Γιάννης Βεντούρας: Μπαμπά γιατί; οι κομμουνιστές δεν συμμετέχουν στις αστικές κυβερνήσεις

Παρου­σιά­ζει ο Θανά­σης Ν. Καρα­γιάν­νης* //

Ο Γιάν­νης Βεντού­ρας είναι οικο­νο­μο­λό­γος. Γεν­νή­θη­κε στην Αθή­να το 1959 και σπού­δα­σε στο οικο­νο­μι­κό τμή­μα της σχο­λής ΝΟΕ του ΑΠΘ. Εργά­στη­κε ως οικο­νο­μι­κός διευ­θυ­ντής και οικο­νο­μι­κός σύμ­βου­λος εται­ρειών και έτσι μελέ­τη­σε από τα «μέσα» το καπι­τα­λι­στι­κό σύστημα.

Υπάρ­χουν οικο­νο­μο­λό­γοι οι οποί­οι κατέ­χουν τη θεω­ρία της οικο­νο­μί­ας και ως εκ τού­του την εφαρ­μό­ζουν στους χώρους της δου­λειάς τους και προς όφε­λος των επι­χει­ρη­μα­τι­κών ομί­λων και εται­ρειών, μέσα στα πλαί­σια λει­τουρ­γί­ας του καπι­τα­λι­στι­κού συστήματος.

Ελά­χι­στοι, όμως, είναι οι οικο­νο­μο­λό­γοι οι οποί­οι κατέ­χουν και την οικο­νο­μία του σοσιαλισμού/κομμουνισμού και ως εκ τού­του έχουν την επι­στη­μο­νι­κή επάρ­κεια και δυνα­τό­τη­τα να μπο­ρούν ν’ αξιο­λο­γή­σουν και να συγκρί­νουν τα δύο αντί­θε­τα και αντί­πα­λα οικο­νο­μι­κά συστήματα.

Ένας από αυτούς είναι και ο οικο­νο­μο­λό­γος και συγ­γρα­φέ­ας Γιάν­νης Βεντού­ρας, ο οποί­ος –εκτός από την επι­στη­μο­νι­κή επάρ­κεια– έχει το ταλέ­ντο του αφη­γη­τή, του καλού συγ­γρα­φέα και «δασκά­λου», ώστε να μπο­ρεί να μετα­δώ­σει τις γνώ­σεις του εκλαϊ­κευ­μέ­να στους ανα­γνώ­στες ή ακρο­α­τές του, με μεγά­λη επιτυχία.

Αυτό το δια­πί­στω­σαν την περα­σμέ­νη ακα­δη­μαϊ­κή χρο­νιά οι φοι­τη­τές του Λαϊ­κού Πανε­πι­στη­μί­ου Αγ. Δημη­τρί­ου & Νοτί­ων Προ­α­στί­ων, όταν ο Γιάν­νης Βεντού­ρας πραγ­μα­το­ποί­η­σε εκεί μαθή­μα­τα Πολι­τι­κής Οικο­νο­μί­ας. Έτσι, κάποιοι που δεν ήξε­ραν από οικο­νο­μία και πολι­τι­κή οικο­νο­μία, κατόρ­θω­σαν να κατα­νο­ή­σουν ορι­σμέ­νες ειδι­κές γνώ­σεις, παρα­κο­λου­θώ­ντας από τη μια τα μαθή­μα­τά του και δια­βά­ζο­ντας από την άλλη το συγκε­κρι­μέ­νο βιβλίο του.

Με το γενι­κό τίτλο «Μπα­μπά για­τί;» θ’ ακο­λου­θή­σουν και άλλα βιβλία που σχε­τί­ζο­νται με την Ιστο­ρία, την Κοι­νω­νιο­λο­γία, την Πολι­τι­κή Οικο­νο­μία κ.ο.κ., ώστε να δοθεί η ευκαι­ρία στους φιλο­μα­θείς ανα­γνώ­στες ν’ απο­σα­φη­νί­σουν δυσ­νό­η­τες έννοιες, να κατα­νο­ή­σουν θεω­ρη­τι­κά και πρα­κτι­κά επι­στη­μο­νι­κά ζητή­μα­τα, τα οποία απέ­φυ­γε συστη­μα­τι­κά να κάνει το αστι­κό κρά­τος, μέσα από την αστι­κή εκπαί­δευ­ση, με απο­τέ­λε­σμα να μεί­νου­με σχε­δόν όλοι μας επι­στη­μο­νι­κά ημι­μα­θείς, με δια­στρε­βλώ­σεις, ελλεί­ψεις και αδυ­να­μί­ες σε όλα τα επι­στη­μο­νι­κά πεδία. Η συσκό­τι­ση και ο απο­προ­σα­να­το­λι­σμός είναι, βέβαια, στό­χοι του αστι­κού συστή­μα­τος, ώστε η εργα­τι­κή τάξη και τα λαϊ­κά κοι­νω­νι­κά στρώ­μα­τα να μην έχουν τη δυνα­τό­τη­τα ορθο­λο­γι­κής και αντι­κει­με­νι­κής επι­στη­μο­νι­κής ερμη­νεί­ας των κοι­νω­νι­κών, οικο­νο­μι­κών και πολι­τι­κών φαι­νο­μέ­νων, με απο­τέ­λε­σμα ν’ ανα­πα­ρά­γε­ται και να δια­τη­ρεί­ται επ’ αόρι­στο το ίδιο το σύστη­μα προς όφε­λος της αστι­κής εξου­σί­ας και σε βάρος του λαού.

Ο συγ­γρα­φέ­ας αρχι­κά ανα­λύ­ει την έννοια «δια­χει­ρι­στι­κή εξου­σία», της οποί­ας τη σημα­σία οι περισ­σό­τε­ροι δε γνω­ρί­ζου­με ή δεν έχου­με σκε­φτεί. Στη συνέ­χεια ανα­λύ­ει διά­φο­ρες έννοιες που αφο­ρούν την «Ανώ­νυ­μη (μετο­χι­κή) Εται­ρεία»: «Το Διοι­κη­τι­κό Συμ­βού­λιο», τη «συμ­με­το­χή των εργα­ζο­μέ­νων στο Δ.Σ.», θέτο­ντας τον προ­βλη­μα­τι­σμό «Αν μου χάρι­ζαν ένα… εργο­στά­σιο». Ανα­λύ­ει, επί­σης, θεω­ρη­τι­κά, αλλά κυρί­ως με παρα­δείγ­μα­τα, επι­μέ­ρους έννοιες του θέμα­τος «Εξου­σία και Κυβέρ­νη­ση»: «Το Κρά­τος», «Η Κυβέρ­νη­ση», «Τα κόμ­μα­τα», διε­ρευ­νώ­ντας τα ζητή­μα­τα: «Είναι οι κομ­μου­νι­στές “αρι­στε­ροί”;», «Η συμ­με­το­χή στην κυβέρ­νη­ση», «Η ελλη­νι­κή περί­πτω­ση» και «… η πεί­ρα του Κ.Κ.Ε.». Ανα­κε­φα­λαιώ­νει, με κάποια συμπε­ρά­σμα­τα, δημιουρ­γώ­ντας πολ­λα­πλούς προ­βλη­μα­τι­σμούς στον ανα­γνώ­στη, με μεθο­δι­κό­τη­τα και συγκε­κρι­μέ­νη στοχοθεσία.

Ένα βιβλίο, το οποίο είναι ευκο­λο­διά­βα­στο, ευχά­ρι­στο, χρή­σι­μο κοι­νω­νι­κά και πολιτικά.

Του ευχό­μα­στε να συνε­χί­σει να γρά­φει και άλλα βιβλία για τη σει­ρά «Μπα­μπά για­τί;», με την ίδια μεθο­δο­λο­γία, εκλαϊ­κευ­τι­κή προ­σέγ­γι­ση, με χιού­μορ που δημιουρ­γεί ευχά­ρι­στη διά­θε­ση στον ανα­γνώ­στη. Πρό­κει­ται για κοι­νω­νι­κή προ­σφο­ρά και από­δει­ξη πως το επι­στη­μο­νι­κό βιβλίο είναι δυνα­τό να φτά­σει στα χέρια της εργα­τι­κής τάξης και των λαϊ­κών κοι­νω­νι­κών στρω­μά­των εύκο­λα, δημιουρ­γι­κά και παρα­γω­γι­κά για την εξέ­λι­ξη και καλ­λιέρ­γεια της πολι­τι­κής σκέ­ψης μας, η οποία βάλ­λε­ται και επι­χει­ρεί­ται να κατα­στρα­φεί από την αστι­κή τάξη, συστη­μα­τι­κά με σαφείς επι­διώ­ξεις και στόχους.

Το συγ­γρα­φέα απα­σχό­λη­σε πολύ το ζήτη­μα που δημιουρ­γή­θη­κε στις εθνι­κές εκλο­γές του 2012. Τότε δημιουρ­γή­θη­κε αφό­ρη­τη πίε­ση στο ΚΚΕ για να συνερ­γα­στεί συμ­με­τέ­χο­ντας σε μια «αρι­στε­ρή» κυβέρ­νη­ση. Την άρνη­σή του το ΚΚΕ την «πλή­ρω­σε» τότε με την απώ­λεια περί­που 200 χιλ. ψήφων. Όμως η συνε­πέ­στα­τη με την ιδε­ο­λο­γία και το πρό­γραμ­μά του εκεί­νη στά­ση του ΚΚΕ, το δικαί­ω­σε πανη­γυ­ρι­κά. Ο συγ­γρα­φέ­ας παρα­θέ­τει στοι­χεία και επι­χει­ρή­μα­τα, τα οποία πεί­θουν κάθε καλο­προ­αί­ρε­το ανα­γνώ­στη και υπάρ­χει αδή­ρι­τη η ανά­γκη να μελε­τη­θούν από το ευρύ κοινό.

Ο Γιάν­νης Βεντού­ρας μελέ­τη­σε επι­στα­μέ­να και διε­ξο­δι­κά το ζήτη­μα και μέσα από το υπέ­ρο­χο βιβλίο του έδω­σε πει­στι­κές απα­ντή­σεις, μ’ επι­στη­μο­νι­κό τρό­πο, με λογι­κή επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία, με πολι­τι­κή σοβα­ρό­τη­τα, όλα στη­ριγ­μέ­να στα συμ­φέ­ρο­ντα της εργα­τι­κής τάξης και των λαϊ­κών κοι­νω­νι­κών στρω­μά­των. Άλλω­στε, αν ο επι­στή­μο­νας, ο καλ­λι­τέ­χνης, ο δημο­σιο­γρά­φος, ο συγ­γρα­φέ­ας, ο δια­νο­ού­με­νος δεν υπη­ρε­τεί με τις επι­στη­μο­νι­κές γνώ­σεις του, την τέχνη του, το λόγο του και τα βιβλία του τα συμ­φέ­ρο­ντα των ανέρ­γων, των φτω­χών, των εκμε­ταλ­λευό­με­νων, των δυστυ­χι­σμέ­νων, τότε γίνε­ται εκού­σια ή ακού­σια προ­δό­της της τάξης του και «γενί­τσα­ρος», μια και η συντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία ανή­κου­με σε λαϊ­κά κοι­νω­νι­κά στρώ­μα­τα, στην αγρο­τιά και στην εργα­τιά, ιδιαίτερα.

Ας δια­βά­σου­με κάποια συμπε­ρά­σμα­τα του συγ­γρα­φέα, ως δείγ­μα ύφους και γραφής:

«ΟΙ ΚΑΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ είναι αυτοί που έχουν ΠΛΗΡΗ (οικο­νο­μι­κή) ΕΞΟΥΣΙΑ, τόσο σε αυτά όσο και στο ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥΣ.»

«Ο καπι­τα­λι­στής, στα πλαί­σια της επι­χεί­ρη­σής του, χρειά­ζε­ται οπωσ­δή­πο­τε έναν ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟΥ για να μπο­ρεί να ελέγ­χει και να εκμε­ταλ­λεύ­ε­ται τους εργα­ζό­με­νους που έχει στη δού­λε­ψή του. Σε επί­πε­δο μιας χώρας το σύνο­λο των καπι­τα­λι­στών, δηλα­δή η Αστι­κή Τάξη, χρειά­ζε­ται έναν αντί­στοι­χο μηχα­νι­σμό για να επι­βάλ­λει την Εξου­σία της συνο­λι­κά στην Εργα­τι­κή Τάξη. Αυτός ο πολύ­πλο­κος μηχα­νι­σμός είναι ο ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ, το ΚΡΑΤΟΣ.» κ.ά.

Κι ένα τελευ­ταίο δείγ­μα γρα­φής: «Η καπι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη είναι επι­θυ­μη­τή από τους κεφα­λαιο­κρά­τες επει­δή αυτή φέρ­νει αύξη­ση των κερ­δών των καπι­τα­λι­στών. Για το λαό όμως, καπι­τα­λι­στι­κή ΑΝΑΠΤΥΞΗ σημαί­νει μεί­ω­ση μισθών, μεί­ω­ση συντά­ξε­ων, αύξη­ση φορο­λο­γί­ας, μεί­ω­ση παρο­χών υγεί­ας, μεί­ω­ση δυνα­τό­τη­τας δια­κο­πών και ψυχα­γω­γί­ας και γενι­κά, μεί­ω­ση του βιο­τι­κού τους επι­πέ­δου.»

Ας στη­ρί­ξου­με μια τέτοιου είδους προ­σπά­θεια για παρο­χή επι­στη­μο­νι­κών γνώ­σε­ων με ευχά­ρι­στο και εκλαϊ­κευ­μέ­νο τρό­πο, για την ανά­πτυ­ξη της πολι­τι­κής κρί­σης και σκέ­ψης μας, στοι­χείο λίαν απα­ραί­τη­το στους δύσκο­λους και πονη­ρούς και­ρούς που ζούμε.

Το συστή­νω ιδιαί­τε­ρα σε εφή­βους και νέους ηλι­κί­ας 16–30 χρόνων.

*  Δρ. Θανά­σης Ν. Καραγιάννης
e‑mail:[email protected]
http://thkaragia.wix.com/main