Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Δημήτρης Μητροπάνος: 10 χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου λαϊκού ερμηνευτή

Ήταν 17 Απρί­λη 2012 όταν σίγη­σε για πάντα μια από τις σπου­δαιό­τε­ρες λαϊ­κές φωνές της ελλη­νι­κής μου­σι­κής ο αξε­πέ­ρα­στος Δημή­τρης Μητροπάνος.

Πηγαία λαϊ­κή φωνή, με μεγά­λη, ουσια­στι­κή κατά­θε­ση στο ελλη­νι­κό τρα­γού­δι, ο Δημή­τρης Μητρο­πά­νος, ο οποί­ος διή­νυ­σε μια 45χρονη δια­δρο­μή στο τρα­γού­δι στε­φα­νω­μέ­νη με επι­τυ­χί­ες, από τότε που τυχαία τον άκου­σε να τρα­γου­δά ο Γρη­γό­ρης Μπι­θι­κώ­τσης και μέσω εκεί­νου βρέ­θη­κε στην «Κολού­μπια». Εκτο­τε ξεκι­νά μια πορεία στο ελλη­νι­κό τρα­γού­δι, με διάρ­κεια και ερμη­νεί­ες-σταθ­μούς του λαϊ­κού και έντε­χνου τρα­γου­διού που τον κατέ­τα­ξαν στους λαϊ­κούς βάρδους.

Η φωνή του Δημή­τρη Μητρο­πά­νου, ειδι­κά από τη δεκα­ε­τία του ’90 και μετά, έγι­νε ο μελω­δι­κός «τόπος» όπου συνα­ντή­θη­κε ένα ρεύ­μα του λαϊ­κού τρα­γου­διού με συγκε­κρι­μέ­να χαρα­κτη­ρι­στι­κά και με τρα­γού­δια των οποί­ων οι στί­χοι και η μου­σι­κή δια­φο­ρο­ποιού­νταν από τη θεμα­το­λο­γία του κλα­σι­κού λαϊ­κού τραγουδιού.

Σε αυτή τη «συνά­ντη­ση» η φωνή του δια­δρα­μά­τι­σε σημα­ντι­κό ρόλο για­τί προ­σέλ­κυ­σε στι­χουρ­γούς και συν­θέ­τες να γρά­ψουν με δια­φο­ρε­τι­κό τρό­πο απ’ ό,τι μέχρι τότε, αλλά και μπό­λια­σε νέες μορ­φές στι­χουρ­γί­ας και σύν­θε­σης με τη δωρι­κή λιτό­τη­τα του κλα­σι­κού λαϊ­κού τρα­γου­διού, το οποίο είχε επη­ρε­ά­σει τον Μητροπάνο.

Συμ­με­ρι­ζό­με­νος την άπο­ψη ότι ο καλ­λι­τέ­χνης, αλλά και κάθε άνθρω­πος έχει χρέ­ος και ανά­γκη να αφου­γκρά­ζε­ται, να μιλά, να αγω­νί­ζε­ται για τα ζωτι­κά προ­βλή­μα­τα της επο­χής μας, ο Δημή­τρης Μητρο­πά­νος σφρά­γι­σε με την απα­ρά­μιλ­λη ερμη­νεία του τρα­γού­δια χαραγ­μέ­να στη συνεί­δη­ση του λαού μας, των Μίκη Θεο­δω­ρά­κη («Τρα­γού­δι του Νεκρού αδερ­φού», «Αξιον Εστί», «Ρωμιο­σύ­νη» κ.ά.), Χρή­στου Λεο­ντή (το δοξα­στι­κό της Ειρή­νης από την «Κατα­χνιά») κ.ά.

