Γιορτάζοντας τα 10 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας // 

Από του πλού­σιο πολυ­ή­με­ρο αφιέ­ρω­μα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ στα 1927 (που περιε­λάμ­βα­νε μάλι­στα στις 13/1/1927 και αφιέ­ρω­μα του ολό­κλη­ρου Κυρια­κά­τι­κου φύλ­λου) για τα 10 χρό­νια από την Οκτω­βρια­νή Σοσια­λι­στι­κή Επα­νά­στα­ση, παρου­σιά­ζου­με ένα μικρό δείγ­μα. Να τονί­σου­με ότι ο γιορ­τα­σμός πήρε μαζι­κό και πολύ­μορ­φο χαρα­κτή­ρα και στη χώρα μας.

Η πρω­το­σέ­λι­δη αντα­πό­κρι­ση του πρα­κτο­ρεί­ου ΤΑΣΣ για τον γιορ­τα­σμό που δίνει χρή­σι­μες πλη­ρο­φο­ρί­ες δημο­σιεύ­ευ­ε­ται στον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ 8/11:

«Η ΔΕΚΑΕΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ. ΠΛΕΟΝ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟΥ ΔΙΑΔΗΛΩΤΩΝ ΠΑΡΗΛΑΣΕ ΠΡΟ ΤΟΥ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΛΕΝΙΝ. ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΟΣ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΣ.

ΜΟΣΧΑ 8 Νοεμ­βρί­ου- Πλέ­ον του ενός εκα­τομ­μυ­ρί­ου δια­δη­λω­τών εξ όλων των εργο­στα­σί­ων και συνοι­κιών κατηυ­θύν­θη­σαν τη πρω­ϊ­αν της Δευ­τέ­ρας 7 Νοεμ­βρί­ου προς την Ερυ­θράν Πλα­τεί­αν, κέντρον των επί­ση­μων τελε­τών των Οκτω­βρια­νών εορ­τών. Ολό­κλη­ρος η μεγά­λη πλα­τεία και το τεί­χος του Κρεμ­λί­νου διε­κο­μή­σθη­σαν δι’ ερυ­θρών ται­νειών φερου­σών επι­γρα­φάς αφιε­ρω­μέ­νας εις τους σπου­δαιο­τέ­ρους σταθ­μούς της δια­ρευ­σά­σης δεκαετίας.

Το βήμα του Μαυ­σω­λεί­ου του Λένιν κατεί­χε­το υπό των μελών ητς Κεντρι­κής Επι­τρο­πής του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος της ΕΣΣΔ υπό του επα­να­στα­τι­κού πολε­μι­κού Συμ­βου­λί­ου, των μελών των διπλω­μα­τι­κών Σωμά­των και πολ­λών εκα­το­ντά­δων ξένων αντι­προ­σώ­πων αφι­χθέ­ντων διά τας Οκτω­βρια­νάς εορτάς.

Την 9^ην πρω­ϊ­νήν ήρχι­σεν η επι­θε­ώ­ρη­σις των στρα­τευ­μά­των υπό την επί­βλε­ψιν του σ. Βορο­σί­λωφ, επι­τρό­που των Στρα­τιω­τι­κών. Ο στρα­τός παρή­λα­σε προ του σ. Καλί­νιν, Προ­έ­δρου της Κεντρι­κής Εκτε­λε­στι­κής Επι­τρο­πής, όστις και εξε­φώ­νη­σε χαι­ρε­τι­στή­ριον λόγον. Κατό­πιν ο σ. Μπυ­χά­ριν εξ’ ονό­μα­τος της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής του Κομου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος της ΕΣΣΔ και ο σ. Γκα­λα­σέ εξ’ ονό­μα­τος της Κομι­ντέρν έλα­βον τον λόγον.

Μετά την επί­ση­μον παρέ­λα­σιν των στρα­τευ­μά­των, ανα­ρίθ­μη­τοι φάλαγ­γες δια­δη­λω­τών εν απε­ρι­γρά­πτω ενθου­σια­σμώ και συγκι­νή­σει παρή­λα­σαν μετά μου­σι­κής και σημαιών. Οι δια­δη­λω­ταί έφε­ρον επί­σης λάβα­ρα και εικό­νας αλλη­γο­ρι­κάς, παρι­στα­νού­σας διά­φο­ρα γεγο­νό­τα εσω­τε­ρι­κά και διε­θνή. Αι παρε­λά­σεις διήρ­κε­σαν μέχρι νυχτός.

Η ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΣΚΙΣΤΩΝ.

ΜΟΣΧΑ, 8 Νοεμ­βρί­ου- Μέχρι της εβδό­μης νυκτε­ρι­νής οι δια­δη­λω­ταί παρή­λα­σαν διά της Ερυ­θράς Πλα­τεί­ας κατά μήκος του Κρεμ­λί­νου, το οποί­ον είναι φωτα­γω­γη­μέ­νον από χιλιά­δες πολύ­χρω­μα φώτα. Αι οδοί της πόλε­ως κατά­φω­τοι είνε γεμά­ται από πλή­θη περι­πα­τη­τών. Εις πολ­λά συνοι­κί­ας της πόλε­ως οι αρχη­γοί της τρο­τσκι­κής αντι­πο­λι­τεύ­σε­ως εδο­κί­μα­σαν να προ­σελ­κύ­σουν την προ­σο­χήν των δια­δη­λω­τών, αλλά δεν επέ­τυ­χαν παρά σφυ­ρίγ­μα­τα και λόγω της γενι­κής εχθρι­κής στά­σε­ως έσπευ­σαν ν’ απο­μα­κρυν­θούν. Αι απο­τυ­χού­σαι αύται από­πει­ραι της αντι­πο­λι­τεύ­σε­ως δεν είχαν κανέ­ναν αντί­κτυ­πον εις την γενι­κήν πορεί­αν των εορτών.»

Επί­σης στο οπι­σθό­φυ­λο γίνε­ται ανα­φο­ρά στα όσα προη­γή­θη­καν της επί­ση­μης τελετής:«…Πολυάριθμοι οικί­αι της Μόσχας διε­κο­σμή­θη­σαν δια σημαιών, εικό­νων και δια κλά­δων δέν­δρων. Καλι­τε­χνι­καί δια­κο­σμή­σεις συμ­βο­λί­ζου­σαι δια­φό­ρους ιστο­ρι­κάς στιγ­μάς της διαρ­ρευ­σά­σης δεκα­ε­τί­ας ετο­πο­θε­τη­θη­σαν επί των πλα­τειών. Ετοι­μά­ζε­ται σει­ρά παρα­στά­σε­ων με την συμ­με­το­χήν των μαζών. Ηνοι­ξαν εκθέ­σεις αντι­κει­μέ­νων εχό­ντων σχέ­σειν με την Οκτω­βριαν­λήν Επανάστασιην.Προ παντός το Λενιν­γκραντ παρου­σιά­ζει όψιν γρα­φι­κήν και επι­βλη­τι­κήν. Εγι­ναν δια­κο­σμή­σεις συμ­βο­λί­ζου­σαι την κατά­λη­ψιν του χει­με­ρι­νού ανα­κτό­ρου εις την Πλα­τεί­αν Ουρί­τζ­κυ άλλο­τε πλα­τεί­αν ανα­κτό­ρων. Το ιστο­ρι­κόν κατα­δρο­μι­κόν «Αυγή» (Αβρό­ρα) αγκυ­ρο­βο­λεί εις Νέβαν εις την αυτήν θέσιν, από της οποί­ας προ 10 ετών έβα­λε κατά του χει­με­ρι­νού ανα­κτό­ρου. Μία γιγα­ντιαία δια­κο­σμη­τι­κή εγκα­τά­στα­σις συμ­βο­λί­ζου­σα την ανα­τρο­πήν της απο­λυ­ταρ­χί­ας καλύ­πτει το μνη­μεί­ον του Αλε­ξάν­δρου ΙΙΙ. Απει­κο­νί­ζει εν ελε­τή­ριον ορμούν το ύψος. Πλη­σί­ον του Φιλαν­δι­κού Σταθ­μού όπου κατά το 1917 απε­βι­βά­σθη ο Λένιν, ετο­πο­θε­τή­θη παμε­γέ­θης γήι­νη σφαί­ρα της οποί­ας το μέρος μόνον το οποίο κατέ­χει η Σοβιε­τι­κή Ενω­σις είνε φωτισμένον…»

Να σημειώ­σου­με ακό­μη ότι στο εορ­τα­σμό των 10 χρό­νων επρό­κει­το να πάρει μέρος αντι­προ­σω­πεία και από την Ελλά­δα, όμως κάτι τέτοιο απα­γο­ρεύ­τη­κε. Γρά­φει σχε­τι­κά σε πρω­το­σέ­λι­δο άρθρο του ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ (8/11/1927): «…Στην Ελλά­δα η Κυβέρ­νη­ση του Συνα­σπι­σμού με διχτα­το­ρι­κή δια­τα­γή εμπό­δι­σε την αντι­προ­σω­πεία των εργα­τών και χωρι­κών να ανα­χω­ρή­ση στη λευ­τε­ρω­μέ­νη προ­λε­τα­ρια­κή χώρα και να πανη­γυ­ρί­ση ελεύ­θε­ρα μαζί με το προ­λε­τα­ριά­το και την αγρο­τιά της τη δεκά­τη επέ­τειο της πρώ­της νίκης. Η ελλη­νι­κή μπουρ­ζουα­ζία δεί­χτη­κε αντά­ξια της «προ­στά­τι­δας» μπουρ­ζουα­ζί­ας της Αγγλί­ας αναι­δέ­στε­ρη και κυνι­κό­τε­ρη μάλι­στα από αυτή. Εμπό­δι­σε την ανα­χώ­ρη­ση της αντι­προ­σω­πεί­ας μας στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση με οιχτρά και γελοία προ­σχή­μα­τα, τα οποία δεν τόλ­μη­σε ούτε αυτή η Αγγλι­κή Κυβέρ­νη­ση των Τόρυ να χρη­σι­μο­ποι­ή­ση για να απα­γο­ρεύ­ση την ανα­χώ­ρη­ση της αγγλι­κής αντιπροσωπείας.

Στη χτε­σι­νή γιορ­τή του διε­θνούς προ­λε­τα­ριά­του στη Μόσχα και στο Λέν­νι­γκραντ η ελλη­νι­κή αντι­προ­σω­πεία έλει­πε, για­τί η ελλη­νι­κή μπουρ­ζουα­ζία φοβά­ται τη σημα­σία που θάχε το γεγο­νός αυτό. Απα­γο­ρεύ­τη­κε η ανα­χώ­ρη­ση-ακό­μα χει­ρό­τε­ρα- συνέ­λα­βε δίχως καμ­μιά κατη­γο­ρία εκλεγ­μέ­νους σε πανερ­γα­τι­κές συγκε­ντρώ­σεις αντι­προ­σώ­πους και τους έρι­ξε στη φυλα­κή ή σε ρημο­νή­σια για να πετύ­χη το σκο­πό της…»