Για την όξυνση ανάμεσα στις δυνάμεις του ευρωατλαντισμού και στη Ρωσία

Τις τελευ­ταί­ες βδο­μά­δες δυνα­μώ­νει η αντι­πα­ρά­θε­ση ανά­με­σα στις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ και στη Ρωσία, με επί­κε­ντρο τις εξε­λί­ξεις στην Ουκρα­νία. Η φρα­στι­κή και διπλω­μα­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση συνο­δεύ­ε­ται τόσο από κινή­σεις στρα­τευ­μά­των και μεγά­λα στρα­τιω­τι­κά γυμνά­σια και των δύο πλευ­ρών, όσο και από τη μυστι­κή διπλωματία.

Μια φορά όχι για το «χρυ­σό­μαλ­λο δέρας»

Σήμε­ρα θα ήταν δύσκο­λο να μπουν οι λαοί σε έναν πόλε­μο και να χύσουν το αίμα τους για το «χρυ­σό­μαλ­λο δέρας» ή την «Ωραία Ελέ­νη», ωστό­σο κάθε άλλο παρά έχουν πάψει τα προ­σχή­μα­τα που χρη­σι­μο­ποιού­νται για να θρέ­ψουν το τέρας του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέμου.

Έτσι, η κάθε πλευ­ρά προ­σπα­θεί να παρου­σιά­σει και να «ντύ­σει» με τα δικά της επι­χει­ρή­μα­τα την αντι­πα­ρά­θε­ση, «στο­λί­ζο­ντας» κατάλ­λη­λα την απέναντι.

Οι ΗΠΑ και οι υπό­λοι­πες δυνά­μεις του ευρω­α­τλα­ντι­σμού υπο­στη­ρί­ζουν πως λόγος γίνε­ται για το δικαί­ω­μα μιας «κυρί­αρ­χης χώρας» (της Ουκρα­νί­ας) να επι­λέ­ξει τις συμ­μα­χί­ες της και να δια­φυ­λά­ξει την εδα­φι­κή της ακε­ραιό­τη­τα, που αμφι­σβη­τού­νται από τη ρωσι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα. Ως τέτοια παρου­σιά­ζο­νται η ενσω­μά­τω­ση της Κρι­μαί­ας στη σύν­θε­ση της Ρωσί­ας και η στή­ρι­ξη που παρέ­χει το ρωσι­κό κρά­τος στις απο­σχι­σμέ­νες περιο­χές της Ουκρα­νί­ας (περιο­χή Ντον­μπάς) και της Γεωρ­γί­ας (Αμπ­χα­ζία και Νότια Οσε­τία), καθώς και η ύπαρ­ξη ρωσι­κών στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων στα απο­σχι­σμέ­να εδά­φη της Μολ­δα­βί­ας (Υπερ­δνει­στε­ρία).

Η ευρω­α­τλα­ντι­κή πλευ­ρά μετα­ξύ άλλων «ντύ­νει» την αντι­ρω­σι­κή προ­πα­γάν­δα της με το πρό­σχη­μα της «δημο­κρα­τί­ας» απέ­να­ντι σε έναν «αυταρ­χι­κό ηγέ­τη», τον Πρό­ε­δρο της Ρωσί­ας, Βλ. Πού­τιν. Μάλι­στα, ο Ζ. Μπο­ρέλ, ύπα­τος εκπρό­σω­πος της ΕΕ για την Εξω­τε­ρι­κή Πολι­τι­κή και την Πολι­τι­κή Ασφά­λειας, χαρα­κτή­ρι­σε «συμ­μα­χία αυταρ­χι­κών καθε­στώ­των» την κοι­νή προ­σέγ­γι­ση Ρωσί­ας και Κίνας.

Στη χώρα μας κάποιοι υπο­στη­ρι­κτές αυτών των «αφη­γη­μά­των» σπέρ­νουν παρα­πέ­ρα συγ­χύ­σεις, χαρα­κτη­ρί­ζο­ντας ψευ­δώς «κομ­μου­νι­στι­κή» την Κίνα και «ημι-κομ­μου­νι­στι­κή» τη Ρωσία, ενώ κάποιοι άλλοι εστιά­ζουν στη συνερ­γα­σία της Ρωσί­ας με την Τουρ­κία, επι­διώ­κο­ντας να συν­δέ­σουν την αντι­ρω­σι­κή προ­πα­γάν­δα με την ισχυ­ρό­τε­ρη αντιτουρκική.

