Επιστήμονες, επιστήμη, το κυρίαρχο «αφήγημα» και ο ανορθολογισμός

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Με αφορ­μή την παν­δη­μία, βλέ­που­με από τα μεγά­λα ΜΜΕ να υπερ­προ­βά­λο­νται «ειδι­κοί επι­στή­μο­νες» με κύριο χαρα­κτη­ρι­στι­κό τους συχνά να υπη­ρε­τούν (με το βάρος των γνώ­σε­ων τους) το κυβερ­νη­τι­κό αφή­γη­μα αντι­με­τώ­πι­σής της μέσω του περί­φη­μης «ατο­μι­κής ευθύ­νης» ή του ότι όσα κάνει η κυβέρ­νη­ση, είναι «μονό­δρο­μος». Αυτό έχει ως απο­τέ­λε­σμα τα λεγό­με­να τους να είναι αντι­φα­τι­κά ή και «δοξα­στι­κά» για την κυβέρ­νη­ση που μας «έσω­σε», ενώ «ξεχνούν» συχνά να ανα­φέ­ρουν την κατά­στα­ση στο ΕΣΥ, λέγο­ντας ότι «δεν είναι αυτός ο ρόλος τους»…

Και φυσι­κά η στά­ση αυτή «ειδι­κών επι­στη­μό­νων» δεν μένει χωρίς «απο­ζη­μί­ω­ση» (πολύ­μορ­φη) από τις κυβερ­νή­σεις, το ίδιο το σύστη­μα διαχρονικά…

Ως «αντί­πο­δας» σε αυτό συχνά εμφα­νί­ζο­νται άρθρα, δηλώ­σεις, «κινή­σεις» κλπ. που έχουν έντο­νο το στοι­χείο του ανορ­θο­λο­γι­σμού, της μονο­μέ­ρειας ή και της άγνοιας. Ένας «βολι­κός» προ­φα­νώς εχθρός για την κυβέρ­νη­ση που και τις δικές της ευθύ­νες απο­κρύ­πτει, αλλά και εμφα­νί­ζε­ται ως η έκφρα­ση του «Ορθού Λόγου» και της «Επι­στή­μης» ενά­ντια στον «σκο­τα­δι­σμό», τους «ψεκα­σμέ­νους» κλπ.

Να μην ξεχνού­με ότι στο πλαί­σιο της καπι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας, κάθε επι­στή­μο­νας υφί­στα­ται την πολύ­μορ­φη πίε­ση και το βάρος του κρα­τι­κού μηχα­νι­σμού,  άλλων φορέ­ων π.χ της εκκλη­σί­ας, (όπως επί­σης και για το πώς δια­μορ­φώ­νε­ται η κοι­νω­νι­κή τους συνεί­δη­ση-αυτό αφο­ρά και τους επι­στή­μο­νες στο πώς σκέ­πτο­νται και ενερ­γούν, εκτός των εργα­στη­ρί­ων τους) οι οποί­ες τεί­νουν να εμπο­δί­σουν την ελεύ­θε­ρη έρευ­να υπό το πρό­σχη­μα ότι τα συμπε­ρά­σμα­τα της επι­στή­μης μπο­ρεί να μην ταυ­τί­ζο­νται με την επί­ση­μη άποψη…

Ο Μαρξ απέρ­ρι­πτε απο­φα­σι­στι­κά τέτοιες από­πει­ρες. Σύμ­φω­να με τα λόγια του, δεν υπάρ­χει «επί­ση­μος νους» ο οποί­ος δε διδά­σκε­ται από την επι­στή­μη, αλλά, αντί­θε­τα, τη διδά­σκει, και που είναι σε θέση να καθο­ρί­σει, σαν κάποιου είδους επι­στη­μο­νι­κή πρό­νοια, το μέγε­θος που θα πρέ­πει να έχει η τρί­χα της γενειά­δας του επι­στή­μο­να ώστε να απο­τε­λεί ο τελευ­ταί­ος ενσάρ­κω­ση της παγκό­σμιας σοφίας».

Απορ­ρί­πτο­ντας απο­φα­σι­στι­κά οποια­δή­πο­τε προ­σπά­θεια να υπο­τα­χθεί σε δια­κα­νο­νι­σμούς η επι­στη­μο­νι­κή έρευ­να, να τεθούν όρια σ’ αυτήν, να προ­κα­θο­ρι­σθούν τα απο­τε­λέ­σμα­τα της, ο Μαρξ χλεύ­α­ζε αυτούς που σύμ­φω­να με τα λόγια του μετέ­τρε­παν την γνώ­ση σε «απο­λο­γη­τι­κό σχο­λια­σμό», σε γρα­φειο­κρα­τι­κούς κανό­νες, σε στε­νο­κέ­φα­λες από­ψεις της ηγε­τι­κής κλί­κας: «Τον άνθρω­πο όμως που τεί­νει να προ­σαρ­μό­ζει την επι­στή­μη σε μια άπο­ψη η οποία προ­έρ­χε­ται όχι από την ίδια την επι­στή­μη (όσο και αν η τελευ­ταία κάνει και λάθη), αλλά απ’ έξω, σε μια άπο­ψη που επι­βάλ­λε­ται από ξένα για την επι­στή­μη, εξω­τε­ρι­κά συμ­φέ­ρο­ντα – αυτόν τον άνθρω­πο τον ονο­μά­ζω «τιπο­τέ­νιο».

Στους και­ρούς , τους δύσκο­λους, χρέ­ος των «ειδι­κών» είναι να μην σιω­πούν, να μην υπο­τάσ­σο­νται στους «Λαι­στρυ­γό­νες και στους Κύκλω­πες» και μαζί με το λαό (προ­σφέ­ρο­ντας και την απα­ραί­τη­τη γνώ­ση τους) να παλέ­ψουν σήμε­ρα για μέτρα ουσια­στι­κής προ­στα­σί­ας της υγεί­ας και της ζωής του, με ευθύ­νη της κυβέρ­νη­σης και του κράτους.

Αλέκος Χατζηκώστας

Δημο­σιο­γρά­φος και εκδό­της της εφη­με­ρί­δας «Η Άλλη Άπο­ψη της Ημα­θί­ας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημο­σιευ­τεί σε εφη­με­ρί­δες, περιο­δι­κά και site εδώ και δεκα­ε­τί­ες, ενώ έχει συμ­με­τά­σχει με ειση­γή­σεις σε μια σει­ρά ιστο­ρι­κά συνέ­δρια και ημε­ρί­δες. Έχει εκδώ­σει 9 βιβλία και συμ­με­τέ­χει σε συλ­λο­γι­κούς τόμους.