Δημοτικές αγελάδες. Μια αυτοδιοικητική παρέμβαση

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Με αφορ­μή μια δια­κή­ρυ­ξη του Δήμου Χερ­γιε­ντά­λεν που δου­λεύω στην Σου­η­δί­ας, ότι επι­θυ­μεί το φαγη­τό που σερ­βί­ρε­ται στα σχο­λεία και στα γηρο­κο­μεία να προ­έρ­χε­ται από την τοπι­κή παρα­γω­γή, πήρα την πρω­το­βου­λία να βρω λύση, που να παρα­κάμ­πτει την αυστη­ρή νομο­θε­σία για τις προμήθειες.

Οι προ­μή­θειες, τα ξέρουν όσοι ασχο­λού­νται με τα δημό­σια, έχουν δια­δι­κα­σί­ες που καθο­ρί­ζο­νται από την ΕΕ και είναι εξαι­ρε­τι­κά χρο­νο­βό­ρες και γρα­φειο­κρα­τι­κές. Ποσό προ­μή­θειας πάνω από 50.000 ευρώ απαι­τεί διε­θνή δια­γω­νι­σμό στις περισ­σό­τε­ρες δε φορές δεν επι­τρέ­πε­ται η κατάτμηση.

Στην περιο­χή του Δήμου που δου­λεύω υπάρ­χουν μερι­κοί κτη­νο­τρό­φοι και ένας πατα­το­πα­ρα­γω­γός. Υπάρ­χουν ακό­μη και Λάπω­νες εκτρο­φείς ημιά­γριων ταράν­δων. Ο μισός Δήμος της Χερ­γιε­ντά­λεν που δου­λεύω, ο δυτι­κός, εξαρ­τά­ται από τον χει­με­ρι­νό του­ρι­σμό μια και υπάρ­χουν γύρω στις 60.000 κλί­νες σε ανα­ρίθ­μη­τα ξενο­δο­χεία, παν­δο­χεία, του­ρι­στι­κά χωριά, βιλί­τσες και μεγά­λα συγκρο­τή­μα­τα. Τερά­στιες επεν­δύ­εις σε lift, τελε­φε­ρίκ και σλά­λομ καταβάσεις.

ΕΙΚΟΝΑ-ΜΑΚΕΤΑ ΣΕ ΕΝΑ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΑ 10 ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΤΗΣ ΧΕΡΓΙΝΤΑΛΕΝ

Τον χει­μώ­να από τις αρχές Δεκεμ­βρί­ου και μέχρι το Πάσχα ο πλη­θυ­σμός του Δήμου που είναι μόλις 10.000 γίνε­ται 70.000.

Η πίε­ση των υπη­ρε­σιών που υπά­γο­νται στην διεύ­θυν­ση μου είναι τεράστια.

Ύδρευ­ση, απο­χέ­τευ­ση, καθα­ριό­τη­τα, ελεύ­θε­ρος χρό­νος, όπου το κολυμ­βη­τή­ριο ‚παγο­δρό­μιο, δια­δρο­μές σκι και αερο­δρό­μιο βρί­σκο­νται σε μεγά­λη ετοι­μό­τη­τα να εξυ­πη­ρε­τή­σουν τους επι­σκέ­πτες για να μας ξανάρ­θουν αλλά και να πουν ένα καλό λόγο για τον Δήμο μας.

Μαζί φυσι­κά με τις του­ρι­στι­κές εγκα­τα­στά­σεις δου­λεύ­ουν και τα σού­περ μάρ­κετ, ταβέρ­νες, εστια­τό­ρια, βεν­ζι­νά­δι­κα κλπ.

Ο Δήμος έχει μόνο έμμε­σα κέρ­δη φορο­λο­γώ­ντας τον αυξη­μέ­νο τζί­ρο των εγγε­γραμ­μέ­νων στον Δήμο. Οι άλλοι, οι μεγά­λοι, κανείς δεν ξέρει ποια είναι η έδρα τους και πως φορολογούνται.Ο τζί­ρος μετριέ­ται σε εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ και γύρω στους 600 ντό­πιους δου­λεύ­ουν κάθε σεζόν στα τουριστικά.

Ποτέ δεν φτά­νει το εξει­δι­κευ­μέ­νο προ­σω­πι­κό και συνή­θως οι μεγά­λοι επι­χει­ρη­μα­τί­ες έχουν μαζί τους προ­σω­πι­κό που τους ακο­λου­θεί από καλο­και­ρι­νή σε χει­με­ρι­νή εγκατάσταση.