Από την άλλη πλευ­ρά, η Ρωσία υπο­στη­ρί­ζει πως λόγος δεν γίνε­ται απλώς για την Ουκρα­νία αλλά για τις εγγυ­ή­σεις ασφά­λειάς της. Εκτι­μά πως η ενσω­μά­τω­ση της Ουκρα­νί­ας στο ΝΑΤΟ, η μετα­φο­ρά αντι­βαλ­λι­στι­κών συστη­μά­των σε Ρου­μα­νία και Βουλ­γα­ρία ανα­τρέ­πουν την «ισορ­ρο­πία του τρό­μου», δηλα­δή τη δυνα­τό­τη­τα απά­ντη­σης σε πιθα­νό πρώ­το πυρη­νι­κό πλήγ­μα, που μπο­ρεί να εξα­πο­λύ­σει ενα­ντί­ον της το ΝΑΤΟ. Σημειώ­νει πως η έντα­ξη της Ουκρα­νί­ας στο ΝΑΤΟ, όταν αυτή δεν έχει απο­δε­χτεί την ενσω­μά­τω­ση της Κρι­μαί­ας στη Ρωσία και τη θεω­ρεί ουκρα­νι­κό έδα­φος που πρέ­πει να απε­λευ­θε­ρω­θεί, μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε πολε­μι­κή σύρ­ρα­ξη τις δυνά­μεις του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, με απρό­βλε­πτες συνέ­πειες. Η ρωσι­κή πλευ­ρά εμφα­νί­ζε­ται έτοι­μη να ανα­λά­βει «δρά­ση», μετα­ξύ άλλων και στρα­τιω­τι­κή, την οποία δεν διευ­κρι­νί­ζει, για απο­τρο­πή αυτών των πολε­μι­κών σχε­δια­σμών σε βάρος της.

Επι­πλέ­ον, «ντύ­νει» την αντι­δυ­τι­κή επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία της με το πρό­σχη­μα της «ειρή­νης», της προ­στα­σί­ας των Ρώσων πολι­τών και των ρωσό­φω­νων από τη ΝΑΤΟι­κή επιθετικότητα.

Στη χώρα μας ορι­σμέ­νοι υπο­στη­ρι­κτές του ρωσι­κού «αφη­γή­μα­τος» επι­πλέ­ον μας καλούν σε αντι­φα­σι­στι­κό αγώ­να ενά­ντια στο «φασι­στι­κό Κίε­βο», παρα­γνω­ρί­ζο­ντας πως δεν έχει περά­σει και πολύς και­ρός από τότε που ο Πρό­ε­δρος της Ρωσί­ας εκθεί­α­ζε τον Ρώσο ιδε­ο­λό­γο του φασι­σμού, φιλό­σο­φο Ιβάν Ιλίν, μετα­ξύ των έργων του οποί­ου θα βρει κανείς τα εξής: «Εθνι­κο­σο­σια­λι­σμός. Νέο πνεύ­μα», «Σχε­τι­κά με τον ρωσι­κό φασι­σμό», «Περί φασι­σμού» κ.ο.κ.

Πολ­λοί εργα­ζό­με­νοι στη χώρα μας, αλλά και σε άλλες χώρες, ανα­ρω­τιού­νται: Ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδι­κο; Ποια πλευ­ρά στη­ρί­ζε­ται στο Διε­θνές Δίκαιο και ποια το παρα­βιά­ζει; Σε τελι­κή ανά­λυ­ση, οι εργα­ζό­με­νοι τι πρέ­πει να κάνουν σε αυτές τις συνθήκες;

Διε­θνές Δίκαιο: Οι σύγ­χρο­νοι «χρη­σμοί»

Όσοι περι­μέ­νουν να βρουν την αλή­θεια μέσα από το ισχύ­ον πλαί­σιο του Διε­θνούς Δικαί­ου θα απο­γοη­τευ­θούν, μιας και αυτό όλο και περισ­σό­τε­ρο θυμί­ζει τους αρχαί­ους χρη­σμούς, που κάθε μάντης μπο­ρού­σε να ερμη­νεύ­σει δια­φο­ρε­τι­κά. Σήμε­ρα το Διε­θνές Δίκαιο το επι­κα­λού­νται όλες οι πλευ­ρές, μιας και το ερμη­νεύ­ουν όπως τους βολεύει.

Το άρθρο 51 του Κατα­στα­τι­κού Χάρ­τη του ΟΗΕ, που ανα­φέ­ρε­ται στο δικαί­ω­μα κάθε χώρας σε ατο­μι­κή και συλ­λο­γι­κή αυτο­ά­μυ­να, είναι αυτό που επι­κα­λού­νται οι δυνά­μεις του ευρω­α­τλα­ντι­σμού για να επέμ­βουν στην περιο­χή, δήθεν για την «προ­ά­σπι­ση» της Ουκρα­νί­ας. Αυτό επι­κα­λέ­στη­καν οι ΗΠΑ για την επέμ­βα­ση στο Αφγα­νι­στάν ή για τις αερο­πο­ρι­κές επι­δρο­μές τους στη Συρία. Με βάση αυτό το άρθρο η Τουρ­κία έχει εισβά­λει και κατέ­χει συρια­κά εδά­φη, αλλά και η Ρωσία προ­χώ­ρη­σε στη στρα­τιω­τι­κή επέμ­βα­ση στη Συρία.

