Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Γιάννης Καλατζόπουλος: Θέατρο για παιδιά και… έξυπνους μεγάλους

Μάλ­λον επα­να­λαμ­βα­νό­μα­στε  ό,τι και να πού­με για το «παι­δί θαύ­μα» τον αει­θα­λή «Γιαν­νά­κη», που «πρό­λα­βε τον κινη­μα­το­γρά­φο πριν γίνει βιο­μη­χα­νία ιλου­στρα­σιόν», τον μαχη­τή και ιδιό­μορ­φα ασυμ­βί­βα­στο σε έναν χώρο ομο­λο­γου­μέ­νως δύσκο­λο και αντι­φα­τι­κό –αυτόν των δια­νο­ού­με­νων (και ειδι­κά των ηθο­ποιών με τα γεγο­νό­τα –μάλ­λον κορ­φή του παγό­βου­νου απ’ ό,τι δεί­χνουν τα πράγ­μα­τα, του τελευ­ταί­ου χρόνου).Γιάννης Καλατζοπουλος παιδί θαύμα

Ως επαγ­γελ­μα­τί­ας ‑με δασκά­λους και σκη­νο­θέ­τες σαν τους Αλέ­ξη Μινω­τή, Κάρο­λο Κουν, Βασί­λη Δια­μα­ντό­που­λο έπαι­ξε στο σανί­δι πάντα ξεχω­ρι­στούς ρόλους (ακό­μα και τότε που ενσάρ­κω­νε τους λεγό­με­νους «δεύ­τε­ρους») στους θιά­σους Μυράτ-Ζου­μπου­λά­κη, Ελλη­νι­κό Λαϊ­κό Θέα­τρο του Μάνου Κατρά­κη, Έλλης Λαμπέ­τη, Εθνι­κό Θέα­τρο, στο ΚΘΒΕ, Θέα­τρο Στοά, Θεα­τρι­κή Σκη­νή, στα ΔΗΠΕΘΕ Ιωαν­νί­νων, Κέρ­κυ­ρας και Κρή­της, στο θία­σο του Γ. Κιμού­λη και σε πολ­λούς συνε­ται­ρι­κούς θιά­σους και ομά­δες (Θέα­τρο του Λαού, Ελεύ­θε­ροι Καλ­λι­τέ­χνες, Θέα­τρο της Νιό­της, Θέα­τρο του Δρό­μου, Ομά­δα Σύγ­χρο­νης Τέχνης κά.)
Ανα­φέ­ρου­με ενδει­κτι­κά και τη «Σολο­μώ­ντεια Λύση», «Του κου­τρού­λη ο γάμος» (2016), Tango (2018), Ο καλός άνθρω­πος του Σετσουάν (2019).
Έχει σκη­νο­θε­τή­σει ο ίδιος πάνω από εξή­ντα παρα­στά­σεις για ενή­λι­κες και παι­διά στο Εθνι­κό Θέα­τρο, στο ΚΘΒΕ, στα ΔΗΠΕΘΕ Ιωαν­νί­νων, Κομο­τη­νής, Κέρ­κυ­ρας και Κρή­της, καθώς και σε πολ­λούς ιδιω­τι­κούς ή συνε­ται­ρι­κούς θιά­σους του ΣΕΗ.
Θυμί­ζου­με πως τέλειω­σε Πάντειο (1973),Νομική Αθη­νών (1976) και παρα­κο­λού­θη­σε μαθή­μα­τα σκη­νο­θε­σί­ας θεά­τρου στην Accademia Nazionale d’Arte Drammatica της Ρώμης (1985–87)

Γιάννης Καλατζοπουλος βιβλία

Έχει επί­σης συγ­γρά­ψει βιβλία –παι­δι­κά και μη Θέα­τρο για παι­διά και… έξυ­πνους μεγά­λους (το τελευ­ταίο του –περί ου ο λόγος) Οδός θεά­τρου, Τα ρού­χα του βασι­λιά, Δια­σκευ­ές έργων του Σαίξ­πηρ για παι­διά και νέους, Φίνο Ριρι­λί­νο, 445–386 π.Χ. Αρι­στο­φά­νης — Αρι­στο­φά­νης: Όρνι­θες. Ειρή­νη. Βάτρα­χοι (δεί­τε μεριά από αυτά εδώ), μετα­ξύ αυτών απο­λαύ­σα­με το γλα­φυ­ρά πλού­σιο (253 σελί­δες σε 22|13) αυτο­βιο­γρα­φι­κό «Γιαν­νά­κης, το παι­δί-θαύ­μα», που κυκλο­φό­ρη­σε το 2006 σε ηλι­κία 57 χρόνων

