Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης //
Το τι έχουν να τραβήξουν οι γονείς των παιδιών που πέρασαν σε άλλη πόλη μακριά από την κατοικία τους το ξέρουμε όλοι. Χίλια ευρώ τον μήνα εξτρά, αν φτάνουν, για νοίκια, διατροφή, ταξίδια κλπ.
για ήδη γονατισμένους από φροντιστήρια γονείς. Κάποιοι άλλοι γονείς θα τα στείλουν σε ιδιωτικά ή έξω γιατί μπορούν.
Για να δούμε τι γίνεται στην Σουηδία σήμερα. Έχει δωρεάν Παιδεία;
Μέχρι και το Λύκειο ναι, δεν υπάρχουν δίδακτρα ούτε υπάρχουν φροντιστήρια.
Οι μαθητές δικαιούνται και ένα γεύμα.
Όταν περάσεις σε κάποια Σχολή στο Πανεπιστήμιο ή σε ΙΕΚ ή σε λαϊκό Πανεπιστήμιο δικαιούσαι φοιτητικό δάνειο και επίδομα και φεύγεις από το σπίτι.
Το σύνολο είναι 1000 ευρώ τον μήνα.
Τα 700 δάνειο τα 300 επίδομα.
Τα συγγράμματα δεν είναι δωρεάν. Αν δεν προλάβεις να τα δανειστείς, τα αγοράζεις ή πληρώνεις τις φωτοτυπίες.
Το φοιτητικό δάνειο εξαρτάται από την απόδοση του φοιτητή. Συνήθως πρέπει να έχεις περάσει το 75% των μαθημάτων για να πάρεις το δάνειο του επόμενου εξαμήνου. Αν δεν τα καταφέρεις τότε για ένα εξάμηνο θα υποφέρεις, πρέπει να βρεις οποσδήποτε δουλειά για να κρατήσεις τουλάχιστον το σπίτι και να δίνεις επαναληπτικές εξετάσεις για να πάρεις το επόμενο δάνειο.
Το καλοκαίρι φυσικά δεν δικαιούσαι δάνειο και λόγω των κοινωνικών και οικογενειακών συνθηκών της Σουηδίας πρέπει να βρεις εποχιακή δουλειά για να ζήσεις.
Αν θες και κάποιες μέρες διακοπές ένα παραπάνω. Οι γονείς των λαϊκών στρωμάτων δεν θα μπορέσουν να τσοντάρουν…
Τα παιδιά έχουν χρόνο αναμονής περί τον ένα με ενάμιση χρόνο για να βρουν φοιτητικό δωμάτιο που κοστίζει περί τα 500 ευρώ. Τι κάνεις τότε; Μένεις σε δωμάτια δεύτερο χέρι συνήθως με ξεχωριστή είσοδο σε κάποια οικογένεια που διαμορφώνει τα σπίτια για να τα εκμεταλλεύεται, που αν είσαι τυχερός θα κάνει 500 ευρώ, αν όχι έως και 1000 αν θες να είσαι μόνος. Πολλοί συγκατοικούν με αγνώστους σε 30 τετραγωνικά. Το δάνειο φτάνει τσίμα τσίμα λόγω και της ακρίβειας. Οι φοιτητικές εκπτώσεις είναι ελάχιστες.
Μόλις τελειώσουν οι σπουδές το δάνειο γίνεται απαιτητό. Παλιότερα το ζητούσαν όταν έπιανες δουλειά, τώρα πια αμέσως. Με ένα πρόχειρο υπολογισμό για 3χρονες σπουδές, που είναι οι περισσότερες στην Σουηδία, θα χρωστάς δάνειο περίπου 20.000 ευρώ με επιτόκιο 0,05% για να ξεκινήσεις την ζωή σου.
Αυτά που εδώ θα πλήρωνε ή θα χρωστούσε ο γονιός. Ποια λοιπόν η μεγάλη διαφορά; Ίσως η μεγαλύτερη ενίσχυση της ατομικότητας και της ψευδαίσθησης της ανεξαρτησίας στην Σουηδία.
Όπου υπάρχει χρήμα σε ατομική βάση σε όποια χώρα και να ζεις μπορούν τα παιδιά να σπουδάσουν με άνεση, ακόμη και χωρίς δάνεια και με διακοπές και γούστα.
Η Παιδεία σε όλες τις βαθμίδες πρέπει να είναι δωρεάν όπως η Υγεία, το νερό, η θέρμανση, η αποχέτευση. Τα νοίκια να είναι συμβολικά, όσο για κάποια ανακαίνιση στο μέλλον. Αυτά στο λαϊκό, εργατικό κράτος που κάποιοι πιστεύουν πως αξίζει να παλέψεις γιαυτό. Ακόμη πολύ λίγοι δυστυχώς.Οι άλλοι θαμπώνονται από την χρυσόσκονη.
Έτσι ήταν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και με άλλα πολλά πλεονεκτήματα.
Με όσες δυσκολίες, αδυναμίες και παρεκτροπές ο άνθρωπος ήταν στο επίκεντρο.
Στον καπιταλισμό δεν είναι! Είτε στις φτωχές είτε στις “πλούσιες” χώρες.
Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία. Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.
