προσέγγιση κρύβει τις ταξικές αντιθέσεις

Η επι­λο­γή της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής κυβέρ­νη­σης της Βενε­ζου­έ­λας να «βγά­λει από τη μέση» τις μεγά­λες ξένες πετρε­λαϊ­κές εται­ρεί­ες, που για δεκα­ε­τί­ες λυμαί­νο­νταν τον πλού­το της χώρας, οδή­γη­σε στην κρα­τι­κο­ποί­η­ση του μεγά­λου πετρε­λαϊ­κού τομέα. Σε αυτό το πλαί­σιο οι ΗΠΑ, των οποί­ων τα μονο­πώ­λια βρέ­θη­καν ριγ­μέ­να, κλι­μά­κω­σαν την ιμπε­ρια­λι­στι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα και τις κυρώ­σεις ενά­ντια στην οικο­νο­μία της Βενε­ζου­έ­λας. Τα μέτρα περι­λάμ­βα­ναν κυρώ­σεις ενά­ντια σε πρό­σω­πα, παρε­μπό­δι­ση διε­θνών συναλ­λα­γών, απο­κλει­σμό από αγο­ρές και πάγω­μα περιου­σια­κών στοι­χεί­ων του κρά­τους στο εξω­τε­ρι­κό, όπως π.χ. η Τρά­πε­ζα της Αγγλί­ας που αρνή­θη­κε να επι­στρέ­ψει στη Βενε­ζου­έ­λα τα απο­θέ­μα­τά της σε χρυ­σό, 14 τόνων. Η Βενε­ζου­έ­λα προ­σπά­θη­σε και προ­σπα­θεί να οικο­δο­μή­σει σχέ­σεις με δυνά­μεις του σύγ­χρο­νου παγκό­σμιου καπι­τα­λι­στι­κού «χάρ­τη», που αντα­γω­νί­ζο­νται τις ΗΠΑ, δηλα­δή με την Κίνα, τη Ρωσία κ.ά.

Η εξέ­λι­ξη αυτή, όπως και το γεγο­νός ότι η ηγε­σία της Βενε­ζου­έ­λας μιλά για «σοσια­λι­σμό» και τα τελευ­ταία 20 χρό­νια στη­ρί­ζει με καύ­σι­μα την αγω­νι­ζό­με­νη Κού­βα, έχει οδη­γή­σει διά­φο­ρους ανα­λυ­τές, υπο­στη­ρι­κτές του αμε­ρι­κα­νι­κού και ευρω­παϊ­κού ιμπε­ρια­λι­σμού, να «δαι­μο­νο­ποιούν» τη Βενεζουέλα.

Από την άλλη, η ορθή κατα­δί­κη της πολι­τι­κής των ΗΠΑ, των κυρώ­σε­ων, της απρο­κά­λυ­πτης ξένης επέμ­βα­σης για την επι­βο­λή μιας αρε­στής σε αυτούς κυβέρ­νη­σης, έχει οδη­γή­σει διά­φο­ρους «αρι­στε­ρούς» ανα­λυ­τές να καλ­λιερ­γούν μια «γεω­πο­λι­τι­κή προ­σέγ­γι­ση» εκθεια­σμού της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής κυβέρ­νη­σης Μαδού­ρο, που κρύ­βει τις τερά­στιες ταξι­κές αντι­θέ­σεις και την ταξι­κή εκμε­τάλ­λευ­ση που βιώ­νουν οι εργα­ζό­με­νοι στη χώρα.

Το ΚΚΕ όλα αυτά τα χρό­νια στέ­κε­ται από θέσεις αρχών απέ­να­ντι στις εξε­λί­ξεις στη Βενε­ζου­έ­λα. Στα­θε­ρά εκφρά­ζει την αντί­θε­σή του στις κυρώ­σεις των ΗΠΑ — ΕΕ, στην προ­σπά­θεια να επι­βά­λουν τους «αχυ­ραν­θρώ­πους» τους στην αστι­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση της Βενε­ζου­έ­λας, κι από την άλλη κατα­δι­κά­ζει την κυβερ­νη­τι­κή κατα­στο­λή της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας σε βάρος του ΚΚΒ και των ταξι­κών συν­δι­κά­των της χώρας, στέ­κε­ται αλλη­λέγ­γυο στην πάλη τους για τα συμ­φέ­ρο­ντα και την υπό­θε­ση της εργα­τι­κής τάξης, απο­κα­λύ­πτει πως η λύση για τους λαούς δεν είναι η σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή δια­χεί­ρι­ση, όπως κι αν αυτή βαφτι­στεί, αλλά η ανα­τρο­πή του καπι­τα­λι­σμού και η οικο­δό­μη­ση του σοσια­λι­σμού, ο οποί­ος έχει αρχές και νόμους.

Α. Ε. — Ε. Β. 

Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από τον «Ριζο­σπά­στη του Σαβ­βα­το­κύ­ρια­κου».

«Ναι, αλλά ο Στά­λιν…», του Νίκου Μόττα