Οι εγκα­τα­στά­σεις ανή­κουν από αυτο­α­πα­σχο­λού­με­νους επαγ­γελ­μα­τί­ες μέχρι και πολυ­ε­θνι­κές εταιρίες.

Η ανα­το­λι­κή πλευ­ρά του Δήμου δεν δια­θέ­τει λόγω τοπο­γρα­φί­ας του­ρι­στι­κές εγκα­τα­στά­σεις. Υπάρ­χει έντο­νη ανά­γκη ενί­σχυ­σης των παρα­δο­σια­κών ασχο­λιών και αν είναι δυνα­τόν και η έναρ­ξη νέων. Αυτό είχα στον νου μου όταν άρχι­σα την έρευνα.

Ο μικρός καλ­λιερ­γη­τής η παρα­γω­γός είναι αδύ­να­τον να τα βάλει με τα μεγά­λα μονο­πώ­λια του κλά­δου στο επί­πε­δο τιμών αλλά μόνο στην ποιότητα.

Στο θέμα της ποιό­τη­τας δεν έχει βρε­θεί ακό­μη μετρή­σι­μη μέθο­δος σίγου­ρη για ένα καλό απο­τέ­λε­σμα. Άρα στο τέλος κερ­δί­ζει η έκπτω­ση της τιμής δυστυχώς.

Οι δια­κη­ρύ­ξεις προ­μη­θειών ιδιαί­τε­ρα στα τρό­φι­μα στην Σου­η­δία προ­βλέ­πουν ποσό­τη­τες σε επί­πε­δο Νομαρ­χί­ας. Έτσι συμ­φώ­νη­σαν από παλιά οι μικροί Δήμοι για να πετύ­χουν καλύ­τε­ρες τιμές. Ευνο­ούν όμως τις μεγά­λες εται­ρί­ες πού έχουν μεγά­λη γκά­μα προ­ϊ­ό­ντων και μεγά­λες ποσό­τη­τες με απο­θη­κευ­τι­κούς χώρους και άρα είναι αδύ­να­τον για τους μικρούς παρα­γω­γούς να συμ­με­τά­σχουν. Τρεις όλες κι όλες είναι οι εται­ρί­ες στην Σου­η­δία που μπο­ρούν να αντα­πε­ξέλ­θουν και έτσι λυμαί­νο­νται την αγο­ρά έχο­ντας μοι­ρά­σει στην ουσία την αγορά.

Βρέ­θη­κε η παρα­κά­τω ”ελλη­νι­κή” λύση που δια­νύ­ει την δεύ­τε­ρη χρο­νιά στον Δήμο μου. ”Δού­ρειο Ίππο” την βάφτι­σα, η Ίππος της Τροί­ας όπως λένε οι Σουηδοί!

Τα λιβά­δια, οι αγροί, αλλά και τα πεζο­δρό­μια των αγρο­τι­κών δρό­μων όταν δεν κου­ρευ­τούν και απο­ψι­λω­θούν απο­τε­λούν κίν­δυ­νο για την ορα­τό­τη­τα των οδη­γών αλλά και συμ­βά­λουν στην ανά­πτυ­ξη εντό­μων, φιδιών κλπ. και στο τέλος δεν είναι επι­σκέ­ψι­μα. Η απο­ψί­λω­ση είναι υπο­χρέ­ω­ση των Δήμων. Δεν υπάρ­χουν όμως κον­δύ­λια αρκε­τά για απο­ψί­λω­ση ούτε και αρκε­τή κτη­νο­τρο­φία για να βοσκή­σουν τα ζώα την βλάστηση.

Δημο­τι­κές αγε­λά­δες επί το έργον

Ο Δήμος αγο­ρά­ζει μοσχα­ρά­κια, για να συμ­βά­λουν στην φυσι­κή απο­ψί­λω­ση, ανα­θέ­τει το μεγά­λω­μά τους στους τοπι­κούς κτη­νο­τρό­φους και όταν τα μεγα­λώ­σουν κατα­λή­γουν στο τρα­πέ­ζι των Σχο­λεί­ων, νηπια­γω­γεί­ων και γηρο­κο­μεί­ων. Ο παρα­γω­γός παίρ­νει ημε­ρή­σια απο­ζη­μί­ω­ση για την εκτρο­φή τους, τους χει­με­ρι­νούς μήνες και κάτι εξτρά για φάρ­μα­κα, σφα­γή, τεμά­χι­σμα και δια­τή­ρη­ση στις κατα­ψύ­ξεις μέχρι την τμη­μα­τι­κή παρά­δο­ση τους στις δημο­τι­κές κου­ζί­νες. Υπάρ­χουν 7 δημο­τι­κές κου­ζί­νες με περί­που 70 άτο­μα προ­σω­πι­κό. Αντι­στε­κό­μα­στε να μην φτά­σουν στα χέρια ιδιώ­τη εργο­λά­βου. Μια από τις κου­ζί­νες έχει σύστη­μα Cook and chill για παρά­δο­ση στα σπί­τια των ηλι­κιω­μέ­νων που προ­τι­μούν την βοή­θεια στο σπί­τι παρά το Γηρο­κο­μείο. Φυσι­κά πλη­ρώ­νουν το φαγη­τό τους κατευ­θεί­αν με παρα­κρά­τη­ση από την σύνταξη.

Ημιά­γριοι Τάρανδοι

Θεσμο­θε­τή­θη­καν ταυ­τό­χρο­να, το κρέ­ας ημιά­γριου ταράν­δου, της τοπι­κής πατά­τας, μαρ­με­λά­δων με φρού­τα του δάσους αλλά και ιδιαι­τέ­ρων τοπι­κών πεστρο­φοει­δών ψαριών, σαν προ­στα­τευ­μέ­να τοπι­κά προ­ϊ­ό­ντα, και εξαι­ρέ­θη­καν από τον νόμο των δημο­σί­ων δια­γω­νι­σμών και ξεκινήσαμε.

Να και το πρώ­το κοκ­κι­νι­στό με τις περι­βό­η­τες πατάτες

Το φθι­νό­πω­ρο φέτος έφτα­σε το πρώ­το κρέ­ας με ντό­πια πατά­τα στο τρα­πέ­ζι των ”πελα­τών” μας, από τις τρεις πρώ­τες αγε­λά­δες μας.

Πριν ένα μήνα ”υιο­θε­τή­σα­με” άλλες 10 αγε­λά­δες από τις τριά­ντα που είναι ο στό­χος για να γίνου­με αυτάρ­κεις. Τα οφέ­λη είναι μεγά­λα και στην ποιό­τη­τα και στην τόνω­ση της τοπι­κής παρα­γω­γής που ελπί­ζου­με να βρει μιμητές.

Η Τοπι­κή αυτο­διοί­κη­ση των μικρών Δήμων της παρα­με­θό­ριας Σου­η­δί­ας μπο­ρεί να παί­ξει σε κάποιο βαθμό,αν και βρα­χυ­πρό­θε­σμα, τοπι­κό ανα­πτυ­ξια­κό ρόλο, να προ­στα­τεύ­σει το εισό­δη­μα του αυτο­α­πα­σχο­λού­με­νου, να περιο­ρί­σει όσο γίνε­ται την φυγή των μόνι­μων κατοί­κων προς την μεγά­λη πόλη και άρα την ερή­μω­ση της επαρ­χί­ας. Να απο­τρέ­ψει όσο είναι δυνα­τόν την πλή­ρη επι­κρά­τη­ση των μεγα­λο­προ­μη­θευ­τών και εργο­λά­βων και την κατα­σπα­τά­λη­ση του φόρου των λαϊ­κών στρω­μά­των. Nα μην δημιουρ­γεί όμως αυτα­πά­τες για την λύση των ταξι­κών προ­βλη­μά­των με «έξυ­πνες» λύσεις εγκα­τα­λεί­πο­ντας τον στό­χο του αγώ­να για την ανα­τρο­πή του συστή­μα­τος και την οικο­δό­μη­ση της εργα­τι­κής εξου­σί­ας . Στό­χο που μόνο οι κομ­μου­νι­στές δήμαρ­χοι μπο­ρούν να έχουν. Αυτό το είδος δημάρ­χων δεν ευδο­κι­μεί στην Σου­η­δία επί του παρόντος.
_____________________________________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Δούλεψα σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης. Από το 2011 μένω στην Σουηδία στην πόλη Σβεγκ και δουλεύω στον δήμο της Χεργιεντάλεν σαν διευθυντής τεχνικών και κοινωνικής υποδομής.