Ένας αρι­στε­ρός μεσή­λι­κας αφη­γεί­ται στη νεα­ρή μαθή­τρια-ερω­μέ­νη του τις ανα­μνή­σεις του από την επο­χή κατά την οποία ήταν το “παι­δί-θαύ­μα” του ελλη­νι­κού κινη­μα­το­γρά­φου. Κάποιος αλλό­κο­τος πρύ­τα­νης τον κατα­σκο­πεύ­ει αθέ­α­τος, προ­σπα­θώ­ντας να λύσει το αίνιγ­μα μιας σκι­σμέ­νης φωτο­γρα­φί­ας από τη μικρα­σια­τι­κή κατα­στρο­φή. Η Αλί­ντα Για­βου­κλά­κη (;;) και ο θεί­ος ο χασί­κλας, το παρά­νο­μο τυπο­γρα­φείο και η Σαπ­φώ Νοτα­ρά, το Eφτα­μη­νί­τι­κο και ο Σου­η­δέ­ζος, τα ταλέ­ντα του Οικο­νο­μί­δη και το σνί­τσελ βιε­νουά του Βασί­λη Αυλω­νί­τη, ο Κεφαλ­λο­νί­της που ζει μέσα στο μπα­ου­λο­ντί­βα­νο και το φαβο­ρί των εκα­τό μέτρων, που παρα­τά­ει την κούρ­σα για να κυνη­γή­σει πεταλούδες…

…Από τότε κύλη­σε πολύ νερό στ’ αυλά­κι: Όνει­ρα του παρελ­θό­ντος, θρύ­ψα­λα του παρό­ντος και εφιάλ­τες του μέλ­λο­ντος συν­θέ­τουν ένα “μυθ-υστέ­ρη­μα” σχι­ζο­φρέ­νειας και προ­δο­σί­ας, όπου όλα τα πραγ­μα­τι­κά περι­στα­τι­κά λογο­κρί­νο­νται από τη φαντα­σία του συγ­γρα­φέα, ενώ τα φαντα­στι­κά γεγο­νό­τα παρα­τί­θε­νται αυτούσια.

Οι εκδό­σεις Φίλ­ντι­σι σας προ­σκα­λούν στην παρου­σί­α­ση του βιβλί­ου του Γιάν­νη Καλα­τζό­που­λου «Θέα­τρο για παι­διά και… έξυ­πνους μεγά­λους» τη Δευ­τέ­ρα 18 Οκτω­βρί­ου 5.30μμ στο προ­αύ­λιο του Μαρα­σλεί­ου (Μαρα­σλή 4, Κολω­νά­κι) Όνει­ρο καλο­και­ρι­νής νύχτας (Σαίξ­πηρ)

Γιάννης Καλατζοπουλος ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ έξυπνους μεγάλους

  • Ρωμαί­ος & Ιου­λιέ­τα, σαν το σκύ­λο με τη γάτα (Σαίξ­πηρ)
  • Δον Κιχώ­της (Θερ­βά­ντες)
  • Που να σκά­σεις Κρι­στο­μπί­τα, δε θα πάρεις τη Ροζί­τα! (Λόρ­κα)
    • Ομι­λη­τές: Μαρία Δημά­κη-Ζώρα, Επίκ. Καθη­γή­τρια Π.Τ.Δ.Ε., Ε.Κ.Π.Α., Διευ­θύ­ντρια Εργα­στη­ρί­ου Τέχνης και Λόγου, Νανά Νικο­λά­ου, σκη­νο­θέ­της, ηθοποιός,
    • Δημή­τρης Λέκ­κας, συνθέτης.
    • Σκη­νές θα δια­βά­σουν οι ηθο­ποιοί: Σίσ­συ Ιγνα­τί­δου, Ηλέ­κτρα Σαρ­ρή, Γιάν­νης Απέρ­γης και ο συγγραφέας.