«Παι­δί αγω­νι­στών της ΕΑΜι­κής Αντί­στα­σης και του ΔΣΕ που διώ­χθη­καν σκλη­ρά από το αστι­κό κρά­τος και τους μηχα­νι­σμούς του, ο Δημή­τρης Μητρο­πά­νος ανα­γκά­στη­κε να βγει πολύ νωρίς στη βιο­πά­λη, ανα­ζη­τώ­ντας μερο­κά­μα­το. Εχο­ντας αυτά τα βιώ­μα­τα τρα­γού­δη­σε τις αγω­νί­ες, τους αγώ­νες και τα βάσα­να του λαού και κέρ­δι­σε ξεχω­ρι­στή θέση στην καρ­διά του. Με τη δωρι­κή φωνή και την ξεχω­ρι­στή ερμη­νεία του πλού­τι­σε το λαϊ­κό τραγούδι».
(Από­σπα­σμα από την ανα­κοί­νω­ση του ΚΚΕ με την αναγ­γε­λία θανά­του του Δημή­τρη Μητροπάνου)

Γεν­νη­μέ­νος στις 2/4/1948, στην Αγία Mονή, μια συνοι­κία έξω από τα Τρί­κα­λα — από την οποία κατα­γό­ταν η μητέ­ρα του — μεγά­λω­σε χωρίς τον πατέ­ρα του, τον οποίο γνώ­ρι­σε στα 29 του χρό­νια. Μέχρι τα 16 του νόμι­ζε πως ο πατέ­ρας του σκο­τώ­θη­κε στο βου­νό (ήταν αντάρ­της του Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού Ελλά­δας), οπό­τε έλα­βε ένα γράμ­μα του πατέ­ρα του που έλε­γε πως ζει στη Ρου­μα­νία. Από μικρός δού­λευε τα καλο­καί­ρια για να βοη­θή­σει οικο­νο­μι­κά την οικο­γέ­νεια. Πρώ­τα ως σερ­βι­τό­ρος στην ταβέρ­να του θεί­ου του και ύστε­ρα σε ξυλουρ­γεία. Μετά την Γ’ Γυμνα­σί­ου, το 1964, ήρθε στην Αθή­να να ζήσει με το θείο του. Προ­τού τελειώ­σει το Γυμνά­σιο άρχι­σε να δου­λεύ­ει ως τρα­γου­δι­στής. Το 1967, ο Μητρο­πά­νος ηχο­γρα­φεί τον πρώ­το του 45άρη δίσκο, με το τρα­γού­δι «Θεσ­σα­λο­νί­κη». Είχε προη­γη­θεί η ηχο­γρά­φη­ση του τρα­γου­διού «Χαμέ­νη Πασχα­λιά», που λογο­κρί­θη­κε από τη χού­ντα και δεν κυκλο­φό­ρη­σε ποτέ.

Στη μακρό­χρο­νη πορεία του στο τρα­γού­δι, ο Δημή­τρης Μητρο­πά­νος συνερ­γά­στη­κε με τους μεγα­λύ­τε­ρους δημιουρ­γούς του λαϊ­κού και έντε­χνου τρα­γου­διού: Γιώρ­γος Ζαμπέ­τας, Μίκης Θεο­δω­ρά­κης, Δήμος Μού­τσης, Από­στο­λος Καλ­δά­ρας, Τάκης Μου­σα­φί­ρης, Χρή­στος Νικο­λό­που­λος, Γιάν­νης Σπα­νός, Μάριος Τόκας.

Η πολύ σημα­ντι­κή συνερ­γα­σία με τον Θάνο Μικρού­τσι­κο στο δίσκο «Στου αιώ­να την παρά­γκα», απο­τε­λεί στρο­φή του ερμη­νευ­τή σε πιο «έντε­χνες» δια­δρο­μές, δια­τη­ρώ­ντας και πάλι την ταυ­τό­τη­τα του λαϊ­κού. Ο Μητρο­πά­νος συνε­χί­ζει στα ίδια μονο­πά­τια, με τρα­γού­δια των Μικρού­τσι­κου, Κορα­κά­κη, Μου­κί­δη, Παπα­δη­μη­τρί­ου κ.ά.

Τελευ­ταί­ες δισκο­γρα­φι­κές δου­λειές του ήταν η ζωντα­νή ηχο­γρά­φη­ση της συναυ­λί­ας του στο Ηρώ­δειο (Σεπτέμ­βρης 2009), απο­τε­λού­με­νη από 2 CD, με τίτλο «Τα τρα­γού­δια της ζωής μου» και ο δίσκος «Εδώ είμα­στε» με τρα­γού­δια του Στα­μά­τη Κραουνάκη.

Δημή­τρης Μητρο­πά­νος: 15+1 αγα­πη­μέ­να τρα­γού­δια του σπου­δαί­ου λαϊ­κού ερμηνευτή

«Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης», του Νίκου Μόττα

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο