Ηλέκτρα Αποστόλου: για το λαό και την πατρίδα ως την υπέρτατη θυσία

26 Ιου­λί­ου 1944
Σαν σήμε­ρα πριν 75 χρό­νια βρί­σκε­ται πετα­μέ­νο στους δρό­μους της Αθή­νας ένα γυναι­κείο ‑παρα­μορ­φω­μέ­νο και μισο­κα­μέ­νο σώμα.
Ηταν το πτώ­μα της Ηλέ­κτρας Απο­στό­λου.
Η Ειδι­κή Ασφά­λεια αφού τη συνέ­λα­βε την οδή­γη­σε στο άντρο της οδού Ελπί­δας, όπου την υπέ­βα­λαν σε ανεί­πω­τα φρι­κτά βασα­νι­στή­ρια για να της απο­σπά­σουν μυστι­κά για την οργά­νω­ση της Αντί­στα­σης και το μηχα­νι­σμό του ΚΚΕ (η Ηλέ­κτρα ήταν στέλ­χος της ΕΠ της ΚΟ Αθή­νας του Κόμματος).

Της ΗΛΕΚΤΡΑΣ το ΜΗΝΥΜΑ

(Παρου­σία ολοζώντανη)

Στ’ όνο­μά σου ορκιζόμαστε
να σου μοιάσουμε!
Κοι­μή­σου ήσυχα…
Κοι­μή­σου αδελ­φή του Κόμ­μα­τός μας.

(Γ. Ρίτσος)

Στερ­νές μέρες του Ιού­λη 1944. Η αντι­στα­σια­κή, η αδού­λω­τη Αθή­να, μάθαι­νε πως η Ηλέ­κτρα Απο­στό­λου, ηγε­τι­κό στέ­λε­χος της ΚΟΑ, που στα χέρια της κρα­τού­σε ολό­κλη­ρο το μηχα­νι­σμό της δια­φώ­τι­σης, που ακρι­βώς τότε ήταν σε μεγά­λη ανά­πτυ­ξη, είχε πέσει στα χέρια των ελλη­νό­φω­νων «Ες-Ες».

Ήταν 26 Ιού­λη 1944. Η Ηλέ­κτρα (εμείς τότε στην ΕΠΟΝ την είχα­με γνω­ρί­σει με το ψευ­δώ­νυ­μο Στά­σα), που έδει­χνε ιδιαί­τε­ρη προ­σο­χή στην οργά­νω­ση της δου­λιάς και την προ­φύ­λα­ξή της, απο­φά­σι­σε να βγει για μερι­κά ραντε­βού συνερ­γα­σί­ας με τους καλ­λι­τέ­χνες συνερ­γά­τες της πάνω στο πρό­γραμ­μα του υλι­κού, που τύπω­νε ο μηχα­νι­σμός της ΚΟΑ.

Πρωί πρωί ξεκί­νη­σε από τα Καρα­γιαν­νέι­κα, που έμε­νε, και φθά­νο­ντας στην οδό Αχαρ­νών ανα­γνω­ρί­στη­κε από τους γκε­στα­πί­τες της ομά­δας του Παρ­θε­νί­ου. Πάλε­ψε να ξεφύ­γει από τα χέρια τους, χωρίς να το πετύχει.

Στο «Κρυ­στάλ», το γνω­στό εκεί­νο κέντρο του αρχι­βα­σα­νι­στή Λάμπου όπου μετα­φέρ­θη­κε, θα αρχί­σει μια μαρ­τυ­ρι­κή ανά­κρι­ση μέχρι θανά­του, με μονα­δι­κό στό­χο να απο­σπά­σουν τις πλη­ρο­φο­ρί­ες, που θα τους οδη­γού­σε στο μηχα­νι­σμό του ΚΚΕ, στα τυπο­γρα­φεία, στα σπί­τια, στο νευ­ραλ­γι­κό μηχα­νι­σμό που κρα­τού­σε στα χέρια της η ηρω­ι­κή Ηλέκτρα.

Τα όσα έγι­ναν από τους βασα­νι­στές και πώς πάλε­ψε σαν «λιο­ντά­ρι» η Ηλέ­κτρα, μαθεύ­τη­καν αμέ­σως στο Κόμ­μα, για­τί και μέσα στα άντρα τους λει­τουρ­γού­σε του ΕΑΜ η ενη­μέ­ρω­ση. Ετσι κι έγι­νε γνω­στός ο συγκλο­νι­στι­κός διά­λο­γος και οι απα­ντή­σεις που έδω­σε η Ηλέ­κτρα στους δημί­ους της: «Λέγο­μαι Ελλη­νί­δα, κατοι­κώ στην Αθή­να, δου­λεύω για το λαό». Το κορ­μί της Ηλέ­κτρας, με όλα τα σημά­δια του βασα­νι­σμού και των εγκαυ­μά­των, θα το πετά­ξουν στο δρό­μο και, τελι­κά, θα μετα­φερ­θεί στο νεκρο­το­μείο για να συντά­ξει ο ιατρο­δι­κα­στής τη συντα­ρα­κτι­κή έκθε­ση, που στη δική του γλώσ­σα βεβαιώ­νει τα μαρ­τύ­ρια που οι δήμιοι έπραξαν.