Από την άλλη, η Ρωσία επι­κα­λεί­ται τον λεγό­με­νο «Χάρ­τη του Παρι­σιού για μια Νέα Ευρώ­πη», που υπο­γρά­φη­κε στους κόλ­πους του Οργα­νι­σμού για την Ασφά­λεια και Συνερ­γα­σία στην Ευρώ­πη (ΟΑΣΕ) στα 1990 και ο οποί­ος ανα­φέ­ρει ότι «η ασφά­λεια είναι αδιαί­ρε­τη και η ασφά­λεια κάθε συμ­με­τέ­χο­ντος κρά­τους είναι άρρη­κτα συν­δε­δε­μέ­νη με αυτή όλων των άλλων». Επί­σης, στη Χάρ­τα Ευρω­παϊ­κής Ασφά­λειας του ΟΑΣΕ, που εγκρί­θη­κε στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη (1999), σημειώ­νε­ται πως τα κρά­τη «δεν θα ενι­σχύ­ουν τη δική τους ασφά­λεια σε βάρος της ασφά­λειας των άλλων κρα­τών». Με βάση τα παρα­πά­νω, η Ρωσία ζητά να έχει λόγο στα ζητή­μα­τα επέ­κτα­σης του ΝΑΤΟ προς τα σύνο­ρά της και στο ποια όπλα και δυνά­μεις θα εγκα­θι­στά το ΝΑΤΟ στις χώρες — μέλη του, π.χ. σε Ρου­μα­νία, Πολω­νία, Βουλ­γα­ρία κ.ο.κ.

Πρέ­πει εδώ να ξεκα­θα­ρί­σου­με πως το Διε­θνές Δίκαιο είναι κομ­μά­τι του αστι­κού δικαί­ου. Όσο υπήρ­χε η ΕΣΣΔ, οι άλλες σοσια­λι­στι­κές χώρες, δια­μορ­φω­νό­ταν ως απο­τέ­λε­σμα του συσχε­τι­σμού ανά­με­σα στις δυνά­μεις του καπι­τα­λι­σμού και του σοσια­λι­σμού, που ωστό­σο εξα­κο­λου­θού­σε να είναι αρνη­τι­κός, ενώ και τότε πραγ­μα­το­ποιού­νταν ιμπε­ρια­λι­στι­κά εγκλή­μα­τα. Μετά από την ανα­τρο­πή του σοσια­λι­σμού, το Διε­θνές Δίκαιο καθο­ρί­ζε­ται απο­κλει­στι­κά ως απο­τέ­λε­σμα του συσχε­τι­σμού ανά­με­σα σε καπι­τα­λι­στι­κά κρά­τη, αντι­δρα­στι­κο­ποιεί­ται παρα­πέ­ρα και χρη­σι­μο­ποιεί­ται στους αντα­γω­νι­σμούς από τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυνά­μεις κατά το δοκούν, και σε βάρος των λαών.

Στην επο­χή μας, του μονο­πω­λια­κού καπι­τα­λι­σμού ή αλλιώς ιμπε­ρια­λι­σμού, όταν ξεσπά μια σύγκρου­ση είναι απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κή η συζή­τη­ση για το ποιος ξεκί­νη­σε πρώ­τος ή ποιος τηρεί το Διε­θνές Δίκαιο, το οποίο έχει γίνει και πιο αντι­δρα­στι­κό, αλλά και «λάστι­χο», ώστε να το επι­κα­λού­νται όλες οι ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυνάμεις.

Η ουσία, την οποία πρέ­πει να ξεκα­θα­ρί­ζουν οι κομ­μου­νι­στές στον λαό, είναι το «έδα­φος» πάνω στο οποίο διε­ξά­γε­ται αυτός ο πόλε­μος, που δεν είναι άλλο από τα συμ­φέ­ρο­ντα των μονο­πω­λί­ων. Η ουσία βρί­σκε­ται στο ποιες δυνά­μεις συγκρού­ο­νται, στο συγκε­κρι­μέ­νο ταξι­κό περιε­χό­με­νο και τα συμ­φέ­ρο­ντά τους. Συμ­φέ­ρο­ντα που είναι ξένα προς τα συμ­φέ­ρο­ντα των λαών.

