Εμμανουήλ Μ. Μάντακας, στρατηγός του ΕΛΑΣ

Ο Στρα­τη­γός Εμμα­νου­ήλ Μ. Μάντα­κας (1891–1968) γεν­νή­θη­κε στους Λάκ­κους Κυδω­νί­ας Χανί­ων Κρή­της. Ανή­κε στην πολε­μι­κή οικο­γέ­νεια αγω­νι­στών των απε­λευ­θε­ρω­τι­κών αγώ­νων της Κρή­της (1866 — 1879 — 1886 — 1897). Φοι­τη­τής Νομι­κής κατα­τά­χθη­κε εθε­λο­ντής στον Ελλη­νι­κό στρα­τό το 1910. Πολέ­μη­σε στον Ελλη­νο­τουρ­κι­κό και Ελλη­νο­βουλ­γα­ρι­κό πόλε­μο 1912 — 1913. Τραυ­μα­τί­στη­κε στη μάχη του Σαρα­ντα­πό­ρου (1912). Αξιω­μα­τι­κός Πεζι­κού πήρε μέρος στο Εθνι­κό Κίνη­μα Θεσ­σα­λο­νί­κης (1916 Εθνι­κή Αμυ­να). Υπο­λο­χα­γός ακό­μα δια­τέ­λε­σε διοι­κη­τής στη Θεσ­σα­λο­νί­κη του Ουλα­μού Εφέ­δρων αξιω­μα­τι­κών και εκπαί­δευ­σε 700 εφέ­δρους αξιω­μα­τι­κούς και άλλους τόσους εφέ­δρους υπα­ξιω­μα­τι­κούς που στε­λέ­χω­σαν το στρα­τό της Εθνι­κής Αμύ­νης (1917 — 1917).

Κατό­πιν στάλ­θη­κε στο μέτω­πο σαν διοι­κη­τής λόχου στον Α Σύνταγ­μα Σερ­ρών. Ελα­βε μέρος στη μάχη χαρα­κω­μά­των και στη συνέ­χεια στη μάχη του Σκρα-ντι-Λέγ­γεν, όπου τραυ­μα­τί­στη­κε και προ­βι­βά­στη­κε, επ’ ανδρα­γα­θία, σε ταγ­μα­τάρ­χη (1918). Το 1919 έλα­βε μέρος σε δια­γω­νι­σμό για την Ανώ­τε­ρη Σχο­λή Πολέ­μου στο Παρί­σι. Επέ­τυ­χε και στάλ­θη­κε στη Γαλ­λία όπου σπού­δα­σε και πήρε δίπλω­μα επι­τε­λούς αξιω­μα­τι­κού (1919–1921). Μετά το τέλος των σπου­δών του γύρι­σε στην Ελλά­δα και στάλ­θη­κε απευ­θεί­ας στο Μικρα­σια­τι­κό μέτω­πο. Πολέ­μη­σε μέχρι το τέλος της κατα­στρο­φής και κάλυ­ψε με το τάγ­μα του την υπο­χώ­ρη­ση του στρα­τού μας. Εζη­σε από κοντά τη Μικρα­σια­τι­κή Κατα­στρο­φή και γι’ αυτό πήρε ενερ­γό μέρος στην επα­νά­στα­ση Πλα­στή­ρα — Γονα­τά (1922).

Κατό­πιν τοπο­θε­τή­θη­κε στο Γενι­κό Στρα­τη­γείο Εβρου ως αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χης υπό το Στρα­τη­γό Πάγκα­λο. Υπη­ρέ­τη­σε στο Γενι­κό Επι­τε­λείο σαν Επι­τε­λάρ­χης στο Β’ και Δ’ σώμα Στρα­τού και σαν διοι­κη­τής του 14ου Συντάγ­μα­τος Χανίων.

Με την κατάρ­γη­ση του Δημο­κρα­τι­κού Πολι­τεύ­μα­τος (Οκτώ­βρης 1935 από τους Παπά­γο και Ρέπ­πα στη Λεω­φό­ρο Κηφι­σιάς) παραι­τή­θη­κε από το Στρα­τό και από τότε αγω­νι­ζό­ταν για την επα­να­φο­ρά των Συνταγ­μα­τι­κών Ελευ­θε­ριών του ελλη­νι­κού λαού.

Κατά το αντι­δι­κτα­το­ρι­κό κίνη­μα των Χανί­ων (1938) πήρε ενερ­γό μέρος πιστεύ­ο­ντας στην ανά­γκη της κατα­πο­λέ­μη­σης της δικτα­το­ρί­ας του Μετα­ξά. Κατα­δι­κά­στη­κε σε ισό­βια και εξέ­πε­σε του βαθ­μού του.

Η Ευτυ­χία Μου­ρί­κη, ο καπε­τάν Νέστο­ρας, ο στρα­τη­γός Μάντα­κας και άλλοι αγω­νι­στές του ΕΛΑΣ

Στην Κατο­χή εντά­χθη­κε από την αρχή αμέ­σως στο ΕΑΜ (21/9/1941 στα Χανιά Κρή­της). Αγω­νί­στη­κε κατά των κατα­κτη­τών υπη­ρέ­τη­σε στην Κυβέρ­νη­ση του Βου­νού (ΠΕΕΑ) σαν γραμ­μα­τέ­ας των Στρα­τιω­τι­κών. Ενώ το Δεκέμ­βρη του 1944 πολέ­μη­σε ενά­ντια στην επέμ­βα­ση των Αγγλων, σαν μέλος της ΚΕ του ΕΛΑΣ. Διώ­χθη­κε για τις δημο­κρα­τι­κές ιδέ­ες του, εξέ­πε­σε του βαθ­μού του και εξο­ρί­στη­κε στη Μακρό­νη­σο (1947–1949). Εκλέ­χτη­κε δύο φορές βου­λευ­τής της ΕΔΑ, αλλά στα­μά­τη­σε να πολι­τεύ­ε­ται για λόγους υγείας.

Είχε τιμη­θεί με όλα τα ελλη­νι­κά παρά­ση­μα και μετάλ­λια. Ακό­μα και με τη γαλ­λι­κή λεγε­ώ­να της τιμής (Αξιω­μα­τι­κός) και το γαλ­λι­κό πολε­μι­κό σταυρό.

Ο Εμμα­νου­ήλ Μάντα­κας πέθα­νε στις 8 Μαρ­τί­υο 1968.