Το «Κρυ­στάλ» γκρε­μί­στη­κε, όπως έγι­νε και με πολ­λά παρό­μοια κτί­ρια και φυλα­κές, στρα­τό­πε­δα, μέσα από τα οποία πέρα­σαν χιλιά­δες πατριώ­τες. Οι κυβερ­νή­σεις που ανέ­βη­καν στην εξου­σία όλες επι­δί­ω­ξαν να σβή­σουν από τη μνή­μη του λαού όλες αυτές τις αγριό­τη­τες, τις δολο­φο­νί­ες, τα μέχρι θανά­του βασα­νι­στή­ρια, όπως συνέ­βη και με την Ηλέκτρα.

Η κορυ­φαία ηρω­ί­δα του ΚΚΕ, η Ηλέ­κτρα είναι ολο­ζώ­ντα­νη δίπλα μας, στους αγώ­νες του λαού μας. Η μέρα του μαρ­τυ­ρί­ου της έχει καθιε­ρω­θεί σαν μέρα τιμής για όλες τις ηρω­ί­δες του μεγά­λου αγώνα.

Ολο­ζώ­ντα­νη και σήμε­ρα η μορ­φή και το μεγά­λο μήνυ­μα της ζωής της, που από τα πρώ­τα χρό­νια της, όταν ήταν μόλις 13 χρό­νων έως την ύστα­τη, από την ΟΚΝΕ και το ΚΚΕ αφιε­ρώ­θη­κε στον αγώ­να για μια καλύ­τε­ρη ζωή.

Πριν από πολ­λά χρό­νια, η ΠΕΑΕΑ είχε ζητή­σει από το Δήμο της Αθή­νας να μετο­νο­μα­στεί η οδός Ελπί­δος σε οδό Ηλέ­κτρας Απο­στό­λου. Η αίτη­ση έγι­νε κατ’ αρχήν απο­δε­κτή, αλλά η παρέμ­βα­ση του νομάρ­χη τη ματαί­ω­σε.
Οπως είπε, «δε συντρέ­χουν εξαι­ρε­τι­κοί λόγοι για να υπάρ­ξει μετο­νο­μα­σία…». Το μνη­μείο της στή­θη­κε, τέλος, στο Νέο Ηρά­κλειο με τιμή και σεβα­σμό, όπου ο μεγά­λος ΕΑΜι­κός κόσμος της Εθνι­κής Αντί­στα­σης θυμά­ται και τιμά την κορυ­φαία ηρω­ί­δα του ΚΚΕ και όλες τις άλλες ηρω­ί­δες γυναί­κες του Κόμματος.
Στα βήμα­τά της βάδι­σαν οι γυναί­κες όλων των μετα­κα­το­χι­κών αγώ­νων. Πρώ­τα πρώ­τα του Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού. Το παρά­ση­μο της Ηλέ­κτρας απο­τε­λού­σε τη μεγα­λύ­τε­ρη τιμη­τι­κή διά­κρι­ση για τις μαχήτριες.

Του αξέ­χα­στου κομου­νι­στή δημο­σιο­γρά­φου Νίκου ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΥ
(σημεί­ω­μα στο Ριζο­σπά­στη 23 Ιού­λη 2006)

Σεμνά και με λόγια απλά έμει­νε στην ιστο­ρία με το δικό της…
“Ηλί­θιοι δήμιοι! Η «τάξη» σας είναι χτι­σμέ­νη πάνω στην άμμο. Η επα­νά­στα­ση αύριο θα υψώ­σει τη βρο­ντε­ρή φωνή της ως τους ουρα­νούς. Τρο­μαγ­μέ­νοι θ’ ακού­σε­τε το νικη­τή­ριό της σάλ­πι­σμα: Ich war, ich bin, ich werde sein! «Ήμουν, είμαι και θα είμαι!»”

Στ’ όνο­μά σου ορκιζόμαστε
να σου μοιάσουμε!
Κοι­μή­σου ήσυχα…
Κοι­μή­σου αδελ­φή του Κόμ­μα­τός μας.