Τι επι­διώ­κει η κάθε πλευρά

Πολ­λοί είναι αυτοί που υπο­στη­ρί­ζουν πως η ρωσι­κή ηγε­σία επι­διώ­κει να γυρί­σου­με στο 1990, όταν οι ΗΠΑ υπο­σχέ­θη­καν στον Γκορ­μπα­τσόφ πως δεν θα επε­κτεί­νουν το ΝΑΤΟ, αλλά δεν τήρη­σαν αυτή την υπό­σχε­ση. Σήμε­ρα η Ρωσία ‑λένε- ζητά την επι­στρο­φή στο 1990 και νομι­κές δεσμεύ­σεις για την ασφά­λειά της. Η συζή­τη­ση αυτή στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι άνευ περιε­χο­μέ­νου αν δού­με ιστο­ρι­κά πόσες διε­θνείς συμ­φω­νί­ες έχουν υπο­γρα­φεί, απο­τυ­πώ­νο­ντας τον συσχε­τι­σμό δυνά­με­ων της στιγ­μής, για να αλλά­ξουν λίγα χρό­νια ή μερι­κές φορές ακό­μη και μήνες αργότερα.

Η ουσία βρί­σκε­ται, λοι­πόν, αλλού. Μετά την ολο­κλή­ρω­ση της ανα­τρο­πής του σοσια­λι­σμού και τη διά­λυ­ση της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης η νεο­συ­γκρο­τη­μέ­νη αστι­κή τάξη της Ρωσί­ας επι­δί­ω­κε την κοι­νω­νι­κο-πολι­τι­κή στα­θε­ρο­ποί­η­ση της εξου­σί­ας της. Εκεί­νη την περί­ο­δο, με επι­κε­φα­λής τον Μπ. Γιέλ­τσιν, επι­δί­ω­ξε να μην έχει «ανοι­χτά μέτω­πα» με τη Δύση. Έτσι «κατά­πιε» πολ­λές κινή­σεις του ευρω­α­τλα­ντι­σμού, που προ­ώ­θη­σε τα συμ­φέ­ρο­ντα των μονο­πω­λί­ων του στην περιο­χή της Ευρώ­πης και της Ευρα­σί­ας. Το στά­διο αυτό στην ανά­πτυ­ξη του ρωσι­κού καπι­τα­λι­σμού έχει εδώ και και­ρό ολο­κλη­ρω­θεί. Η αστι­κή τάξη της Ρωσί­ας εδώ και χρό­νια επι­διώ­κει να ανα­κτή­σει «χαμέ­νο έδα­φος» στους αντα­γω­νι­σμούς με τα δυτι­κά μονο­πώ­λια και τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές συμ­μα­χί­ες τους, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η διε­θνής συγκυ­ρία είναι ευνοϊ­κή, μιας και «ζυμώ­νε­ται» η επό­με­νη μάχη για την πρω­το­κα­θε­δρία στο παγκό­σμιο ιμπε­ρια­λι­στι­κό σύστη­μα ανά­με­σα στις ΗΠΑ, που παρα­μέ­νουν η ισχυ­ρό­τε­ρη δύνα­μη του ιμπε­ρια­λι­σμού, και την Κίνα, που είναι η 2η ισχυ­ρό­τε­ρη δύνα­μη του σύγ­χρο­νου καπι­τα­λι­στι­κού κόσμου.

Η ρωσι­κή αστι­κή τάξη τα τελευ­ταία χρό­νια είχε εκπο­νή­σει μια σει­ρά σχε­δί­ων καπι­τα­λι­στι­κής ενο­ποί­η­σης στα εδά­φη της πρώ­ην ΕΣΣΔ, όπου είναι ακό­μα ισχυ­ρά πολ­λά κοι­νά πολι­τι­στι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά, υπάρ­χουν σημα­ντι­κοί αριθ­μη­τι­κά ρωσι­κοί και ρωσό­φω­νοι πλη­θυ­σμοί. Άλλω­στε, πολ­λές φορές από επί­ση­μα ρωσι­κά χεί­λη έχει τονι­στεί πως στις μέρες μας το μεγα­λύ­τε­ρο έθνος, που έχει «δια­με­λι­στεί» από εθνι­κά σύνο­ρα, είναι το ρωσι­κό. Βεβαί­ως, τη ρωσι­κή αστι­κή τάξη την ενδια­φέ­ρει η εδραί­ω­ση της θέσης των μονο­πω­λί­ων της στα εδά­φη της πρώ­ην ΕΣΣΔ, στη δια­πά­λη για τον ενερ­γεια­κό πλού­το, τους δρό­μους μετα­φο­ράς των εμπο­ρευ­μά­των, τα μερί­δια των αγο­ρών. Η διεύ­ρυν­ση των μερι­δί­ων της στην αγο­ρά έχει να κάνει με την καπι­τα­λι­στι­κή ενο­ποί­η­ση που προ­ω­θεί, όπως είναι η Ευρα­σια­τι­κή Οικο­νο­μι­κή Ένω­ση, ο Οργα­νι­σμός του Συμ­φώ­νου Συλ­λο­γι­κής Ασφά­λειας κ.ο.κ. Βασι­κό ρόλο σε αυτά τα σχέ­δια δεν παί­ζουν μόνον η Λευ­κο­ρω­σία και το Καζακ­στάν, αλλά και η Ουκρα­νία, όπου ο μισός του­λά­χι­στον πλη­θυ­σμός είναι ρωσόφωνος.

