Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης //
Ο κ. Μητσοτάκης μας υποσχέθηκε να μας κάνει Σουηδία όσον αφορά το συνταξιοδοτικό. Για να δούμε πως έχουν τα πράγματα στην Σουηδία;
Οι συνταξιούχοι στην Σουηδία είναι 2,2 εκατομμύρια στο σύνολο των 10 με στοιχεία του Υπουργείου Κοινωνικής πολιτικής τον Δεκέμβρη του 2018.
675.000 από αυτούς που δεν έχουν καταφέρει να συμπληρώσουν 40 χρόνια δουλειάς ή τα εισοδηματά τους ήταν χαμηλά, κάτω από 1.100 ευρώ τον μήνα, παίρνουν εγγυημένη σύνταξη από το κράτος από 600 μέχρι 700 ευρώ μικτά, 440 και 540 ευρώ αντίστοιχα καθαρά στην 4η πιο ακριβή χώρα της ΕΕ και δικαιούνται στεγαστικό επίδομα 200 ευρώ τον μήνα. 500.000 από αυτούς είναι γυναίκες!
Πως λειτουργεί σήμερα το σύστημα των συντάξεων στην Σουηδία; Είναι ακριβώς όπως το μοντέλο της Χιλής από τα χρόνια του Πινοσέτ τότε που η οικονομία σχεδιάστηκε από τους οικονομικούς «μάγους» του Μίλος Φρίντμαν και εξαθλίωσε και πτωχοποίησε το σύνολο του πληθυσμού. Έχει τρεις πυλώνες :
- Την βασική σύνταξη που στηρίζεται στις εισφορές, περίπου το 18% του μισθού πηγαίνει για να καλύψει όπως λένε τις συνταξιοδοτικές εισφορές και η σύνταξη είναι μόνο το 54,6% του τελικού μισθού. Η βασική σύνταξη περιέχει και την εγγυημένη. Πρέπει να έχει δουλέψει κανείς 40 ολόκληρα χρόνια για την πάρει ολόκληρη. Αυτοί που είχαν καλύτερα εισοδήματα αλλά δεν έχουν συμπληρώσει 40 χρόνια δουλειάς παίρνουν ποσοστό επί των 40 χρόνων, 30/40, 25/40 κλπ.
- Την σύνταξη βάσει εισοδήματος. Δεν την παίρνουν όλοι, αλλά μόνο οι υψηλά αμοιβόμενοι και είναι περίπου το 4,5% του μισθού.
- Την ιδιωτική σύνταξη που μπορεί να γίνεται από επενδύσεις, κρατικές, ιδιωτικές κλπ όπως σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο. Φυσικά εδώ η δυνατότητα ιδιωτικής αποταμίευσης ανήκει στους υψηλοεισοδηματίες που τελικά έχουν μεγάλες συντάξεις.
-Από την στιγμή που η σύνταξη βασίζεται στις εισφορές, με τον καινούργιο νόμο «ένας 35ντάρης πρέπει να υπολογίζει ότι θα δουλέψει μέχρι τα 70 για να πάρει τότε το 70% του μισθού του», γράφει η Σοσιαλδημοκράτικη εφημερίδα Αφτονμπλάντετ.
Γιατί δεν φτάνουν τα χρήματα των εισφορών αφου πληρώνεται μόνο το 55% του μισθού;
- Ένας σοβαρός λόγος είναι ότι τα χρήματα των συντάξεων τζογάρονται σε επενδύσεις που πάντα δεν είναι προσοδοφόρες.
- Το δεύτερο πως η ανεργία που βέβαια δεν έχει τα επίπεδα της Ελλάδας αλλά κυμαίνεται στο 7-8% μειώνει τις εισφορές.