Κυκλο­φό­ρη­σε ο πρώ­τος τόμος με δια­σκευ­ές θεα­τρι­κών έργων για παι­δι­κό Κοι­νό που υπο­γρά­φει και έχει παρου­σιά­σει ο Γιάν­νης Καλα­τζό­που­λος, κατά την πολύ­χρο­νη και επι­τυ­χη­μέ­νη καριέ­ρα του στο «Θέα­τρο για παιδιά».
«Αντα­πο­κρι­νό­με­νος στην επι­θυ­μία πολ­λών “μερα­κλή­δων” εκπαι­δευ­τι­κών που μου ζητούν κάθε χρό­νο την άδεια να ανε­βά­σουν αυτά τα έργα στο σχο­λείο τους, παρα­δί­δω στο ανα­γνω­στι­κό κοι­νό την σει­ρά ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ καιέξυ­πνους μεγά­λους» (ISBN: 978 618 5456 48 1).

Στον 1ο τόμο περι­λαμ­βά­νο­νται τα έργα:

  • Όνει­ρο καλο­και­ρι­νής νύχτας (Σαίξ­πηρ)
  • Ρωμαί­ος & Ιου­λιέ­τα, σαν το σκύ­λο με τη γάτα (Σαίξ­πηρ)
  • Δον Κιχώ­της (Θερ­βά­ντες)
  • Που να σκά­σεις Κρι­στο­μπί­τα, δε θα πάρεις τη Ροζί­τα! (Λόρ­κα)

«Δια­τη­ρώ την πεποί­θη­ση ότι μέσα από μεγά­λα έργα, τα μικρά παι­διά μπο­ρούν να γνω­ρί­σουν καλύ­τε­ρα και ν’ αγα­πή­σουν το Θέα­τρο».
Κάποια από τα θεα­τρι­κά έργα συμπλη­ρώ­νουν χρή­σι­μες Οδη­γί­ες για το ανέ­βα­σμα του έργου από σχο­λι­κές και άλλες ερα­σι­τε­χνι­κές ομά­δες, με σκη­νο­θε­τι­κές, σκη­νο­γρα­φι­κές, ενδυ­μα­το­λο­γι­κές σημειώ­σεις και εναλ­λα­κτι­κές λύσεις.
«Οι δια­σκευ­ές αυτές παί­χτη­καν με μεγά­λη επι­τυ­χία όχι μόνο από την δική μου ΠΑΙΔΙΚΗ ΑΥΛΑΙΑ αλλά και από το Εθνι­κό, το Κρα­τι­κό Θέα­τρο Βορεί­ου Ελλά­δος, σχε­δόν απ’ όλα τα Δημο­τι­κά Περι­φε­ρεια­κά Θέα­τρα, από ιδιω­τι­κούς θιά­σους, δεκά­δες ερα­σι­τε­χνι­κές ομά­δες, δημο­τι­κά σχο­λεία, γυμνά­σια και λύκεια όλης της χώρας».

Θα ακο­λου­θή­σουν τα βιβλία:
Βιβλίο 2ο:

  1. Ο Αρχο­ντο­χω­ριά­της (Μολιέ­ρος)
  2. Του­ρα­ντό  (Κάρ­λο Γκότσι)
  3. Πέερ Γκυντ  (Ίψεν)
  4. Πήτερ Παν  (Τζέιμς Μπάρι)
  5. Η Σολο­μώ­ντεια Λύση (από το κινέ­ζι­κο έργο “Ο κύκλος με την κιμω­λία” απ’ όπου εμπνεύ­στη­κε ο Μπρεχτ το δικό του έργο).

Βιβλίο 3ο:

  1. Ειρή­νη (Αρι­στο­φά­νης)
  2. Βάτρα­χοι (Αρι­στο­φά­νης)
  3. Όρνι­θες, Η χώρα των που­λιών (Αρι­στο­φά­νης)

Βιβλίο 4ο:

  1. Το τρε­λό-τρε­λό ταξί­δι του Αϊν­στάιν  (Γ. Καλατζόπουλος)
  2. Όνει­ρο ηλε­κτρο­νι­κής νύχτας (Γ. Καλατζόπουλος)
  3. Η Νεράι­δα του Φεγ­γα­ριού  (Γ. Καλα­τζό­που­λος, από έναν θρύ­λο της Ιαπωνίας)
  4. Το παρα­μύ­θι που δεν το ’λεγε κανείς (Γ. Καλα­τζό­που­λος, εμπνευ­σμέ­νο από τις 4 επο­χές του Βιβάλντι).
  5. Φύλ­λο-φύλ­λο την κου­κιά  (Γ. Καλα­τζό­που­λος, από ένα παρα­μύ­θι της Μήλου)
  6. Το ξύλι­νο σπα­θί  (Γ.Καλατζόπουλος, από ένα παρα­μύ­θι της Ανατολής).

