Για γέλια ή/και για κλάματα!

Γρά­φει η Έφη Παυ­λί­δου //
Φιλό­λο­γος-Διδά­κτωρ ΠΤΔΕ ΑΠΘ

Όλο το καλο­καί­ρι οι ιθύ­νο­ντες του Υπουρ­γεί­ου Παι­δεί­ας σπα­ζο­κε­φά­λια­ζαν για το πού θα εντά­ξουν αυτόν τον έρμο τον «Περι­κλέ­ους Επι­τά­φιο». Αφού τον αφαί­ρε­σαν  από το πρό­γραμ­μα της Γ΄ Λυκεί­ου και αφού δεν μπό­ρε­σαν να τον χωρέ­σουν στην Α΄ Λυκεί­ου, τον κόλ­λη­σαν ως ………………. (ας μη σχο­λιά­σω) στο τελευ­ταίο μέρος του βιβλί­ου της «Αντι­γό­νης» στη Β΄ Λυκεί­ου. Δεν είχαν καν την ευθι­ξία να δια­νεί­μουν στους μαθη­τές το κανο­νι­κό βιβλίο του «Επι­τα­φί­ου», αυτό που μέχρι τώρα χρη­σι­μο­ποιού­σα­με, ούτε, βεβαί­ως, το αντί­στοι­χο βιβλίο με τις προ­τει­νό­με­νες μετα­φρά­σεις. Έτσι, χάριν οικο­νο­μί­ας, δεν συμπε­ριέ­λα­βαν ούτε την εισα­γω­γή ούτε το εισα­γω­γι­κό κεφά­λαιο 34 ούτε και όλα τα σχό­λια των άλλων κεφα­λαί­ων. Ωστό­σο αυτά απαι­τού­νται! Το αστείο (!;) συνε­χί­ζε­ται, καθώς ενη­με­ρω­θή­κα­με για την εν λόγω αλλα­γή με εγκύ­κλιο του Υπουρ­γεί­ου στις 11/9/2017!

Οι δε εκπαι­δευ­τι­κοί που ανέ­λα­βαν τη διδα­σκα­λία των Αρχαί­ων της Β΄ Λυκεί­ου (πολ­λοί εξ αυτών χωρίς να προ­λά­βουν να ενη­με­ρω­θούν για την εν λόγω αλλα­γή), οφεί­λουν να αρχί­σουν από τη διδα­σκα­λία του «Επι­τα­φί­ου» και πρέ­πει: α) να προ­σεγ­γί­σουν το ιστο­ρι­κό και κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κό πλαί­σιο, μέσα στο οποίο γεν­νή­θη­κε το έργο  β) να επι­διώ­ξουν να αντι­λη­φθούν οι μαθη­τές τις συμ­βά­σεις του καθε­νός από τα δύο γραμ­μα­τεια­κά είδη [δηλ. «Επι­τα­φί­ου» και «Αντι­γό­νης»], γ) να επε­ξη­γή­σουν βασι­κές έννοιες – όρους με τους οποί­ους διευ­κο­λύ­νε­ται η κατα­νό­η­ση του κει­μέ­νου και του πολι­τι­σμού στον οποίο ανα­φέ­ρε­ται, δ)  να διε­ρευ­νή­σουν με τους μαθη­τές τη σχέ­ση των δύο έργων με άλλα έργα της κλα­σι­κής αρχαιό­τη­τας, αλλά και με μετα­γε­νέ­στε­ρα έργα, ε) να συμ­βάλ­λουν στο να αντι­λη­φθούν οι μαθη­τές τη δια­χρο­νι­κό­τη­τα των έργων και τη σημα­σία των ανθρω­πι­στι­κών αξιών που υπο­στη­ρί­ζουν, στ) να επι­διώ­ξουν να δώσουν οι μαθη­τές τις δικές τους απα­ντή­σεις και να δια­μορ­φώ­σουν στά­σεις απέ­να­ντι σε ζητή­μα­τα που θίγο­νται στα δύο έργα, ζ) να δια­μορ­φώ­σουν θετι­κή στά­ση για την Αρχαία Ελλη­νι­κή Γραμ­μα­τεία, η) να ανα­δεί­ξουν τα χαρα­κτη­ρι­στι­κά του αθη­ναϊ­κού πολι­τεύ­μα­τος, της άμε­σης δημο­κρα­τί­ας, της εμβλη­μα­τι­κής προ­σω­πι­κό­τη­τας του Περι­κλή και του ύφους του Θου­κυ­δί­δη, θ) να γίνουν όλα τα παρα­πά­νω αντι­κεί­με­νο κρι­τι­κής και βιω­μα­τι­κής προ­σέγ­γι­σης από τους μαθη­τές και τις μαθή­τριες κ.ά.

Το ανέκ­δο­το είναι ότι για όλα τα παρα­πά­νω (και γι’ αυτά που δεν συμπε­ριέ­λα­βα στον κατά­λο­γο, όπως την εξέ­τα­ση της μετά­φρα­σης, την προ­σπέ­λα­ση του κει­μέ­νου σε λεξι­κο­γραμ­μα­τι­κό επί­πε­δο, τη δια­κει­με­νι­κή προ­σέγ­γι­ση κτλ) το Υπουρ­γείο μας δίνει μόνο 15 ώρες!!! Ειρή­σθω εν παρό­δω, ότι πρό­κει­ται για ένα έργο που εξε­τα­ζό­ταν στις πανελ­λα­δι­κές! Όσοι έχουν μελε­τή­σει το έργο και γνω­ρί­ζουν πόσο πλού­σιο είναι και πυκνό σε νοή­μα­τα και, συγ­χρό­νως, πόσο απαι­τη­τι­κός και δύσκο­λος γίνε­ται ο λόγος του Θου­κυ­δί­δη σε μετα­φρα­στι­κό επί­πε­δο, κατα­νο­ούν την αδυ­να­μία του εγχει­ρή­μα­τος σε τόσο σύντο­μο χρο­νι­κό διά­στη­μα. Αν, ακό­μη, προ­σμε­τρη­θεί το ελλι­πές γνω­στι­κό υπό­βα­θρο ενός σεβα­στού αριθ­μού μαθη­τών για το ιστο­ρι­κό πλαί­σιο της επο­χής (μαθη­τές, ακό­μα και καλοί, που εκφέ­ρουν από­ψεις (ενδει­κτι­κά ανα­φέ­ρω) ότι ο «Περι­κλής κυβέρ­νη­σε την Αθή­να 100 χρό­νια» και ότι «επι­τά­φιος είναι κάτι που λέγε­ται σε χαρού­με­νες περι­πτώ­σεις»), γίνε­ται αντι­λη­πτό ότι πρό­κει­ται για ένα δρά­μα! Πάλι ο ταλαί­πω­ρος ο εκπαι­δευ­τι­κός καλεί­ται, κυριο­λε­κτι­κά, την τελευ­ταία στιγ­μή, να βγά­λει το φίδι από την τρύ­πα, να βρει τρό­πους να καλύ­ψει τις αστο­χί­ες, τις ελλεί­ψεις, την προ­χει­ρό­τη­τα της κυβερ­νη­τι­κής εκπαι­δευ­τι­κής πολιτικής.

Εν κατα­κλεί­δι, συνά­δελ­φοι, γονείς, μαθη­τές, φίλοι, το μόνο που απο­μέ­νει μετά είναι βγά­λου­με ως άλλοι «Χου­ντί­νι» και λαγούς από καπέλα!