Ωστό­σο, τα σχέ­δια αυτά ήρθαν σε αντί­θε­ση με τους σχε­δια­σμούς των δυτι­κών μονο­πω­λί­ων και ιμπε­ρια­λι­στι­κών ενώ­σε­ων, που επι­διώ­κουν να περιο­ρί­σουν τη Ρωσία, την οποία βλέ­πουν ως αντα­γω­νι­στι­κή δύνα­μη στο πλαί­σιο της παγκό­σμιας καπι­τα­λι­στι­κής αγο­ράς. Χαρα­κτη­ρι­στι­κό επει­σό­διο αυτής της δια­πά­λης ήταν η Ουκρα­νία, που έχει σχε­τι­κά ανα­πτυγ­μέ­νες παρα­γω­γι­κές βιο­μη­χα­νι­κές δυνα­τό­τη­τες, πρώ­τες ύλες, σημα­ντι­κές αγρο­τι­κές εκτά­σεις, ένα μεγά­λο δίκτυο αγω­γών μετα­φο­ράς φυσι­κού αερίου.

Εκεί, στην Ουκρα­νία, στα 2014 — 2015 η αστι­κή τάξη της χώρας δια­σπά­στη­κε. Ένα κομ­μά­τι της, με την ενερ­γή ανά­μει­ξη των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ, αξιο­ποιώ­ντας ακό­μη και φασι­στι­κά μορ­φώ­μα­τα, προ­χώ­ρη­σε σε πρα­ξι­κο­πη­μα­τι­κή αντι­συ­νταγ­μα­τι­κή εκτρο­πή, ακυ­ρώ­νο­ντας την ενσω­μά­τω­ση της Ουκρα­νί­ας στα σχέ­δια καπι­τα­λι­στι­κής ενο­ποί­η­σης με τη Ρωσία. Η αντί­δρα­ση που ακο­λού­θη­σε οδή­γη­σε σε από­σχι­ση της Κρι­μαί­ας από την Ουκρα­νία, που άμε­σα εντά­χθη­κε στη Ρωσι­κή Ομο­σπον­δία, όπως και στην από­σχι­ση ορι­σμέ­νων ανα­το­λι­κών περιο­χών της Ουκρα­νί­ας, που έχουν κηρύ­ξει την «ανε­ξαρ­τη­σία» τους και έχουν τη στή­ρι­ξη της Ρωσίας.

Το τμή­μα της αστι­κής τάξης που κυβερ­νά σήμε­ρα στην Ουκρα­νία επι­βάλ­λει την εξου­σία του με την ενί­σχυ­ση του εθνι­κι­σμού, του αντι­κομ­μου­νι­σμού και αντι­ρω­σι­σμού. Σ’ αυτή την κατεύ­θυν­ση όχι μόνον αρνεί­ται να προ­ω­θή­σει τις έτσι κι αλλιώς διφο­ρού­με­νες «Συν­θή­κες του Μινσκ», αλλά έχει προ­χω­ρή­σει σε διώ­ξεις όχι μόνο κατά των κομ­μου­νι­στών, κάτι που το ΚΚΕ έχει κατα­δι­κά­σει πολύ­μορ­φα χρη­σι­μο­ποιώ­ντας ακό­μα και το βήμα του Ευρω­κοι­νο­βου­λί­ου, αλλά και κατά των αστι­κών πολι­τι­κών δυνά­με­ων που αμφι­σβη­τούν τον πολι­τι­κο-στρα­τιω­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό προς ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ.

Θα ήταν πιο λογι­κό, λοι­πόν, να πού­με πως εκεί­νο που επι­διώ­κει αυτή τη στιγ­μή η ρωσι­κή αστι­κή τάξη είναι η επι­στρο­φή όχι στο 1990, αλλά στο 2014 — 2015, πριν δηλα­δή την αντι­συ­νταγ­μα­τι­κή εκτρο­πή στην Ουκρα­νία, κατο­χυ­ρώ­νο­ντας, ωστό­σο, την έντα­ξη της Κρι­μαί­ας στη Ρωσι­κή Ομο­σπον­δία. Ζητά από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ να «παί­ξουν» στην Ουκρα­νία χωρίς «σημα­δε­μέ­να χαρ­τιά», απει­λώ­ντας σε δια­φο­ρε­τι­κή περί­πτω­ση με αντί­με­τρα. Ποια είναι αυτά; Πρό­σφα­τα σε συνέ­ντευ­ξή του σε ελλη­νι­κή εφη­με­ρί­δα, ο Κουρτ Βόλ­κερ, εκπρό­σω­πος των ΗΠΑ στις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις για την Ουκρα­νία (2017 — ’19), δήλω­σε πως είναι «πιθα­νόν η Ρωσία να πάρει το ένα τρί­το της Ουκρα­νί­ας», εκτι­μώ­ντας πως η Ουκρα­νία μπο­ρεί να χάσει κάθε πρό­σβα­ση στην Αζο­φι­κή Θάλασ­σα και να δια­μορ­φω­θεί μια χερ­σαία δίο­δος που θα ενώ­σει τη Ρωσι­κή Ομο­σπον­δία με την Κρι­μαία, πέρα από τη νεό­χτι­στη γέφυ­ρα των περί­που 20 χιλιο­μέ­τρων στο Κερτς.

Να σημειώ­σου­με πως με την ενσω­μά­τω­ση της Κρι­μαί­ας, όχι απλώς αυξή­θη­καν τα ρωσι­κά εδά­φη και ο πλη­θυ­σμός (δηλα­δή η ρωσι­κή εσω­τε­ρι­κή αγο­ρά κατά 2 εκα­τομ­μύ­ρια κατοί­κους), αλλά και κερ­δή­θη­καν για το ρωσι­κό κεφά­λαιο σημα­ντι­κές θέσεις στην περιο­χή της Μαύ­ρης Θάλασ­σας. Η ουκρα­νι­κή ΑΟΖ σε Μαύ­ρη Θάλασ­σα και Αζο­φι­κή μειώ­θη­κε κατά 3/4 δίνο­ντας προ­βά­δι­σμα στα ρωσι­κά μονο­πώ­λια στην εκμε­τάλ­λευ­ση των φυσι­κών και ενερ­γεια­κών πόρων της περιοχής.

Δεν γνω­ρί­ζου­με εάν με τις παρα­πά­νω δηλώ­σεις ο Αμε­ρι­κα­νός παρά­γο­ντας υπέ­δει­ξε ποια θα είναι τα νέα σύνο­ρα της Ουκρα­νί­ας ή πρό­κει­ται για συμ­βι­βα­στι­κή πρό­τα­ση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία σχε­τι­κά με τον δια­με­λι­σμό της Ουκρα­νί­ας και άγνω­στο με τι ανταλ­λάγ­μα­τα ή ήταν απλώς μια άσκη­ση πίε­σης προς τη σημε­ρι­νή ηγε­σία της Ουκρα­νί­ας, ωστό­σο, εκεί­νο που γνω­ρί­ζου­με είναι πως γενι­κά τα σύνο­ρα δεν αλλά­ζουν με αναί­μα­κτο τρό­πο και πρω­τί­στως για τον λαό μας προ­έ­χει ο ρόλος της χώρας μας σε αυτές τις εξελίξεις.

Η Ελλά­δα στη σύγκρου­ση — Οι αδιέ­ξο­δες προ­τά­σεις περί «νέας αρχι­τε­κτο­νι­κής» και ενδιάμεσου

Η κυβέρ­νη­ση της ΝΔ, με τη συν­δρο­μή των ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, έχει κατα­στή­σει τη χώρα «κόμ­βο» μετα­φο­ράς αμε­ρι­κα­νι­κών στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων και ταυ­τό­χρο­να μια μεγά­λη ΝΑΤΟι­κή βάση, «εφαλ­τή­ριο» για τους νέους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς πολέ­μους, όπως αυτός που μπο­ρεί να προ­κύ­ψει στην Ουκρα­νία. Επι­πλέ­ον, ενερ­γά συμ­με­τέ­χει στους ΝΑΤΟι­κούς σχε­δια­σμούς περι­κύ­κλω­σης της Ρωσί­ας σε Βαλ­κά­νια και Μαύ­ρη Θάλασσα.

Με αυτόν τον τρό­πο η Ελλά­δα από τη μια γίνε­ται «θύτης» άλλων λαών, κι από την άλλη μπο­ρεί και η ίδια να απο­τε­λέ­σει «θύμα» αυτών των ιμπε­ρια­λι­στι­κών πολέ­μων, μιας και είναι στο στό­χα­στρο πιθα­νών απα­ντη­τι­κών μέτρων.

ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, φορώ­ντας τις ΝΑΤΟι­κές «παρω­πί­δες» τους, ανα­κυ­κλώ­νουν ατε­λέ­σφο­ρες, δήθεν «φιλει­ρη­νι­κές» πρωτοβουλίες.

Ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών της ΝΔ, Ν. Δέν­διας, εμφα­νί­ζε­ται ως «ενδιά­με­σος» και «κομι­στής» μηνύ­μα­τος απο­κλι­μά­κω­σης. Ορι­σμέ­νοι πολι­τι­κοί παρά­γο­ντες καλούν την κυβέρ­νη­ση να παί­ξει πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο και να κατα­θέ­σει δια­με­σο­λα­βη­τι­κές «προ­τά­σεις απο­κλι­μά­κω­σης» ή «μέτρα οικο­δό­μη­σης εμπι­στο­σύ­νης», ενώ ο πρώ­ην ΥΠΕΞ του ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Κατρού­γκα­λος, ανα­μα­σά τη συζή­τη­ση για μια «νέα αρχι­τε­κτο­νι­κή ασφα­λεί­ας», όπου η Ρωσία θα έχει θέση.

Ολα αυτά είναι το «φύλ­λο συκής» που επι­διώ­κει μάταια να κρύ­ψει την κοι­νή στρα­τη­γι­κή των δύο κομ­μά­των, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, στους επι­κίν­δυ­νους σχε­δια­σμούς της ελλη­νι­κής αστι­κής τάξης και των ξένων συμ­μά­χων της.

Αυτές οι αδιέ­ξο­δες προ­σεγ­γί­σεις προ­σπα­θούν να κρύ­ψουν το κύριο, πως ο πόλε­μος είναι «νύχι — κρέ­ας» με τον καπι­τα­λι­σμό, πως «είναι η συνέ­χεια της πολι­τι­κής με άλλα, βίαια, μέσα» και πως δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει φιλει­ρη­νι­κός ιμπεριαλισμός.

Τι να κάνουμε

Σε αυτές τις συν­θή­κες, υπαρ­κτού κιν­δύ­νου γενί­κευ­σης του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου, έχει μεγά­λη σημα­σία ο προ­σα­να­το­λι­σμός της εργα­τι­κής — λαϊ­κής πάλης στη χώρα μας. Δεν πρέ­πει να υπάρ­ξει καμία εμπι­στο­σύ­νη στην κυβέρ­νη­ση και στα άλλα αστι­κά κόμ­μα­τα. Πρέ­πει να δυνα­μώ­σει η πίστη στη δύνα­μη της ταξι­κής πάλης, της σύγκρου­σης με την πολι­τι­κή της εμπλο­κής και με τα σχέ­δια της αστι­κής τάξης να σπρώ­ξει τους εργα­ζό­με­νους στην παγί­δα της στή­ρι­ξης της συμ­με­το­χής της Ελλά­δας στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο, στο όνο­μα των «συμ­μα­χι­κών υπο­χρε­ώ­σε­ων» στο πλαί­σιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ή δήθεν της ανά­γκης υπε­ρά­σπι­σης της «κυριαρ­χί­ας» της Ουκρα­νί­ας, ή του Κατα­στα­τι­κού Χάρ­τη του ΟΗΕ, ή της «δημο­κρα­τί­ας» από τον «αυταρ­χι­κό Πούτιν».

Επι­πλέ­ον, το εργα­τι­κό — λαϊ­κό κίνη­μα πρέ­πει να απορ­ρί­ψει το δίλημ­μα να επι­λέ­ξει κάποια από τις δύο μεριές της ιμπε­ρια­λι­στι­κής σύγκρου­σης. Ακό­μη κι αν αυτή καμου­φλά­ρε­ται πότε με το θρη­σκευ­τι­κό δόγ­μα της Ορθο­δο­ξί­ας, πότε με τον «αντι­φα­σι­σμό», ο οποί­ος είναι στη συγκε­κρι­μέ­νη περί­πτω­ση ένα προ­πέ­τα­σμα καπνού.

Ούτε είναι λογι­κό να στη­ρί­ξου­με τον πιο «αδύ­να­το» ενά­ντια στον «ισχυ­ρό­τε­ρο». Ο Λένιν έγρα­φε γι’ αυτό: «Η πρώ­τη από τις κυρί­αρ­χες χώρες κατέ­χει, ας υπο­θέ­σου­με, τα 3/4 της Αφρι­κής ενώ η δεύ­τε­ρη το 1/4. Το αντι­κει­με­νι­κό περιε­χό­με­νο του πολέ­μου τους είναι το ξανα­μοί­ρα­σμα της Αφρι­κής. Ποιας πλευ­ράς την επι­τυ­χία πρέ­πει να ευχό­μα­στε; Το πρό­βλη­μα, όπως έμπαι­νε προη­γού­με­να, απο­τε­λεί παρα­λο­γι­σμό, για­τί δεν ισχύ­ουν σήμε­ρα τα παλιά κρι­τή­ρια εκτί­μη­σης: Δεν έχου­με ούτε μια πολύ­χρο­νη ανά­πτυ­ξη ενός αστι­κού απε­λευ­θε­ρω­τι­κού κινή­μα­τος ούτε το πολύ­χρο­νο προ­τσές της κατάρ­ρευ­σης της φεου­δαρ­χί­ας. Δεν είναι δου­λειά της σύγ­χρο­νης δημο­κρα­τί­ας ούτε να βοη­θή­σει την πρώ­τη χώρα να κατο­χυ­ρώ­σει το “δικαί­ω­μά” της στα 3/4 της Αφρι­κής ούτε να βοη­θή­σει τη δεύ­τε­ρη (έστω κι αν αυτή έχει ανα­πτυ­χθεί οικο­νο­μι­κά πιο γρή­γο­ρα από την πρώ­τη) να απο­σπά­σει αυτά τα 3/4. Η σύγ­χρο­νη δημο­κρα­τία θα παρα­μεί­νει πιστή στον εαυ­τό της μόνο στην περί­πτω­ση που δε θα προ­σχω­ρή­σει σε καμία ιμπε­ρια­λι­στι­κή αστι­κή τάξη, στην περί­πτω­ση που θα πει ότι “και οι δύο τους είναι η μια χει­ρό­τε­ρη από την άλλη”, στην περί­πτω­ση που σε κάθε χώρα θα εύχε­ται την απο­τυ­χία της ιμπε­ρια­λι­στι­κής αστι­κής τάξης. Κάθε άλλη λύση θα είναι στην πρά­ξη εθνι­κο­φι­λε­λεύ­θε­ρη και δεν θα έχει τίπο­τε το κοι­νό με τον αλη­θι­νό διε­θνι­σμό… Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, όμως, σήμε­ρα είναι αναμ­φι­σβή­τη­το ότι η σύγ­χρο­νη δημο­κρα­τία δεν μπο­ρεί να σέρ­νε­ται στην ουρά της αντι­δρα­στι­κής, ιμπε­ρια­λι­στι­κής αστι­κής τάξης — αδιά­φο­ρο τι “χρώ­μα” θα έχει αυτή η αστι­κή τάξη (…)»*.

Το κομ­μου­νι­στι­κό και εργα­τι­κό κίνη­μα στις συν­θή­κες του ιμπε­ρια­λι­σμού, που είναι το ανώ­τα­το στά­διο του καπι­τα­λι­σμού, πρέ­πει παντού να χαρά­ξει αυτο­τε­λή γραμ­μή, μακριά από αστι­κά — ιμπε­ρια­λι­στι­κά σχέ­δια και με κρι­τή­ριο τα συμ­φέ­ρο­ντα της εργα­τι­κής τάξης και των άλλων λαϊ­κών στρω­μά­των, που δεν έχουν καμία απο­λύ­τως σχέ­ση με τα συμ­φέ­ρο­ντα των αστι­κών τάξεων.

Αυτό κάνει το ΚΚΕ, υπε­ρα­σπί­ζε­ται τα συμ­φέ­ρο­ντα της εργα­τι­κής τάξης και των λαϊ­κών στρω­μά­των και δυνα­μώ­νει την πάλη για την απο­δέ­σμευ­ση της Ελλά­δας από τους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς σχε­δια­σμούς, πολέ­μους και συμ­μα­χί­ες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, τη στρα­τη­γι­κή συμ­μα­χία με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.

Είναι η γραμ­μή της σύγκρου­σης με όσους οδη­γούν τον λαό στο πολε­μι­κό «σφα­γείο» στο όνο­μα της ανα­βάθ­μι­σης των συμ­φε­ρό­ντων της αστι­κής τάξης.

Είναι ο δρό­μος της ρήξης με τον καπι­τα­λι­σμό, για την εργα­τι­κή εξου­σία, που θα οικο­δο­μή­σει τη νέα σοσια­λι­στι­κή — κομ­μου­νι­στι­κή κοινωνία.

Παρα­πο­μπή:

* Β. Ι. Λένιν: «Κάτω από ξένη σημαία». Άπα­ντα, εκδ. «Σύγ­χρο­νη Επο­χή», τ. 26, σελ. 140 — 141 και 146.

Του Ελι­σαί­ου ΒΑΓΕΝΑ*
*Ο Ελι­σαί­ος Βαγε­νάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύ­θυ­νος του Τμή­μα­τος Διε­θνών Σχέ­σε­ων της ΚΕ

«Ριζο­σπά­στης», 12–13 Φλε­βά­ρη 2022.

«Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης», του Νίκου Μόττα