- Ο σημαντικότερος όμως λόγος είναι ότι το αστικό κράτος χαρίζει τα τελευταία 30 χρόνια με τις συνεχείς μειώσεις των εργοδοτικών εισφορών από 38,97% το 1990 σε 31,42% το 2019 τα χρήματα των εργαζομένων στις επιχειρήσεις μεγαθήρια της Σουηδίας ΙΚΕΑ, Έρικσον, Βόλβο, ΗΜ κλπ για να αντέξουν με κέρδος τον αμείλικτο διεθνή αλλά και εγχώριο ανταγωνισμό!
- Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, μηδενική (0%) εργατική εισφορά και φόρος 13% μόνο, ισχύει για κεφάλαια που επαναπατρίζονται στην Σουηδία!
Τα μέτρα για τις συντάξεις και τις φοροαπαλλαγές του μεγάλου κεφαλαίου πάρθηκαν από το 1990 και από τις δεξιές και τις Σοσιαδημοκρατικές κυβερνήσεις.
Έτσι αν δει κανείς την συνολική εικόνα, 675.000 από τους 2,2 εκατομμύρια συνταξιούχους της Σουηδίας είναι πραγματικά χαμηλοσυνταξιούχοι και η τεράστια πλειοψηφία των συνταξιούχων που προέρχονται από την εργατική τάξη, φυτοζωούν στο όνομα μιας «ευνομούμενης» κοινωνίας που μας την προτείνουν και για μοντέλο.
Οι συνταξιούχοι λύνουν το πρόβλημα της στέγασης και της οικονομίας είτε πουλώντας τα σπίτια τους και μετακομίζοντας σε φτηνότερα συνήθως στην επαρχία ή στα περίχωρα σε μικρότερα διαμερίσματα είτε στα γηροκομεία. Αν έχουν ακόμη δυνάμεις θα προτιμήσουν την λύση του διαμερίσματος και έχουν συνδρομή από την “Βοήθεια στο σπίτι” των Δήμων.
Αλλιώς ψάχνουν για θέση στο γηροκομείο. Σε κάθε περίπτωση οι υπηρεσίες των Δήμων διαχειρίζονται τα οικονομικά τους και την σύνταξή τους. Σπάνια θα περισσέψουν χρήματα από την σύνταξη όταν έχουν πληρωθεί οι υπηρεσίες του Δήμου που περιλαμβάνουν, νοίκι, φαγητό και υποστηρικτική παρακολούθηση και φροντίδα της καθημερινότητας. Δεν περιλαμβάνουν άλλα έξοδα όπως ένδυση, υπόδηση κλπ. Οι βαριά άρρωστοι και οι ασθενείς με Αλτσχαίμερ φροντίζονται με άλλο τρόπο σε άλλες εγκαταστάσεις.
Μετά από 40 χρόνια δουλειάς και με σακατεμένο το κορμί, πληρώνοντας εκατομμύρια σε εισφορές και φόρους, σου προτείνουν να συνεχίσεις να δουλεύεις μέχρι τα 67. Αν όμως βγεις στην σύνταξη θα πέσει το εισόδημα στο μισό. Αυτή την μοίρα και τα διλλήματα επιφυλάσσει στους εργαζόμενους και συνταξιούχους της εργατικής τάξης το σύστημα της καπιταλιστικής ευημερίας των αριθμών του μεγάλου Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, που το λυμαίνονται 170 “ολιγάρχες”.
Αλίμονο σαυτούς που γερνάνε μόνοι και φτωχοί στα γηροκομεία και ιδιαίτερα τα ιδιωτικά, θέμα που θέλει και αυτό «ειδική» ανάλυση! Η πανδημία είχε τα περισσότερα θύματα στα ιδιωτικά Γηροκομεία της Σουηδίας.
Το να δουλεύει κανείς μέχρι τον τάφο με τις ευλογίες των εργοδοτικών Συνδικάτων είναι ένας ακόμη λόγος απόρριψης της πρότασης «εξανθρωπισμού» του καπιταλισμού που πάντα βρίσκει τρόπο να φορτώσει τα βάρη στους εργαζόμενους και στους χαμηλοσυνταξιούχους.
_________________________________________________________________________
Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία
