Βολανάκης Κωνσταντίνος

Γρά­φει η Τασ­σώ Γαΐ­λα //

Κων­στα­ντί­νος Βολα­νά­κης ζωγρά­φος με κατα­γω­γή από το μικρό χωριό Βολά­νη του Ρεθύ­μνου. Μέλος εύπο­ρης αστι­κής οικο­γέ­νειας, ο Κων­στα­ντί­νος γεν­νή­θη­κε στις 17 Μαρ­τί­ου του 1837 στο Ηρά­κλειο Κρή­της και μετά το πέρας των βασι­κών σπου­δών του φοί­τη­σε στο Γυμνά­σιο Σύρου από όπου αμέ­σως μετά την απο­φοί­τη­σή του(1856) ανα­χώ­ρη­σε για την Τερ­γέ­στη να εργα­στεί ως λογι­στής στην επι­χεί­ρη­ση ζαχά­ρε­ως του Αφε­ντού­λη με την οικο­νο­μι­κή στή­ρι­ξη του οποί­ου καθώς και της οικο­γε­νεί­ας του μετέ­βη στο Μόνα­χο (1860) όπου σπού­δα­σε ζωγρα­φι­κή στην Ακα­δη­μία Μονά­χου με δάσκα­λο τον Karl von Piloty(Καρλ φον Πιλότι).

Ο Κ. Βολα­νά­κης ή Βολω­νά­κης από τους σημα­ντι­κό­τε­ρους Έλλη­νες ζωγρά­φους του 19^ου αιώ­να στά­θη­κε πολύ τυχε­ρός στην αρχή της καριέ­ρας του και μάλι­στα ύστε­ρα από ένα πολε­μι­κό γεγο­νός. Το 1866 έλα­βε χώρα στην Αδρια­τι­κή θάλασ­σα, κοντά στις Δαλ­μα­τι­κές ακτές η Ναυ­μα­χία της Λίσσας(μικρό νησί της Δαλ­μα­τί­ας), μετα­ξύ των στό­λων της Αυστρια­κής Αυτο­κρα­το­ρί­ας και της Ιτα­λί­ας. Νίκη­σε η Αυστρία και τότε ο αυτο­κρά­το­ρας προ­κή­ρυ­ξε δια­γω­νι­σμό για την απει­κό­νι­ση αυτού του γεγο­νό­τος. Ο Βολα­νά­κης κέρ­δι­σε τον δια­γω­νι­σμό με βρα­βείο 1000 χρυ­σά φιο­ρί­νια και το δικαί­ω­μα να ταξι­δεύ­ει δωρε­άν για 3 χρό­νια με το ναυ­τι­κό της Αυστρί­ας. Στα πλαί­σια αυτών των ταξι­διών ζωγρά­φι­σε περί­που 10 πίνα­κες με πλοία και θάλασσες.

Η απο­βί­βα­ση του Καραϊ­σκά­κη στο Φάληρο

Θάλασ­σα, πλοία και λιμά­νια η μόνι­μη πηγή έμπνευ­σης του Κ. Β., Ιστο­ρι­κές ναυ­μα­χί­ες, θαλασ­σι­νά τοπία, τοπιο­γρα­φί­ες. Μαζί με τους Νικό­λαο Γύζη, Νικ. Λύτρα και Γιώρ­γο Ιακω­βί­δη απο­τε­λούν την ομά­δα των κυριο­τέ­ρων εκπρο­σώ­πων της λεγό­με­νης Σχο­λής του Μονάχου.

Η πυρ­πό­λη­ση της Τούρ­κι­κης Ναυαρ­χί­δας από τον Κανά­ρη, έργο του πασί­γνω­στο στο κοι­νό ενώ από την τοπιο­γρα­φία όπου και ασχο­λή­θη­κε επι­τυ­χώς ξεχω­ρί­ζει το πρω­το­πο­ρια­κό για την επο­χή του έργο: Πανη­γύ­ρι στο Μόνα­χο-1876(Εθνική Πινα­κο­θή­κη Αθη­νών).<Χωριό στο Πήλιο>, <Οι πλύ­στρες>, γνω­στές τοπιο­γρα­φί­ες του, με τις θαλασ­σο­γρα­φί­ες και τα καρά­βια του να κλέ­βουν την παράσταση…

Η Ναυ­μα­χία της Λίσσας

Το 1883 και παρά την αντί­θε­τη συμ­βου­λή του καλού φίλου του και ομό­τε­χνου του Νικο­λά­ου Γύζη-του είχε βαφτί­σει και  την κορού­λα του Πολυ­ξέ­νη, ενώ συνο­λι­κά ο Κ. Β. ‚απέ­κτη­σε 5 παιδιά‑, επι­στρέ­φει στην Ελλά­δα με την οικο­γέ­νειά του  όπου και θα εργα­στεί στην Σχο­λή Ωραί­ων Τεχνών (μετέ­πει­τα Α.Σ. Κ.Τ.) μέχρι το 1903, χρο­νιά παραί­τη­σης του από το χώρο διδα­σκα­λί­ας για λόγους υγεί­ας. Ενδιά­με­σα και από το 1895 έχει ιδρύ­σει στον Πει­ραιά- τόπο εγκα­τά­στα­σης του για να βλέ­πει τη θάλασ­σα- το Καλ­λι­τε­χνι­κό Κέντρο όπου φοί­τη­σαν αξιό­λο­γοι ζωγρά­φοι, Γιώρ­γος Μπου­ζιά­νης κ. ά. Με την ίδρυ­ση του Κ.Κ. προ­σπά­θη­σε να αυξή­σει τα έσο­δά του, πενι­χρά έσο­δα λόγω των χαμη­λών τιμών  πώλη­σης των πινά­κων του και τις  ταυ­τό­χρο­νες μεγά­λες οικο­γε­νεια­κές του υπο­χρε­ώ­σεις λόγω της πολυ­με­λούς οικο­γέ­νειάς του. Δεν τα κατα­φέρ­νει και στα τελευ­ταία χρό­νια της ζωής του, αυγή του 20^ου αιώ­να και στον Πει­ραιά συνα­ντά­με τον κυριό­τε­ρο εκπρό­σω­πο της θαλασ­σο­γρα­φί­ας να εργά­ζε­ται σε κατά­στη­μα του Πει­ραιά με κορ­νί­ζες και αντι­κεί­με­νο της εργα­σί­ας του να τοπο­θε­τεί πίνα­κες ζωγρα­φι­κής στις έτοι­μες ήδη κορνίζες…

του Βόλου τη νύχτα.(επωλήθη σε δημο­πρα­σία του Σόθ­μπις περί­που 1.000.000 ευρώ.)

Το λιμά­νι 

Ταλαι­πω­ρη­μέ­νος από ασθέ­νεια, φτω­χός και παρα­γκω­νι­σμέ­νος ο Κων­στα­ντί­νος Βολα­νά­κης πεθαί­νει τελι­κά στον Πει­ραιά στις 29 Ιου­νί­ου του 1907, ενώ στην κηδεία του παρευ­ρέ­θη­καν μόνο 5–6 άτο­μα όπως έγρα­ψε ο κλασ­σι­κός συγ­γρα­φέ­ας Παύ­λος Νιρ­βά­νας σε χρο­νο­γρά­φη­μά του.

Κων­στα­ντί­νος Βολα­νά­κης: 180 χρό­νια από τη γέν­νη­σή του- 110 χρό­νια από τον θάνα­τό του…

Και, μόλις το 2008, 101 χρό­νια από τον θάνα­τό του η αρι­στουρ­γη­μα­τι­κή κλασ­σι­κή δημιουρ­γία του «Η Απο­βί­βα­ση του Καραϊ­σκά­κη στο Φάλη­ρο»  επω­λή­θη σε δημο­πρα­σία του Αγγλι­κού Οίκου Sotheby’s(Σόθμπις) ένα­ντι του ποσού των 1.970.855 ευρώ!!!(ρεκόρ για Ελλη­νι­κό έργο τέχνης).

Ρίχνο­ντας τα δίκτυα

Έργα του στην Εθνι­κή Πινα­κο­θή­κη και κυρί­ως σε ιδιω­τι­κές συλλογές.

Βασι­κές πηγές: <Οι Έλλη­νες Ζωγράφοι>/Μέλισσα-1998, KONSTANTINOS BOLANAKIS/POET OF THE SEA-Ναυ­τι­κό Μου­σείο Ελλά­δος-2009 και Πει­ραϊ­κόν Ημερολόγιον-1966.

Φωτο­γρα­φί­ες πινά­κων: διαδίκτυο.