θεατρο.grΠαλιότερα καμάρωνα που με θεωρούσαν «Θαύμα»
Τώρα καμαρώνω που με θεωρούν ακόμα «παιδί»

Σε συνέ­ντευ­ξη του Γιάν­νη Καλα­τζό­που­λου, στο θεατρο.gr με αφορ­μή την κυκλο­φο­ρία του βιβλί­ου, ανα­φέ­ρει μετα­ξύ άλλων:

Εγώ νιώ­θω Ηθο­ποιός.
Άρχι­σα να σκη­νο­θε­τώ και να γρά­φω από ανά­γκη. Αν έβλε­πα γύρω μου περισ­σό­τε­ρους σκη­νο­θέ­τες με την προ­σο­χή τους στραμ­μέ­νη προς το Κοι­νό και όχι προς τον καθρέ­φτη τους, θα καθό­μουν στ’ αυγά μου.
Έτσι και με το γρά­ψι­μο. Όταν γεν­νή­θη­κε η κόρη μου έρι­ξα μια ματιά γύρω μου και σκέ­φτη­κα «Πού να την πηγαί­νω; Στις σαχλα­μά­ρες που θεω­ρούν τα παι­διά ανό­η­τα και τα προ­ε­τοι­μά­ζουν για πει­θή­νιους κατα­να­λω­τές και ψηφο­φό­ρους; Στις πεντά­μορ­φες βασι­λο­πού­λες που ερω­τεύ­ο­νται φτω­χό­παι­δα και στους κατα­φερ­τζή­δες που νικά­νε τους κακούς μόνο και μόνο για να γίνουν αυτοί κακοί στη θέση τους;»… Έτσι άρχι­σα να δια­σκευά­ζω κλα­σι­κά έργα όπως το «Όνει­ρο Καλο­και­ρι­νής Νύχτας» του Σαίξ­πηρ, τους «Όρνι­θες» του Αρι­στο­φά­νη, τον «Κύκλο με την Κιμω­λία» ‑έργα που γρά­φτη­καν για μεγά­λους, αλλά στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι υπέ­ρο­χα παρα­μύ­θια για όλες τις ηλι­κί­ες. Παρα­μύ­θια όμως που λένε την Αλή­θεια, και την λένε με υπέ­ρο­χο τρόπο.

Γιάννης Καλατζοπουλος Μίρκα

Ο Γιάν­νης με τη Μίρ­κα …“μια φορά κι έναν καιρό”

Ο τίτλος «Θέα­τρο για παι­διά καιέξυ­πνους μεγά­λους» βγή­κε από την πεποί­θη­σή μου ότι τα παι­διά είναι πιο ικα­νά από πολ­λούς μεγά­λους να αντι­λαμ­βά­νο­νται και να αισθά­νο­νται ορι­σμέ­να πράγ­μα­τα που η συμ­βα­τι­κή ζωή μας, τα κρύ­βει από τα δικά μας συμ­βι­βα­σμέ­να μάτια.
Την ιδέα μου την έδω­σαν πολ­λοί φίλοι εκπαι­δευ­τι­κοί που έβλε­παν τις παρα­στά­σεις της «Παι­δι­κής Αυλαί­ας» με τους μαθη­τές τους, και μετά μου ζητού­σαν την άδεια να ανε­βά­σουν στο Σχο­λείο τους το έργο που είδαν. Έτσι, μέσα στην καρα­ντί­να, μάζε­ψα όλο αυτό το υλι­κό, το συμπλή­ρω­σα με οδη­γί­ες ανε­βά­σμα­τος, φωτο­γρα­φί­ες, σκη­νο­γρα­φι­κά σχέ­δια κλπ.
Ο πρώ­τος τόμος περι­λαμ­βά­νει δύο έργα του Σαίξ­πηρ («Ρωμαί­ος και Ιου­λιέ­τα» και «Όνει­ρο Καλο­και­ρι­νής Νύχτας»), τον «Δον Κιχώ­τη» του Θερ­βά­ντες που έζη­σε στην Ισπα­νία την ίδια επο­χή με τον Σαίξ­πηρ, και το «Που να σκά­σεις Κρι­στο­μπί­τα, δε θα πάρεις την Ροζί­τα» του Λόρ­κα, που ήταν Ισπα­νός σαν τον Θερ­βά­ντες και ευαί­σθη­τος σαν τον Σαίξπηρ.
Το μήνυ­μα και του πρώ­του τόμου αλλά και αυτών που θα ακο­λου­θή­σουν είναι το ίδιο: Το Θέα­τρο μας βοη­θά­ει να γνω­ρί­σου­με τον Άλλον, τον δια­φο­ρε­τι­κό από εμάς. Και μόνο μέσω του «άλλου» μπο­ρού­με να γνω­ρί­σου­με τον Εαυ­τό μας.

Στο ερώ­τη­μα «Πως βιώ­σα­τε την επο­χή του κορο­νοιού, την καρα­ντί­να και την καλ­λι­τε­χνι­κή “επα­νά­στα­ση” Support Art Workers»; Απαντάει:
Την καρα­ντί­να όπως όλοι. Στην αρχή με έκπλη­ξη, δυσφο­ρία, θυμό… Μετά με περι­συλ­λο­γή και ενδο­σκό­πη­ση. Και τελι­κά με προ­σπά­θεια δημιουρ­γί­ας, που είναι το μόνο αντί­δο­το στην απο­μό­νω­ση που μας επι­βάλ­λει όχι μόνο η καρα­ντί­να αλλά και η ατο­μι­κι­στι­κή επο­χή μας.
Τώρα, για το Support Art Workers… τι να σας πω; Πρώ­τα-πρώ­τα δεν το θεω­ρώ «επα­νά­στα­ση» για­τί έχω μια ριζι­κά δια­φο­ρε­τι­κή ιδέα για την Επα­νά­στα­ση. Δεύ­τε­ρον, με συμπά­θεια το είδα αλλά και με κάποια δυσπι­στία –δεν σας κρύ­βω. Ανή­κω βλέ­πε­τε σε μια γενιά που δυσπι­στεί σε κάθε τι που εκτο­νώ­νει εύκο­λα την οργή του κόσμου, που περιο­ρί­ζει την συλ­λο­γι­κή δρά­ση σε ατο­μι­κή χρή­ση του πλη­κτρο­λο­γί­ου, και μάλι­στα του… αγγλι­κού πληκτρολογίου.

Με ταξι­δεύ­ει γενι­κά η Τέχνη. Η μου­σι­κή, το Θέα­τρο, το διά­βα­σμα… Με εμπνέ­ει η ακα­τά­βλη­τη δύνα­μη του ανθρώ­πι­νου μυα­λού να «παίρ­νει ανά­πο­δες» εκεί που δεν το περιμένεις.
Ποιο είναι το αγα­πη­μέ­νο σας βιβλίο, τρα­γού­δι και σημείο στη πόλη; Αγα­πώ πολύ την «Πάπισ­σα Ιωάν­να» του Ροΐ­δη, το τρα­γού­δι «Τίπο­τα δεν πάει χαμέ­νο» του Λοΐ­ζου και την πλα­τεία Γκύζη.

Τώρα κάνω πρό­βες για το έργο του Άρθουρ Μύλερ «Οι Μάγισ­σες του Σάλεμ» στο οποίο θα παί­ξω τον χει­μώ­να. Στο Θέα­τρο Χορν.
Ετοι­μά­ζω την έκδο­ση ενός άγνω­στου στην Ελλά­δα θεα­τρι­κού έργου που έγρα­ψε ο Τζορ­ντά­νο Μπρού­νο στα 1582. Ο Τζορ­ντά­νο Μπρού­νο ήταν φιλό­σο­φος, μαθη­μα­τι­κός, θεο­λό­γος, αστρο­νό­μος και πολ­λά άλλα. Κατα­δι­κά­στη­κε από την Ιερά Εξέ­τα­ση σαν μάγος και κάη­κε στην πυρά, επει­δή υπο­στή­ρι­ζε πριν από τον Γαλι­λαίο ότι η Γη γυρί­ζει γύρω από τον Ήλιο.
Το έργο λέγε­ται «Ο Κηρο­πλά­στης» και είναι μια απί­στευ­τη κωμω­δία με έντο­νη κοι­νω­νι­κή κρι­τι­κή και όποιος θέλει, μπο­ρεί εύκο­λα να με βρει στο θέα­τρο, στον εκδο­τι­κό οίκο ή… στο φέι­σμπουκ — την πρω­τό­τυ­πη μετά­φρα­ση που έχω κάνει, μαζί με εισα­γω­γή και ερμη­νευ­τι­κά σχόλια.

🎤 🎶 🎼

 

 

 

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο